اطمینان دارم برجام به زودی احیا می‌شود

ماس اوایل تیرماه جاری نیز بعد از دیدار با همتای آمریکایی خود، از شانس بالای احیای برجام خبر داده بود.

درحالی‌که تل‌آویو تلاش خود را معطوف بر آن کرده که از به نتیجه رسیدن گفت‌وگوهای برجام جلوگیری به‌عمل آورد، روسای‌جمهوری فرانسه و چین همراه با صدراعظم آلمان روز دوشنبه، ۱۴ تیر، در جریان یک گفت‌وگوی سه جانبه بر لزوم سرعت بخشیدن و پیشبرد مذاکرات وین به‌منظور دستیابی به توافق در «کوتاه‌ترین زمان ممکن» تاکید کردند. یک مقام ارشد فرانسوی گفت که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و شی‌‌جین ‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین در این کنفرانس ویدئویی اتفاق‌نظر داشتند که «هنوز دریچه‌ای از فرصت برای احیای برجام» گشوده است. در همین حال هایکو ماس، وزیر امورخارجه آلمان، روز دوشنبه در مادرید در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت که نسبت به دستیابی به توافق برای نجات برجام «ظرف هفته‌های آینده» اطمینان دارد. همزمان در داخل ایران، علی ربیعی، سخنگوی دولت گفت که اگر توافق در دولت دوازدهم انجام بگیرد، بدون تردید دولت سیزدهم بنا بر این قاعده حقوقی به همه تعهدات پایبند خواهد بود. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی دستگاه دیپلماسی نیز روز گذشته تاکید کرد که تغییر دولت باعث تغییر موضع ایران در قبال برجام نمی‌شود.

تقویت روحیه مذاکره‌کنندگان

در دیدار مجازی بین سران سه کشور فرانسه، چین و آلمان که بیش از یک ساعت به طول انجامید، طرفین تاکید کردند که باید از فرصت کنونی برای احیای برجام بهره برد تا از تهدیدهای بیشتر برای ثبات منطقه جلوگیری شود. به گفته یک مقام نهاد ریاست‌جمهوری فرانسه، هدف سران از این پیام، تقویت روحیه مذاکره‌کنندگان در وین، پس از ماه‌ها مذاکرات بی‌نتیجه آنها است. حمایت رهبران فرانسه، آلمان و چین از دستیابی به توافق نهایی در مذاکرات وین درحالی است که هنوز تاریخ مشخصی برای دور هفتم این گفت‌وگوها تعیین نشده است هر چند که بعید نیست این گفت‌وگوها هفته جاری آغاز شود. روسیه، چین، آلمان، فرانسه و بریتانیا از اوایل بهار تلاش کرده‌اند تا موانع بازگشت دولت آمریکا به برجام را بردارند اما هنوز چشم‌انداز روشنی برای آینده این مذاکرات متصور نیست.

توافق امکان‌پذیر است

این درحالی است که یک مسوول اروپایی تاکید کرد مذاکرات هسته‌ای ایران با پیچیدگی‌هایی روبه‌رو است اما در نهایت توافق امکان‌پذیر است.به گزارش «ایسنا» یک مسوول عالی‌رتبه اروپایی در گفت‌وگو با شبکه الجزیره تاکید کرد: «مذاکرات پرونده هسته‌ای ایران نمی‌تواند تا ابد ادامه داشته باشد و زمان به سود طرف‌های مذاکره‌کننده نیست.»از سوی دیگر میخائیل اولیانوف، نماینده ویژه روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین، تصریح کرد که هیچ کشوری نمی‌تواند برخلاف میل ایران موضوعی را برای گفت‌وگو به جمهوری اسلامی تحمیل کند. وی در توییتی نوشت: «مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، بندهای غروب برجام از نظر فرضی می‌توانند در صورت حصول اجماع‌ تمدید شوند، پس کسی نمی‌تواند گفت‌وگوها را بر‌خلاف میل ایران به این کشور تحمیل کند. در هر صورت، بندهای غروب بخشی‌ از مذاکرات وین بر سر احیای برجام اصلی نیستند.»

دیدار برجامی رهبران عمان و عربستان

در خبری دیگر آمده است که «هیثم بن‌طارق» سلطان عمان برای اولین‌بار پس از به قدرت رسیدن، روز یکشنبه هفته آینده، در عربستان‌سعودی با «سلمان بن‌عبدالعزیز» شاه سعودی دیدار خواهد کرد و از جمله موضوعات مورد بحث نیز نتایج مذاکرات هسته‌ای ایران خواهد بود. همچنین به گزارش خبرگزاری فارس، منابع آمریکایی، روز شنبه‌ خبر دادند که «خالد بن‌سلمان» برادر کوچک ولیعهد سعودی و معاون وزیر دفاع این کشور برای رایزنی درباره مسائل مهم منطقه از جمله پرونده هسته‌ای ایران عازم واشنگتن خواهد شد.

