مقصر طولانی شدن مذاکرات کیست؟
جنگ برجامی در فضای رسانه‌‌‌ای
به گزارش «ایسنا» به نقل از وبگاه کاخ سفید، جن‌ساکی سخنگوی‌کاخ سفید ادامه داد:«رئیس‌جمهور در صورتی که بازگشت به توافق در راستای منافع ملی ما باشد، به آن باز خواهد گشت. ما و متحدان‌‌‌مان هر دو آماده‌‌‌ایم توافقی قوی را نهایی کنیم، مادامی که ایران هم آماده انجام دادن این کار باشد.»
ساکی همچنین مدعی شد: «اگرچه ما شاهد بوده‌‌‌ایم ایران مسائلی را مطرح کرده است که هیچ ارتباطی به پایبندی دوجانبه به توافق ندارد. این[پایبندی دوجانبه] چیزی است که روی آن تمرکز داریم و هدف ماست.»
وی افزود که ما ایران را تشویق می‌‌‌کنیم به جای اینکه به دنبال مسائل تعیین‌‌‌تکلیف نشده‌‌‌ای باشد که به ادعای وی خارج از چارچوب وین هستند و به جای مقصر دانستن دیگران به خاطر وقفه ایجاد شده در مذاکرات وین، روی توافق مذاکره‌‌‌شده در وین تمرکز کند.
دو نگاه متفاوت واشنگتن به برجام
همچنین ندپرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در بخش دیگری از کنفرانس خبری هفتگی‌‌‌اش درباره سوالی مربوط به بازه زمانی توضیح داد:« ما قبلا مفصل در این باره صحبت کرده‌‌‌ایم. ما امروز در تاریخ ۴ آوریل ۲۰۲۲ هنوز بر این باوریم که بازگشت دوجانبه به پایبندی، در راستای منافع ما در زمینه عدم اشاعه تسلیحات هسته‌‌‌ای و در راستای منافع گسترده‌‌‌تر ما در زمینه امنیت ملی است. به این دلیل که امروز هم مانند قبل، بازگشتی دوجانبه به پایبندی دوباره موجب اعمال محدودیت‌‌‌های قابل راستی‌‌‌آزمایی و دائمی بر برنامه هسته‌‌‌ای ایران خواهد شد، به قول خودمان، یعنی برنامه هسته‌‌‌ای ایران را دوباره داخل جعبه خواهد گذاشت، طوری که به نفع ما و به نفع اروپایی‌‌‌ها خواهد بود که عضوی از گروه ۱+۵ هستند، و نه تنها به نفع آنها، بلکه به نفع جامعه گسترده‌‌‌تر بینالمللی خواهد بود.»
همچنین پرایس با اشاره به اینکه «ایران از سال ۲۰۱۸، یعنی از وقتی دولت قبلی[آمریکا] از توافق هسته‌‌‌ای ایران خارج شد، پیشرفت‌‌‌های چشمگیری در برنامه هسته‌‌‌ای‌‌‌اش داشته است و تداوم این پیشرفت‌‌‌ها به تدریج از منافع عدم اشاعه‌‌‌ای بازگشت دوجانبه به برجام برای ما و متحدان و شرکایمان در سراسر جهان می‌‌‌کاهد» افزود: « به محض اینکه دیگر نفعی برای ما نداشته باشد، به محض اینکه پیشرفت‌‌‌های ایران در برنامه هسته‌‌‌ای‌‌‌اش فراتر از آن منافع عدم اشاعه‌‌‌ای بروند که در ازای بازگشت دوجانبه به پایبندی نصیب ما خواهد شد، آن وقت است که توافق دیگر به نفع ما نخواهد بود و ما برای اطمینان‌‌‌یابی از اینکه ایران هیچ‌‌‌گاه نتواند به یک سلاح هسته‌‌‌ای دست پیدا کند، دنبال روش‌‌‌های دیگری خواهیم رفت.» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با تاکید دوباره بر این موضوع که آمریکا معتقد است بهترین راه دست یافتن به این مهم، در حال حاضر از طریق بازگشتی دوجانبه به پایبندی به توافق هسته‌‌‌ای ایران است، گفت:« در نهایت، در این رویه اگر برنامه هسته‌‌‌ای ایران فراتر از نقطه‌‌‌ای برود که برجام می‌‌‌تواند در راستای منافع ما باشد، برقرار نخواهد بود.»
