وزیر امور خارجه ایران:
دنبال توافق خوب هستیم نه توافق موقت و محدود
عکس: باشگاه خبرنگاران جوان
در همین ارتباط، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در گفتوگو با صدا و سیما در پاسخ به سوالی درباره بحث‌‌‌هایی که پیرامون تعیین پیش‌‌‌شرط برای به توافق رسیدن در مذاکرات وین مطرح است، گفت: ما هیچ پیش‌‌‌شرطی را از طرف آمریکایی دریافت نکرده‌‌‌ایم و اساسا مذاکرات ما روندی را دارد که موضوع پیش‌‌‌شرط در آن مطرح نیست. من نمی‌‌‌دانم خبری که منتشر شده، چگونه است. ولی تا این زمانی که باهم صحبت می‌‌‌کنیم، موضوع پیش‌‌‌شرط مطرح نیست و ما متن یا پیشنهادی را در چارچوب پیش‌‌‌شرط هم دریافت نکرده‌‌‌ایم و قطعا این مذاکرات بر مبنای نظرات کارشناسی و توافقاتی که نتیجه نهایی آن رسیدن به یک توافق خوب در راستای تامین منافع ملت و کشورمان باشد، پیش خواهد رفت.
امیرعبداللهیان در این گفتوگو در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گفته می‌شود بخشی از تحریم‌ها لغو شده‌‌‌اند، آیا این خبر صحت دارد و این تحریم‌ها کدام موارد هستند، گفت: اقداماتی که روی کاغذ انجام می‌شود، می‌تواند اقدامات خوبی باشد، یعنی هر فرمان اجرایی یا اقدامی که تحریم‌های وضع‌‌‌شده پس از خروج آمریکایی‌‌‌ها از برجام را مجددا به حالت قبلی خود و رفع تحریم‌ها بازگرداند، از نظر ما اقدام خوبی قلمداد می‌شود. اما آنچه برای ما مهم است، عمل طرف آمریکایی است. او در این راستا افزود: ما نگاه می‌‌‌کنیم ببینیم روی زمین چه اتفاقی به وقوع می‌‌‌پیوندد. برای ما مهم این است که رفتار عملی آمریکایی‌‌‌ها در لغو تحریم‌ها را بتوانیم به طور ملموس و عینی مشاهده کنیم.
وی افزود: آنچه برای ما مهم است، نتیجه مذاکراتی است که در وین دنبال می‌‌‌کنیم و توافقی که در آن‌‌‌جا حاصل خواهد شد. البته آمریکایی‌‌‌ها از طریق برخی واسطه‌‌‌ها پیام‌‌‌های مکرری را برای ما می‌‌‌فرستند و مدعی‌‌‌اند که ما دارای حسن نیت هستیم. ما در روند فعلی مذکرات، ابتکار جدی و قابل‌توجهی را تا الان از طرف آمریکایی ندیده‌‌‌ایم. ابتکار هم از نظر ما ابتکاری است که باید در مذاکرات ۱+۴و از طریق Non-paperهایی که به واسطه اتحادیه اروپا بین ما و آمریکایی‌‌‌ها تبادل می‌شود، قابل مشاهده باشد یا در عمل ما شاهد لغو بخشی از تحریم‌ها باشیم. بنابراین برای ما، ملاک رفتار عملی آمریکاست.»
امیرعبداللهیان در پاسخ به سوالی درباره اینکه ایران ممکن است توافقی دو ساله انجام دهد و آیا ممکن است توافقی انجام شود که تاریخ داشته باشد، گفت: ما به دنبال یک توافق خوبیم. به دنبال توافق موقت و محدود نیستیم. وزیر امور خارجه ایران روز شنبه نیز در واکنش به اقدام آمریکا در ارتباط با تمدید برخی از معافیتهای هستهای گفت: آمریکایی‌‌‌ها باید حسن نیت خود را در عمل و به صورت عینی نشان دهند. حسن نیت در عمل یعنی اینکه روی زمین اتفاق ملموسی رخ دهد. امیرعبداللهیان ادامه داد: لغو برخی تحریم‌ها به معنای واقعی خود می‌تواند ترجمان حسن نیت‌‌‌‌‌‌شان باشد. آمریکایی‌‌‌ها از این موضوع صحبت می‌کنند ولی باید دانست آنچه روی کاغذ رخ می‌دهد خوب است اما کافی نیست.
توافق موقت از روی میز وین برداشته شده
همزمان با اظهارات وزیر خارجه ایران درباره این موضوع که ایران به دنبال توافق موقت و محدود نیست، وحید جلال‌زاده، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز گفت توافق موقت از روی میز وین برداشته شده است. جلال‌زاده در گفتوگو با «ایرنا» گفت اگر در مذاکرات پیش رو توافق صورت گیرد، ایران نیز به تعهدات برجامی خود برخواهد گشت. ایران به کمتر از برجام یا بیشتر از آن رضایت نمی‌‌‌دهد. آمریکا برخی تعهدات فرابرجامی را مطرح می‌کند، پاسخ ایران این است که ما از برجام عدول نخواهیم کرد.
