نشنال‌اینترست تحلیل کرد
واشنگتن در دوراهی احیای برجام و نقش منطقه‌ای ایران
به گزارش پایگاه خبری انتخاب در ادامه این مطلب ذکر شده است: «در گزارش ارزیابی تهدیدات سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا که در ۹ آوریل ۲۰۲۱ منتشر شد، ادعا شده بود که مقامات دولتی معتقدند ایران در سال پیش رو مشکلاتی به وجود خواهد آورد که باعث بروز تنش‌هایی میان تهران با آمریکا و متحدانش خواهد شد و منافع واشنگتن و دوستانش را تهدید خواهد کرد.»
استراتژی حداکثرگرایانه ایران در منطقه در واقع به‌منظور اعمال فشار بر آمریکا در مذاکرات وین برای برداشتن تحریم‌ها علیه تهران به اجرا گذاشته شده است. این استراتژی، تهران را در مقابل واشنگتن و متحدانش قرار می‌دهد.
مهم اینکه، ایران در چارچوب استراتژی حداکثرگرایانه خود، توانایی فنی تولید موشک را در اختیار حماس قرار داد.
امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران نیز تصریح کرده است: حمایت ایران از زرادخانه موشکی حماس کابوسی برای صهیونیست‌ها ایجاد کرد. در همین ارتباط، پس از توقف درگیری اخیر بین حماس و اسرائیل، فتحی حماد، عضو دفتر سیاسی حماس اعلام کرد: با پایان آخرین تجاوزات رژیم اسرائیل، مقاومت فلسطین روند تولید موشک را از سر گرفت.
درحالی‌که حماس بیش از چهار هزار موشک به سمت اسرائیل شلیک کرد، هزاران موشک در زرادخانه آن باقی مانده است. با وجود حملات متعدد اسرائیل به زیرساخت‌های حماس، ایران تلاش دارد که این ظرفیت را برای خودش حفظ کند که دوباره به فعال کردن حماس بپردازد. گفتنی است، تهران به این موضوع به عنوان بخشی از اهداف گسترده ژئوپلیتیک خود برای استفاده از آن در مذاکرات هسته‌ای به‌منظور لغو تحریم‌ها نگاه می‌کند.
مهم اینکه، در صورت دستیابی به توافق هسته‌ای جدید، تحریم‌ها علیه ایران لغو می‌شوند و تهران به میلیارد‌ها دلار دسترسی پیدا می‌کند.
نادیده گرفتن فعالیت‌های ایران در قبال متحدان منطقه‌ای ایالات‌متحده با عدم تعیین اهداف استراتژیک بایدن در منطقه همراه شده است. مهم اینکه، در مسیر مبارزات انتخاباتی، بایدن خواستار برخورد با عربستان سعودی به‌خاطر قتل جمال خاشقجی شد و اخیرا مقامات سعودی را تحت تحریم و محدودیت ویزا قرار داد. به‌علاوه، دولت بایدن در فوریه ۲۰۲۱، حوثی‌ها را از لیست سازمان‌های تروریستی خارجی حذف کرد. این درحالی است که اخیرا حوثی‌ها به شهر جازان در جنوب عربستان حمله و آرامکو را با موشک و پهپاد تهدید کردند. در مارس ۲۰۲۱، ائتلاف تحت رهبری سعودی با از بین بردن دو قایق مملو از مواد منفجره از حمله‌ای قریب‌الوقوع جلوگیری کرد. به ادعای برخی، عدم مقابله با سیاست‌های منطقه‌ای ایران برای واشنگتن خطرناک است، چون ممکن است ایران تمایل فزاینده‌ای داشته باشد که دارایی‌های ایالات‌متحده مانند تاسیسات نظامی در عربستان را همچون سال ۱۹۹۶ مستقیما هدف قرار دهد.
