روایت پولیتیکو از سفر برجامی مورا به تهران
قدردانی آمریکا از قطر برای نقش سازنده در دیپلماسی با ایران
این در حالی است که سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امورخارجه نیز همان روز، مذاکرات انریکه مورا در تهران را بسیار جدی و معطوف به نتیجه و همراه با ابتکارات خاص از سوی ایران عنوان کرد و گفت: «برخی راهحلها پیشنهاد شد و اگر آمریکا پاسخ دهد میتوانیم به وین برگردیم.» نشریه پولیتیکو در گزارشی با استناد به اظهارات مقامات و دیپلماتهای غربی، جزئیاتی را درباره دستور کار سفر اخیر نماینده اتحادیه اروپا به تهران برای مذاکره پیرامون وقفه ایجادشده در مذاکرات وین و مسائل باقیمانده در این مذاکرات مطرح کرد. به گزارش «ایسنا»، نشریه پولیتیکو در گزارشی درباره سفر اخیر انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین و معاون مسوول سیاست خارجی آن به تهران و رایزنی درباره وقفه ایجادشده در مذاکرات با بیان اینکه ایران طی این دیدارهای دو روزه برای از سرگیری مذاکرات هستهای متوقف شده از خود آمادگی نشان داده، نوشت: «اما هنوز از درخواستش، منصرف نشده است.»پولیتیکو ادامه داد: «انریکه مورا، مقام ارشد اتحادیه اروپا که هماهنگکننده مذاکرات وین است، با هدف تلاش برای برطرفکردن وقفه چند هفتهای در مذاکرات[غیرمستقیم] میان آمریکا، ایران و قدرتهای غربی به تهران سفر کرده بود.»
تلاش برای احیای برجام
در گزارش این نشریه آمده است که مذاکرهکنندگان در تلاشند راهی برای احیای توافق هستهای سال۲۰۱۵ پیدا کنند که در ازای لغو تحریمها موجب محدودسازی برنامه هستهای ایران میشد. آمریکا در سال۲۰۱۸ از این توافق خارج شد. درخواست ایران این است که آمریکا نام سپاه پاسداران را که شاخهای قدرتمند از نیروهای نظامی ایران است، از «فهرست سازمانهای تروریستی خارجی» حذف کند. مورا سعی داشته است در این زمینه میانجیگری کند، چون ایران از مذاکره مستقیم با آمریکا خودداری میکند. همچنین در این گزارش مطرح شد: «طبق ادعای مقامات غربی، مورا این پیام را [به ایران] منتقل کرده که آمریکا ممکن است درباره موضوع سپاه پاسداران مذاکره کند اما تنها زمانی که مذاکرات هستهای به سرانجام برسد.» در ادامه این گزارش ادعا شده که ایران از این موضوع صرفنظر نکرده اما نشان داده است در این اثنا، آماده از سرگیری مذاکرات درباره موضوعات دیگر است و ممکن است درخواستهای بالقوه جایگزینی برای آن ارائه دهد. پولیتیکو علاوهبر این مطرح کرد: «با به پایان رسیدن دیدارها در هفته گذشته، مقامات بهطور علنی اشاره کردند که پیشرفتهای اندکی ایجاد شده است.
جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اخیرا طی نشست وزرای امورخارجه کشورهای G۷ گفت، سفر مورا به تهران بهتر از آنچه انتظار داشتیم، پیشرفت.» او مدعی شد مذاکرات «متوقف شده از سر گرفتهشده است.» در این گزارش آمده است: «مساله قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرستی موسوم به فهرست سازمانهای تروریستی خارجی از مسائل اصلی موردبحث در مذاکرات است. متن توافق عملا نهایی شده است، جز دو نکته جزئی که مقامات غربی آن را «مسائل فنی مربوط به لغو تحریمها» تلقی کرده و باید بهزودی حل شوند. پولیتیکو همچنین نوشت: «آمریکا در دوران دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین این کشور، در راستای سیاست او در قبال ایران موسوم به «فشار حداکثری» که پس از خروج از توافق اتخاذ کرده بود، نام سپاه پاسداران را در این فهرست قرار داد، درحالیکه واشنگتن از همان ابتدا پیشنهاد کرد اگر ایران تعهد کند که در منطقه به آمریکاییها حمله نکند و از طرح ترور مقامات پیشین آمریکایی صرفنظر کند، نام سپاه پاسداران را از این فهرست خارج میکند؛ مخالفت روزافزونی با این اقدام میان جمهوریخواهان و دموکراتها در واشنگتن وجود دارد. به گزارش پولیتیکو، مخالفان با خروج مدعی هستند که سپاه پاسداران سازمانی تروریستی است که چندین نفر از آمریکاییها را کشته و باید با آن اینطور رفتار شود.