جلال‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا تیم مذاکره‌کننده ایرانی در وین فقط به دنبال لغو تحریم‌های برجامی است یا در مورد سایر تحریم‌ها نیز مذاکره می‌کند؟ افزود: در وین به دنبال لغو تحریم‌هایی هستیم که طبق برجام لغو شده بود. در مذاکرات وین به دنبال احیای حقوق ایران در برجام، تعهدات جمهوری اسلامی و تعهدات طرف مقابل هستیم.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به این سوال که آیا گزینه توافق موقت هنوز روی میز مذاکرات وین قرار دارد یا برداشته شده است؟ گفت: در همان زمانی که عراقچی مذاکرات را اداره می‌کرد، آمریکایی‌‌‌ها وقتی موضع محکم و جدی ایران را برای توافق دائم و رفع تحریم‌ها دیدند و معتقد بودند که این توافق در دسترس نیست، بنابراین پیشنهاد توافق موقت یا مرحله‌‌‌ای و گام به گام را مطرح می‌کردند. بر این اساس به‌طور مثال ایران برخی فعالیت‌های جدی هستهای خود را تعطیل کرده و در قبال آن آمریکا می‌‌‌پذیرد تحریم فروش نفت را تعلیق کند. ایران چنین پیشنهادی را قبول نکرد، زیرا باعث می‌شد اقتصاد شرطی شده و به دنبال مذاکرات کشیده شود. این پیشنهاد در دولت قبل و دولت فعلی پذیرفته نشد. اولین مطرح‌کننده پیشنهاد توافق موقت، آمریکایی‌‌‌ها بودند. ایران به دنبال توافق موقت نیست بلکه به دنبال توافق دائم است. توافق موقت از روی میز وین برداشته شده است.
لازمه توافق خوب از دید شمخانی
همزمان دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز گفت: تصمیمات سیاسی در واشنگتن لازمه ایجاد توازن در تعهدات برای دستیابی به توافق خوب است.
به گزارش «ایسنا»، علی شمخانی در توییتی نوشت: با وجود پیشرفت‌‌‌های محدود در مذاکرات وین هنوز با شکل‌‌‌گیری توازن ضروری در تعهدات طرفین فاصله داریم. تصمیمات سیاسی در واشنگتن لازمه ایجاد توازن در تعهدات برای دستیابی به توافق خوب است. پیش از این نیز شمخانی در توییتی نوشته بود: انتفاع اقتصادی واقعی، موثر و قابل راستی‌‌‌آزمایی ایران، شرط لازم برای شکل‌‌‌گیری توافق است. نمایش رفع تحریم اقدامی سازنده تلقی نمی‌شود.
استقبال اروپا از معافیتهای تحریمی
از سوی دیگر مذاکره‌کنندگان سه کشور اروپایی عضو برجام در بیانیهای از بازگشت برخی معافیتهای تحریمی ایران استقبال کردند و از تهران خواستند تا از فرصت ایجاد شده استفاده کند. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری فرانسه، تروئیکای اروپا در بیانیهای مشترک از اقدام اخیر دولت آمریکا برای بازگرداندن معافیتهای تحریمی برنامه صلح‌آمیز هستهای ایران که در دوران ریاست جمهوری ترامپ لغو شده بود، استقبال کردند.
در این بیانیه آمده است که سه کشور اروپایی عضو برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان از معافیتهای اعمال‌‌‌شده استقبال می‌کنند. این کشورها در ادامه خاطرنشان کردند که این امر باید باعث تسهیل بحث‌‌‌های فنی لازم برای حمایت از مذاکرات وین درباره بازگشت به برجام شود.
آنها همچنین در بیانیه خود تلاش کردند توپ را به زمین ایران بیندازند و افزودند: ما از ایران می‌خواهیم تا از این فرصت به وجود آمده به سرعت استفاده کند؛ زیرا زمان‌بندی معافیت بر دیدگاه مشترک ما با آمریکا بر این تاکید می‌کند که زمان اندکی برای به نتیجه رسیدن موفقیت‌‌‌آمیز مذاکرات برجامی باقی مانده است.
دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه برخی از معافیتهای تحریمی ایران را که در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ لغو شده بود، بازگرداند. یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفت که این اقدام به منظور تسهیل در روند مذاکرات وین صورت می‌گیرد. به همین منظور آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز جمعه چند معافیت از تحریم‌های مربوط به فعالیت‌های هستهای غیرنظامی ایران را امضا کرد. همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز به نقل از وزارت خارجه آمریکا گزارش داد، معافیتهای جدید به کشورها و شرکت‌های خارجی اجازه می‌دهد تا در پروژه‌‌‌های غیرنظامی نیروگاه هستهای بوشهر ایران، آب سنگین اراک و راکتور تحقیقاتی تهران کار کنند. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در مه ۲۰۲۰ به این معافیتها به‌‌‌عنوان بخشی از برنامه «فشار حداکثری» خود علیه ایران پایان داده بود. حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه کشورمان نیز در واکنش به بازگشت این معافیتها گفت این اقدام خوبی است اما کافی نیست.