مهم اینکه، در دسامبر سال ۲۰۲۰، ایران با ارسال آشکار نفت به ونزوئلا در ازای دریافت طلا، تحریم‌ها را نقض کرد. تهران در آوریل ۲۰۲۱، یک تانکر با پرچم کره‌جنوبی را- که میلیارد‌ها دلار وجوه مسدود شده نفتی در این کشور دارد- توقیف کرد.
شرایط فعلی در منطقه باعث شده است که عربستان سعودی به‌دنبال روابط دفاعی و امنیتی نزدیک‌تر با اسرائیل باشد تا بر احساس آسیب‌پذیری خود غلبه کند. به این ترتیب، ریاض و تهران درحال انجام عملیات مستقل منطقه‌ای و بدون هماهنگی با ایالات‌متحده هستند. این نتیجه مستقیم عدم تمایل آمریکا به اعمال رهبری خود در خاورمیانه است که می‌تواند منجر به افزایش تنش‌های منطقه‌ای شود. در چنین وضعیتی بود که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر سابق اسرائیل ضمن مطرح کردن برخی ادعاها گفت: «امیدوارم روزی نیاید که مجبور باشیم بین دوست بزرگمان ایالات‌متحده و از بین بردن تهدید وجودی یعنی ایران هسته ای، یکی را انتخاب کنیم.»
با وجود عدم تمایل ایالات‌متحده برای بازخواست ایران، در آوریل ۲۰۲۱، اسرائیل علیه کشتی ایرانی ساویز حمله‌ای را ترتیب داد. در همان ماه با حمله به یک کشتی اسرائیلی در سواحل امارات به این اقدام پاسخ داده شد. به‌طور کلی، نمی‌توان نگرانی‌های امنیتی متحدان ایالات‌متحده را از تهدید ایران جدا دانست.
حمله سایبری اسرائیل به نطنز، اصلی‌ترین مرکز غنی سازی ایران در آوریل ۲۰۲۱، دولت بایدن را به ابراز شرمندگی واداشت، زیرا ایالات‌متحده به‌دنبال آغاز مذاکرات با ایران بود. در پاسخ به این اقدام تل آویو، سوریه رآکتور هسته‌ای دیمونای اسرائیل را در آوریل ۲۰۲۱ هدف قرار داد و ایران اعلام کرد که غنی سازی اورانیوم را به ۶۰ درصد افزایش می‌دهد.
متحدان آمریکا به این دلیل تمایل دارند عملکرد مستقلی در خاورمیانه داشته باشند که تصور می‌کنند، واشنگتن در تلاش است به تهران امتیاز دهد تا بتواند بر چالش‌های ژئوپلیتیک چین و روسیه متمرکز شود و از درگیری اش در خاورمیانه کم کند. تهران، اقدامات واشنگتن مبنی بر خروج نیروهایش از افغانستان تا ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱، دور شدن از عربستان سعودی و رد نگرانی‌های اسرائیل در مورد مذاکره با ایران را در همین چارچوب در نظر می‌گیرد.
لیکن باید درنظر داشت که مذاکرات موفقیت‌آمیز هسته‌ای منوط به این است که ایالات‌متحده به متحدان خود اطمینان دهد که همچنان به ثبات منطقه متعهد خواهد ماند و آنچه را که تهدید ایران در مسیر خود می‌خواند، متوقف خواهد کرد. این امر مستلزم پشتیبانی ایالات‌متحده از عربستان سعودی، امارات و اسرائیل است که باعث می‌شود این دولت‌ها استراتژی منطقه‌ای خود را با واشنگتن هماهنگ کنند. به نوبه خود، این موضوع ممکن است به زمینه مناسب‌تری برای ادامه مذاکرات با ایران کمک کند. قرار گرفتن منطقه آسیا-اقیانوسیه و خاورمیانه در مقابل یکدیگر در سیاست خارجی واشنگتن نباید ایالات‌متحده را از تدوین یک استراتژی منسجم برای خاورمیانه منصرف کند، زیرا در این صورت بیگانگی متحدان و جسارت دشمنان را شاهد خواهیم بود.
