روحانی :هنوز حسن‌نیت از آمریکا ندیده‌ایم
این در حالی است که جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، پنج‌شنبه در کنفرانس خبری درخصوص موضع آمریکا درباره ایران گفت که اگر ایران به پایبندی کامل به تعهداتش ذیل برجام بازگردد، ایالات‌متحده نیز همین کار را خواهد کرد. پس این قطعا اولین گام موردنیاز است.
تعهد در برابر تعهد
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در پنجاهمین برنامه افتتاح جهش تولید در مراسم بهره‌برداری از پروژه‌های بیمارستانی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با اشاره به رنج و مشکلات مردم کشور گفت: «اگر دولت جدید آمریکا در شعارهایش راستگو است، باید بلافاصله راه خود را عوض کند و تا حد ممکن مسیر گذشته را اصلاح کند.» همچنین روحانی در مراسم سالگرد پیروزی انقلاب نیز درباره تعهدات برجامی گفت: «ما آن روزی که شاهد باشیم ۱+۵ به تعهدات خود عمل کرده‌اند، آماده‌ایم به تعهدات خود در برجام عمل کنیم. راه دیگری برای منطقه و دنیا وجود ندارد و مسیر حتما مسیر سیاسی و توافق دنیا و ایران است.»
آمریکا یک انتخاب دارد
از سوی دیگر محمدجواد ظریف، وزیرخارجه کشورمان روز پنج‌شنبه در گفتوگویی با شبکه فونیکس چین در پاسخ به سوال مجری درخصوص صحبت‌های بایدن مبنی بر عدم رفع تحریم‌ها گفت: «من احساس می‌کنم که هنوز آمریکایی‌ها سیاست‌شان را درست تعیین نکرده‌اند؛ برای همین کاخ سفید تاکنون چند بار مجبور به اصلاح صحبت‌های آقای بایدن شده است. کاملا مشخص است این آمریکا بوده که از توافق هسته‌ای خارج شده است.»
به گزارش «ایسنا» ظریف افزود: «هنوز دولت آمریکا مشغول بررسی سیاستش است. آمریکایی‌ها یک انتخاب واضح دارند. آقای بایدن معتقد است که سیاست‌های ترامپ اشتباه بود. انتخابش این است که از این سیاست بازگردد و این یعنی تحریم‌ها را کنار بگذارد. نیازی وجود ندارد که ایران قدم اول را بردارد.»
مکانیزم همگام‌سازی
وزیرخارجه کشورمان در پاسخ به سوال مجری درخصوص «مکانیزم همگام‌سازی جهت بازگشت به برجام» نیز توضیح داد: «آنچه من گفته‌ام و دقیقا موضع ما نیز همان است این است که آمریکا باید اقدامش را انجام دهد، اما پیش از آنکه آمریکا این اقدام را انجام دهد می‌تواند مطمئن باشد که اقدام ایران چه خواهد بود. برای اینکه این کار نیز صورت گیرد ما یک سازوکار در داخل برجام به نام کمیسیون مشترک داریم. مسوول کمیسیون مشترک نیز آقای بورل است که می‌تواند این کار را انجام دهد.» ظریف در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه ما الان منتظریم ببینیم آیا آقای بایدن به برجام بازمی‌گردد یا خیر تاکید کرد: «این یک آزمایش برای آمریکایی‌ها است. زمانی که ما نتیجه آزمایش را دیدیم آن‌وقت در آن زمان در تهران، مقامات وقت تهران و هر کسی که رئیس‌جمهور و وزیرخارجه است، به همراه سایر مقامات و شورای‌عالی امنیت ملی می‌نشینند و تصمیم می‌گیرند چگونه کار را ادامه دهند.»