نیازمند سازش از سوی تمام طرفها هستیم
در ادامه مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز تاکید کرد: برای بازگشت به اجرای کامل برجام نیازمند روحیه سازش از سوی تمام طرفها هستیم. جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توییتر از گفت‌وگوی تلفنی خود با حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه کشورمان خبر داد. وی نوشت: در آستانه از سرگیری گفت‌‌‌وگوهای برجامی در وین طی روزهای آینده، تماس تلفنی مهمی با امیرعبداللهیان داشتم. بورل افزود: برای پایان سریع مذاکرات و بازگشت به اجرای کامل برجام به تلاش‌‌‌هایی مبتنی بر حسن نیت و روحیه سازش از سوی تمام طرفها نیاز داریم.
جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات وین شامگاه شنبه در تماس تلفنی با وزیر امور خارجه کشورمان در خصوص روند مذاکرات جاری وین گفتوگو و رایزنی کرد. بورل در این تماس تلفنی با اشاره به اینکه هم اکنون مذاکرات در برهه زمانی مهمی قرار دارد، اظهار کرد: انتظار این است همه طرفها با یک دستور کار مشخص و در راستای رسیدن به توافق به وین بیایند و آماده اتخاذ تصمیم‌های سیاسی باشند.
امیرعبداللهیان نیز در این گفتوگو ضمن تشکر از تلاش‌های بورل، انریکه مورا معاون او و اتحادیه اروپا در جهت هماهنگ کردن مذاکرات خاطرنشان کرد: تحولات مثبتی در مذاکرات رخ داده است اما هنوز انتظارات ما را برآورده نمی‌سازد. ما با قاطعیت و صراحت به دنبال توافق خوب هستیم، اما با همین صراحت و قاطعیت بر حراست از خطوط قرمز و منافع ملی خود تاکید داریم. وزیر امورخارجه در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار کرد: متاسفانه برجام در سال‌های اخیر منافع اقتصادی برای ایران نداشته است. ما تنها در صورتی به یک توافق خوب می‌رسیم که تامین‌کننده منافع اقتصادی ما به صورت پایدار و قابل اتکا باشد. امیرعبداللهیان در پایان بار دیگر تصریح کرد: ایران برای رسیدن به یک توافق خوب مصمم است و در این راستا با اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده برجام در ارتباط مستمر و نزدیک خواهد بود.
منطقه بهای سنگینی را برای توافق خواهد داد!
این تحولات در شرایطی است که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با موضع‌گیری علیه مذاکرات رفع تحریم‌های ایران در وین گفت، در صورت بازگشت ایران و قدرت‌‌‌های جهانی به برجام، منطقه بهای سنگینی پرداخت می‌کند. به گزارش خبرگزاری فارس، «نفتالی بنت» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بعدازظهر یکشنبه با موضع‌گیری مجدد علیه مذاکرات رفع تحریم از ایران در وین گفت، یک توافق هستهای، ثبات در منطقه را افزایش نمی‌‌‌دهد.
به نوشته وبگاه «تایمز آو اسرائیل» نفتالی بنت با هشدار در این زمینه گفت، در صورت بازگشت ایران و قدرت‌‌‌های جهانی به برجام، منطقه بهای سنگین و نامتناسبی را پرداخت خواهد کرد. به تازگی یک اندیشکده یهودی مستقر در آمریکا نیز با انتشار یک اینفوگرافی از ضرب‌‌‌الاجل‌‌‌های دولت کنونی آمریکا درخصوص بازگشت به برجام، اعلام کرد گویا زمان هیچ‌وقت برای مذاکرات هستهای ایران تمام نمی‌شود.
اندیشکده یهودی جینسا با انتشار یک اینفوگرافی از ضرب‌‌‌الاجل‌‌‌های توخالی دولت بایدن، گفت گویا زمان هیچ‌وقت برای مذاکرات هستهای ایران تمام نمی‌شود. این اندیشکده یهودی طی پیامی در صفحه توییتر که حاکی از عصبانیت آن از «دروغگویی‌‌‌های دولتمردان بایدن» است، نوشت: «بیش از یک ماه از اولین باری که دولت بایدن گفته بود «هفته‌‌‌ها، نه ماه‌‌‌ها» برای ورود مجدد ایران به برجام باقی مانده است، می‌‌‌گذرد.»
اندیشکده جینسا در ضمیمه این توییت، یک اینفوگرافی از دفعاتی که مقام‌‌‌های آمریکایی و اروپایی مدعی شدند زمان برای بازگشت به توافق هستهای ایران در حال اتمام است، منتشر کرده که نشان می‌دهد آنها از ژانویه سال گذشته میلادی تا ابتدای ماه فوریه امسال، ۲۷ مرتبه این ادعاها را تکرار کرده‌‌‌اند.
