رئیسجمهور پس از آخرین جلسه هیات دولت:
یک اقلیت دنبال سنگاندازی در مسیر رفع تحریمها هستند
در همین ارتباط حسن روحانی دیروز چهارشنبه پس از آخرین جلسه هیات دولت در سال ۹۹ در جمع خبرنگاران با بیان اینکه از سال ۹۷ تحریمهای ظالمانه و جنگ اقتصادی آمریکا علیه ملت ایران شرایط بسیار سختی برای کشور ایجاد کرد و در بیش از یکسال گذشته نیز شیوع ویروس کرونا بر مشکلات افزود، اظهار کرد: بهرغم همه مشکلات و سختیها، رشد اقتصادی کشور در ۹ ماه اول سال مثبت بوده که بسیار ارزشمند است و جای قدردانی دارد.
رئیسجمهور با اشاره به مشکلات ناشی از تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی گفت: از سال ۹۷ دیگر بحث تحریم مطرح نبود و وارد جنگ اقتصادی شدیم و در این جنگ نیز مانند جنگ ۸ ساله تنها بودیم و با همه توان ایستادگی و مقاومت کردیم. روحانی ادامه داد: با وجود همه مشکلات در یک سال گذشته، درآمد حقوقبگیران ثابت را بیش از ۴۰ درصد افزایش دادیم و همزمان همسانسازی نیز انجام گرفت، ضمن اینکه برای اشتغال روستایی و تحت پوشش تامین اجتماعی قرار دادن روستاییان اقدامات بسیار خوبی انجام گرفته است.
روحانی با ابراز تاسف از اینکه عدهای شرایط جنگ را در نظر نمیگیرند و با برجسته کردن نقاط ضعف، اقدام به سیاهنمایی میکنند، گفت: سیاهنمایی کار زشت و ناپسندی است در شرایط جنگ همه باید متحد و در کنار هم باشیم، نه اینکه یک نقطه ضعف را ترویج و بزرگ کنیم.
رئیسجمهور با بیان اینکه از لحاظ سیاسی و سیاست خارجی موفقیتهای بسیار بزرگی به دست آوردهایم، خاطر نشان کرد: ۳۰ شهریور ۹۹، روز بسیار مهمی در تاریخ کشور است و در این روز طرح اسنپ بک آمریکا شکست خورد، همچنین ۲۷ مهرماه سالجاری روز پایان تحریم تسلیحاتی بود و در بهمن امسال نیز در دادگاه لاهه موفقیت بزرگی بهدست آوردیم.
روحانی با تاکید بر اینکه امروز شرایط برای شکسته شدن تحریم از هر زمان دیگری آمادهتر است، اظهار کرد: آمریکاییها به صراحت و بارها اعلام کردند که مسیر دولت قبل غلط بوده و فشار حداکثری شکست خورده است و تاکید کردند که میخواهند به مسیر تعهد و برجام برگردند، البته صرفا گفتن کافی نیست و منتظر عمل هستیم.
رئیسجمهور با تاکید بر اینکه تاخیر در برداشتن تحریم خیانت است، تصریح کرد: هر جناح، فرد و گروهی اگر یک ساعت پایان تحریم را به هر دلیلی به تاخیر بیندازد، خیانت بسیار بزرگی به تاریخ ملت ایران کرده و ننگ ابدی برای آن جناح یا فرد باقی خواهد ماند. روحانی با بیان اینکه تحریم تضییع حقوق مردم ایران است و باید جلوی آن گرفته شود، گفت: امیدوارم اقلیتی که دنبال سنگاندازی در این راه هستند توبه کنند و دست از تخریب بردارند و اگر چنین کنند دولت، هم بلد است و هم قادر است به تحریم پایان دهد.
هشدار زمانی ظریف به آمریکا
اظهارات حسن روحانی رئیسجمهوری ایران در شرایطی است که پیشتر محمدجواد ظریف در گفتوگویی با اندیشکده «مرکز سیاست اروپا» با اشاره به نزدیکی انتخابات در ایران، خطاب به آمریکا گفت: «ما در اینجا با محدودیت زمانی مواجهیم و زمانی که انتخابات در کشور برگزار شود، این دولت قادر به انجام هیچ کار جدی نیست و تقریبا ۶ ماه یک دور انتظار خواهیم داشت.» او از دولت بایدن خواست هرچه سریعتر تحریمها را لغو کند. رئیس دستگاه دیپلماسی ابراز کرد: از این رو، توصیه میشود که ایالاتمتحده سریع دست به اقدام بزند و این حرکت سریع مستلزم آن است که آنها اقدامات لازم را انجام دهند. وزیرخارجه ایران بار دیگر با تاکید بر مواضع پیشین تصریح کرد که ایران، فورا پس از بازگشت کامل آمریکا به برجام، به اجرای کامل این توافق هستهای بازمیگردد و بنابراین نیازی به مذاکرات بیشتر در این خصوص نیست.
