جنجال بر سر دیدار سناتور مورفی با ظریف
گفته شده که این اقدام مورفی در راستای تضعیف سیاستهای دولت ترامپ بوده است. خبر دیدار ظریف و مورفی پس از انتشار در «فدرالیست» از سوی روزنامههای پرتیراژ آمریکا، و از جمله از سوی «نیویورکر» و «واشنگتنپست» نیز پوشش داده شده بود. در همین خصوص، سهشنبه ۲۹ بهمن کریسمورفی سناتور دموکرات ایالت کنتیکت دیدار خود با محمد جواد ظریف، وزیرخارجه ایران، در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ را تایید کرد. گفته میشود که سناتور کریس مورفی که برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ به آلمان سفر کرده بود، به هتل محل اقامت محمدجواد ظریف رفته و با وزیر امورخارجه ایران دیدار کرده است. کریس مورفی در توییت خود نوشته بود: «اگر ترامپ تمایلی به گفتوگو با ایران ندارد، بنابراین کس دیگری باید این کار را بکند.» دونالد ترامپ عصر همان روز به گروهی از خبرنگاران گفت «من این خبر را دیدم که سناتور مورفی با ایرانیها دیدار کرده است. آیا واقعیت دارد؟» او سپس افزوده «آیا چیزی هست که لازم است از آن مطلع باشم؟» رئیسجمهوری آمریکا در عین حال این احتمال را مطرح کرده که مبادرت به این دیدار نقض قانون لوگان باشد.
قانون موسوم به لوگان در سال ۱۷۹۹ تصویب شده و شهروندان آمریکایی را که بهطور رسمی مجاز به مذاکره نیستند، از مذاکره با کشورهای خارجی که با آمریکا اختلاف دارند، منع میکند. این قانون که ترامپ مدعی نقض آن توسط سناتور مورفی شده میگوید: «هر شهروند ایالاتمتحده، صرفنظر از مکان سکونت و منصبی که دارد، در صورتی که بدون اجازه ایالاتمتحده، بهطور مستقیم یا غیرمستقیم اقدام به آغاز یا انجام مکاتبه یا گفتوگو با هر دولت خارجی یا مقام خارجی یا ماموران آنها بکند و هدف از این ارتباطات و مکالمات، اثرگذاری بر اقدامات یا رفتار هر دولت خارجی یا مقام خارجی و مسوولان آنها در یکی از مناقشات یا مجادلات مرتبط با دولت آمریکا یا به شکست کشاندن تدابیر دولت ایالاتمتحده باشد، باید به موجب این قانون به پرداخت جریمه یا حبس تا حداکثر سه سال یا هر دو محکوم شود.» کریس مورفی میگوید: در دیدارش با محمدجواد ظریف خواسته است نیروهای نیابتی ایران در عراق کنترل شوند، آمریکاییهایی که به گفته او بهصورت «غیرقانونی» در ایران زندانی شدهاند، آزاد شوند، از حوثیهای یمن خواسته شود در مسیر کمکهای انساندوستانه به مردم یمن مانع ایجاد نکنند. سناتور کریس مورفی با انتقاد از مواضع ترامپ، سیاستهای کنونی آمریکا در قبال ایران را «کورکورانه» خوانده است. سخنگوی سناتور مورفی گفته او پیش از دیدار با ظریف وزارتخارجه کشورش را از طریق سفارتخانه در آلمان مطلع کرده بود. مورفی همچنین در توییتی اعلام کرد که سیاست کنونی ترامپ تنها باعث قویتر شدن ایران شده است. این سناتور با تاکید بر لزوم مذاکره میان ایران و آمریکا اظهار کرد سیاست خارجی کورکورانه و غیرراهبردی کنونی ترامپ تنها باعث افزایش تنش، قدرت گرفتن ایران و تضعیف آمریکا شده است.
واکنش ظریف
همزمان با این تحولات، محمدجواد ظریف دیروز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیاتدولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی پیرامون دیدار او با سناتور «مورفی» نیز گفت: من در سفرهای خارجی درخواستهای ملاقات دارم، کسانی که درخواست میکنند برخی نماینده مجلس و خبرنگار هستند، سناتورهای آمریکا از ۲۰ سال پیش با من دیدار میکنند و چیز جدیدی نیست. ظریف تاکید کرد: این موضوع نشاندهنده این است که «ترامپ» و «پمپئو» چقدر از اینکه یک سناتور آمریکایی واقعیات را از وزیر امورخارجه ایران بشنود، هراسان هستند. آنها تلاش کردهاند با تحریم وزیرخارجه ایران، اجازه ندهند صدای مردم کشورمان به مردم آمریکا برسد؛ تلاش کردند با عدم ویزا به بنده، مانع از این شوند که صدای ایران به نهادهای بینالمللی برسد. او تاکید کرد: آنها غافل از این واقعیت هستند که وزیر امورخارجه ایران یک فرد نیست، بلکه وزیرخارجه ایران نماینده مردم بزرگی است که صدای خود را هرجور شده به دنیا می رسانند و انشاءالله با مقاومت و تلاش، بار دیگر این صدا را به تمام دنیا خواهیم رساند. سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امورخارجه نیز دیدار ظریف با برخی از اعضای کنگره آمریکا را بخشی از دیپلماسی عمومی برشمرده است. پیشتر در ۱۵ ژوئیه سال ۲۰۱۹ و هنگام حضور ظریف در نیویورک برای شرکت در اجلاس سازمان ملل، رند پال و مشاورش، دوگ استافورد با محمدجواد ظریف در محل اقامت سفیر ایران در سازمان ملل دیدار و گفتوگو کرده بودند. در این دیدار که حدود یک ساعت ادامه داشته، محمدجواد ظریف از امضای پیش از موعد پروتکل الحاقی سخن گفته و پیشنهادهای ایران را برای حل مناقشه با آمریکا به اطلاع سناتور پال رسانده بود. پال نیز پیش از دیدار با ظریف با ترامپ رئیسجمهوری آمریکا دیدار کرده بود. رند پال در این دیدار دعوت کاخ سفید از ظریف به منظور دیدار با دونالد ترامپ را به اطلاع او رسانده است.
عصبانیت پمپئو
مایک پمپئو، وزیرخارجه ایالاتمتحده نیز روز گذشته با پرسش خبرنگاران در مورد دیدار ظریف و مورفی روبهرو شد. به نوشته وبگاه نشریه «نیویورکپست»، پمپئو که به آفریقا سفر کرده، در گفتوگو با خبرنگاران از احتمال تضعیف استراتژی خارجی آمریکا علیه ایران در پی دیدار دموکراتها با ظریف، بهدلیل قرار داشتن نام او در لیست تحریمهای واشنگتن، ابراز نگرانی کرد. پمپئو مدعی شد محمدجواد ظریف «وزیرخارجه کشوری است که هدف [تحریم] آمریکا قرار گرفته است. وزیرخارجه آمریکا سپس افزوده «اگر دیداری صورت گرفته، نمیدانم چه حرفهایی رد و بدل شده، اما امیدوارم که به تقویت سیاست خارجی آمریکا بینجامد و نه [تقویت] خودشان.»