وزیرخارجه پاکستان پس از دیدارهایش در تهران و واشنگتن:
ایران خواستار کاهش تنش‌ها است
به نوشته سایت دیلی پاکستان، شاه‌محمود قریشی روز شنبه ۲۸ دی ماه پس از پایان سفر دو روزه خود به آمریکا، تاکید کرد که پاکستان آماده است تا برای یافتن راه‌حلی مناسب به منظور کاهش تنش در منطقه، میان ایران و آمریکا نقش‌آفرینی کند. به گزارش «ایرنا» وی افزود: «در دیدار اخیر با مقامات ایرانی، آنان موضوعات مختلف از جمله اختلافات با برخی دیگر از کشورهای منطقه را مطرح کرده و تاکید کردند که تهران در هر سطحی آماده تعامل است.» وزیر امورخارجه پاکستان در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد در سفر به آمریکا با وزیر امورخارجه و مشاور امنیت ملی آمریکا درخصوص اوضاع منطقه، تحولات افغانستان و تلاش‌ها برای تنش‌زدایی در خاورمیانه گفت‌وگو کرده است.
ماموریت صلح
شاه‌محمود قریشی بنابر دستور عمران خان نخست‌وزیر پاکستان برای پیشبرد ماموریت صلح و تنش‌زدایی در منطقه و تبیین مواضع این کشور مبنی بر مخالفت با هرگونه درگیری در منطقه و مشارکت در ارتقای صلح، پس از سفرهای رسمی به جمهوری اسلامی ایران و عربستان، روز جمعه وارد نیویورک شد. او در ایالات‌متحده با سناتور لیندسی گراهام، عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، مایک پمپئو وزیر امورخارجه و رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی دولت ترامپ دیدار کرد. وزیر امورخارجه پاکستان طی این دیدارها، مقامات آمریکایی را در جریان سفرهای اخیر خود به تهران و ریاض قرار داد و بر لزوم تنش‌زدایی و حرکت به سوی تعامل و گفت‌وگو تاکید کرد. وی با اشاره به نگرانی شدید پاکستان نسبت به آنچه بی‌ثباتی در همسایگی این کشور عنوان شد، گفت که اسلام‌آباد آماده است تا برای کمک به یافتن راه‌حل مناسب برای کاهش تنش میان ایران و آمریکا، نقش‌آفرینی کند. دولت پاکستان درحال‌حاضر نماینده منافع کنسولی ایران در ایالات‌متحده آمریکاست.
اسلام‌آباد خواستار خویشتنداری
شاه‌محمود قریشی هفته گذشته و پیش از سفر رسمی خود به ایالات‌متحده، برای دیدار و گفت‌وگو با سران جمهوری اسلامی وارد تهران شد. وزارت‌خارجه پاکستان پیش از ورود شاه‌محمود قریشی به تهران با انتشار بیانیه‌ای از تنش‌های پیش آمده پس از ترور سردار قاسم سلیمانی در منطقه ابراز نگرانی کرده و خواستار خویشتنداری ایران و آمریکا شده بود. در بخشی از این بیانیه دولت، پاکستان از همه کشورهای منطقه خواسته بود برای میانجی‌گری میان ایران و آمریکا اقدام کنند و نوشته بود: «تحولات اخیر صلح و امنیت «منطقه‌ای درگیر خشونت» را به جد به خطر انداخته و نیازمند تلاش‌‌هایی فوری و جمعی برای حل مسالمت‌آمیز اختلافات است.»
سفر یک روزه به ریاض
وزیر امورخارجه پاکستان پیش از دیدار با مقامات آمریکایی سفری یک روزه نیز به ریاض، پایتخت عربستان سعودی داشت. او پیش از آن در یک نشست خبری اعلام کرد محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان از او خواسته است برای تنش‌زدایی میان تهران و ریاض میانجی‌گری کند. برای اسلام‌آباد بهتر آن است که دو کشور بزرگ مسلمان منطقه یعنی ایران و عربستان رابطه خوبی با هم داشته باشند. عمران‌خان از تابستان سال گذشته که روی کار آمد، چند نوبت به عربستان سفر کرد، اما برای اولین بار اردیبهشت ماه به تهران سفر کرد. در آن زمان، شاه‌محمود قریشی درباره اهداف منطقه‌ای سفر نخست‌وزیر پاکستان به تهران با توجه به تحولات در خاورمیانه، گفته بود: «عمران‌خان پیش‌تر پیشنهاد میانجی‌گری میان تهران و ریاض را ارائه کرده بود و اکنون نیز ما خواستار صلح و ثبات در جهان اسلام هستیم.»