نگرانی واشنگتن از کاهش زمان گریز هسته‌‌‌ای
در ادامه سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که به نظر می‌‌‌رسد وقفه در مذاکرات وین دارد طولانی‌‌‌تر میشود یا اینکه ایران از سرعت پیشرفت در برنامه هسته‌‌‌ای‌‌‌اش کاسته است تا فرصت بیشتری وجود داشته باشد، گفت:« من در جایگاهی نیستم که از این جا برنامه هسته‌‌‌ای ایران را ارزیابی کنم، جز اینکه بگویم وقتی توافق هسته‌‌‌ای در آغاز کاملا اجرایی شده بود، زمان گریز [هسته‌‌‌ای] ایران نزدیک به یک سال بود. وقتی توافق کاملا اجرایی شده بود، این بازه زمانی از چند ماه معدود به تقریبا ۱۲ ماه رسیده بود و ما از طریق همکارانمان در اینجا[وزارت امور خارجه آمریکا] و کارشناسان‌‌‌مان در جامعه اطلاعاتی آمریکا و کارشناسان‌‌‌مان در آژانس بینالمللی انرژی اتمی مطلعیم که ایران به تعهداتش تحت برجام[توافق هسته‌‌‌ای] پایبند بود و پروتکل‌‌‌هایی که به منظور ممانعت قابل راستی‌‌‌آزمایی و دائمی ایران از دستیابی به یک سلاح هسته‌‌‌ای مقرر شده بود، کارآمد بودند.»
پرایس در این راستا توضیح داد: «حالا ایران از سال ۲۰۱۸ در موقعیتی قرار گرفته است که سرعت برنامه هسته‌‌‌ای‌‌‌اش را به طریقی که توسط برجام ممنوع می‌‌‌بود و از آنها ممانعت می‌‌‌شد، افزایش داده است و با وجود این، ایران توانسته است این زمان گریز را از زمانی که [اجرای توافق] شروع شد، به نقطه‌‌‌ای برساند که طبق محاسبات ما، به جای چند ماه،«چند هفته» باشد. این به عنوان طرح و قضیه‌‌‌ای بلندمدت برای ما غیرقابل قبول است. تنها طرح بلندمدتی که برای ما قابل قبول می‌‌‌باشد، این است که ایران هرگز نباید مجاز به دستیابی به یک سلاح هسته‌‌‌ای باشد.»
زیربار زیادهخواهی آمریکا نمی‌‌‌رویم
پیشتر در این جدال رسانه‌‌‌ای، ایران «آمریکا» را مقصر طولانی شدن و ایجاد وقفه در گفت‌وگوها دانسته بود. در این رابطه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران عصر روز دوشنبه ۱۵ فروردین در توییتی درباره مذاکرات وین نوشت:« اگر مکثی در روند مذاکرات وین دیده میشود، به دلیل زیادهخواهی طرف آمریکایی است.» امیرعبداللهیان تاکید کرد: «وزارت امور خارجه در جهت کسب عالی منافع ملت و رعایت خطوط قرمزها با قدرت و منطق عمل میکند. هرگز زیر بار زیاده خواهی آمریکا نخواهیم رفت. اگر کاخ‌سفید واقع بینانه رفتار کند، توافق دست یافتنی است.» وزیر خارجه روز دوشنبه نیز در گفت‌‌‌وگوی تلفنی همتای عمانی با انتقاد از تحریم‌‌‌های جدید آمریکا گفت: «ایران آماده یک توافق خوب و پایدار است، اما طرف آمریکایی با برخی زیاده‌‌‌خواهی‌‌‌ها، مسوول مستقیم تطویل مذاکرات تاکنون بوده است.» وی با بیان اینکه آمریکا مسوول توقف امروز مذاکرات و تطویل روزهای آتی است، افزود:« راه‌‌‌حل هم در کاخ سفید است. باید به خواست‌‌‌های معقول ایران که مورد تایید اعضای ۱+۴ نیز هست، پاسخ منطقی بدهد تا ما آماده بشویم و به وین برویم.» وی تاکید کرد که توافق بسیار در دسترس است؛ اگر آمریکا بداند و یقین داشته باشد که ما از خطوط قرمز خود نه رد می‌‌‌شویم و نه از خواسته‌‌‌های خود کوتاه می‌‌‌آییم.
