سومین کارگروه برای لغو تحریم‌ها تشکیل شد
مذاکرات وین رو به جلو؟
نماینده روسیه در سازمان‌های بینالمللی واقع در وین در توییتی از تشکیل کارگروه سوم موسوم به «کارگروه زمان‌بندی توافق» در اتریش خبر داد. به گزارش ایسنا، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بینالمللی واقع در وین روز یکشنبه در توییتی نوشت: «برای اولین بار در هفتمین دور مذاکرات وین، سومین کارگروه جهت زمان‌بندی اجرای توافق تشکیل شد.» همزمان علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات وین در آخرین اظهارنظرش درباره روند مذاکرات گفت که در نتیجه تعامل و نشست‌هایی که طی چند روز گذشته در سطح کارشناسی و مقامهای ارشد مذاکره کننده برگزار شد اختلافات طرفین در مورد دامنه و حیطه موضوعات قابل مذاکره در حال کاهش است.
همچنین در شرایطی که برخی رسانه‌‌‌های خارجی با انتشار گزارش‌‌‌های منفی از توقف مذاکرات خبر داده‌‌‌اند، یک منبع آگاه با رد این اخبار تاکید کرد که «مذاکرات به‌صورت جدی» بر روی متون پیشنهادی ایران ادامه دارد و علی باقری، رئیس هیات مذاکرهکننده ایران نیز درباره روند مذاکرات گفت: «من شخصا نسبت به حصول توافق خوشبین هستم اما با توجه به سابقه ناخوشایندی که مردم ما از طرف مقابل دارند قطعا ساده‌‌‌اندیش نخواهیم بود.» مذاکرهکننده ارشد ایران فضای داخل گفتوگوها در وین را جدی خواند و با بیان اینکه ایران با دست پر به وین آمده، گفت که نگاه ایران در مذاکرات به هیچ‌وجه حداکثری نبوده و از مواضع خود هم عقبنشینی نکرده است. در عین حال میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بینالمللی مستقر در وین در پیامی در توییتر نوشت: «در کمال تعجب، برخی تحلیلگران و روزنامه‌‌‌نگاران اوضاع در مذکرات وین را دراماتیک و «تقریبا بن‌‌‌بست» توصیف می‌کنند. در این مورد، اینطور نیست. پس از وقفه‌‌‌ای، مذاکره‌کنندگان به کار دیپلماتیک عادی بازگشته و مذاکرات فشرده را ادامه دادند. فضا مثبت است.» وی افزود: «بسیاری از موضوعات باقی‌مانده همچنان در دستور کار قرار دارند اما اکنون پس از وقفه هفته گذشته، مطابق با استانداردها و قواعد دیپلماسی چندجانبه به‌درستی به آنها رسیدگی می‌شود.»
اخبار ضد و نقیض از وین
همزمان با تداوم گفت‌وگوهای دو و چندجانبه در وین، اخبار ضدونقیضی از روند مذاکرات مخابره می‌شود؛ از یک‌سو، یک مقام ارشد وزارت‌خارجه آمریکا شامگاه شنبه ۲۰ آذر در حاشیه نشست وزرای خارجه گروه۷ گفت مقامهای اروپایی اتفاق‌‌‌نظر دارند هنوز «امکان انقعاد توافق با ایران» وجود دارد، اما «زمان رو به اتمام» است؛ در عین حال روزنامه سعودی الشرق‌الاوسط نیز از افزایش جلسات در وین میان هیات‌‌‌های اروپایی و ایرانی طی دو روز گذشته و «پذیرش متون ارائه‌شده ایران از سوی طرف‌‌‌های اروپایی» خبر داد. از سوی دیگر، یک منبع نزدیک به تیم مذاکرهکننده ایرانی در وین به خبرنگار تسنیم گفت: «گفتوگوها در وین رو به جلو اما کند است.» وی زیاده‌‌‌خواهی سه کشور اروپایی یا برخی از آنها را باعث کندی روند مذاکرات عنوان کرد. این مقام ایرانی افزود: «این مواضع کشورهای اروپایی حتی زیاده‌‌‌خواهانه‌‌‌تر از طرف آمریکایی نیز بوده است.» این منبع تاکید کرد: «در میان سه کشور اروپایی، رویکرد برخی از آنها حتی قبل از اینکه ایران پیشنهادات مکتوب خود را ارائه کند، غیرسازنده بوده است که تا به امروز ادامه دارد. اصرار بر این مواضع غیرسازنده توسط تیم‌‌‌های اروپایی باعث ایجاد اختلافاتی بین اعضای ۱+۴ شده است.» در این راستا شاهد برخی اظهارنظرهای منفی مقامات اروپایی نیز هستیم؛ همچنانکه آنالنا بربوک، وزیرخارجه آلمان پس از جلسات فشرده رایزنی با دیگر همتایان خود در گروه۷ گفت که «هیچ چشم‌‌‌انداز پیشرفتی در مذاکرات» برای احیای توافق موسوم به برجام در وین، نمی‌‌‌بیند. وزیرخارجه آلمان در گفتوگو با خبرنگاران مدعی شد، به دلیل اینکه ایران با پیشنهادات (تازه) خود در وین، مذاکرات را ۶ماه به عقب برگردانده، هیچ پیشرفتی در چند روز گذشته در این مذاکرات حاصل نشده است. خانم بربوک تاکید کرد: «زمان در حال از دست رفتن است.» وزیر امورخارجه انگلیس نیز با تکرار مواضع خود در قبال مذاکرات وین گفت که این آخرین فرصت برای احیای توافق هستهای است.
