سخنگوی دولت: در آستانه احیای برجام هستیم عکس: ایرنا

مذاکرات احیای برجام که از سه ماه پیش و در پی روی کارآمدن دولت جو بایدن آغاز شده در۶ دور گذشته به توافقاتی دست یافته و حصول نتیجه نهایی به تصمیم سیاسی در تهران و واشنگتن وابسته است. محمدجواد ظریف، وزیرخارجه ایران در آخرین گزارش وزارت‌خارجه ایران به مجلس درباره روند مذاکرات برجامی نوشته است:«گرایش حداکثری تنها به مذاکرات فرسایشی و بی‌پایان می‌انجامد.» ظریف در نامه‌ای که به گزارش وزارت امورخارجه ضمیمه کرده، گفته است که دست‌یابی به توافق بر سر مناقشه هسته‌ای «نیازمند شهامت، ایثار و آمادگی برای هزینه [کردن] از آبرو» است.

روز چهارشنبه گذشته نیز حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، در سخنانی درباره روند مذاکرات وین و لغو تحریم‌ها گفت: «مساله تحریم... دست خودمان است، البته بخشی هم دست دیگران است اما اصل ما هستیم. می‌توانیم همین هفته تصمیم بگیریم تمام کنیم و می‌تواند ماه‌ها ادامه پیدا کند که بحث دیگری است.»

این درحالی است که کمتر از یک ماه دیگر پایان کار دولت روحانی است و دولت ابراهیم رئیسی روی کار می‌آید و با وجودی که تا به امروز ۶ دور مذاکره با هدف احیای برجام برگزار شده، برگزاری دور هفتم آن هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. در این بین روز دوشنبه، ۱۱ تیر به وقت آمریکا، ندپرایس، سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکا که با خبرنگاران صحبت می‌کرد ضمن تاکید بر عدم تمایل آمریکا به اعلام ضرب‌الاجلی برای از سرگیری مذاکرات وین، گفت: «تنها تهران می‌تواند درباره زمان از سرگیری مذاکرات تصمیم بگیرد.» به گزارش «ایرنا» ندپرایس در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره مذاکرات وین و بیست و دومین گزارش برجامی محمدجواد ظریف وزیرخارجه ایران گفت: «به محض تعیین تاریخ برای ادامه مذاکرات، راب مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و تیم او آماده بازگشت به وین برای هفتمین دور مذاکرات هستند.» سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا تصریح کرد: آمادگی داریم بدون محدودیت زمانی به دور هفتم مذاکرات غیرمستقیم با ایران برگردیم. این ایران است که برای دور هفتم مذاکرات باید تصمیم بگیرد.

پرایس با اشاره به اینکه آمریکا ضرب‌ الاجلی تعیین نکرده، افزود: «اما آنتونی بلینکن وزیرخارجه گفته است که تاخیر افتادن در ادامه مذاکرات و پیشرفت ایران در فعالیت‌های هسته‌ای می‌تواند بر تصمیم آمریکا بر بازگشت به توافق هسته‌ای (برجام) سال ۲۰۱۵ تاثیرگذار باشد.» سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکا در عین حال گفت: «همچنان معتقدیم دیپلماسی مؤثرترین روش برای رسیدن به آنچه پیگیری می‌کنیم، است.» ند پرایس مدعی شد آنچه آمریکا پیگیری می‌کند، راستی‌آزمایی ایران است که هیچ‌گاه به سلاح هسته‌ای دست نیابد.

دفاع ربیعی از عملکرد ایران در قبال برجام

همزمان علی ربیعی، سخنگوی دولت روز گذشته در نشست هفتگی خود با خبرنگاران با اشاره به سالگرد توافق برجام تصریح کرد: «۲۳ تیر مصادف با سالروز تصویب برجام را روز گفت‌وگو و تعامل سازنده با جهان نامیده‌ایم؛ روزی که نماد اراده ملت ما برای اثبات صلح خواهی و همکاری جویی با همه ملت‌ها و دوری از تنش و عداوت است.»

به گزارش خبرگزاری تسنیم، ربیعی با بیان اینکه حتی بعد از خروج دیوانه وار آمریکا از برجام، اعتقاد راسخ ما به گفت‌وگو و تعامل سازنده بود که باعث نقش برآب شدن نقشه بدخواهان ایران و امتناع ما برای خروج متقابل از برجام شد، ادامه داد:«‌این ما بودیم که با ایستادگی در برابر این قانون‌شکنی بزرگ، از نابودی برجام جلوگیری کردیم و با ترکیب کردن مقاومتی بی‌نظیر از یک طرف و پیگیری یک دیپلماسی زنده و پویا از طرف دیگر، برای آمریکا چاره‌ای جز بازگشت به میز مذاکره و عقب‌نشینی از آن اقدام بی‌مبنا باقی نگذاشتیم.»

وی تاکید کرد: «امروز که یکبار دیگر در آستانه احیای برجام قرار داریم و یکبار دیگر ملت ما به مشاهده آثار مثبت این توافق نزدیک‌تر از هر زمان دیگری هستند، اطمینان داریم که تاریخ منصفانه قضاوت خواهد کرد و یقین داریم که مردم به رویکرد گفت‌وگو و تعامل سازنده نمره قابل قبولی خواهند داد.»