جنگ فاجعه‌بار خواهد بود
عمران‌خان، نخست‌وزیر پاکستان نیز در راستای تنش‌زدایی از روابط تهران و واشنگتن، روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با آژانس خبری دویچه وله اعلام کرد کشورش به هیچ‌وجه خواستار افزایش تنش در منطقه نیست، بلکه خواستار پایان یافتن درگیری میان متحدان استراتژیک خود یعنی ایران و عربستان است. وی در این مصاحبه تاکید کرد: «ما از نظر جغرافیایی در وضعیت دشواری قرار داریم و باید در روابط خود با کشورهای مختلف تعادل ایجاد کنیم. به‌عنوان مثال عربستان سعودی یکی از بزرگ‌ترین دوستان پاکستان است و هر زمان که ما نیاز به کمک داشته‌ایم دست ما را گرفته است. اما ما با ایران هم همواره رابطه خوبی داشته‌ایم. بنابراین وقوع درگیری نظامی میان عربستان و ایران برای پاکستان فاجعه‌بار خواهد بود.» نخست‌وزیر پاکستان که اوایل مهر ماه از درخواست ترامپ و بنسلمان از او برای میانجی‌گری میان ایران و آمریکا و عربستان خبر داده بود، هشتم مهرماه سال‌جاری در مصاحبه با سی‌ان‌ان تاکید کرد که هرگونه جنگ جدید در منطقه یک کابوس برای پاکستان خواهد بود و او هر اقدامی برای جلوگیری از وقوع آن انجام خواهد داد. در همان مقطع رسانه‌های پاکستانی خبر دادند که عمران‌خان در راه برگشت به کشورش از نیویورک، به جده رفته و با حاکمان سعودی دیدار کرده است. او پیش از نیویورک نیز به جده رفته بود. همچنین عمران‌خان که در نخستین نشست خبری خود پس از پیروزی در انتخابات پارلمانی «توسعه روابط با همسایگان» را «اولویت سیاست خارجی اسلام‌آباد» عنوان کرده بود، روز دوم اردیبهشت سال ۹۸ با گذشت نزدیک به هشت ماه از آغاز دوران نخست‌وزیری‌اش، راهی ایران شد تا ضمن رایزنی با مقامات کشورمان شاید بتواند روابط کشورش با جمهوری اسلامی ایران را با رونقی تازه همراه سازد.
موضع‌گیری تهران
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، اواخر مهر ماه امسال و پس از دیدار با عمران‌خان، نخست‌وزیر پاکستان، این دیدار را که با هدف میانجی‌گری میان ایران و عربستان انجام شده بود، خوب توصیف کرد و در همین راستا گفت: «ایران با چهره گشاده از تلاش‌ها و حسن‌نیت نخست‌وزیر پاکستان برای منطقه و برای اینکه صلح و ثبات به منطقه برگردد، استقبال می‌کند.» عباس موسوی، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران اما یک روز پس از این گفته‌های روحانی، در جمع خبرنگاران اعلام کرد اطلاعی از میانجی‌گری اسلام‌آباد در حل مناقشات تهران و ریاض ندارد. او گفت که ایران در هر صورت - چه با میانجی و چه بدون میانجی- آماده است با عربستان مذاکره کند.
درباره توافق جدید مذاکره نمی‌کنیم
این درحالی است که در آخرین اظهارنظرهای مقامات ایرانی راجع به کاهش تنش میان تهران و واشنگتن محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان در بازدید خود از هند و در پاسخ به سوالی مبنی بر امکان میانجی‌گری هند برای کاهش تنش میان جمهوری اسلامی و آمریکا گفته است: «ما به هیچ عنوان در مورد توافق‌نامه‌ای جدید مذاکره نخواهیم کرد. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل درخصوص برنامه هسته‌ای ایران ۱۵۹ صفحه است که احتمالا طولانی‌ترین قطعنامه سازمان ملل است. اما در صورت آمادگی آمریکا برای بازگشت به برجام و توافق‌های قبلی، هند می‌تواند ایفای نقش نماید. کشورهای اروپایی نیز برای میانجی‌گری اعلام آمادگی کرده‌اند. بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلیس معتقد است ما اکنون به توافق ترامپ نیاز داریم. شاید در آینده نیاز به امضای توافق وارِن یا توافق سندرز باشد. برجام توافق میان ما و آمریکا و پنج کشور مهم دیگر جهان است و خروج یک کشور از آن پذیرفتنی نیست.»
برای مذاکره با عربستان آماده‌ایم
ظریف در مورد امکان میانجی‌گری هند برای حل اختلاف میان جمهوری اسلامی و عربستان سعودی نیز گفت: «ما برای مذاکره با عربستان سعودی و سایر کشورهای حوزه خلیج‌فارس آماده‌ایم و حاضر به ارائه پیشنهادهایی درخصوص امنیت در این منطقه به‌ویژه در تنگه هرمز هستیم و پیشنهادهایی برای ایجاد آرامش و صلح در تنگه هرمز نیز ارائه کرده‌ایم.»
