کرهجنوبی ۷میلیارد دلار از داراییهای ایران را آزاد کرد
چراغ سبز آمریکا به برجام؟
پیش از این خبرگزاری ایرنا، (خبرگزاری دولت) درخبری اعلام کرده بود، یک مقام بلندپایه منطقهای، روز سهشنبه (امروز) به تهران سفر خواهد کرد که یکی از اهداف این سفر، نهایی کردن سازوکار آزادسازی ۷ میلیارد دلار از ارزهای مسدودی ایران است.
برخی منابع خبری عربزبان نیز روز گذشته از سفر قریبالوقوع وزیر امور خارجه عمان به تهران خبر دادند. براساس این خبربه نقل از پایگاه خبری «العربی الجدید» «بدر بنحمد البوسعیدی» امروز در صدر هیاتی وارد تهران خواهد شد. به گزارش «ایرنا» برخی گزارشهای رسانهای حاکی از آن است که سفر بدر بن حمد البوسعیدی به آزاد شدن بخشی از داراییهای بلوکه شده ایران و نهایی کردن توافق تبادل زندانیان تهران و واشنگتن مربوط میشود.
تایید خبر آزادسازی بخشی از اموال ایران درحالی روزگذشته ازسوی سخنگوی وزارت خارجه صورت گرفت که روز یکشنبه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه با انتقاد از «شروط جدید» آمریکا برای لغو تحریمها، از جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده خواسته بود برای اثبات «حسن نیت» خود دستکم «یک مورد از تحریمها را با فرمان اجرایی» لغو کند. امیرعبداللهیان همچنین گفته بود کشور به این نتیجه رسیده که نفعی در مذاکره مستقیم با آمریکا ندارد، به این دلیل که «آمریکاییها هنوز روی زمین اقداماتی انجام ندادهاند که بتوانیم چشماندازی را در این زمینه مشاهده کنیم.»
ازهمین رو برخی از کارشناسان خارج شدن بخشی ازداراییهای ایران از لیست اموال بلوکه شده را چراغ سبزی ازسوی آمریکا تلقی میکنند. پیشتر نیز ایران دوبار (یک بار در خرداد سال ۹۹و بار دیگر دربهمن ماه سال گذشته) با موافقت آمریکا موفق شده است حق عضویت خود به سازمان ملل را با برداشت از پولهای بلوکه شدهاش در کره جنوبی پرداخت کند. ازهمین رو کارشناسان آزادسازی بخشی از اموال بلوکه شده ایران را که روز گذشته از سوی سخنگوی وزارت خارجه تایید شده است درهمین راستا تعبیر میکنند.
رفع اختلافات مالی ایران و کره جنوبی
اما سعید خطیبزاده درشرایطی خبر آزادسازی ۷ میلیارد دلار از منابع ارزی مسدودی ایران را تایید کرده که نامی ازکشور مربوطه به میان نیاورده است.
او روز گذشته نیز در نشست خبری هفتگیاش درباره بدهی کره جنوبی به ایران گفت: کره جنوبی بدهی قطعی از بابت فروش نفت و میعانات گازی به ایران دارد که متاسفانه با وجود تمامی تعهدات و بدیهیات قانون تجارت جهانی و مسلمات روابط خارجی این بدهی را تاکنون پرداخت نکرده است. وی افزود: کره جنوبی به ملت ایران و ۸۰ میلیون ایرانی بدهکار است و طرف کرهای تاکنون با وجود تمامی قولها و اظهاراتی که در این زمینه داشتند این بدهی را پرداخت نکردهاند.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: این یک موضوع دوجانبه بین ایران و کره است و در چارچوب دوجانبه هم باید حل و فصل شود و به هیچ موضوع دیگری خارج از روابط دوجانبه ایران و کره مرتبط نیست.
با این حال طی روزهای گذشته که خبر آزادسازی ۷ میلیارد دلار از منابع ارزی مسدودی ایران اعلام شد همه نگاهها متوجه کره جنوبی شد. ایران بیش از ۸میلیارد دلار دارایی بابت فروش محمولههای نفتی، در دو بانک کرهجنوبی دارد که به علت تحریمهای آمریکا ازسال ۹۷مسدود شده است.
درهمین راستا زمستان سال گذشته درمیانه مذاکرات احیای برجام در وین، مقاماتی از کره جنوبی به عنوان یکی از بزرگترین بدهکاران ارزی ایران تحت تاثیر تحریمهای یکجانبه آمریکا، در یک نشست کاری با مقامهایی از ایران درباره اموال مسدود ایران در بانکهای کرهجنوبی به گفتوگو نشستند.
به دنبال این گفتوگوها که ۱۶دی ماه سال گذشته میان معاونان وزرای خارجه ایران و کرهجنوبی (علی باقری و چوی جانگکان) درحاشیه مذاکرات برجام صورت گرفت، کرهجنوبی ۱۸میلیون دلار از داراییهای بلوکه شده ایران را به عنوان بدهی حق عضویت معوقه تهران به سازمان ملل پرداخت کرد. در ادامه قرار شد ایران و کرهجنوبی این بار در سئول رایزنیهایی برای حل اختلافات چندساله بر سر داراییهای مسدود شده را ادامه دهند. همان زمان یک منبع آگاه درگفتوگو با خبرگزاری یونهاپ کرهجنوبی گفت «انتظار میرود گروههای کاری دو طرف، عمدتا جزئیات راههای پرداخت داراییهای ایران را در صورت معافیت از تحریمهای ایالاتمتحده بررسی کنند.»
