جوزپ بورل: درباره مذاکرات احیای برجام خوش‌بین هستم
وی مدعی شد: «باید بر سر مسائلی همچون موشک‌های بالستیک، حمایت از تروریسم، نیروهای نیابتی و دیگر مسائل نگران‌کننده منطقه توافق‌هایی صورت بگیرد، بنابراین این یک هدف طولانی‌مدت‌تر برای ما است در حالی‌که در این روزهای اول تمرکزمان بر احیای توافق هسته‌ای است.»
این در حالی است که به گزارش خبرگزاری فارس، یک مقام ارشد وزارت امور‌خارجه ایران در تشریح فضای کنونی مذاکرات جاری در وین با بیان اینکه بحث توافق موقت مدت‌هاست که از دستورکار خارج است، گفت: «به مرحله مذاکره درخصوص متن رسیده‌ایم ولی درخصوص مفاهیم هنوز موضوعات حل‌‌نشده‌ای باقی مانده است.»
همزمان ۵۳ تن از رهبران حزب دموکرات ایالات آمریکا با ارسال نامه‌ای از «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا درخواست کردند که تحریم‌های دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» علیه ایران را بردارد و به برجام بازگردد.
فرصت فعلا پابرجاست
جوزپ بورل که روز دوشنبه ۲۰ اردیبهشت پس از نشست وزیران‌خارجه اتحادیه اروپا سخن می‌گفت، به محدودیت زمانی و انجام مذاکرات حساس و فشرده بین نمایندگان کشورهای حاضر در وین اشاره کرد و گفت: «یک فرصتی وجود دارد و این پنجره تا پایان ماه باز خواهد بود.» بورل هدف اصلی مذاکرات وین را بازگشت به «مسیر اصلی» خواند و گفت در این مسیر «پیشرفت‌های نسبی به‌دست آمده» ولی «تا بر سر همه چیز توافق نشود، توافقی به‌دست نیامده است.»
دور چهارم مذاکرات هسته‌ای با شرکت کشورهای حاضر در این توافق و مشارکت غیر‌مستقیم آمریکا روز جمعه ۱۷ اردیبهشت در وین آغاز شد. ایران و آمریکا بر سر نحوه برداشته‌شدن تحریم‌های واشنگتن و همچنین چگونگی بازگشت تهران به تعهدات هسته‌ای خود طبق برجام اختلاف‌نظر دارند. همزمان پایگاه تحلیلی «پالیتیکو» با اشاره به روند کند پیشرفت در مذاکرات درباره احیای برجام در «وین» گزارش کرد در صورتی‌که برجام در زمان فعلی احیا نشود، ممکن است هیچ‌وقت این اتفاق محقق نشود.
به گزارش خبرگزاری فارس، این گزارش همچنین با اشاره به تا‌ثیر روند انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در تا‌ریخ ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد) در تداوم مذاکرات برجامی ادامه داد که احتمال می‌رود که دور کنونی مذاکرات وین حداقل در این هفته ادامه داشته باشد.
احتمال تمدید توافق ایران و آژانس
در عین حال این وبگاه آمریکایی به نقل از دو دیپلمات غربی گزارش کرد که احتمال تمدید توافق موقت بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که ۲۱ مه (۳۱ اردیبهشت ماه) منقضی می‌شود، وجود دارد. طبق توافق ایران و آژانس، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان دسترسی به سایت‌های مهم هسته‌ای ایران را حفظ خواهند کرد اما پس از منقضی‌شدن این توافق، در صورت عدم لغو تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، مقام‌های ایران بر اساس ضرب‌الاجل تعیین کرده، دسترسی بازرسان به سایت‌های مهم هسته‌ای را قطع خواهند کرد و اطلاعاتی که در دوربین‌های آژانس ضبط شده و ایران آن را محفوظ نگه داشته، از بین خواهند برد. در این‌خصوص میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین نیز تا‌کید کرد به‌رغم آنکه هدف بر احیای برجام تا ۳۱ اردیبهشت ماه متمرکز است اما به احتمال زیاد توافق ایران و آژانس تمدید می‌شود.
سخت‌ترین راستی‌آزمایی‌ها
از سوی دیگر ند پرایس، سخنگوی وزارت امور‌خارجه آمریکا در کنفرانس خبری دوشنبه شب در پاسخ به این سوال که موضع دولت بایدن نسبت به معاهده منقضی شده تسلیحاتی در اکتبر گذشته و نزدیک‌شدن به پایان تا‌ریخ محدودیت‌های موشکی ایران طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل چیست و آیا در مذاکرات هسته‌ای به هر یک از این مسائل پرداخته می‌شود و تا‌ریخ‌ها یا محتوای برجام در مذاکرات جاری در وین اصلاح می‌شوند یا نه، توضیح داد: «اول اینکه چیزی که ما در چارچوب مذاکرات وین درباره‌اش مذاکره کرده‌ایم، طرح رئیس جمهور بایدن مبنی‌بر پایبندی در ازای پایبندی است. بنابراین چیزی که الان در وین آن را امتحان می‌کنیم، طرحی است که بر اساس آن می‌توانیم به یک توافق مبتنی بر پایبندی در ازای پایبندی دست‌یابیم، یعنی ایران مشارکت کاملش در برجام را از سر می‌گیرد و این به معنای قائل‌شدن دوباره ایران به سخت‌ترین راستی‌آزمایی‌ها و بازرسی‌هایی خواهد بود که تا به حال مذاکره شده است.» به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه آمریکا، ند پرایس ادامه داد: «تحلیل ما هنوز این است که چالش‌هایی چشمگیر و شکافی عمیق میان جایی که ایرانی‌ها ایستاده‌اند و جایی که ما فکر می‌کنیم اگر با پایبندی دوباره به برجام موافقت کنند، وجود دارد.» او در این راستا ادامه داد: «موضوع این است که برنامه هسته‌ای ایران در سال‌های اخیر با فاصله گرفتن آن از توافق هسته‌ای، نصب سانتریفیوژهای جدید و فناوری جدیدسرعت گرفته و مدت زمان گشایش هسته‌ای را کوتاه‌تر کرده است. ما می‌خواهیم اطمینان یابیم که ایران دوباره به طور دائم و قابل راستی آزمایی از دست‌یابی به یک سلاح هسته‌ای منع شده است و هنوز بر این باوریم که برجام ابزار مناسبی برای تحقق آن است.»
پرایس در بخش دیگری از اظهاراتش، ادعاهایی علیه ایران مطرح کرد و گفت: «اگر قرار باشد ما تحریم‌هایی را که با برجام ناسازگار هستند لغو کنیم، هنوز سرسختانه ایران را پاسخگوی رفتارش در دیگر زمینه‌ها خواهیم دانست، از جمله تروریسم، حمایتش از نیروهای نیابتی و سوء‌رفتارهای حقوق‌بشری‌اش. از ابزارهای سیاسی ما برای این کار، تحریم‌ها خواهند بود. هیچ چیزی در مفاد برجام نیست که تحریم‌ها را به عنوان یک ابزار سیاسی برای پرداختن به آن زمینه‌های به‌خصوص نفی کند و ما به پاسخگو دانستن ایران ادامه خواهیم داد.»
