وقتی نام تهران به میان میآید؛ همه در تلآویو متحد میشوند
دست دوستی لاپید و نتانیاهو در مورد ایران
به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی «انتخاب»، در ادامه مطلب نری زلبر در نیولاینز آمده است: همانطور که انتظار میرفت، لاپید مخالفت خود را با هرگونه توافق هستهای با ایران تکرار کرد و گفت «اسرائیل مخالف هر توافقی نیست. ما مخالف این توافق هستیم، زیرا توافق بدی است. این توافق با استانداردهای تعیین شده توسط خود رئیسجمهور [آمریکا][جو]بایدن، یعنی جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک کشور هستهای، مطابقت ندارد.»
لاپید سپس خواستار توقف کامل مذاکرات شد و از غرب خواست روی خطوط قرمز خود ثابت قدم بماند. وی افزود: همه آنچه گفته شد، برای همه روشن کردهایم: اگر توافقی امضا شود، اسرائیل به آن پایبند نخواهد بود. ما برای جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک کشور هستهای اقدام خواهیم کرد. این کنفرانس مطبوعاتی تنها یکی از انبوه جلسات توجیهی عمومی و خصوصی در هفتههای اخیر توسط مقامات ارشد اسرائیلی درباره موضوع هستهای ایران بود. بهویژه در اواخر ماه گذشته، زمانی که یک توافق مجدد بین (عمدتا) ایالات متحده و ایران قریب الوقوع به نظر میرسید، جلسات توجیهی تقریبا روزانه انجام میشد. بهرغم تعطیلات اواخر تابستان، افزایش پچ پچ و گفتوگو در اسرائیل توجه بینالمللی قابلتوجهی را به خود جلب کرد - برای بسیاری نشانهای از نزدیک بودن توافق است. (اما به گفته تحلیلگران، ایران در مورد حداقل دو موضوع باقیمانده موضع دیگری اتخاذ کرده و در ۵ سپتامبر، دیپلمات ارشد اروپایی گفت که طرفین در واقع از توافق دورتر شدهاند. )
مخاطبان اصلی نظرات لاپید، اما مسلما در واشنگتن، لندن، برلین، پاریس یا حتی تهران نبودند، بلکه در میان اسرائیلیها بودند. در بحبوحه کمپین انتخاباتی اسرائیل، ایران به عنوان یک موضوع سیاسی مهم توسط بنیامین نتانیاهو، رهبر مخالفان علیه دولت کنونی به کار گرفته شده است. نتانیاهو بارها (به اشتباه) مدعی شده است که لاپید «از توافق خطرناک هستهای قبلی حمایت میکند» و دولت «به خواب رفته» و «اجازه داده است» دولت بایدن توافقی را تمدید کند که «جان ما را تهدید میکند.» نتانیاهو اضافه کرد که اگر همچنان نخستوزیر بود، بار دیگر به کنگره و سازمان ملل میرفت و «یک کمپین روابط عمومی تهاجمی در رسانههای بینالمللی» علیه این توافق انجام میداد.
لاپید پاسخ داد که کار نتانیاهو فقط «کنفرانسهای مطبوعاتی» در مورد این موضوع بوده و او نه تنها به نبرد اسرائیل علیه برنامه هستهای ایران، بلکه به جایگاه این دولت در ایالات متحده آسیب وارد کرده است- اشارهای به سخنرانی بدنام نتانیاهو در سال ۲۰۱۵ در کنگره، جایی که در آن به نبرد اسرائیل علیه برنامه هستهای ایران آسیب وارد کرد- او آشکارا علیه دولت اوباما (پس از امضای توافق هستهای اولیه) لابی کرد.
