تحلیل المانیتور از تلاش آمریکا برای ممانعت از رفع تحریم تسلیحاتی ایران
پمپئو گفت: «ما امیدواریم که اروپاییها این خطر را که سلاحهای چین و سامانههای تسلیحاتی روسیه به ایران فروخته شوند را جدی بگیرند.» پمپئو همچنین گفت ایالات متحده تلاش خواهد کرد روسیه و چین را متقاعد کند قطعنامه سازمان ملل متحد برای تمدید این تحریمهای تسلیحاتی را وتو نکنند. سخنان پمپئو مشابه سخنانی است که «برایان هوک»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران روز در مصاحبه با المانیتور مطرح کرد. برایان هوک در این مصاحبه گفت: «اگر اجازه بدهیم موعد این تحریم تسلیحاتی منقضی شود مرتکب خطای دیپلماتیک شدهایم.»
سخنان پمپئو و برایان هوک موجب شد برخی از سیاستمداران ضدایرانی در آمریکا از اروپاییها بخواهند بندی در برجام که به «مکانیزم ماشه» معروف شده را فعال کنند. ریچارد گلدبرگ، از اعضای سابق شورای امنیت ملی آمریکا در توییتی نوشت: «اگر این کار به نتیجه نرسد، ایالات متحده اروپاییها را برای فعال کردن مکانیزم ماشه تحت فشار قرار خواهد داد.»
هوک به المانیتور گفت احیای مجدد تحریمهای سازمان ملل علیه ایران «چیزی است که برای ما در دسترس است». او بهرغم این اضافه کرد ایالات متحده بیشتر بهعنوان بخشی از کارزار فشار حداکثری خود بیشتر روی اقدامات یکجانبه متمرکز است. پمپئو هم در همین مورد به اعضای کنگره گفت: «ما به همکاران اروپاییمان خواهیم گفت از ابزارهایی که در اختیار دارند برای جلوگیری از فروش سلاحهای متعارف به بزرگترین حامی تروریسم استفاده کنند.»
طبق یکی از بندهای قطعنامه ۲۲۳۱ که از سال ۲۰۱۶ میلادی اجرایی شد، ایران تا پنج سال از خرید تسلیحات تهاجمی منع شده است. این بند از قطعنامه در اکتبر سال ۲۰۲۰ (مهر ماه ۱۳۹۹) منقضی میشود و پس از آن ایران این امکان را خواهد داشت که از کشورهای خارجی جنگافزار بخرد. مقامهای آمریکایی بارها ضمن ابراز نگرانی از لغو تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران خواستار جلوگیری از این مساله شدهاند. چند روز پیش، «ولادیمیر ارماکوف» مدیر اداره کنترل تسلیحاتی و عدم اشاعه وزارت خارجه روسیه تاکید کرد که تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران موقت هستند و اکتبر ۲۰۲۰ منقضی میشوند.
ولادیمیر ارماکوف در مصاحبه با اسپوتنیک گفت: «من میتوانم به شما اطمینان بدهم که هیچ رایزنی و بحث رسمی درباره بازنگری کردن در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل وجود ندارد، نه در شورای امنیت و نه در هیچ جایگاه دیگر.» این مقام روس پاسخ فوق را در جواب به این سوال که آیا احتمال مذاکره برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران وجود دارد، مطرح کرد. مدیر اداره کنترل تسلیحاتی و عدم اشاعه وزارت خارجه روسیه افزود: «البته این موضوع را هم مایلم مطرح کنم، در قطعنامه مذکور (۲۲۳۱) که در رابطه با فرآیند مرتبط با ارائه تسلیحات و مهمات نظامی به ایران یا صدور تسلیحات از ایران به خارج است، یک مکانیزم یا حتی گزینهای برای تمدید (تحریم تسلیحاتی ایران) وجود ندارد.»
این مقام روس با تاکید بر اینکه مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ با هدف «محدود کردن حقوق قانونی ایران» طراحی نشده است، افزود: «هدف (این قطعنامه) ایجاد شرایط مناسب برای روشن شدن برخی از سوالات آژانس بینالمللی انرژی اتمی بود؛ سوالاتی که میخواست از تهران بپرسد. موضوع همه سوالات کاملا بسته شد و در دسامبر ۲۰۱۵ از دستور کار خارج شدند و این موضوع در اسناد آژانس و تصمیمات شورای حکام هم منعکس شده است.» قطعنامه ۲۲۳۱ در سال ۲۰۱۵ در تایید توافق هستهای برجام به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد رسید.