تصمیم‌گیری درباره مذاکرات

همزمان با این تحولات علی ربیعی، سخنگوی دولت در پاسخ به این سوال که آیا مسوولیت احیای برجام در مذاکرات وزارت‌خارجه با تیم آقای رئیسی از سوی دولت آتی پذیرفته شده و آیا دولت روحانی کنار گذاشته شده است، گفت: «تصمیم‌گیری درباره مذاکرات احیای برجام در سطوح عالی، زیر نظر و هدایت مقام معظم رهبری و در شورای‌عالی امنیت ملی انجام می‌گیرد.»به گزارش «ایرنا» ربیعی با اشاره به اینکه توسط چه کسی و در کدام دولت مذاکره نهایی انجام خواهد شد، بستگی به تامین نظر جمهوری اسلامی ایران و اراده سیاسی طرف آمریکایی دارد، افزود: «در حال‌حاضر، تغییری در تیم مذاکره‌کننده رخ نداده و می‌توانم بگویم که روند مذاکرات به‌ویژه درخصوص مسائل دشوار و فنی به پایان رسیده است.» ربیعی ادامه داد: «جمهوری اسلامی ایران برخلاف دولت آمریکا، دولت را به‌عنوان یک موجودیت حقوقی یکپارچه و مستمر می‌بیند که در برابر همه تعهدات بین‌المللی که دولت‌های پیشین سپرده‌اند، پایبند است.» دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس‌جمهوری یادآورشد: «اگر توافق در دولت دوازدهم انجام بگیرد، بدون‌تردید دولت سیزدهم بنا به این قاعده حقوقی به همه تعهدات پایبند خواهد بود.»سخنگوی دولت با بیان اینکه تجربه نشان داده جمهوری اسلامی ایران نه در گذشته توافق‌ها و تعهدهای بین‌المللی خود را نقض کرده و نه در آینده چنین قصدی خواهد داشت، یادآورشد: «امیدواریم سایر طرف‌ها نیز با همین صراحت و شفافیت، به گسست‌ناپذیری تعهدات بین‌المللی خود به‌رغم تغییر دولت‌ها تصریح کنند و به وظایف قانونی خود پایبند بمانند.»

با بن‌بست مواجه نشده‌ایم

سخنگوی دولت در پاسخ به این سوال که روند مذاکرات وین در چه مرحله‌ای قرار دارد و نتایج این جلسات چه بوده است، گفت: «مذاکرات وین شاهد پیشرفت‌های خوبی در بسیاری از موضوعات بوده است، اما قابل‌انکار نیست که اختلاف‌نظرهایی درخصوص برخی موضوعات وجود دارد. هرچند وجود اختلاف‌نظر درخصوص موضوعات باقی‌مانده، لزوما به‌معنای بن‌بست در مذاکرات نیست.»وی اضافه کرد: «چارچوب مذاکرات بین‌المللی به گونه‌ای است که در صورت وجود اراده سیاسی از سوی همه طرف‌ها، مذاکرات تا زمان دستیابی به یک توافق که تامین‌کننده نظر همه طرف‌ها باشد ادامه خواهد یافت. درخصوص مذاکرات وین نیز همین‌گونه خواهد بود.»

چارچوب کلی مذاکرات

دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس‌جمهوری با بیان اینکه اصول و مواضع کلی مدنظر جمهوری اسلامی ایران از ابتدای مذاکرات به صورت صریح به طرف‌های مقابل منتقل شده است، گفت: «چارچوب کلی این است که آمریکا باید ابتدا تحریم‌های خود را لغو کرده، در ادامه‌ لغو تحریم‌های آمریکا راستی‌آزمایی شود و سپس ایران اقدامات جبرانی خود را متوقف و اجرای تعهدات هسته‌ای خود را از سر گیرد.»وی با تاکید بر اهمیت پایداری تعهدات طرف خارجی برای ایران گفت: «نحوه اجرایی‌شدن این چارچوب- که البته درخصوص کلیات آن درک مشترکی بین طرف‌ها وجود دارد- یکی از موضوعات باقی‌مانده در مذاکرات است.» سخنگوی دولت تاکید کرد که هدف مذاکرات وین، از ابتدا موضوع بازگشت آمریکا به برجام از طریق لغو تحریم‌های این کشور و بعد از آن اجرای کامل برجام از سوی همه طرف‌ها بوده است. پیش‌نویس همه متون مذاکراتی نیز در همین راستا تهیه و مورد مذاکره قرار گرفته است. همزمان سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امورخارجه در گفت‌وگو با خبرنگاران درخصوص موضع برخی از مقامات غربی مبنی بر لزوم انتظار برای روی کار آمدن دولت جدید جمهوری اسلامی ایران جهت دستیابی به توافق، گفت: «مواضع ایران درخصوص برجام و رفع تحریم‌ها، جزو مواضع اصولی نظام است و با تغییر دولت نیز تغییری در آن ایجاد نخواهد شد.»

خطیب زاده گفت: در صورت دستیابی به توافق، دولت جناب آقای رئیسی نیز به آن وفادار خواهد بود.

به گزارش «ایسنا» وی افزود: «پیشرفت‌های صورت‌گرفته در مذاکرات وین یک واقعیت است که همه طرف‌های مذاکرات به آن اذعان دارند، گرچه هنوز موضوعات مهمی باقی مانده است که عمدتا نیازمند تصمیم‌گیری و اراده سیاسی از سوی سایر طرف‌ها به‌ویژه آمریکاست.» خطیب زاده در نهایت گفت که ایران  هیچ ضرب‌الاجلی تعیین نمی‌کند و مذاکرات تا زمانی‌که توافقی مطلوب برای ایران حاصل شود، ادامه خواهد داشت. وی بار دیگر گفت: «ما عجله‌ای برای توافق نداریم اما اجازه فرسایشی و طولانی‌شدن مذاکرات را نیز نخواهیم داد.»

p02