دوئل برجامی در آمریکا
به گزارش «ایسنا» به نوشته نشریه نیوزویک، ۴۱ نفر از مقامات نظامی، امنیتی و دیپلماتهای پیشین آمریکا در نامهای سرگشاده به جو بایدن رئیسجمهور جدید آمریکا از او خواستند تا مجددا به توافق هستهای با ایران بپیوندد، چراکه عدم بازگشت به توافق میتواند به معنی یک جنگ جدید پر هزینه باشد.
جو بایدن بارها از تمایل خود برای بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سخن گفته است، توافقی که در سال ۲۰۱۵ و در دوران ریاستجمهوری اوباما حاصل شد اما دونالد ترامپ رئیسجمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۸ بهطور یکجانبه از آن خارج شد. اما دولت بایدن به تازگی میگوید که ابتدا ایران باید به اجرای کامل تعهداتش به توافق هستهای بازگردد سپس واشنگتن هم مجددا به توافق خواهد پیوست.
این گروه از مقامات پیشین آمریکا که نامه سرگشاده به بایدن را امضا کردهاند، بر این باورند که برجام تنها راهحل جلوگیری از هستهای شدن ایران است و اگر چنین نشود میتواند خطر یک مناقشه پرهزینه را به همراه داشته باشد. آنها در نامه خود آوردهاند: ما بهطور قوی از بازگرداندن محدودیتهای هستهای برای ایران از طریق بازگشت فوری تهران و واشنگتن به توافق بهعنوان نقطه شروع مذاکرات بیشتر برای رسیدگی به سایر نگرانیها درخصوص ایران حمایت میکنیم. مقامات جمهوری اسلامی ایران تاکید میکنند که اگر آمریکا حسننیت خود را نشان دهد و به برجام بازگردد، تهران نیز خیلی فوری به تعهدات هستهایاش و اجرای کامل برجام باز خواهد گشت.
مخالفت ۵۰ قانونگذار آمریکایی
همزمان با این درخواست، بیش از ۵۰ قانونگذار در مجلس نمایندگان آمریکا درنامهای به رئیسجمهور جدید این کشور از او خواستهاند سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران را ادامه دهد. به گزارش خبرگزاری فارس، این نامه به ابتکار «مایک گارسیا» و «گرگ مورفی»، دو قانونگذار جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا تنظیم شده و ۵۰ نماینده دیگر از آن حمایت کردهاند.
گارسیا در بیانیهای به بیان ادعاهای گزاف و لفاظیهای همیشگی پرداخت و گفت: «توافق هستهای ایران از نخستین روز، توافقی شکستخورده بوده. این توافق جلوی ایران هستهای را نگرفت و از زرادخانه هستهای ایران حمایت کرد و حمایت این کشور از تروریستها را تسهیل کرد.» در نامهای که روی وبسایت رسمی مایک گارسیا قرار گرفته آمده است: «یکی از عظیمترین میراثهای رئیسجمهور دونالد ترامپ این است که هیچ دولتی بیشتر از دولت او برنامههای حامی اسرائیل نداشته است.» قانونگذاران آمریکایی در این نامه از اقدام تروریستی دولت آمریکا در به شهادت رساندن سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز حمایت کردهاند.
نگارندگان نامه مدعی شدهاند سیاست موسوم به «فشار حداکثری» که دونالد ترامپ بعد از خروج از برجام علیه ایران به کار گرفت موفقیتآمیز بوده است. آنها در بخشی از نامه مدعی شدهاند: «اقتصاد ایران در آستانه فروپاشی است.» قانونگذاران آمریکایی با بیان این ادعا که دولت بایدن قصد دارد بدون انجام مذاکرات جدید بر سر برجام وارد این توافق شود، از این مساله ابراز نگرانی کردهاند. آنها خطاب به رئیسجمهور آمریکا نوشتهاند: «بنابراین، اینکه شما بدون هیچ نوع مذاکره برای اصلاح نقایص آن توافق شکستخورده قصد ورود دوباره به برنامه جامع اقدام مشترک یا «برجام» یا «توافق هستهای ایران» دارید موجب نگرانی جدی است.»
