رئیس تیم مذاکرهکننده: به جای دیپلماسی واقعی، مقصرنمایی می‌کنند
پاسخ تند باقریکنی به بیانیه تروئیکای اروپا
سیاست فشار علیه ایران
این در حالی است که شبکه المیادین در تحلیل این ادعاهای دیپلمات‌‌‌های اروپایی نوشت: «کشورهای اروپایی به دلیل پیشرفت برنامه هستهای ایران، سیاست فشار حداکثری را در پیش گرفته‌‌‌اند.» به گزارش خبرگزاری فارس، خبرنگار شبکه المیادین در وین، در گزارشی از روند مذاکرات رفع تحریم‌ها در این شهر، گفت مذاکرات در جریان است و موضع روز دوشنبه کشورهای اروپایی تاثیری بر آن نگذاشته است.
همچنین مشاور تیم مذاکرهکننده هستهای با رد ادعای دیپلمات‌‌‌های اروپایی درباره زمان باقی‌‌‌مانده برای بازگشت به برجام، گفت: «آنها باید بپذیرند که ایران چیزی کمتر از اجرای کامل و قابل راستیآزمایی برجام را قبول نمی‌‌‌کند.» به گزارش خبرگزاری فارس، سید محمد مرندی، کارشناس مسائل بین‌المللی بامداد سه‌‌‌شنبه در صفحه توییتر خود با اشاره به ادعای شامگاه دوشنبه اروپایی‌‌‌ها در این‌‌‌باره، نوشت: «ایران از اروپایی‌‌‌ها راضی نیست. مذاکره‌کنندگان اروپایی باید به این واقعیت عادت کنند که ایران چیزی کمتر از اجرای کامل و قابل راستیآزمایی برجام را نخواهد پذیرفت.» وی با کنایه به ادعای اروپایی‌‌‌ها درباره تلف شدن زمان بازگشت به برجام، گفت: «زمانی که ایران به تعهدات خود پایبند بود و اروپا با تحریم‌ها کودکان [بیمار و نیازمند به دارو] را می‌‌‌کشت، زمان برای این دیپلمات‌‌‌های اروپایی چندان با ارزش نبود!»
سنگ‌‌‌اندازی E۳
پیش‌تر رویترز به نقل از دیپلمات‌‌‌های اروپایی نوشت گفتوگو بر سر احیای توافق هستهای ایران هنوز به مرحله واقعی نرسیده است. دیپلمات‌‌‌های انگلیسی، فرانسوی و آلمانی که خواستار عدم‌افشای هویت خود شده‌‌‌اند در یک ارزیابی بدبینانه از روند گفتوگوها مدعی شدند: «مذاکرات بر سر احیای توافق اتمی سال ۲۰۱۵ به زودی به یک «پوسته خالی» تبدیل خواهد شد.» این دیپلمات‌‌‌ها می‌‌‌گویند: «هنوز طرف‌‌‌های برجام وارد یک مذاکره واقعی نشده‌‌‌اند؛ زمان رو به اتمام است و با توجه به پیشرفت سریع ایران در غنیسازی به نظر می‌رسد به زودی برجام به یک پوسته توخالی تبدیل خواهد شد؛ مذاکرات بدون پیشرفتِ سریع است.» دیپلمات‌‌‌های سه کشور اروپایی موسوم به E۳ در ادعاهای جدید خود علیه ایران گفتند: «ما مواضع جدید ایران را مغایر با توافق هستهای برجام می‌‌‌دانیم و این مساله باعث شده وقت گران‌‌‌بهایی از دست برود.»
پاسخ باقری
پس از این ادعاها، علی باقری کنی، مذاکرهکننده ارشد ایران در توییتی با بیان اینکه بعضی بازیگران به جای دیپلماسی واقعی به عادت مقصرنمایی خود پافشاری می‌کنند، نوشت: «اگر اراده‌‌‌ای برای جبران خطای مقصر باشد، راه برای توافق خوب سریع هموار می‌شود.» به گزارش خبرگزاری فارس، مذاکرهکننده ارشد ایران صبح روز سه‌‌‌شنبه در توییتی ادامه داد: «ما سریعا پیشنهادهای‌‌‌مان را ارائه کردیم و به نحوی سازنده و منعطف تلاش کردیم تا اختلافات کم شود.» به گفته معاون سیاسی وزیر خارجه، دیپلماسی، خیابانی دوطرفه است. اگر اراده‌‌‌ای برای جبران خطای مقصر باشد، راه برای توافق خوب سریع هموار می‌شود. باقری پیش از این نیز در اظهاراتی با بیان اینکه درباره موارد اختلافی تاکنون هیچ پیشنهاد و ابتکاری از طرف مقابل دریافت نکرده‌‌‌ایم، گفت‌‌‌وگوهای جاری در وین را مثبت و رو به جلو خواند. به گزارش خبرگزاری فارس، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران نیز دوشنبه ۲۲ آذر ماه در گفت‌‌‌وگوی تلفنی با سرگئی لاوروف، همتای روس خود خواستار جدیت هر چه بیشتر طرف غربی و ابتکار عمل طرف‌‌‌ها در مذاکرات وین شد.