به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری فرانسه، لیز تراس، وزیر امورخارجه انگلیس در حاشیه نشست گروه هفت در یک کنفرانس خبری با مطرح کردن ادعا‌هایی علیه ایران گفت: «هنوز فرصت وجود دارد اما این آخرین فرصت مذاکره‌کنندگان ایرانی است که با جدیت پای میز مذاکره بیایند. ضروری است که آنها این اقدام را انجام دهند. ما اجازه نمی‌دهیم که ایران به سلاح هستهای دست یابد.»
هیات آمریکایی منتظر نرمش ایران است!
همچنین در گزارشی دیگر نشریه «الشرق‌الاوسط» به نقل از منابع بلندپایه اروپایی مدعی شده که مذاکرات هستهای در وین «پیشرفت چندانی ندارد» و هیات آمریکایی منتظر نرمش در مواضع ایران برای سفر به وین است. بر اساس این گزارش که در شماره روز یکشنبه این نشریه (چاپ لندن) منتشر شده، این منابع با ابراز نارضایتی از خودداری هیات مذاکرهکننده ایرانی از کوتاه‌آمدن از سقف مطالباتش، مدعی شده‌‌‌اند که اگر ایران در مواضع خود نرمش نشان ندهد، احتمال دارد که هیات آمریکایی به ریاست «رابرت مالی» که هم‌‌‌اکنون در لیورپول به‌سر می‌برد اصلا به وین نرود.
عقبنشینی اروپا
در گزارشی که روز گذشته روزنامه سعودی الشرق‌الاوسط منتشر کرده به نقل از منابع اروپایی آمده که نشست‌‌‌های دو کمیته کارشناسی که مساله تحریم‌‌‌های آمریکا و مسائل هستهای را بررسی می‌کنند طی دو روز گذشته افزایش یافته است. در این گزارش آمده است: «طرف‌‌‌های اروپایی طی دو روز گذشته (جمعه و شنبه) جزئیات دو پیشنویس جدید ایران را بررسی کرده‌‌‌اند؛ پیش‌‌‌نویس‌‌‌‌هایی که ایران هفته گذشته مطرح کرد و خواستار الحاق آنها به پیشنویس مذاکرات قبلی شد.» این روزنامه در ادامه نوشت: «اروپایی‌ها به‌رغم اینکه در ابتدا این دو پیشنویس را نپذیرفته و بر این باور بودند که این پیش‌نویس‌‌‌ها نمی‌توانند مبنایی برای هرگونه مذاکراتی باشند، اما در نهایت از موضع خود عقبنشینی و قبول کردند که آنها را به پیشنویس اصلی اضافه کنند؛ پیشنویسی که در دورهای پیشین مذاکرات تقریبا ۸۰درصد آن کامل شده است. این اقدام اروپایی‌ها به این خاطر بوده تا شاید زمینه مشترکی با آمریکایی‌ها برای کامل‌کردن مذاکرات ایجاد کند.»