مانع مذاکرات از دید فرانسه
این درحالی است که وزیر امورخارجه فرانسه اعلام کرده مسائل داخلی ایران در آستانه انتخابات ریاستجمهوری احیای برجام را به تاخیر انداخته است. او گفت بازگشت به برجام شروع مذاکراتی گسترده بر سر برنامه موشکی و نقش منطقهای ایران خواهد بود. ژان ایو لودریان، وزیر امورخارجه فرانسه، سهشنبه ۱۶ مارس (۲۶ اسفند) در سخنرانی خود در مجلس سنای این کشور درباره عوامل به تاخیر افتادن مذاکرات احیای برجام توضیح داد. لوردیان گفت یک «مشکل تاکتیکی و فنی» در ایران وجود دارد و وضعیت داخلی این کشور در آستانه انتخابات ریاستجمهوری خردادماه، شروع گفتوگوهای جدید بر سر برنامه هستهای ایران را با تاخیر مواجهه کرده و مانع احیای برجام شده است. به ادعای وزیرخارجه فرانسه بازگشت به برجام، شروعی برای گنجاندن موضوع سیاستهای منطقهای و برنامه موشکی ایران در مذاکرات خواهد بود.
انتخابات ایران تاثیری بر مذاکرات هستهای ندارد
در همین حال مقامات آمریکایی میگویند که انتخابات ریاستجمهوری تاثیری در مذاکرات هستهای با ایران ندارد. رابرت مالی، نماینده ویژه وزارتخارجه آمریکا در امور ایران در گفتوگویی با وبسایت «اکسیوس» که روز چهارشنبه بیستم اسفند منتشر شده تاکید کرده که انتخابات ریاستجمهوری در ایران عاملی در تصمیمگیریهای دولت بایدن درباره چگونگی پیشبرد روند مذاکره با تهران نیست.
رابرت مالی گفت دولت آمریکا بهخاطر انتخابات ایران تلاش برای مذاکرات را سریعتر یا کندتر نمیکند و این فرآیند تنها در هماهنگی با منافع و امنیت ملی آمریکا پیش خواهد رفت. به ادعای رابرت مالی، دولت آمریکا برای جمهوری اسلامی روشنکرده که آمادگی دارد در یک روند جدی دیپلماتیک برای فراهمکردن شرایط بازگشت دو طرف به توافق هستهای و تعهدات برجامی همکاری کند.
مقامات جمهوری اسلامی اعلام داشتهاند ایران به شرطی به اجرای تعهدات برجامی بازمیگردد که تحریمهای آمریکا کاملا رفع و این مساله راستیآزمایی شود. از سوی دیگر یک مقام ارشد وزارتخارجه آمریکا به «اکسیوس» گفته دولت جو بایدن فقط پس از آغاز گفتوگوهای دوطرفه و بهعنوان بخشی از یک روند دوجانبه آمادگی دارد رفع برخی تحریمها را بررسی کند. او میافزاید دو طرف باید حتی اگر شده بهصورت غیرمستقیم وارد گفتوگو شوند، گرچه انجام گفتوگوهای مستقیم سودمندتر خواهد بود. رابرت مالی هم میگوید از نظر دولت مذاکرات مستقیم موثرتر و امکان بروز سوءتفاهم در آن کمتر است.
همزمان مشاور امنیت ملی آمریکا نیز در گفتوگویی تلفنی با مشاوران امنیتی سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس به موضوعات مختلفی از جمله ایران پرداخت. به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه اینترنتی کاخسفید، امیلی هورن سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در بیانیهای به محورهای گفتوگوی جیک سالیوان مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا با همتایانش از کشورهای آلمان، فرانسه و انگلیس پرداخت و نوشت: جیک سالیوان مشاور امنیت ملی روز چهارشنبه گفتوگویی تلفنی با امانوئل بون مشاور دیپلماتیک رئیسجمهور فرانسه، دکتر ژان هِکِر مشاور امنیتی و سیاست خارجی صدراعظم آلمان و استفن لاوگروو مشاور امنیت ملی نخستوزیر انگلیس داشت.
در ادامه این بیانیه آمده است: سالیوان بر اهمیت پایدار اتحاد فرااقیانوسی در پرداختن به چالشهای امنیتی و تعهد دولت بایدن به همکاری تنگاتنگ با متحدان اروپایی تاکید کرد. سالیوان همچنین درباره دیدار روز ۱۸ مارس آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه آمریکا با مقامات چینی اطلاع قبلی داد. این بیانیه همچنین مطرح کرد: این چهار مشاور امنیتی همچنین درباره اولویتهای مشترک نسبت به افغانستان، ایران، لیبی، اوکراین و روسیه گفتوگو کردند.
