سازمان انرژی اتمی: تولید اورانیوم فلزی، مصارف صلح‌آمیز دارد
پاسخ ایران به تروئیکای اروپایی
در‌حالی‌که برنامه ایران برای فعالیت در زمینه تحقیق و توسعه و طراحی نوع ارتقا یافته سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران از دو سال قبل به اطلاع آژانس رسیده، تروئیکای اروپا در بیانیه‌ای خواستار متوقف شدن فعالیت تحقیق و توسعه ایران برای طراحی اورانیوم فلزی شدند. موضوعی که با واکنش سازمان انرژی اتمی ایران مواجه شده و این سازمان در بیانیه‌ای به تروئیکای اروپا پاسخ داد. همزمان با این تحولات، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیر خارجه فرانسه نیز در ادعاهایی همسو به فعالیت‌های جدید هسته‌ای ایران واکنش نشان دادند. در همین ارتباط، سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیه‌ای توضیحی در پاسخ به ادعاهای تروئیکای اروپایی آورده است: موضوع کارخانه تولید اورانیوم فلزی مندرج در ماده ۴ «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» که مجلس محترم شورای اسلامی، سازمان انرژی اتمی را نسبت به آن موظف نموده است و موضوع تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران دو موضوع کاملا متفاوت است. این سازمان هنوز اطلاعات پرسشنامه طراحی کارخانه اورانیوم فلزی موضوع ماده ۴ قانون بین‌المللی انرژی اتمی را به آژانس ارائه ننموده است که البته پس از انجام تمهیدات لازم و در زمان مقتضی و مهلت تعیین شده در قانون این اقدام انجام خواهد شد. به گزارش «ایسنا»، در این بیانیه آمده است: برنامه تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) همانطوری که در گزارش اخیر آژانس نیز آمده است نخستین بار بیش از دو سال پیش به آژانس ارائه شده است و در طول این مدت نیز در چند مرحله اطلاعات تکمیلی و نهایتا اطلاعات پرسشنامه طراحی (DIQ) به آژانس ارسال شده است. ضمنا یادآوری می‌نماید که در اوایل دهة ۸۰ طی گزارشی که در آن زمان به آژانس ارائه شد تحقیق و توسعه در رابطه با تولید اورانیوم فلزی برای مصارف صلح‌آمیز و متعارف در حد مقدماتی و به میزان اندک با موفقیت انجام شده بود. سازمان انرژی اتمی ایران با بیان اینکه در فرآیند تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) اورانیوم فلزی یک محصول میانی است که در فرآیند تولید بدون توقف در این مرحله، بلافاصله سوخت پیشرفته (سیلیساید) تولید می‌شود، اظهار امیدواری کرده که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با پرهیز از ذکر جزئیات غیر ضرور در گزارش‌های خود از بروز زمینه‌های سوء‌تفاهم جلوگیری کند.
ادعای تروئیکای اروپا
تروئیکای اروپا روز شنبه در بیانیه‌ای خواستار متوقف شدن فعالیت تحقیق و توسعه ایران برای طراحی اورانیوم فلزی شده بود. به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه انگلیس، تروئیکای اروپا(آلمان، انگلیس و فرانسه) در پی اعلام آغاز فعالیت تحقیق و توسعه ایران برای طراحی اورانیوم فلزی که به‌عنوان سوخت جدید رآکتور تحقیقاتی تهران مورد استفاده قرار خواهد گرفت، روز شنبه ۱۶ ژانویه در بیانیه‌ای گفتند: ما، دولت‌های فرانسه، آلمان و انگلیس، عمیقا درباره اینکه ایران اعلام کرده است آماده تولید اورانیوم فلزی می‌شود، نگرانیم. در ادامه این بیانیه ادعا شده است: ایران هیچ کاربرد غیرنظامی معتبری برای اورانیوم فلزی ندارد. تولید اورانیوم فلزی به‌طور بالقوه پیامدهای سنگین نظامی دارد. ایران تحت توافق هسته‌ای متعهد شده است که اقدام به تولید اورانیوم فلزی نکند یا به مدت ۱۵ سال فعالیت تحقیق و توسعه روی به کارگیری اورانیوم فلزی نداشته باشد. این سه کشور اروپایی افزودند: قویا از ایران می‌خواهیم این فعالیت را متوقف کند و اگر در حفظ توافق جدیت دارد، بدون تاخیر بیشتر به پایبندی به توافق هسته‌ای بازگردد.
درخواست تروئیکای اروپا در حالی مطرح شده که ایران پس از خروج آمریکا از برجام و همچنین تعلل کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان، اقدام به برداشتن گام‌هایی برای کاهش تعهدات برجامی‌اش کرد و همواره اعلام کرده در صورت بازگشت طرف‌های برجام به انجام تعهداتشان این اقدامات قابل بازگشت هستند. ضمن اینکه اقدام ایران در این راستا به اطلاع آژانس رسانده شده است. در همین خصوص سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین روز چهارشنبه هفته گذشته از آغاز فعالیت تحقیق و توسعه برای طراحی نوع ارتقا یافته سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران، خبر داد. کاظم غریب آبادی با اشاره به اینکه مدیرکل آژانس با انتشار گزارشی، موضوع را به اطلاع کشورهای عضو رساند، گفت: این فعالیت در سه مرحله انجام می‌شود. نماینده دائم ایران با اشاره به اینکه برنامه ایران از دو سال قبل به اطلاع آژانس رسیده است، اظهار کرد: این اقدام، از لحاظ فنی ایران را در ردیف کشورهای پیشرو در تولید سوخت‌های جدید قرار خواهد داد. وی همچنین افزود: تمامی این مراحل به اطلاع آژانس رسیده و می‌رسد و بازرسان آژانس نیز سه روز قبل، از کارخانه تولید صفحه سوخت بازدید کردند.