این مقام ارشد دستگاه دیپلماسی کشورمان در جواب مجری که می‌گفت «ولی من شنیده‌ام که کره‌جنوبی مجوز انتقال پول به ایران را از دولت بایدن دریافت کرده است» تصریح کرد: «تا امروز که ما پولی دریافت نکرده‌ایم. ما زمانی احساس می‌کنیم که حسن‌نیت نشان داده شده که پول‌های ما- که پول غذا و داروی مردم ایران است- دراختیار دیگران نباشد، بلکه در حساب‌های خودمان باشد. آنها باید حساب‌های آزاد ما باشند چرا که الان نیز در حساب‌های‌مان هستند اما این حساب‌ها بسته‌اند.» وی افزود: «این پول باید در حساب‌های آزاد باشد تا بتوانیم با آن خرید کنیم. اگر آمریکا چنین حسن‌نیتی نشان دهد حتما پاسخ حسن‌نیت، حسن‌نیت خواهد بود.»
اقدامات تلافی‌جویانه تهران
همچنین سردار حسین دهقان، مشاور مقام معظم رهبری در گفتوگویی با روزنامه گاردین با اشاره به اینکه بایدن دارد مسیر ترامپ را ادامه می‌دهد، هشدار داد که تهران درحال آماده‌سازی اقداماتی تلافی‌جویانه برای مجبور کردن آمریکا به تغییر مسیر دیپلماتیکش است. به گزارش «ایسنا» به نقل از روزنامه گاردین، سردار حسین دهقان از مشاوران مقام معظم رهبری ایران گفت که واشنگتن در جایگاهی نیست که برای بازگشت ایران به پایبندی به توافق هسته‌ای پیش‌شرط تعیین کند و خواستار تضمینی برای این شد که آمریکا در صورت بازگشت به این توافق، باز هم آن را ترک نخواهد کرد.
اروپا نمی‌تواند میانجی‌گری کند
همچنین در شرایطی که اخیرا ظریف از میانجی‌گری جوزپ بورل به‌عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک بین ایران و آمریکا برای حل مساله برجام سخن گفته بود، سردار دهقان نقش داشتن اروپا به‌عنوان میانجی بین تهران و واشنگتن را رد کرد و گفت که از زمان خاویر سولانا دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۹، اتحادیه اروپا هویت متمایزش را از دست داده است. وی افزود: «واضح بگویم که اروپایی‌ها دیگر واقعا موضعی مستقل از آمریکا ندارند.»
بیانیه تروئیکای اروپایی
از سوی دیگر فرانسه، آلمان و انگلیس با صدور یک بیانیه مشترک، تولید اورانیوم فلزی در ایران را «مایه نگرانی» خواندند و بدون اشاره به نقض عهدهای مکرر خودشان، ایران را به نقض تعهدات برجامی متهم کردند. به گزارش خبرگزاری فارس، بنا بر گزارش وب‌سایت وزارت‌خارجه فرانسه، در بیانیه مشترک این کشور با آلمان و فرانسه آمده است: «ما دولت‌های فرانسه، آلمان و پادشاهی متحده (انگلیس) با نگرانی بسیار تاییدیه اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را که طی آن اعلام شده، ایران در حال تولید اورانیوم فلزی است، نگاه کردیم؛ اقدامی که نقض برجام است. طبق برجام، ایران متعهد شده که طی ۱۵ سال در زمینه فعالیت‌های تولید یا به‌دست آوردن اورانیوم فلزی یا تحقیقات و توسعه روی استخراج اورانیوم اقدام نکند.» تروئیکای اروپایی مدعی شدند: «ایران هیچ توجیه معتبری در زمینه فعالیت غیرنظامی (در زمینه برنامه هسته‌ای) درخصوص این اقدامات ندارد؛ اقداماتی که گامی کلیدی در مسیر تولید سلاح اتمی هستند.» آنها در پایان بیانیه خود ادعا کردند: «ما قویا از ایران می‌خواهیم بدون هرگونه تاخیری این اقدامات خود را متوقف کند و اقدامات جدیدی در حوزه عدم پایبندی (به تعهدات برجامی) در برنامه هسته‌ای خود انجام ندهد. ایران با تشدید اقدامات خود در زمینه عدم پایبندی (به برجام)، درحال تضعیف کردن فرصت احیای دیپلماسی برای رسیدن کامل به اهداف برجام است.»