کاهش پرانتزها
همچنین علی باقری، مذاکرهکننده ارشد ایران در مذاکرات با گروه ۱+۴ در مصاحبه با شبکه «پرس‌‌تی‌‌وی» نیز گفت: «هنوز درباره موضوع تحریم‌ها، فرآیند جدی مذاکرات برای برداشتن تحریم‌ها شروع نشده البته چند پیشنویس بین دو طرف رد و بدل شده است.» به گزارش خبرگزاری فارس، وی افزود: «اما آنچه مشخص است از نظر ما اینکه هر تحریمی که مغایر با برجام است باید فورا برداشته شود؛ خواه این تحریم‌ها در دوره اوباما اعمال شده باشد یا ترامپ یا بایدن، همه آنها باید برداشته شوند. این موضوع شامل همه تحریم‌هایی می‌شود که مرتبط با برجام است و آنها هم باید رفع شود.» باقری در ادامه تاکید کرد: «ببینید در جریان شش دور مذاکرات در وین در نهایت دو طرف متونی را ترسیم کردند که دو متن آن مربوط به رفع تحریم‌ها بود و همچنین تعهدات هستهای ایران.» وی با اشاره به روی کار آمدن دولت جدید در ایران افزود: «طبیعی بود که دولت جدید ملاحظاتی درباره متون تهیه شده در بیستم ژوئن سال جاری داشته باشد و بر اساس این موضوع، طرف ایرانی بخواهد موضع و ملاحظات خودش را در سند مربوط به پیشنویس مربوط به رفع تحریم‌ها و تعهدات هستهای جمع‌‌بندی شده در تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۲۱ داشته باشد.»
به گفته باقری، در یکی از پیش‌‌نویس‌‌های ۲۰ ژوئن که مربوط به تعهدات هستهای ایران بود، اختلافات زیادی بین دو طرف وجود داشت و متن پیشنویس مربوط به تعهدات هستهای پر از پرانتز (جای خالی) بود که نشان‌دهنده تفاوت رویکرد بین دو طرف بود. وی ادامه داد: «تغییراتی که توسط تیم ایرانی روی متن مربوط به تعهدات هستهای اعمال شد کمتر از تفاوت‌‌ها و اختلافاتی است که در متن اولیه سند ۲۰ ژوئن وجود داشت.» مذاکرهکننده ارشد هستهای تاکید کرد طی روزهای گذشته نشست‌‌های زیادی درباره گروه کاری تعهدات هستهای انجام شد تا اختلافات را شناسایی و تعداد آن را کاهش دهد.
درخواست روسیه از آمریکا و ایران
همزمان با برخی اظهارات غیرسازنده طرف‌‌‌های غربی از روند گفتوگوها، مذاکرهکننده ارشد روسیه در رایزنی‌‌‌های وین با اشاره به «روند رو به پیشرفت مذاکرات»، گفت: «مقامات مسکو از دو طرف آمریکایی و ایرانی انتظار دارند تا اقدامات لازم را برای احیای برجام به شکل اولیه در تمامی ابعاد آن انجام دهند.» به گزارش خبرگزاری تسنیم، میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفتوگو با خبرنگار روزنامه «ایزوستیا»، چاپ مسکو، اعلام کرد طرف روسی از ایالات متحده و ایران خواسته تا توافق هستهای را به شکل اولیه آن در تمامی ابعاد بازگردانند. وی یادآور شد تمامی شرکت‌کنندگان در مذاکرات کنونی در وین بر برخی سوءتفاهمات موجود غلبه کرده و مباحثات طرفین در یک رژیم کاری عادی به سمت جلو پیش می‌رود. اولیانوف توضیح داد: «همه به خوبی این مساله را درک می‌کنند که مذاکرات تا ابد نمی‌تواند ادامه داشته باشد، به‌ویژه در شرایطی که یکی از طرفین، یعنی آمریکا همچنان در حال گسترش تحریم‌های خود علیه ایران است و از سوی دیگر مقامات تهران هم در پاسخ به توسعه برنامه هستهای این کشور ادامه می‌دهند. این تقابل باید متوقف شود و هر دو طرف به سمت احیای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به شکل اولیه آن در تمامی ابعاد بازگردند.» این دیپلمات بلندپایه روس تاکید کرد: «بر اساس اظهارات صورت گرفته از سوی علی باقری کنی، رئیس هیات نمایندگی جمهوری اسلامی، مقامات تهران در مجموع از روند مذاکرات وین رضایت دارند و سایر شرکت‌کنندگان در رایزنی‌‌‌ها نیز ظاهرا بر طغیان احساسات هفته گذشته خود فائق آمده و با واقع بینی بیشتری به مذاکرات ادامه می‌دهند.» به گفته وی، به این ترتیب، روند مذاکرات برای احیای کامل توافق هستهای به سمت جلو پیش می‌رود، هرچند سرعت دلخواه را ندارد، ولی در مجموع امیدوار‌کننده است. اولیانوف افزود: «موضوع سانتریفیوژهای ایران، یکی از مشکلات جدی در جریان مذاکرات است و مباحثات برای رسیدن به توافق و یافتن راه‌حلی قابل قبول همه طرفین ادامه دارد. البته این تنها یکی از ده‌‌‌ها مشکل موجود است که باید حل و فصل شود.»