واکنش آژانس
پیشتر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد که ایران فعالیت تحقیق و توسعه در زمینه طراحی اورانیوم فلزی را برای یک رآکتور تحقیقاتی آغاز کرده است. آژانس در بیانیه‌ای گفت: رافائل گروسی مدیرکل آژانس چهارشنبه۱۳ ژانویه درباره پیش‌روی‌های اخیر درباره برنامه‌های ایران برای انجام دادن فعالیت‌های تحقیق و توسعه در زمینه تولید اورانیوم فلزی به‌عنوان بخشی از هدف اعلام شده‌اش در راستای طراحی نوع بهبود یافته‌ای از سوخت برای رآکتور تحقیقاتی تهران، به کشورهای عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاع‌رسانی کرده است. گزارش محرمانه آژانس به اعضای آن که رویترز به آن دسترسی پیدا کرده است، مطرح می‌کند که ایران برنامه‌هایش برای تولید اورانیوم فلزی از اورانیوم طبیعی و سپس تولید اورانیوم فلزی غنی‌سازی شده تا سقف ۲۰ درصد را به‌عنوان سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران، اعلام کرده بود.
واکنش اتحادیه اروپا
همزمان با این تحولات، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی از آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصدی ایران، بر حمایت اتحادیه اروپا از توافق هسته‌ای و لزوم بازگشت آمریکا به آن تاکید کرد. به گزارش خبرگزاری آناتولی، جوزپ بورل در بیانیه‌ای گفت که اتحادیه به حمایت از برجام (توافق هسته‌ای) که میان ایران و قدرت‌های جهانی امضا شد، ادامه می‌دهد. بورل گفت که آغاز غنی‌سازی اورانیوم تا ۲۰ درصد در تاسیسات فردو «یک پیش روی جدی و موضوعی عمیقا نگران‌کننده است» و مدعی شد که این کار با توافق برجام هم سازگاری ندارد. این مقام اتحادیه اروپا با تاکید بر اینکه وجود مسائل ناشی از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال دوباره تحریم‌ها علیه ایران را تایید می‌کند، مدعی شد که اتحادیه اروپا به تعهداتش پایبند مانده است و تحریم‌ها را لغو کرد. او علاوه بر این، اظهار کرد که آنها در اتحادیه اروپا برای تداوم توافق، به‌رغم سختی‌ها تلاش می‌کنند و از تلاش‌ها برای بازگشت آمریکا به توافق و پایبندی کاملش به توافق هسته‌ای حمایت می‌کند.
ادعاهای وزیر خارجه فرانسه
از سوی دیگر و در ادامه مواضع هماهنگ اروپایی‌ها، وزیر امورخارجه فرانسه در ادعاهایی جدید علیه ایران مدعی شد که ایران در حال ایجاد ظرفیت تسلیحات هسته‌ای خود است و خواستار بازگشت تهران و واشنگتن به برجام شد. به گزارش ای بی سی نیوز، ژان ایو لودریان وزیر امورخارجه فرانسه در گفت وگو با یک نشریه داخلی با انتقاد از سیاست‌های رئیس‌جمهور کنونی آمریکا در قبال ایران اظهار داشت: دولت ترامپ رویکردی را انتخاب کرد که به آن کارزار فشار حداکثری علیه ایران گفته می‌شود و نتیجه‌اش این است که این استراتژی خطر و تهدید را افزایش داده است. لودریان با تاکید بر اینکه «این رویکرد باید متوقف شود» بدون ارائه مدرک و سندی مدعی شد: از نظر من ایران به وضوح در حال ساخت ظرفیت تسلیحات هسته‌ای است. وی که تاکنون به هیچ یک از تعهدات خود در برجام عمل نکرده است تاکید کرد که تهران و واشنگتن باید به توافق هسته‌ای بازگردند. لودریان در ادامه گزافه گویی‌های خود گفت: حتی اگر هر دو طرف به این توافق برگردند، کافی نخواهد بود. لازم است که گفت‌وگوهای سختی درباره فعالیت‌های منطقه‌ای و موشکی بالستیک ایران داشته باشیم.
پاسخ تند ظریف به لودریان
همزمان وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در توییتی به بیانیه اخیر سه کشور اروپایی عضو برجام و همچنین سخنان وزیر خارجه فرانسه واکنش نشان داد. ظریف در این توییت نوشت: رهبران سه کشور اروپایی - که برای انجام تعهدات خود تحت برجام به امضای مقامات دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (از سازمان‌های تحت نظارت وزارت خزانه‌داری آمریکا) نیاز دارند - هیچ کاری برای حفظ برجام انجام نداده‌اند. او در ادامه نوشت: ابتکار از آغاز مرده امانوئل ماکرون یا عدم پرداخت بدهی انگلیس طبق دستور دادگاه را به یاد آورید؟ ظریف سپس با مورد خطاب قرار دادن وزیر خارجه فرانسه نوشت: برجام به خاطر ایران زنده است و نه سه کشور اروپایی.
