دستگاه دیپلماسی به پروژه ضدایرانی بایدن واکنش نشان داد
پیوند نامبارک واشنگتن و تلآویو
ناصر کنعانی، سخنگوی دستگاه دیپلماسی، درباره اظهارات بایدن مبنیبر افزایش فشارها به ایران که در مقالهای درخصوص اهداف سفرش به عربستان آن را اظهار کرد، گفت: «من فکر میکنم جای بسی تعجب است که دولتمردان آمریکایی فکر میکنند با نوشتن مقالاتی از این قبیل میتوانند نتیجه عملکرد مخرب خود را که طی سالیان زیاد در منطقه اعمال کردهاند، توجیه کنند. بایدن و مقامات آمریکایی میدانند که مردم منطقه نسبت به اظهارات آنان چه فکری میکنند. من خیلی تلاش میکنم که خوشبین باشم اما نگاه اجمالی به سنت سیاست خارجی آمریکا نشان میدهد که این اظهارات نمیتواند باعث صلح و ثبات در منطقه شود.» به گزارش خبرگزاری تسنیم، کنعانی با اشاره به اینکه ثبات در منطقه نیازمند تغییر رفتار آمریکا در منطقه است، ادامه داد: «آمریکا حامی تمامعیار رژیم صهیونیستی در منطقه است. حضور آمریکا در کشورهای منطقه غیرقانونی بوده و آورنده ثبات و نظم نبوده است. دولت آمریکا نمیتواند با یک مقاله فرافکنی کند. معتقدم که دولت و رئیسجمهور این کشور باید یک بازنگری در سیاست خارجی کرده و نگاهی به افکار ملتها در منطقه بکنند.» سخنگو درخصوص سفر بایدن به منطقه توضیح داد: «سیاستهای آمریکا در منطقه کاملا روشن است؛ تبدیل رژیم صهیونیستی بهعنوان رژیمی عادی در منطقه. نگاه ما کاملا در اینخصوص شفاف است و تغییری نخواهد کرد. تلاشهای آمریکا برای گنجاندن این رژیم در مناسبات امنیتی این منطقه، سیاستی نادرست است.» وی افزود: «متاسفانه در سالهای اخیر شاهد عادیسازی روابط برخی کشورهای منطقه با این رژیم بودیم. حضور این رژیم در منطقه هیچ ثبات و امنیتی را برای منطقه به ارمغان نخواهد آورد. تلاش دولت آمریکا برای افزودن این رژیم به ترتیبات درونمنطقهای، تغییری در نگاه بنیادین مردم منطقه نسبت به این رژیم ایجاد نخواهد کرد. از دید مردم، این رژیم یک رژیم متجاوز و قاتل است که دستانش به خون بیگناهان آلوده است.»
آمریکا در جستوجوی ائتلاف ضدایرانی
همچنین جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخسفید روز چهارشنبه در مصاحبه با خبرنگاران حین پرواز به سمت منطقه غرب آسیا بههمراه جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در هواپیمای «ایرفورس وان» در پاسخ به سوالی مرتبط با مخالفت رژیم موقت صهیونیستی با مذاکرات رفع تحریمهای ایران و احیای توافق هستهای، گفت که بایدن درخصوص رسیدن به یک توافق هستهای با تهران، موضع رُک و صریحی با اسرائیلیها خواهد داشت. به گزارش خبرگزاری فارس، این مقام آمریکایی اظهار کرد که تلآویو دیدگاه متفاوتی نسبت به واشنگتن درباره توافق با ایران دارد، اما دولت بایدن معتقد است دیپلماسی بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی است. سالیوان بار دیگر با تکرار ادعاهای خود درباره آمادهبودن توافق در مذاکرات وین، مدعی شد: «توافقی روی میز وجود دارد و رئیسجمهور معتقد است ایران باید آن را بپذیرد.» این در حالی است که مقامات رژیم صهیونیستی مدعی شدند، سفر بایدن به فلسطیناشغالی با انتشار بیانیهای مشترک با رژیم صهیونیستی همراه خواهد بود که در آن مواضع مشترک دوطرف در قبال برنامه هستهای ایران مطرح خواهد شد. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری رویترز، مقامات رژیم صهیونیستی در آستانه سفر جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا به منطقه مدعی شدند، سفر بایدن به سرزمینهای اشغالی به امضای بیانیه مشترکی موسوم به «بیانیه اورشلیم (بیتالمقدس)» در زمینه همکاری استراتژیک آمریکا-اسرائیل خواهد بود که دربر گیرنده موضوع ایران نیز است. همزمان لوان جاگاریان، سفیر روسیه در ایران در گفتوگو با شبکه تلویزیونی روسیا-۲۴ با بیان اینکه سفر رئیسجمهور آمریکا به غرب آسیا در راستای ایجاد ائتلافی ضدایرانی است، چنین امری را قاطعانه غیرقابل قبول دانست.
