العتیبه در پاسخ به اینکه آیا فرصتی واقعی (برای حل مسائل) با ایران وجود دارد، تلاش کرد توپ را به زمین ایران بیندازد و گفت: نمی‌دانم. فکر می‌کنم که هنوز مشخص نیست و خیلی زود است بخواهیم این را بگوییم. من نمی‌دانم آیا (شیوع ویروس) کرونا انگیزه‌ها و ذهنیت تصمیم‌گیران در آنجا (ایران) را تغییر می‌دهد یا خیر. از نظر من هنوز باید منتظر بمانیم.

او افزود: سوالی که تلاش می‌کنم آن را بفهمم این است که کرونا یا مثلا تغییرات آب و هوا یا هر بحران جهانی بزرگ دیگری که ما هر دو می‌دانیم توسط یک یا دو و حتی سه کشور قابل حل نیست و نیازمند همکاری جهانی است، کل دنیا را در کنار یکدیگر جمع کرده است یا نه، چراکه این بحران‌ها به یک پاسخ جهانی نیاز دارد. آیا این موقعیت فرصت یا توانایی همکاری ما با یکدیگر را به‌عنوان جامعه جهانی ایجاد کرده است؟

این دیپلمات اماراتی همچنین گفت: این مساله‌ای است که به‌دنبال پاسخی برای آن هستم اما هنوز زود است. نمی‌دانم هر یک به کدام سو متمایل می‌شویم؛ به سمت چپ می‌چرخیم یا راست. با این حال، قویا بر این باورم که این وضعیت به‌شما فرصت داده، بیندیشید که می‌خواهید در چگونه جهانی زندگی کنید.

این اظهارات درحالی بیان شده است که سفیر جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل به تازگی در یک مصاحبه خاطر نشان کرد که تهران آماده است تا روابط خود را با تمام کشورهای منطقه بهبود بخشد اما آمریکا مانع اصلی برقراری صلح و ثبات در این منطقه به‌شمار می‌آید. با گسترش بحران کرونا، امارات‌متحده‌عربی اواخر اسفند کمک‌های انسان‌دوستانه خود شامل اقلام بهداشتی و درمانی را توسط دو فروند هواپیمای اماراتی به ایران ارسال کرد. پیش از آن نیز و در بحبوحه تنش‌ها بین ایران و دولت‌های عربی خلیج‌فارس، شیخ عبدالله بن زاید آل‌نهیان وزیرخارجه امارات با محمدجواد ظریف وزیرخارجه ایران تلفنی گفت‌وگو کرده بود. وزیرخارجه امارات در این تماس بر همبستگی با دولت و ملت ایران در مبارزه با شیوع کرونا تاکید کرد. ظریف نیز ضمن قدردانی از اعلام همبستگی و کمک‌های امارات، کرونا را موضوعی جهانی خواند که عزم، همکاری و همیاری همه کشورهای جهان برای شکست آن ضرورت دارد.

پس از این تماس تلفنی و ارسال کمک‌ها بود که زمزمه‌های بهبود روابط میان تهران و ابوظبی در رسانه‌ها مطرح شد. در همین خصوص سایت میدل ایست‌آی در مطلبی نوشت که حمایت امارات‌متحده‌عربی از ایران در جریان بحران جهانی کرونا نشان از چرخش موضع امارات به سوی شرق در زمانی دارد که ایالات‌متحده و غرب درحال از دست دادن تدریجی قدرت سخت و نرم خود در سطح بین‌المللی هستند. این رسانه با پرداختن به این چرخش نوشت: «تلاش‌های امارات برای ارسال کمک‌های درمانی و تجهیزات پزشکی به ایران در جریان شیوع بیماری کووید-۱۹، تعجب بسیاری را به‌دنبال داشته است، آن‌هم در صورتی که تا همین چند ماه پیش لحن ابوظبی علیه تهران بسیار خصمانه بود. از اوایل دهه ۲۰۱۰، ابوظبی در خط‌مقدم ایجاد شبکه‌ای از اطلاعات ضدایرانی بوده است تا سیاستمداران واشنگتن را مجاب به اتخاذ موضع سرسختانه‌تری علیه ایران کند.