معطل تصمیم سیاسی واشنگتن هستیم
سعید خطیبزاده، سخنگوی دستگاه دیپلماسی نیز روز دوشنبه در نشست هفتگی با خبرنگاران با بیان اینکه اگر آمریکا بداند که ما از خطوط قرمز خود رد نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌شویم، توافق بسیار در دسترس است، تاکید کرد:« دو موضوع خروج اشخاص حقیقی و حقوقی از لیست تحریم‌‌‌ها و انتفاع اقتصادی ایران معطل تصمیم سیاسی آمریکا است و واشنگتن تلاش میکند موضوعات باقی‌‌‌مانده را گروگان مسائل داخلی خود کند» وی ادامه داد:« همه ما فراموش نکنیم آنکه امروز در مقابل ما قرار دارد دولتی نیست که به وظایفش عمل کند، بلکه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌خواهد از ابزارهای قانونی استفاده کند که به وظایفش عمل نکند. آنچه در وین هست به خاطر رویکرد آمریکا است و ایران و ایرانی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند تا ابد صبوری کند.»
به گفته سخنگوی وزارت خارجه، اگر آمریکا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌خواهد توافقی داشته باشد باید تصمیم سیاسی خود را در اسرع وقت بگیرد. خطیبزاده درباره توقف در مذاکرات و اینکه تا چه زمانی این روند ادامه دارد نیز گفت: «آنچه در دو هفته گذشته بیش از پیش برای ما روشن شده است این است که بایدن و کاخ سفید تصمیم خود را نگرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند و متاسفانه کل یک توافق را گروگان مسائل حزبی و داخلی آمریکا کرده است و همان رویکردی را پیش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد که منجر به شکست بسیاری از توافقات بینالمللی شده است یعنی منوط کردن یک توافق بینالمللی به زدو بندهای داخلی خودشان.» در عین حال سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد: «توافق برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ چارچوب بحث است و در همین چارچوب، دولت آقای بایدن باید تصمیم سیاسی خودش را بگیرد، اینکه رسانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آمریکایی امروز گزارش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند دولت آمریکا هنوز تصمیم خود را در یکی دو موضوع باقی‌‌‌مانده نگرفته است نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد تا چه حد اغتشاش در طرف مقابل باعث تطویل شده است.»
گفت‌‌‌وگوی برجامی بنت و مودی
از دیگر سو در اولین تماس تلفنی بین «نفتالی‌بنت» نخست وزیر رژیم صهیونیستی با «نارندرا مودی» نخست وزیر هند از زمانی که بنت هفته گذشته سفر برنامه ریزی شده خود به هند را به دلیل ابتلای به کرونا به تعویق انداخت، طرفین درباره امور مهم جهانی و منطقه‌‌‌ای از جمله چشم‌انداز توافق هسته‌‌‌ای ایران گفت‌‌‌وگو کردند.
به گزارش خبرگزاری «ایسنا» به نوشته روزنامه ایندیااکسپرس، بنابر اعلام دفتر نخست وزیری رژیم صهیونیستی، دو طرف درباره موضوعات جهانی و منطقه‌‌‌ای، از جمله برنامه هسته‌‌‌ای ایران و مذاکرات وین برای احیای برجام بحث و تبادل نظر کردند.
مودی پس از این تماس تلفنی در صفحه توییتر خود نوشت: «ما درباره رویدادهای اخیر جهان، گفت‌‌‌وگو و همکاری هند و اسرائیل در زمینه‌‌‌های مختلف را بررسی کردیم. من مشتاقانه منتظر هستم تا به‌‌‌زودی از او در هند استقبال کنم تا گفت‌‌‌وگوهایمان را ادامه دهیم.» این گفت‌‌‌وگوی تلفنی در حالی صورت گرفت که رئیس جمهور هند روز یکشنبه از انجام اقداماتی در بندر چابهار در ایران جهت عملیاتی کردن آن خبر داد.