مواضع ایران براساس توافق سال ۹۴ است
علی باقری، مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی ایران و معاون سیاسی وزیر امورخارجه روز شنبه در گفتوگویی با خبرگزاری صداوسیما در پاسخ به این سوال که برخی رسانه‌‌‌ها و مقامات حاضر در مذاکرات وین عنوان می‌کنند ایران در این مذاکرات مواضع حداکثری دارد و به‌دنبال وقت‌‌‌کشی است، توضیح داد: «مواضع حداکثری یا حداقلی براساس چه معیاری سنجیده می‌شود؟ ما مواضع‌‌‌مان براساس توافقی بوده و هست که در سال ۱۳۹۴ بین ایران و ۵+۱ نهایی شد و نکات، ملاحظات و خواسته‌‌‌‌‌‌های ما دقیقا مبتنی بر آن توافق است.» باقری تاکید کرد: «ما وارث مجموعه‌‌‌ای از تلاش‌‌‌‌هایی که نیمه اول امسال انجام شد، هستیم. وقتی دولت جدید شکل گرفت طبیعی بود در موضوعات مختلف از جمله سیاست خارجی تمرکزها، اولویت‌ها و دستورکارهای متفاوتی با دولت قبل داشته باشد ولی در موضوعاتی که مربوط به تعهدات بینالمللی کشور می‌شود یا موضوعات مرتبط با منافع ملی، باید یک نگاه جامع که بتواند اجماع طرف‌‌‌های مختلف را در کشور به‌دنبال داشته باشد، بر این عرصه حاکمیت کند.»
تهران از مواضعش عقبنشینی نکرده است
مذاکرهکننده ایرانی در پاسخ به سوالی درباره اینکه گفته شد ایران از موضع خود عقبنشینی کرده، گفت: «آن کسانی که گفتند ایران عقبنشینی کرده را نمی‌‌‌دانم مبنای اظهارنظرشان چه بوده است. ما در هفته گذشته دیدگاه‌‌‌ها و مواضع طرف ایرانی را بر روی پیشنویسی که در وین۶ نهایی شده بود، اعمال و درج کردیم و آن را به طرف مقابل دادیم و این بدان معنا بود که ایران براساس این نگاه، اولویت‌ها و مواضع وارد مذاکره با طرف مقابل می‌شود.» باقری تشریح کرد که ایران با همان مواضعی که در هفته قبل یعنی دور نخست مذاکرات در دولت رئیسی داشت و مکتوب کرد و به طرف مقابل داد، بر سر میز مذاکره حاضر شد. این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: «طبیعی است طرف مقابل استدلال‌‌‌ها، نگاه و اولویت‌های خودش را مطرح می‌کند و در مسیر گفتوگوها قاعدتا برخی از اختلاف‌‌‌نظرها در این گفتوگوها که الان در سطح کارشناسی جریان دارد، حل و فصل می‌شود.» به گفته باقری، برخی از موضوعات باقی می‌‌‌ماند که آن موضوعات باید در سطح عالی‌‌‌تری مورد مذاکره بین ایران و نمایندگان ۱+۴ قرار بگیرد.»
مواضع روسیه و چین
همچنین معاون سیاسی وزیر امورخارجه در تشریح مواضع روسیه و چین درباره پیشنهادهای ایران گفت: «روسیه و چین مواضعشان را به‌صورت علنی توسط نمایندگانشان که در مذاکرات حضور دارند و یا از سوی مقامهای ذی‌ربط‌شان در وزارت‌خارجه این کشورها اعلام کردند و از ابتدا هم موضع‌‌‌شان همین بود که دیدگاه‌‌‌ها، مواضع و اصلاحاتی که طرف ایرانی بر روی پیشنویس حاصل از ۶ دور گفتوگو در وین درج کرده، قابلیت مذاکره دارد و طرف ایرانی باید از مواضع خودش در نشست با طرف مقابل دفاع کند و طرف مقابل هم نگاه، دیدگاه و نظر خودش را درباره پیشنهادها و اصلاحات طرف ایرانی مطرح کند.» همزمان وزیر خارجه انگلیس در حاشیه نشست گروه ۷ گفت که‌این آخرین شانس ایران برای توافق است.
اختلافاتی از قبل باقی‌مانده است
مذاکرهکننده ارشد ایران، درباره اظهارات یکی از مقامات اتحادیه اروپا مبنی‌بر اینکه هنوز هفت یا هشت نکته باز برای رسیدن به توافق باقی‌مانده است، توضیح داد: «گفتوگوها در چند عرصه در ۶ دوری که قبلا بوده و این دوری که الان ادامه می‌دهیم، شکل گرفته است که در برخی از این موضوعات به‌صورت بخشی توافق‌‌‌‌هایی صورت‌گرفته، ولی در خیلی از بخش‌ها توافق کامل و جامع صورت نگرفته است.»وی ادامه داد: «ما یک مجموعه موضوعات اختلافی داریم که از قبل باقی‌مانده و ممکن است در این روند گفتوگوها که در این دور آغاز شد، یکسری مسائل در مرحله کارشناسی حل و فصل شود که قاعدتا از صحنه مذاکرات کنار می‌رود و وارد متن توافق می‌شود و ممکن است چند موضوع دیگر هم باقی بماند.»
