برجام احیا میشود؛ زمان گریز کمتر
«توافق» به روایت «وال استریت»
در شرایطی که هیاتهای ارشد مذاکرهکننده ظرف روزهای آینده مذاکرات احیای برجام را مجددا در هتل کوبورگ وین ادامه میدهند، یک روزنامه آمریکایی با فضاسازی رسانهای ضمن مطرح کردن مساله گریز هستهای ایران، به نقل از مقامهای آمریکایی خواستار توافقی متفاوت با برجام شد. این در حالی است که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است که دولت بایدن مطمئن است که توافق، نگرانیهای فوری ما درباره عدم اشاعه را برطرف میکند و نسبت به احیای برجام ابرازخوشبینی کرده است.
در همین خصوص روزنامه آمریکایی «والاستریت ژورنال» در یادداشتی به قلم «لارنس نورمن» خبرنگار حاضر در وین ادعاهایی را درباره زمان «گریز هستهای» ایران مطرح کرد و به نقل از مقامهای آمریکایی گفت که باید به زودی به توافقی متفاوت از برجام با ایران رسید. به گزارش خبرگزاری فارس، این روزنامه آمریکایی مقدمه گزارش خود را اینگونه آغاز کرده که مقامهای آمریکایی مطلع میگویند که دولت بایدن انتظار دارد که توافق احیا شده هستهای، ایران را قادر به جمعآوری سوخت هستهای کافی برای ساخت یک بمب در کمتر از یکسال کند که این بازه زمانی کوتاهتر از زمانی است که در برجام اولیه سال ۲۰۱۵ تعیین شده بود.
این گزارش سپس به نقل از مقامهای آمریکایی مدعی شد، مقامهای دولت بایدن اواخر سال گذشته به این نتیجه رسیدند که برنامه هستهای ایران به قدری پیشرفت کرده است که دیگر نمیتوان بازه زمانی ۱۲ ماهه گریز هستهای را که در برجام تعیین شده بود، مجددا ایجاد کرد. والاستریت ژورنال سپس با اشاره به این موارد به نقل از مقامهای آمریکایی خواستار یک توافق متفاوت با برجام شد و نوشت که مقامهای آمریکایی میگویند، باید به زودی یک توافق بازبینی شده حاصل شود تا به ایالات متحده و همپیمانانش زمان کافی دهد تا به موقع به پیشرویهای هستهای ایران پاسخ دهند. با این حال والاستریت ژورنال ادامه داد، اینکه این دوره گریز هستهای چقدر محدود خواهد بود بستگی به گامهای دقیقی دارد که ایران برای برچیدن، ارسال به خارج، از بین بردن ذخایر اورانیوم غنیشده خود، ماشینهای تولید سوخت هستهای و ظرفیت تولید سانتریفیوژها با آنها موافقت کند.
توافق نگرانیها را برطرف میکند
بر اساس این گزارش، مقامات آمریکایی گفتهاند در صورت پیوستن مجدد ایران به توافق، واشنگتن بخش عمده تحریمهای اعمال شده توسط دولت ترامپ را رفع خواهد کرد. والاستریت ژورنال ادامه داد که یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا از اظهارنظر درباره جزئیات ارزیابیهای دولت بایدن از زمان گریز هستهای خودداری کرد و تنها گفت که دولت بایدن مطمئن است که یک توافق «نگرانیهای فوری ما درباره عدم اشاعه را برطرف میکند.» این مقام وزارت خارجه آمریکا ادامه داد: «همانطور که گفتیم، تنها چند هفته فرصت داریم تا تفاهم را به نتیجه برسانیم و پس از آن، سرعت پیشرفتهای هستهای ایران، بازگشت به برجام را غیرممکن خواهد کرد.» در نزدیک به سه ماهی که از دور جدید مذاکرات رفع تحریمها میگذرد آمریکا و تروئیکای اروپایی و بازوهای رسانهای آنها همواره سعی داشتهاند اینطور القا کنند که ایران عامل حرکت آهسته گفتوگوهای وین است و سرعت گفتوگوها تنها تابع اقدامات ایران است.
مذاکرات، هفتههای آینده به جمعبندی خواهد رسید
همزمان با این تحول، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با اشاره به گفتوگوهای خود با نمایندگان شورای همکاری خلیج فارس، مصر و اردن درباره مذاکرات وین گفته است که به مشورتهای نزدیک با شرکای منطقهای خود ادامه میدهند. به گزارش خبرگزاری فارس، رابرت مالی بامداد جمعه در صفحه توییتر خود نوشت: «امروز مکالمه خوبی با نمایندگان شورای همکاری خلیج فارس، مصر و اردن درباره مذاکرات کنونی برای بازگشت دوجانبه به تعهدات برجام داشتم.» وی همچنین افزود: «از آنجا که مذاکرات طی هفتههای پیشرو به یک جمعبندی خواهد رسید، ما به مشورتهای نزدیک با شرکای منطقهای خود ادامه میدهیم.»
جلسه ۲۰ بهمن کنگره آمریکا درباره مذاکرات
از سوی دیگر، سنای آمریکا درصدد است روز چهارشنبه ۲۰ بهمن ماه جلسه استماعی را درباره جدیدترین تحولات مذاکرات برجامی وین برگزار کنند. به گزارش خبرگزاری فارس، وبسایت اطلاعرسانی سنا اعلام کرد که جلسه استماع برای بهروزرسانی اطلاعات سناتورهای کنگره در خصوص جدیدترین تحولات مذاکرات وین برای رفع تحریمهای یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران قرار است روز چهارشنبه ۹ فوریه (۲۰ بهمن ماه) برگزار شود که البته پشت درهای بسته است.
گزارشها حاکی از آن است که کمیته روابط خارجی سنا همچنین از رابرت مالی، نماینده ایالات متحده آمریکا در امور ایران درخواست کرده است تا درباره مذاکرات فعلی وین در جلسه استماع سنا گزارش دهد. بر اساس این گزارش، جلسه استماع سنا در مورد مذاکرات وین درباره برجام درست یک روز پس از آن تنظیم شده است که سناتور «باب منندز» رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا طی سخنرانی در سنا خواستار توقف مذاکرات وین و رویکرد سختتر دولت بایدن علیه جمهوری اسلامی ایران شد. منندز، نخستین سناتور ارشد دموکرات و همحزبی بایدن است که رئیسجمهور همحزبی خود و سیاستهای وی در قبال ایران را مورد انتقاد قرار داد و گفت: «ما نمیتوانیم اجازه دهیم ایران ما را با یک توافق بد یا یک توافق موقت تهدید کند که به او اجازه میدهد به ساخت ظرفیت هستهای خود ادامه دهد.»