مذاکره درباره تبادل زندانیان

سخنگوی دولت درخصوص اظهارات راب مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران از پیشرفت در مذاکرات برای آزادی شهروندان آمریکایی زندانی در ایران نیز گفت: «ما قبلا و مکررا اعلام کرده‌ایم که جمهوری اسلامی ایران به خاطر نیات انسان دوستانه آماده تبادل همه زندانیان سیاسی در ازای آزاد کردن همه زندانیان ایرانی در سراسر جهان است که با دستور و خواست آمریکا محبوس شده‌اند. ما حتی در دولت پیشین آمریکا هم از این آمادگی طرف ایرانی خبر داده بودیم اما این دولت آمریکا بود که با اصرار بر گروگان‌گیری ایرانیان از نشستن پای میز مذاکره امتناع کرده بود.» وی افزود: «آقای دکتر ظریف از مدت‌ها پیش طرح مبادله همه زندانیان ایرانی و آمریکایی با یکدیگر را مطرح کردند و دولت بایدن نیز از روزهای ابتدایی روی کار آمدن، این موضوع را مورد توجه قرار داد. مذاکرات در این زمینه در جریان است و در صورت آزادی زندانیان ایرانی و تامین منافع کشورمان و نیز به نتیجه رسیدن مذاکرات، متعاقبا اطلاع‌رسانی خواهد شد.»

مشارکت‌کنندگان در برجام سریع‌تر به تعهدات خود بازگردند

در عین حال سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی درباره ابراز نگرانی‌های کشورهای غربی و روسیه نسبت به افزایش غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم فلزی گفت: «تمام این اقدامات بر اساس نیازهای صلح‌آمیز در فعالیت‌های هسته‌ای ایران و بر مبنای حقوق مندرج جمهوری اسلامی ایران در برجام با استناد به بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و با اطلاع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام می‌گیرد و مطابق اعلامیه‌های متعدد در چارچوب بازگشت همه طرف‌ها به تعهداتشان در برجام به سرعت بازگشت‌پذیر هستند.» به گزارش «ایرنا» دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: «از نظر ما با توجه به مقاصد مطلقا صلح‌آمیز، هیچ جایی برای نگرانی از این اقدامات وجود ندارد، با این حال، اگر مشارکت کنندگان در برجام نگران این فعالیت‌ها هستند، توصیه می‌کنیم به‌جای گله‌گذاری از اقدامات ایران که نتیجه طبیعی بی‌تفاوتی نسبت به انجام تعهدات دیگر طرف هاست، سریع‌تر به تعهدات خود بازگردند.» ربیعی ادامه داد: «اگر دیگر طرف‌های برجام به وظایف قانونی خود عمل کنند، جمهوری اسلامی ایران نیز هرچه سریع‌تر انتظارات قانونی مبتنی بر محدودیت‌ها در توافق برجام را محقق خواهد کرد.»

به پایان مذاکرات نزدیک شده‌ایم

از سوی دیگر سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت‌خارجه ایران نیز روز دوشنبه در سخنانی با اشاره به پیشرفت‌های حاصله در گفت‌وگوها تاکید کرد که می‌توان گفت به پایان مذاکرات وین نزدیک شده‌ایم.  به گزارش «ایرنا» خطیب‌زاده افزود: «برخی موضوعات حل‌نشده کماکان باقی است، ولی آنچه اهمیت دارد این است که وزن موضوعات حل‌شده خیلی بیشتر از مسائل حل‌نشده است. ما مسیر زیادی را تاکنون طی کرده‌ایم اما این راه باقی‌مانده از مسیر، مسیر ساده‌ای نخواهد بود. امیدواریم طرف‌های مقابل بتوانند تصمیمات خود را اتخاذ کنند، در این صورت ما نیز می‌توانیم به توافقی دست یابیم که مطلوب همگان خواهد شد.»

سخنگوی وزارت‌خارجه ایران یادآور شد: «آنچه در کشورمان مورد اجماع همه است، این موضوع است که اولا تحریم‌های آمریکا باید به صورت موثر برداشته شود و ثانیا مطالبات فرابرجامی ارتباطی به این توافق ندارد. مکررا اعلام شده به محض اجرای کامل توافق هسته‌ای و راستی‌آزمایی آن، جمهوری اسلامی ایران نیز اجرای کامل تعهدات خود را از سر خواهد گرفت.»

تشریح گفت‌وگوهای وین

خطیب‌زاده با تاکید بر این موضوع که از نظر جمهوری اسلامی ایران، پیشرفت مذاکرات در وین، از این منظر خوب بوده که هم متون بسیار زیادی آماده شده و هم بخش‌هایی که تکمیل نشده است، دارای وضعیت مشخص شده‌ای است که اختلافات را به‌طور مشخص نشان می‌دهد، گفت: «‌این موضوع به تصمیم‌گیران کمک می‌کند تا متوجه شوند در چه مرحله‌ای از تصمیم‌گیری قرار دارند.» وی تاکید کرد: «مواضع ما از ابتدای مذاکرات هیچ‌گونه تغییری نکرده است و خواهان رفع تحریم‌ها، راستی‌آزمایی آنها و سپس از سرگیری اجرای تعهدات از سوی کشورمان هستیم. از سوی دیگر آمریکا به عنوان ناقض برجام باید تضمین‌های لازم را بدهد. ما در مذاکرات وین، چارچوب منافع ملی، صرفا اهداف مشخص شده از سوی مسوولان عالیه نظام را دنبال می‌کنیم.» همچنین سخنگوی وزارت‌خارجه ایران درخصوص پیش‌بینی زمان دستیابی به توافق نیز گفت: «به‌طور حتم برای دولت‌های دوازدهم و سیزدهم آنچه اهمیت دارد دستیابی به منافع عالیه مردم است و زمان اهمیت ثانوی دارد. بدیهی است هرچه این مهم، سریع‌تر به نتیجه برسد آثار رفع تحریم‌ها زودتر در کشور نمایان می‌شود.»

p02-01