دکتر الهه کولایی، کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در گفت‌وگویی تفصیلی در خصوص بحران اوکراین و در پاسخ به پرسشی درباره رویکرد دستگاه دیپلماسی کشورمان در قبال این بحران گفت: «دستگاه دیپلماسی و دولت جمهوری اسلامی ایران در برابر بحران اوکراین باید موضع بی‌‌‌طرفی فعال و حتی محکوم کردن متجاوز را دنبال می‌کرد.» وی تاکید کرد جمهوری اسلامی باید بر اساس آرمان‌‌‌ها و اندیشه‌‌‌های انقلاب اسلامی در دفاع از حق آزاد انتخاب مردم اوکراین رفتار می‌کرد. کولایی در گفت‌وگو با خبرگزاری «ایرنا» با اشاره به اینکه امروز «شرق‌‌‌گرایی» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران حاکم شده و این گرایش در ضدیت با غرب در سال‌های اخیر بسیار تقویت شده است، افزود: «به نظر می‌رسد با این رویکرد، مجال پیگیری یک نگاه متعادل وجود نداشته است.»

لزوم اتخاذ رویکرد متوازن

این کارشناس مسائل روسیه در ادامه گفت: «این در حالی است که با توجه به منابع عظیم گازی که در ایران وجود دارد و لزوم بهسازی و بهره‌‌‌برداری از این منابع با استفاده از سرمایه و فناوری‌‌‌های غربی به‌ویژه از اروپا و سرمایه‌گذاری آن در منابع گازی ایران، فرصت بسیار مناسبی در این زمینه ایجاد شده باشد تا در یک رویکرد متوازن «نه در ضدیت با روسیه»، بلکه برای ایجاد فرصت مناسب برای تعامل با غرب، چه اروپا و چه آمریکا، امکان پیگیری یک سیاست متوازن در روابط با قدرت‌‌‌های شرقی و غربی را برای کشور فراهم کرد و در قبال این بحران هم از حقوق و آزادی‌‌‌های قانونی و شناخته شده در حقوق بین‌الملل در ارتباط با مردم اوکراین به درستی حمایت کرد.» کولایی اضافه کرد البته تاثیر سیاست‌های اشتباه آمریکا در تقویت این جهت‌‌‌گیری نباید فراموش شود.

اشتباه محاسباتی زلنسکی

استاد دانشگاه تهران با اشاره به رفتار رئیس‌جمهور اوکراین در مواجهه با روسیه نیز گفت: «زلنسکی دچار همان اشتباه محاسباتی ساکاشویلی رئیس‌جمهور گرجستان در سال ۲۰۰۸ شده است که موجب حمله سنگین روسیه به این کشور شد» استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال که آیا رهبران اوکراین محاسبه چنین برخوردی از سوی مسکو را نداشتند و در زمینه حمایت غرب دچار اشتباه محاسباتی شدند، گفت: «به نظر می‌رسد مانند موردی که در سال ۲۰۰۸ در گرجستان به وجود آمد و حمله سنگین نظامی روسیه به گرجستان که یک کشور کوچک در کنار دریای سیاه است، همین اشتباه محاسباتی بار دیگر از سوی زلنسکی رئیس‌‌‌جمهور اوکراین اتفاق افتاده است؛ به‌ویژه اینکه او پیش‌تر تجربه گرجستان را هم دیده بود.» کولایی توضیح داد: «ساکاشویلی رئیس‌‌‌جمهور گرجستان مدتی در اوکراین در سمت فرمانداری حضور داشت و ارتباط نزدیکی با رهبران اوکراین داشت ولی رهبران اوکراین از سرنوشت ساکاشویلی و برخورد بسیار خشونت‌‌‌آمیز و سنگین نظامی روسیه درس نگرفتند. آنها تصور کردند با حمایت موثر آمریکا و اروپا، می‌توانند در برابر فشارهای روسیه مقاومت کنند. البته بر اساس چنین رویکردی به مقاومت در برابر روسیه ادامه می‌دهند.»