آیا بحران کرونا، کلید صلح ایران و اعراب است؟

همزمان پایگاه الخلیج آنلاین نیز با پرداختن به بحران کرونا و تاثیر آن بر روابط با ایران نوشت: «احتمالا دولت‌های خلیج‌فارس نیز آماده مذاکره با همسایه ایرانی خود هستند، اما همه چیز به عربستان باز می‌گردد، چرا که باقی دولت‌های عربی درحال‌حاضر نیز ارتباطاتی با ایران دارند.» به گزارش انتخاب الخلیج آنلاین، رسانه عرب زبان نزدیک به قطر نوشت: روابط بین ایران و اغلب دولت‌های عضو شورای همکاری‌های خلیج‌فارس، به‌ویژه عربستان سعودی، در مراحل مختلف و در سایه پیچیدگی پرونده‌های منطقه‌ای مختلف و طبیعت رقابت منطقه‌ای شدید، شاهد تنش‌هایی بوده است. با بحران کرونا که بین ایران و دولت‌های عربی هیچ استثنایی قائل نشد، تهران اعلام کرد که آماده است تا بدون هیچ پیش شرطی با دولت‌های خلیج‌فارس مذاکره کند. این درحالی است که دولت‌های عربی خلیج‌فارس نیز در جریان بحران، کمک‌های خود را برای مبارزه با کرونا، به تهران ارسال داشتند. در این شرایط است که سوالاتی در مورد امکان تاثیر‌گذاری بحران کرونا بر محدود کردن درگیری‌های علنی و سری بین طرفین، مطرح می‌شود.

دکتر عاید المانع، نویسنده و تحلیلگر کویتی در گفت‌وگو با الخلیج آنلاین معتقد است که ایران قصد دارد با طرح موضوع مذاکره، فشار بین‌المللی و تحریم‌هایی که علیه آن اعمال شده است را کاهش داده و یک ریه تنفسی برای خود ایجاد کند و بتواند از این طریق به جهان و ملت خود القا کند که کشوری قدرتمند است که روابط نزدیکی با همسایگان عربی خود دارد.

شیوع بیماری کرونا در ایران باعث شد تعدادی از دولت‌های عربی خلیج‌فارس به سرعت کمک‌های خود را برای تهران ارسال کنند. در همین خصوص عدنان‌هاشم، رئیس مرکز پژوهش‌های سیاسی «ساس»، می‌گوید: سقوط قیمت‌های نفت همراه با ادامه تحریم‌ها و شیوع بیماری، ایران را در بدترین حالت خود قرار داده است.‌هاشم معتقد است که مسوولان ایرانی قصد دارند تمام تلاش خود را برای جلوگیری از فروپاشی اقتصادی تحت‌تاثیر کرونا انجام دهند، تا بتوانند با قاطعیت بگویند که برای مذاکره با دولت‌های خلیج‌فارس و کاستن از شدت تحریم‌ها، همه اقدامات لازم را انجام داده‌اند و به این صورت، از شرایط بحرانی کم کنند.

او معتقد است که ویروس کرونا، به‌صورت موقت حالت اختلافات خارجی با ایران را متوقف کرده یا حداقل موجب تخفیف در تحریم‌های آن می‌شود، تا این کشور از توان کافی برای مقابله با بحران کرونا و پیامد‌های آن برخوردار باشد. در رابطه با همراهی دولت‌های حاشیه خلیج‌فارس برای مذاکره با تهران،‌ هاشم می‌گوید: «این مساله گفت‌وگوی جدی، در گرو امتیاز دهی تهران و ریاض، برای رسیدن به مذاکره اولیه و در ادامه، دستیابی به توافق است.»

اخبار مرتبط