پیش از این اتحادیه اروپا از برگزاری این نشست خبر داده بود و صبح روز چهارشنبه نیز «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره دستور کار کمیسیون مشترک برجام، اظهار کرد: این نشست، یکی از نشست‌های عادی و معمول کمیسیون مشترک برجام هست که در سطح معاونان وزرا و مدیران سیاسی کشورهای طرف برجام (ایران، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) هر سه ماه یک بار به منظور بررسی روند اجرای برجام و موانع اجرای تعهدات توسط طرف‌های برجام برگزار می‌شود. خطیب زاده افزود: با توجه به ملاحظات مربوط به کووید-۱۹، این نشست نیز طبق برنامه و همچون بسیاری از نشست‌های بین‌المللی به‌صورت ویدئوکنفرانس برگزار می‌شود.

«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی هم پیش از نشست در توییتی نوشت: موضوع اصلی، چگونگی حفظ توافق هسته‌ای و اطمینان از اجرای کامل و متوازن آن است. نقش آمریکا هم در این خصوص مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

اتحادیه اروپا هم پیش از این دستورکار این نشست را تلاش‌های جاری برای حفظ برجام و روش‌های موثر برای اجرای کامل این توافق از سوی همه طرفین و آمادگی تبادل نظر در سطح وزرا برشمرده بود. یک سخنگوی سرویس خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه در بروکسل گفت مذاکرات درباره برجام شامل جزئیات اجرایی طبق برنامه‌ریزی به‌رغم مجازات اعدام انجام شده در ایران انجام خواهد شد. «دومینیک راب» وزیرخارجه انگلیس نیز چندی پیش گفته بود که «در کریسمس دیدار دیگری با همتایانم در تروئیکا و احتمالا ایران خواهم داشت -البته اگر بخواهند در آن شرکت کنند- تا اطمینان حاصل کنیم که می‌توانیم در این خصوص به راه‌حلی مسالمت‌آمیز برسیم.»

آماده‌سازی برای نشست وزرای خارجه

از سوی دیگر خبرگزاری تاس به نقل از یک منبع دیپلماتیک گزارش داده است که طرفین برجام در جلسه آتی کمیسیون مشترک برجام درخصوص برگزاری رویدادی در سطح وزیران پیش از پایان سال میلادی ۲۰۲۰ به گفت‌وگو می‌پردازند. به گزارش «ایسنا» یک منبع دیپلماتیک به اطلاع خبرگزاری تاس رسانده است که نمایندگان ایران و ۱+۴ (روسیه، چین، انگلیس، آلمان و فرانسه) در تاریخ ۱۶ دسامبر در نشست مجازی کمیسیون مشترک برجام درخصوص آماده‌سازی‌ها برای دیداری در سطح وزیران به گفت‌وگو خواهند پرداخت. به‌ گفته این منبع این دیدار می‌تواند به‌صورت آنلاین و پیش از پایان سال میلادی ۲۰۲۰ به وقوع بپیوندد. این منبع در این خصوص گفت: کمیسیون آماده‌سازی‌های آنلاین برای نشست در سطح وزیران که برای پیش از پایان سال برنامه‌ریزی شده را آغاز خواهد کرد. به گفته این منبع انتظار می‌رود که به‌دلیل همه‌گیری ویروس کرونا این نشست به‌صورت آنلاین برگزار شود.

نشست دیروز در شرایطی برگزار ‌شد که چندی پیش مجلس شورای اسلامی طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت» را به تصویب رساند که واکنش‌هایی را به همراه داشت. سه کشور اروپایی عضو برجام در واکنش به این قانون در بیانیه‌ای اعلام کردند: «با نگرانی شدید به قانون اخیر که توسط پارلمان ایران تصویب شده، توجه می‌کنیم. [قانونی] که اگر اجرا شود، به‌طور اساسی برنامه هسته‌ای ایران را توسعه داده و دسترسی‌های نظارتی آژانس اتمی را محدود می‌کند. این اقدامات با برجام و تعهدات گسترده‌تر هسته‌ای ایران همخوانی ندارد. اگر ایران درباره حفظ فضای دیپلماسی جدی است، نباید چنین گام‌هایی را اجرا کند.

نشست مجازی روز چهارشنبه کمیسیون مشترک برجام در حالی برگزار ‌شد که تحریم‌ها همواره یکی از موضوعات این نشست‌ها بوده است. در همین خصوص نیز حسن روحانی رئیس‌جمهور روز دوشنبه ۲۴ آذر در نشستی خبری اعلام کرد: دولت همه تلاش خود را می‌کند که در اولین فرصت ممکن تحریم‌ها را از دوش مردم بردارد، اگر هم همین ساعت ممکن باشد من این کار را به ساعت بعد موکول نمی‌کنم. اگر ۱+۵ یا ۱+۴ به تمام تعهدات خود عمل کنند، دولت ایران هم به تمامی تعهدات خود عمل خواهد کرد. تحریم‌های اقتصادی و فروش نفت و مبادلات بانکی توسط ترامپ تصویب شده است.

نشست‌های قبلی کمیسیون مشترک برجام حتی دو نشست قبل این نشست در شرایط شیوع ویروس کرونا در وین و به‌صورت حضوری برگزار شده بود. نشست قبلی سه‌شنبه ۱۱ شهریور سال‌جاری در هتل پله کوبورگ شهر وین برگزار شد و سیدعباس عراقچی در پایان آن نشست به تشریح گفت‌وگوهای انجام شده پرداخت و تلاش آمریکا برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه را از جمله مهم‌ترین موضوعاتی برشمرد که در نشست مزبور درباره آن گفت‌وگو شد. عراقچی تاکیدکرد: همه مصمم هستند اجازه ندهند آمریکا اراده خودش را تحمیل کند و توافقی که مورد حمایت جامعه بین‌الملل و شورای امنیت است را یکجانبه از بین ببرد.

در پایان این نشست نیز بیانیه رئیس هیات منتشر شد. اعضای حاضر در نشست کمیسیون مشترک برجام با اشاره به خروج یک‌جانبه و اعلام توقف مشارکت آمریکا در برجام و اینکه این کشور بعد از آن در هیچ یک از فعالیت‌های مرتبط با برجام مشارکت نداشته، مجددا تاکید کردند آمریکا را نمی‌توان یک دولت عضو این توافق محسوب کرد. حاضران در نشست مذکور در ادامه مخالفت‌ها با اقدام اخیر آمریکا برای فعال‌سازی مجدد تحریم‌ها علیه ایران، این بار مخالفت خود را از وین اعلام کردند.

نشست پیشین کمیسیون هم هفتم اسفند ماه ۱۳۹۸ در شهر وین برگزار شد. اعضای حاضر در آن نشست نگرانی جدی پیرامون گام‌های ایران درخصوص تعهدات هسته‌ای ذیل برجام را ابراز کرده و همچنین تصدیق کردند که وضع مجدد تحریم‌های آمریکا، مانع بهره‌مندی کامل ایران از منافع ناشی از رفع تحریم‌ها شده است. قبل از آن نیز کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزارت خارجه‌های ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) ۱۵ آذر سال گذشته (۱۳۹۸) در محل نمایندگی اتحادیه اروپا در وین برگزار شد و در آن نشست اعضای حاضر بار دیگر بر تلاش برای حفظ برجام تاکید کردند.