آنها در ادامه نوشتهاند: «رفع تحریمها و ورود مجدد به توافق ایران در مقطع کنونی حتی از توافق اصلی بدتر خواهد بود، چراکه بخشهایی از این توافق نظیر ممنوعیت فروش سلاحهای روسیه و چین به ایران همین حالا منقضی شدهاند و بخشهای دیگر ظرف چند سال آینده منقضی میشوند.» قانونگذاران آمریکایی در بخشی از این نامه مدعی شدهاند دولت جو بایدن رفع برخی تحریمها به خصوص تحریمهای نفتی اعمالشده از سوی دولت ترامپ قبل از آغاز هر گونه مذاکره با ایران را بررسی میکند.
در این بخش از نامه آمده است: «ما همچنین از گزارشهایی مبنی بر اینکه دولت شما، رفع تحریمها، بهویژه حذف تحریمهای نفتی ترامپ قبل از آغاز مذاکره با ایران را بررسی میکند، نگران هستیم. جایگزین کردن کارزار فشار حداکثری با کارزار امتیاز حداکثری تنها ایران را جسور خواهد کرد.»
حامیان این نامه در ادامه مدعی شدهاند سیاست جو بایدن در این زمینه رژیم صهیونیستی را تهدید خواهد کرد: «مماشات در برابر حکومت ایران، امنیت آمریکا و ایمنی نزدیکترین متحد ما اسرائیل را تهدید میکند.» این نامه در شرایطی نوشته شده که مقامهای دولت بایدن اظهارات مبهمی درباره بازگشت آمریکا به برجام مطرح کردهاند.
بازگشت به برجام، به ایران بستگی دارد
در ادامه موضعگیری جدید مقامات آمریکایی درخصوص وعده بازگشت واشنگتن به برجام، سخنگوی کاخسفید مدعی شد که در این مساله، توپ در زمین ایران است. به گزارش «ایسنا» جن ساکی، در نشست خبری روز جمعه خود در پاسخ به سوالی درباره چارچوب زمانی جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا برای عمل به وعده انتخاباتیاش درخصوص بازگشت به توافق هستهای تلاش کرد که مسوولیت این کار را به گردن ایران بیندازد.
بنابر گزارش وبسایت رسمی کاخسفید، جن ساکی در پاسخ به این سوال که رئیسجمهور بایدن چه زمانی میخواهد به میز مذاکره بازگردد و به توافقی درخصوص برجام دست یابد، مدعی شد: این مساله واقعا به ایران بستگی دارد. اگر ایران به اجرای کامل تعهداتش ذیل برجام بازگردد، آمریکا هم همین کار را خواهد کرد. او ادامه داد: سپس آمریکا از این فرصت بهعنوان بستری برای ایجاد یک توافق طولانیتر و قویتر استفاده میکند که سایر حوزههای مورد نگرانی را نیز برطرف کند. اما این کار با مشارکت شرکای مان در ۱+۵ و همچنین مشورت با کنگره انجام خواهد شد. جن ساکی با بیان اینکه «تیم امنیت ملی آمریکا درحال برگزاری نشستهایی درباره خاورمیانه است» باز هم ادعای خود را تکرار کرد که توپ در زمین ایران است تا از تعهداتش پیروی کند. این موضعگیری جدید آمریکاییها درحالی است که جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده است، تهران در مدت زمان خروج واشنگتن از برجام به این توافق پایبند ماند و اکنون این آمریکا است که باید به تعهداتش بازگردد و حسن نیت خود را نشان دهد.
ادعای والاستریتژورنال
همزمان با این تحولات، روزنامه والاستریتژورنال به نقل از منابع آگاه مدعی شد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جدیدترین تحقیقات خود شواهدی دال بر وجود فعالیتهای هستهای اعلام نشده از سوی ایران پیدا کرده است. به گزارش «ایسنا» روزنامه والاستریتژورنال در گزارشی به نقل از سه دیپلمات که ادعا میکنند از نتیجه تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی از دو سایت در ایران مطلع شدهاند، آورده است که بازرسان آژانس به تازگی شواهدی به دست آوردهاند که نشاندهنده وجود فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران است.
این روزنامه آمریکایی در گزارش ادعایی خود به نقل از این دیپلماتها آورده است که نمونههای گردآوری شده در پاییز گذشته از دو سایت در ایران حاوی فلز رادیواکتیو بوده است که میتواند نشان دهد ایران فعالیتهایی در زمینه تسلیحات هستهای داشته است. این منابع آگاه گفتهاند که بهطور دقیق از ماهیت یافتههای جدید بازرسان آژانس مطلع نیستند. بنابر این گزارش، مقامات کاخسفید وزارت امورخارجه آمریکا به درخواست والاستریتژورنال برای اظهارنظر در اینباره هنوز پاسخی ندادهاند.