همچنین فارنپالیسی در مطلبی به قلم «آرون دیوید میلر» مذاکرهکننده ارشد در دولتهای جمهوریخواه و دموکرات پیشین آمریکا درباره نگاه بایدن به خاورمیانه نوشت: «جز در موارد نادر، خاورمیانه به مکانی تبدیل شده است که ایدههای روسایجمهور آمریکا، بهویژه ایدههای بزرگ، در آنجا میمیرند. دولت جو بایدن، رئیسجمهور ایالاتمتحده، با درک عاقلانه این واقعیت بیرحمانه، تلاش کرد در طول یک سالو نیم گذشته از منطقه دور بماند.» به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: «اما صدای آژیر هیدروکربنهای عربی در بحبوحه حمله روسیه به اوکراین و افزایش قیمت گاز، بایدن را مجبور به بازگشت به منطقه کرده است. شکست روند صلح اسرائیل و فلسطین، تنشهای احتمالی بین ایران و اسرائیل و یک ملاقات ناراحتکننده با ولیعهد سعودی که بایدن زمانی کشورش را «مطرود» میدانست، چشمانداز دستاوردهای این سفر را بیشتر کرده است.» در این مقاله آمده است: «سفرهای روسایجمهور به خاورمیانه در اشکال و اندازههای مختلفی انجامشده است. سفر آتی بایدن به منطقه - که در ابتدا با دعوت نفتالی بنت، نخستوزیر سابق اسرائیل آغاز شد - عمدتا ناشی از بحران سیاسی داخلی ایالاتمتحده است که به قیمت نفت مرتبط است.» بر اساس این گزارش، ایران تنها موضوع واقعا استراتژیک است که مذاکرات بایدن در اسرائیل و عربستانسعودی را تحتتاثیر قرار خواهد داد. عربستانسعودی - و شاید اسرائیل - هیچ امیدی بالاتر از این ندارند که ایالاتمتحده، ایران را شکست دهد. در صورت عدمموفقیت، ریاض به احتمال زیاد متقاعد شده است که دولت جمهوریخواه بعدی مانند ترامپ عمل کرده و حتی در صورت رسیدن بایدن به توافق با ایران، دوباره توافق هستهای را پاره خواهد کرد. میلر میگوید: «در این میان، سعودیها هم بهدنبال تثبیت شرایط خود هستند. آنها نیز مانند امارات برای تثبیت روابط و توقف پرتاب موشکهای حوثیها از یمن، به سراغ ایران رفتهاند، با اینوجود سعودیها سوالات مهمی در مورد اینکه اگر ایران به عربستانسعودی حمله کند، واشنگتن چه خواهد کرد، خواهند پرسید، اما بایدن احتمالا در مورد سپردن هرگونه تعهد امنیتی الزامآور که ممکن است ایالاتمتحده را به جنگ با ایران بر اساس شرایط عربستانسعودی بکشاند، بسیار محتاط باشد.» در این گزارش فارنپالیسی ادعا شده است: «اکنون تخمین زده میشود که ایران هفتهها تا انباشت اورانیوم بسیار غنیشده کافی برای سوخت بمب فاصله دارد. بایدن خواهان خویشتنداری اسرائیل خواهد شد؛ درحالیکه ایالاتمتحده تلاش میکند مذاکراتی را به نتیجه برساند که پیشرفت هستهای ایران را متوقف کند، اما اسرائیل تحتتاثیر نتایج مذاکرات ایران و آمریکا با میانجیگری اتحادیه اروپا در قطر قرار نخواهد گرفت. مذاکراتی که بهنظر میرسید بدون پیشرفت به پایان رسیده باشد، لذا اسرائیل عملیاتهای نهچندان پنهانی را برای تضعیف منافع ایران در احیای برجام انجام میدهد.»
آرزوی تحققنیافته ۴۰ساله واشنگتن
مذاکرهکننده ارشد در دولتهای جمهوریخواه و دموکرات پیشین آمریکا همچنین درخصوص ایجاد سیستم دفاع هوایی یکپارچه گفت: «واشنگتن ۴۰سال است که برای سیستم دفاع هوایی یکپارچه شورای همکاری خلیجفارس فشار میآورد، اما کشورهای عضو هرگز آن را اجرایی نکردند.» وی توضیح داد: «اجلاس سران ایالاتمتحده و شورای همکاری خلیجفارس در سال۲۰۱۵ در کمپدیوید تصمیم گرفت که دقیقا همین سپر هوایی را بدون اسرائیل ایجاد کند، اما کشورهای شورای همکاری خلیجفارس بهرغم تشویق ایالاتمتحده هرگز پیگیر آن نشدند. اعضای شورای همکاری خلیجفارس باید یک سیستم دفاع هوایی یکپارچه داشته باشند و تامین آن به نفع اسرائیل و ایالاتمتحده است. اگر در ارائه هشدارهای اولیه در مورد پرتابها و توانایی انهدام حملات موشکی و پهپادی وارده از سوی ایران و نیروهای نیابتی یمنی آن موفق شود، میتواند نیاز به حضور نظامی ایالاتمتحده در منطقه را کاهش دهد، با این حال عربستانسعودی امیدوار است با تقویت پیمانکاران دفاعی ایالاتمتحده که سیستمها را تامین و نگهداری میکنند و لابی آنها برای ادامه نقش نظامی در دفاع از کشورهای شورای همکاری خلیجفارس، این روند را معکوس کند.» در این گزارش آمده است که در نهایت، بایدن میتواند تضمینی الزامآور به سعودیها ارائه دهد که در صورت حمله ایران، ایالاتمتحده از آنها دفاع خواهد کرد. در تئوری، چنین توافقی نیاز به تایید سنای ایالاتمتحده دارد اما در عمل، لزوما اینطور نیست، اما چنین پیمانهایی به دلیل محدودکردن انعطافپذیری امضاکنندگان در شرایط بحرانی یا استراتژیک، بسیار نادر هستند. علاوهبر این، در ایالاتمتحده، حمایت عمومی از روابط ایالاتمتحده و عربستان ضعیف است و یک تعهد رسمی دفاعی توجه ناخواسته منتقدان را جلب میکند.