این نبرد به شدت علنی بین دو سیاستمدار اسرائیلی در خدمت پنهان کردن یک حقیقت اصلی است: آنها هر دو مخالف تجدید توافق هستهای با ایران هستند و از بسیاری از ابزارهای مشابه (البته با تفاوتهای آشکار در سبک و لحن) برای این هدف استفاده میکنند. این دقیقا همان چیزی است که لاپید سعی کرده است بهویژه برای اسرائیلیها برجسته کند. لاپید هفته گذشته پس از دعوت از نتانیاهو برای بهروز کردن اطلاعاتش در مورد این موضوع گفت: «در مسائل امنیتی هیچ مخالف و ائتلافی وجود ندارد. من از رئیس اپوزیسیون و همه میخواهم که نگذارند ملاحظات سیاسی به امنیتی ما آسیب برساند.» لاپید در هفتههای اخیر مشاور امنیت ملی خود، رئیس سازمان اطلاعات موساد و وزیر دفاع بنیگانتس را نیز برای گفتوگوهای سطح بالا به واشنگتن اعزام کرده و البته، انفجار رسانهای به راه انداخته است.
یکی از مقامات ارشد اسرائیلی به من گفت: «برای ما [مساله هستهای ایران]وجودی است... و میبینید، هیچ اختلاف سیاسی در این مورد وجود ندارد. نخستوزیر و رئیس اپوزیسیون در موارد کمی توافق دارند، اما این یکی از آن موارد است.» نتانیاهو هم آرام ننشسته است. نتانیاهو پس از دیدار با لاپید به طور قابل پیشبینی به مطبوعات گفت: «من بعد [از جلسه توجیهی]نگرانتر شدم.» او مجددا خواستار اعمال فشار بیشتر بر دولت بایدن برای از بین بردن این توافق شد. نتانیاهو با اشاره به خروج دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت آمریکا از توافق، ادامه داد: فشاری که ما وارد کردیم، در نهایت آمریکا را از توافق [اصلی]خارج کرد. کمپین «فشار حداکثری» متعاقب ترامپ علیه ایران حتی با شرایط خاص خود شکست خورد، رژیم ایران در مواجهه با افزایش تحریمهای اقتصادی فرونپاشید، به میز مذاکره بازنگشت و به دنبال توافقی جدید با شرایط مطلوبتر برای غرب نبود، و بر اساس ارزیابیهای اطلاعاتی اسرائیل، حمایت از نیروهای نیابتی منطقهای خود را متوقف نکرد.
نفتالی بنت، نخستوزیر قبلی اسرائیل، سال گذشته پس از روی کار آمدن علنا اعلام کرد که برنامه هستهای ایران به پیشرفتهترین مرحله خود رسیده است. به طور مشخص، در همان زمان بسیاری از مقامات ارشد امنیتی بازنشسته اسرائیل خروج ترامپ از توافق اولیه و مبارزات انتخاباتی نتانیاهو برای آن را به عنوان آسیبهای بیشمار به منافع اسرائیل محکوم کردند. بسیاری از همین مقامات در حال حاضر تنها صداهای مناظره اسرائیل هستند که خواستار بازگشت به توافق به عنوان «بدترین گزینه» هستند.
آنها شاید به دنبال اجتناب از رویارویی با نتانیاهو باشند که برای بیش از یک دهه نخستوزیر بوده و دائما تهدید ایران - و توافق هستهای - را با عبارات آخرالزمانی ترسیم میکرد که مملو از تصاویر هولوکاست دیگری بود. او اکنون و بهویژه در آستانه انتخابات نوامبر هم به این روش ادامه میدهد. بر اساس یک نظرسنجی که در اواخر سال گذشته انجام شد، اسرائیلیها این پیامها را درونی کردهاند و اکثریت از اقدام سخت در مقابل دیپلماسی برای حل بحران حمایت میکنند. جای تعجب نیست که لاپید، گانتز و سایر اعضای دولت کنونی خود مخالف هرگونه توافق هستهای مجدد هستند. همانطور که یک مقام ارشد به من گفت، همه آنها یک چیز را میگویند و یک چیز را باور میکنند. سوال واقعی - با توجه به سیاسی شدن موضوع هستهای ایران در داخل اسرائیل - این است که آیا کسی میتواند چیزی خلاف این باور عمومی بگوید، حتی اگر آن را باور داشته باشد؟ مشخص نیست که آیا توافق هستهای واقعا قبل از انتخابات اسرائیل امضا شود یا خیر. اگر نشود، فارغ از آنکه چه کسی پیروز خواهد شد، مطمئنا اپوزیسیون اسرائیل برنامه هستهای ایران و پیشرفت آن را محور اصلی مبارزات خود قرار خواهد داد.