مشاور امنیت ملی کاخسفید پیشتر نیز در مصاحبه با «کریستین امانپور» مجری شبکه سیانان گفت، دیپلماسی باید بخشی از تلاشها برای حل مشکلات با ایران باشد. براساس گزارش شبکه سیانان، وی در ادامه با اشاره به این موضوع که «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا از آنها خواسته تا با دعوت اتحادیه اروپا برای آغاز مباحث پیرامون ایران موافقت کنند، گفت: فکر میکنم دستیابی به یک راهحل دیپلماتیک امکانپذیر است؛ مساله این است که پشت یک میز بنشینیم، اما این فقط شروع یک مرحله است. باید با کشورهای عضو دائم شورای امنیت به اضافه آلمان بحث کنیم که چگونه میتوانیم ایران را به تعهداتش ذیل برجام بازگردانیم. او در ادامه افزود: در نهایت به تصمیم ایران بستگی دارد که چگونه بخواهد به دنیا نشان دهد که برنامه هستهای این کشور صلحآمیز است.
بازگشت آمریکا به برجام امکانپذیر است
از سوی دیگر، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اظهار کرد که بازگشت آمریکا به توافق هستهای با ایران امکانپذیر است. به گزارش «ایسنا» به نقل از آسوشیتدپرس، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز سهشنبه در پاسخ به سوالی درخصوص اصرار ایران مبنی بر اینکه آمریکا گام اول را باید بردارد، گفت: تانگو، دو نفره است. گروسی در صحبتهای خود اشاره کرد که ایران در طی دو سال گذشته ظرفیتهای جدید و مواد هستهای را انباشته است و از این زمان «برای تیز کردن مهارتهای خود استفاده کرده است.» او همچنین با اشاره به گفتوگوهای خود با طرفین ایرانی و آمریکایی بیان کرد که گمان میکند بازگشت آمریکا به برنامه اقدام مشترک امکانپذیر است.
این مقام دیدهبان هستهای سازمان ملل تصریح کرد: آنها میخواهند بازگردند اما شماری از مسائل وجود دارند که باید شفاف شوند... پس این غیرممکن نیست. سخت است اما غیرممکن نیست. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درخصوص توافق موقت خود با ایران گفت: به راستی محدود است اما اجازه میدهد که نظارت بر فعالیتهای پایهای که در حال انجامگیری است را حفظ کنیم. او همچنین تاکید کرد که استفاده از «پنجره فرصت دیپلماتیک» سهماههای که ایران مهیا کرده، حائز اهمیت است. گروسی همچنین ابراز امیدواری کرد که طرفین برجام در این بازه زمانی بتوانند «حرکت به سوی بازگشت به برجام را آغاز کنند».
گزارش آژانس از آغاز غنیسازی در نطنز
همچنین خبرگزاری رویترز مدعی شده آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تازهترین گزارش خود تاکید کرده است که ایران غنیسازی در نوع دوم سانتریفیوژهای پیشرفته یعنی سانتریفیوژهای۴ -IR را در نطنز آغاز کرده است. به گزارش «ایسنا» خبرگزاری رویترز مدعی شد آژانس در گزارشی که رویترز نیز آن را رویت کرده است، مطرح کرد که ایران غنیسازی اورانیوم را با نوع دوم سانتریفیوژهای ۴ -IR پیشرفته یعنی سانتریفیوژهای تاسیسات زیر زمینی نطنز آغاز کرده است. رویترز مدعی شد آژانس در این گزارش که روز دوشنبه به کشورهای عضو نوشته، آورده است که «در ۱۵ مارس ۲۰۲۱، آژانس راستیآزمایی کرد که ایران گازدهی به زنجیره ۱۷۴تایی سانتریفیوژ ۴ -IR را که پیش از این در تاسیسات غنیسازی فردو نصب شده بودند، با گاز طبیعی UF۶ (اورانیوم هگزافلورید) آغاز کرده است. این خبرگزاری همچنین به بخش دیگری از گزارش آژانس پرداخت و نوشت: ایران اعلام کرده است که حالا برنامه دارد زنجیره دوم سانتریفیوژهای ۴ -IR را در تاسیسات فردو نصب کند اما نصب این زنجیره هنوز آغاز نشده است.
رویترز علاوه بر این، بخش دیگری از گزارشی را که مدعی است آن را رویت کرده، آورده و نوشت: بهطور خلاصه، ایران تا ۱۵ مارس ۲۰۲۱ از ۵۰۶۰ سانتریفیوژ ۱ -IR استفاده میکرد که در ۳۰ زنجیره نصب شده بودند، ۵۲۲ سانتریفیوژ IR-m۲ در سه زنجیره و ۱۷۴ سانتریفیوژ ۴ -IR در یک زنجیره نصب شده بودند تا گاز طبیعیUF۶ را تا ۵ درصد U-۲۳۵در تاسیسات فردو غنیسازی کنند. این خبرگزاری افزود: ایران در حال غنیسازی تا ۲۰ درصد در تاسیسات فردو است.