در گزارش این نشریه ادعا شده است: «مورا این پیام را به علی باقریکنی، مذاکرهکننده اصلی ایران در مذاکرات وین منتقل کرد که آمریکا بهعنوان بخشی از توافق، نام سپاه را از این فهرست خارج نخواهد کرد اما ممکن است در آینده درباره آن مذاکره کند. مورا هیچ پیشنهاد جدیدی را از سوی آمریکا مطرح نکرد. در حالحاضر، دیپلماتهای غربی منتظر تهران هستند تا درخواستهای بالقوه جایگزینی مطرح کرده و به واشنگتن فرصت بدهد تا درباره امتیازهای دیگری که میتواند بدهد، فکر کند.» در این گزارش هدف، پیداکردن راهی برای دو طرف عنوان شده که به هر دو اجازه بدهد برای توافق در داخل کشور مقبولیت ایجاد کنند و آمده است: «مقامات غربی میگویند، اگر این پیشنهادها واقعبینانه باشند، طرفین مذاکرات دوباره طی هفتههای آتی برای مذاکرات حضوری دیدار میکنند، اما هنوز تصمیمی گرفته نشده است.»
از دیگر سو سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امورخارجه نیز روز دوشنبه در سخنانی، مذاکرات انریکه مورا در تهران را بسیار جدی و معطوف به نتیجه و همراه با ابتکارات خاص از سوی ایران عنوان کرد و گفت: «برخی راهحلها پیشنهاد شد و اگر آمریکا پاسخ دهد میتوانیم به وین برگردیم.» به گزارش پایگاه خبری «انتخاب»، خطیبزاده در نشست خبری خود در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره سفر انریکه مورا به تهران و تحرکات رژیم صهیونیستی و اینکه در چه مرحلهای از توافق هستیم، گفت: «هر موقع که ابتکاری انجام و تحرکی در حوزه دیپلماسی صورت میگیرد، رژیم جعلی اشغالگر قدس تحرکات خود را ضددیپلماسی انجام میدهد و چیز جدیدی نیست.» خطیبزاده با بیان اینکه مورا چند دور گفتوگوهای طولانی با باقری داشت، افزود: «برخی راهحلها پیشنهاد شد و اگر طرف آمریکایی پاسخ دهد ما میتوانیم در موقعیتی قرار بگیریم که همه طرفها به وین برگردند. اگر آمریکا تصمیم سیاسی خود را اعلام کند میتوانیم گام مهمی در این زمینه برداریم.»
رایزنی برجامی وزیرخارجه قطر با بلینکن
«محمد بنعبدالرحمن آلثانی» وزیرخارجه قطر بامداد سهشنبه بهصورت تلفنی با «آنتونی بلینکن» همتای آمریکایی خود درباره برخی موضوعات از جمله مساله هستهای ایران گفتوگو کرد. در همین ارتباط وزارت خارجه آمریکا از قدردانی بلینکن از همتای قطریاش در مورد نقش دوحه در دیپلماسی آمریکا با ایران خبر داد. به گزارش خبرگزاری فارس، محمد بن عبدالرحمن پیش از این نیز با مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره آخرین تحولات مربوط به توافق هستهای ایران و برخی مسائل دوجانبه گفتوگو کرده بود. اندیشکده آمریکایی واشنگتن درگزارشی به تحلیل سفر امیر قطر که روز پنجشنبه به ایران سفر کرده بود، اشاره کرد و نوشت که احتمالا وی بهدنبال ایفای نقش در احیای توافق هستهای و جلب کمک ایران برای پذیرایی از طرفداران جامجهانی در اواخر سالجاری خواهد بود.
ادعای گانتس
همزمان با این تحولات وزیر جنگ رژیم صهیونیستی ادعای تازهای درباره برنامه هستهای ایران مطرح کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری رویترز، بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی مدعی شد: «ایران در تلاش است ساخت و نصب هزار سانتریفیوژ IR۶ دیگر را در تاسیسات اتمیاش کامل کند، از جمله در کارگاه زیرزمینی جدیدی که در نزدیکی تاسیسات نطنز در حال احداث است.» ادعای گانتس در پی این مطرح میشود که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تاریخ هشتم اردیبهشت سالجاری در کنفرانسی خبری عنوان کرد که کارگاه جدید ایران در نطنز برای ساخت قطعات سانتریفیوژ در زیرزمین احداث شده است. خبرگزاری رویترز در اینباره نوشته بود؛ این کارگاه از ماشینهای تاسیسات بسته شده کرج - که پیشتر اقدامی خرابکارانه از سوی عوامل خارجی در آن انجام شده بود - استفاده میکند. این کارگاه میتواند قطعات لازم برای تولید سانتریفیوژهای پیشرفته را بسازد. گروسی در این کنفرانس خبری گفت که این کارگاه در یکی از «راهروهای» تاسیسات غنیسازی اورانیوم راهاندازی شده است. دیپلماتها میگویند که این کارگاه تقریبا سه طبقه در زیر زمین دارد.