پایگاه خبری - تحلیلی نشنالاینترست:
آیا برجام بهترین گزینه برای اسرائیل است؟
به گزارش فرارو، نشنال اینترست در این رابطه مینویسد: «هنگامی که دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا، کشورش را به صورت یکجانبه از توافق برجام خارج کرد (در سال ۲۰۱۸)، یکی از بدترین تصمیمات سیاست خارجی آمریکا در طول تاریخ این کشور را گرفت.با این حال، باید توجه داشت که این تصمیم، تصمیمی نبود که ترامپ به تنهایی و یک شبه آن را گرفته باشد. نخست وزیر سابق اسرائیل «بنیامین نتانیاهو » شدیدا با توافق برجام مخالف بود و کاملا بر تصمیم نهایی ترامپ برای خروج از برجام تاثیرگذار بود.اکنون، مقامهای سابق امنیتی اسرائیل میگویند که خروج از برجام، بدترین تصمیم ممکن، هم برای آمریکا و هم اسرائیل بوده است.
در این راستا، اخیرا «جرمی بن عامی» رئیس سازمان موسوم به «جی استریت» که خود را حامی اسرائیل معرفی میکند، در یک نشست رسانهای با حضور کارشناسان ارشد امنیتی اسرائیل شرکت کرده تا درباره اینکه چطور اسرائیل و آمریکا وارد معادله پیچیده هستهای ایران شدند و آن را مشکلتر از قبل کردند، به بحث بپردازد (بخشهایی از مواضع وی در این نشست، در مقاله حاضر مطرح شده است) . توافق هستهای ایران (برجام) توافقی میان ایران و گروه پنج به علاوه یک است.این توافق در ازای وضع برخی محدودیتها بر برنامه هستهای ایران، تحریمهای مرتبط با حوزه هستهای این کشور را به شکل قابل توجهی لغو میکرد.در ابتدای کار، تقریبا روند امور به خوبی پیش میرفت تا اینکه دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸، در تصمیمی عجیب، آمریکا را از برجام خارج ساخت و تحریمهای گستردهای را علیه ایران وضع کرد.
اکنون، ایران و طرفهای بینالمللی برجام (بدون حضور مستقیم آمریکا)، در حال انجام مذاکرات فشرده در وین با هدف احیای توافق مذکور هستند.با این حال، از زمان خروج آمریکا از برجام (سال ۲۰۱۸)، اتفاقات زیادی افتاده و چیزهای زیادی نیز تغییر کرده است.ایالات متحده آمریکا، «کارزار فشار حداکثری» و اقدامات تحریککننده زیادی را علیه ایران تحمیل کرده و برنامه هستهای ایران نیز به پیشرفتهای قابل ملاحظهای دست پیدا کرده است.
در این رابطه، جرمی بن عامی میگوید:«من فکر میکنم کاملا مهم است که درک کنیم، ما بدون شک در بحران کنونی گرفتار نمیشدیم اگر بنیامین نتانیاهو، جمهوریخواهان و مخالفان رئیسجمهور اوباما را تحت فشار قرار نمیداد تا از برجام خارج شوند.هنگامی که توافق برجام در سال ۲۰۱۵ منعقد شد، در عرصه داخلی و بینالمللی، تحقق آن به آسانی اتفاق نیفتاد.» جرمی بن عامی میگوید:«یکی از دلایلی که توافق برجام از بررسیهای کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۵ و بعد از آن، جان سالم به در برد، دیدگاههای خاص نهادهای امنیتی اسرائیلی بود.در سال ۲۰۱۵، بسیاری از کارشناسان اسرائیلی تا حد زیادی از انعقاد توافق برجام حمایت کردند و میگفتند که این مساله در نوع خود حامل مزایایی نیز برای اسرائیل است.اکنون نیز بسیاری از همان کارشناسان زنگ هشدار را به صدا درآوردهاند که آمریکا باید هر چه سریعتر به توافق برجام بازگردد .»البته که این مساله در نوع خود شگفتانگیز نیست.با این حال، درک چرایی این موضوع کاملا مهم است.
همانطور که «موشه یعلون » وزیر دفاع سابق اسرائیل میگوید: «با نگاهی به سیاستهای اسرائیل و آمریکا علیه ایران در دهه گذشته، این نکته کاملا روشن میشود که مساله خروج آمریکا از برجام، یکی از اشتباهات بزرگ بوده است...این موضوع عملا به ایرانیها این امکان را داد تا بتوانند پیشرفتهای هستهای به مراتب بیشتری را کسب کنند (مخصوصا در حوزه غنیسازی هسته ای) .» جرمی بن عامی میگوید که «تنها وزیر دفاع سابق اسرائیل یا مقامهای ارشد اسرائیلی نظیر روسای سابق موساد و دستگاههای اطلاعات نظامی اسرائیل نیستند که چنین دیدگاهی دارند.کارشناسان مهمی نیز که در حوزه مسائل ایران و اسرائیل کار میکنند هم دیدگاهی مشابه دارند.آنها پیشتر نیز مدام میگفتند که سعی نکنید برجام را نقض یا نابود کنید.این مساله عملا به این معناست که آنهایی که توافق برجام را به خوبی میفهمند و میشناسند، مزایا و ارزشهای خاصی برای آن قائلند.در عوض، پیامی که ترامپ و نتانیاهو با اقدامات خود ارسال کردند این بود که آنها صرفا به دنبال منافع سیاسی کوتاهمدت هستند و حتی حاضرند که امنیت رژیمهای سیاسی خود را نیز بر خلاف توصیههای تحلیلگران و کارشناسان، به خطر بیندازند .»
جرمی بن عامی به طور خاص اشاره میکند که «فکر میکنم حقایق را باید از زبان آن دسته از مسوولان اسرائیلی و آمریکایی شنید که از قدرت خارج میشوند.زیرا آنهایی که در قدرت هستند، عملا تابع سیاستهای نه لزوما منطقی رهبران خود هستند.برخی رهبران سیاسی وقتی میبینند که بر خلاف میل و تمایل خود، نمیتوانند دستورکارهایشان را در برابر دیگران پیش ببرند، از راهحلهای نظامی برای مسائل سیاسی صحبت میکنند.این چیزی بیش از آنکه نشاندهنده سرخوردگی آنها باشد نیست.» در این راستا، در عین حال که ما به مذاکرات وین چشم دوختهایم تا شاید حامل نتایج سازندهای باشد، این نکته باید مورد تاکید قرار گیرد که دیپلماسی با ایران، تنها راه منطقی و عقلانی جهت مواجهه با این کشور است.هیچ راهحلنظامی برای مساله هستهای ایران وجود ندارد. جرمی بن عامی در نهایت میگوید: «رهبران اسرائیلی میتوانند ادعاهای مختلفی علیه ایران مطرح کنند و این کشور را با مسائل مختلف از جمله حمله نظامی تهدید کنند.با این حال، در نهایت، ایده حمله به ایران به هیچوجه در خدمت منافع اسرائیل نخواهد بود .»