همراستا با رایزنی میان دوکشور برای حل مشکل پولهای بلوکه شده ایران، زمستان سال گذشته بانک مرکزی ایران اعلام کرد نامهای برای مرکز بینالمللی حل و فصل اختلافات سرمایهگذاری ارسال و در آن درخواست کرده تا کرهجنوبی اموال بلوکه شده در بانکهای کرهای را بازگرداند. درآن نامه تاکید شده بود که در صورت عدمحل اختلاف، تهران از سئول شکایت خواهد کرد. خبری که سئول نیز همان وقت آن را تایید و اعلام کرد در تلاش است تا مناقشه بر سر داراییهای مسدود شده ایران، تحت تحریمهای آمریکا را حل کند.
حالا با توجه به تحولات صورت گرفته به نظرمیرسد آزادسازی اموال ایران درکره جنوبی نزدیک است. درهمین ارتباط روز گذشته شبکه الجزیره در صفحه توییتر خود به نقل از یک مقام ایرانی، بدون ذکر نام وی نوشت که به زودی یک مقام عالیرتبه منطقهای برای آمادهسازی روند آزادی ۷ میلیارد دلار از داراییهای ارزی بلوکه شده ایران، وارد تهران خواهد شد. به گزارش خبرگزاری فارس، این مقام ایرانی افزود: «به احتمال زیاد این مبلغ نزد بانک مرکزی عمان به ودیعه گذاشته شود و این مساله میتواند به رفع تدریجی تحریم بانکی ایران کمک کند.»
خبری که خبرگزاری تسنیم نیز روز گذشته با انتشار خبری برآن صحه گذاشت و اعلام کرد: «یک مقام منطقهای (احتمالا وزیر امور خارجه عمان)، روز سهشنبه (امروز) به تهران سفر خواهد کرد که یکی از اهداف این سفر، نهایی کردن سازوکار آزادسازی ۷ میلیارد دلار از ارزهای مسدودی ایران است.»
بنابر اعلام خبرگزاری تسنیم، احتمالا این مبلغ به حساب بانک مرکزی ایران نزد بانک مرکزی عمان واریز خواهد شد. به نوشته خبرگزاری تسنیم، بررسی سازوکار اجرایی آزادسازی منابع مسدودی ایران در چارچوب توافق اخیر، از اهداف اصلی سفر یک مقام بلندپایه منطقهای به تهران در روز سهشنبه است. این خبرگزاری همچنین نوشت: بر اساس توافق صورت گرفته با برخی کشورهای طرف قرارداد ایران، چارچوب لازم برای رفع مسدودی بخش قابل توجهی از منابع ارزی مسدودشده کشور، مشخص و مورد توافق قرار گرفته است. بر اساس این چارچوب توافق شده، وجوه مسدودی باید در یک بازه زمانی مشخص طی چند هفته، در حسابهای ایران وصول شود.
چارچوب این مسیر برای رفع مسدودی منابع ارزی، مشابه چارچوب توافق شده با انگلیس است که در آن قالب رقمی در حدود ۴۷۰ میلیون یورو در حسابهای ایران وصول شد.
پیشتر دولت انگلیس ۳۹۰ میلیون پوند (حدود نیم میلیارد دلار) اصل و فرع بدهی خود به دولت ایران را به حساب بانک مرکزی ایران نزد بانک مرکزی عمان واریز کرده بود.
این ۷ میلیارد دلار به حسابهای ایران واریز میشود، که نشانههایی از باز شدن تدریجی محدودیتهای بانکی علیه ایران است به نحوی که حتی پس از برجام نیز چنین نقل و انتقال بانکی سابقه نداشته است.
«ایرنا» نیز هفته گذشته گزارش داده بود که ۷ میلیارد دلار از ارزهای مسدود شده ایران با توافق امضا شده به حسابهای ایران واریز خواهد شد.پیشتر خبرگزاری رویترز اواخر بهمن به نقل از دیپلماتهای غربی به جزئیاتی از متن پیشنویس توافق هستهای ایران اشاره کرده بود که در متن پیشنویس آن به موضوعاتی نظیر آزادسازی ۷ میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران در کره جنوبی و آزادی زندانیان غربی در ایران اشاره شده بود. خبری که چند روز پیش نیز روزنامه فرهیختگان به نوعی آن را تایید کرد و نوشت: «سه تن از جاسوسان دوتابعیتی به نامهای سیامک نمازی، محمدباقر نمازی و مراد طاهباز در ازای دسترسی ایران به پولهای بلوکهشده خود در کره آزاد خواهند شد.»
علاوه بر کره جنوبی، مقامهای ایران پیشتر در مصاحبههای مختلفی از بلوکهشدن اموال ایران در ژاپن،عراق، چین و لوکزامبورگ خبر داده بودند.