موضع دوپهلوی آمریکا
از سوی دیگر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در سخنانی با اشاره به مذاکرات جاری در وین گفت: «آمریکا به رویکرد دیپلماتیک با ایران ادامه می‌دهد، زیرا این بهترین گزینه است.» به گزارش خبرگزاری تسنیم و به نقل از رویترز، بلینکن همچنین گفت که آمریکا در حال گفتوگو با شرکای خود برای بررسی موارد جایگزین درباره مقابله با ایران است. وزیر خارجه آمریکا در ادامه با تکرار ادعاهای قبلی مقام‌‌‌های غربی مدعی شد: «زمان رو به پایان است و ایران وارد مذاکرات جدی درباره پرونده هستهای نشده است؛ این موضوع، زمان را برای احیای توافق هستهای هدر می‌دهد.»
مذاکرات وین تا پایان هفته ادامه دارد
مذاکرات وین از پنج‌شنبه هفته گذشته تاکنون در جریان است و با ورود هیات آمریکایی به وین در پایان روز یکشنبه انتظار می‌رود که روند گفتوگوها با جدیت و سرعت بیشتری پیش رود. به گزارش «ایسنا»، رایزنی‌‌‌ها در روز دوشنبه هفته جاری در وین در سطح کارگروه‌‌‌های سه گانه لغو تحریم‌ها، اقدامات هستهای و زمان‌بندی توافق و نیز در تعامل با انریکه مورا هماهنگ‌کننده مذاکرات میان ایران و ۱+۴ و آمریکا ادامه یافت و به نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید این روند در چند روز آینده ادامه داشته باشد.
از سوی دیگر روز گذشته چهل و دومین اجلاس سران شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس به میزبانی عربستان سعودی در ریاض، پایتخت این کشور برگزار شد و باوجودی که جزئیات دستور کار این اجلاس منتشر نشده اما احتمال می‌رود روابط با ایران به خصوص مذاکرات هستهای وین و احتمال بازگشت به برجام و سایر «تحولات عمده منطقه» در این نشست مورد بحث قرار گرفته باشد.
ادعای غنیسازی ۹۰درصد کذب است
درچنین شرایطی، همزمان با شروع دور جدید مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین دو منبع آمریکایی ادعا کردند که رژیم صهیونیستی اطلاعاتی را به متحدان اروپایی و آمریکایی ارائه کرده که نشان می‌دهد ایران گام‌‌‌های فنی مقدماتی را به سمت غنیسازی ۹۰درصدی پیموده است، رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: «ایران خارج از چارچوب‌‌‌ها اقدامی نکرده و اتهامات در خصوص غنیسازی ۹۰درصد کذب است.» به گزارش خبرگزاری تسنیم، مهندس محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما در خصوص حاشیه‌سازی برای فعالیت‌های صلح‌آمیز هستهای و ادعای غنیسازی ۹۰درصد در ایران گفت: «این مورد کذب است و این اتهامات نخ‌نما شده‌‌‌ای است که به‌ویژه دشمنان و جریان صهیونیستی اینها را به کشور ما نسبت می‌دهند.»
موضوع سایت کرج خارج از پادمان است
اسلامی در پاسخ به پرسش دیگری درباره نحوه همکاری ایران با آژانس در موضوع کرج گفت: «موضوع سایت کرج و سایر مواردی که در برجام بوده، خارج از پادمان است. اگر برجام یک معاهده بوده و کشورهای متعهد تعهداتی در این زمینه داشته‌اند و ایران هم تعهدات خود را پذیرفته است پس باید همه به تعهدات خود عمل کنند.»