ایران موضوع گفتوگوی آلمان و رژیم صهیونیستی
در ادامه تحولات مرتبط با برجام، رئیس رژیم صهیونیستی در سفر به برلین و دیدار با همتای آلمانی خود با مطرح کردن ادعاهایی علیه ایران، از حمایت آلمان از مواضع رژیم صهیونیستی در برابر برنامه هستهای ایران قدردانی کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه خبری المانیتور، رووین ریولین رئیس رژیم صهیونیستی روز سه شنبه در برلین با فرانک والتر اشتاینمایر دیدار کرد و در یک کنفرانس خبری مشترک از تعهد آلمان نسبت به امنیت رژیم صهیونیستی، درخواست از تمام کشورهای اروپایی برای در کنار رژیم صهیونیستی بودن در زمینه برنامه هستهای ایران، تحقیقات دیوان بینالمللی دادگستری علیه ایران و مساله شهروندان اسرائیلی و گروهی از سربازان نیروی نظامی رژیم صهیونیستی که حماس در غزه آنها را نگه داشته است، قدردانی کرد.
ریولین در این باره با تروریست خواندن جنبشهای مقاومت ضمن تکرار ادعاهای پیشین گفت: در این موقعیت، جامعه جهانی باید ثابت قدم باشد و بدون مصالحه در برابر شدت گرفتن فعالیت هستهای ایران و حمایتش از سازمانهای تروریستی که اسرائیل و منطقه را تهدید میکند، بایستند. ما به دوستانمان در اروپا برای ایستادن در کنارمان در مبارزه علیه بدرفتاری دادگاه بینالمللی لاهه با سربازان و شهروندانمان اعتماد داریم. او سپس مدعی شد که با وجود تغییر موازنه قدرت در منطقه در پی معاهده صلح آبراهام که در آن کشورهای اماراتمتحدهعربی و بحرین به عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی پرداختند، ایران همسایگانش را تهدید میکند.
بایدن بدون پیششرط به توافق هستهای با ایران برگردد
در ادامه وزیرخارجه سوریه نیز ضمن انتقاد از اقدامات دولت سابق آمریکا در زمینه توافق هستهای، جولان اشغالی و قدس، گفت که دولت فعلی آمریکا باید مسیرهای غلط را اصلاح کند. به گزارش خبرگزاری فارس، «فیصل المقداد»، گفت که مهمترین دشمن این کشور رژیم صهیونیستی است و گفت که آمریکا به فشارها و مشوقهای صهیونیستها از توافق هستهای خارج شد.
او سهشنبه در نشست «پویایی منطقهای» در تهران از طریق ویدئو کنفرانس گفت: «همه میدانند که دشمن اصلی ما اسرائیل است و اقدام دولت سابق آمریکا در ارتباط با جولان اشغالی سوریه و شناسایی شهر قدس اشغالی بهعنوان پایتخت رژیم اشغالگر ارزش قانونی ندارد.»
وزیرخارجه سوریه ادامه داد: «این اشغالگر اسرائیلی بود که واشنگتن را به خروج از توافق هستهای با ایران و تصمیمات دولت آمریکا درباره قدس و جولان اشغالی سوریه تشویق کرد و دولت جدید آمریکا به ریاستجو بایدن باید با تلاشهای بینالمللی همکاری کرده و بدون پیششرط به توافق هستهای برگردد.» او با این حال گفت که شواهدی که نشان دهد این دولت به دنبال تغییر روش دولت پیشین آمریکا در برابر توافق هستهای است، وجود ندارد.
به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) او ادامه داد: «ایالاتمتحده آمریکا با رفتارها و روشهای خود تنش در دنیا بهویژه بعد از نقض منشور سازمان ملل متحد را افزایش داده و بدون نیت واقعی از دولت بایدن برای پایان دادن به این رفتارها و بدون تغییر رفتارهای اروپا که علیه سوریه سیاستهای خصمانه اتخاذ کرده و از گروههای تروریستی در داخل و خارج سوریه حمایت کرده، هرگز هیچ تغییر واقعی در اوضاع بینالمللی رخ نخواهد داد.» فیصل المقداد گفت که کشورش خواستار صلح و حل درگیریها بهصورت رسمی است و بر ضرورت ایجاد نظامی جهانی مبتنی بر عدالت بر اساس منشور سازمان ملل متحد و همچنین قوانین بینالمللی دیگر تاکید دارد.