یک روز پس از اظهارات مقامات عربی صورت گرفت
واکنش ایران به اتهامات اعراب
در همین خصوص سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امورخارجه ایران در واکنش به اظهارات صورت گرفته در این نشست تاکید کرد: کشورهایی که خود مولد و مروج تروریسم و افراطگرایی بوده و با زیر پا گذاشتن اصل حسن همجواری، در امور داخلی دیگران مداخله کرده و امنیت منطقه را بهواسطه جلب نیروهای بیگانه تضعیف کردهاند، نمیتوانند با فرافکنی مشکلات خودساخته را به جمهوری اسلامی ایران نسبت دهند. به گزارش «ایسنا» موسوی خاطرنشان کرد: تجاوز نظامی به یمن به رهبری عربستان سعودی و به خاک و خون کشیدن دهها هزار نفر از زنان و کودکان بیگناه و نابود کردن همه زیرساختهای آن کشور و توسل به رفتارهای استعماری در تلاش برای سرنگونی حکومتهای مشروع و روی کار آوردن رژیمهای تحت حمایت از حافظه تاریخی افکار عمومی منطقه و جهان پاک نخواهد شد.
سخنگوی وزارت امورخارجه در پایان این کشورها را به کنار گذاشتن توهّم و پذیرش واقعیتها و گفتوگو و همکاری جمعی برای تامین ثبات، امنیت و پیشرفت منطقه فراخواند. روز شنبه وزیر مشاور در امورخارجه امارات در اجلاس گفتوگوهای منامه با طرح ادعایی علیه ایران و درحالیکه مقامات تهران همواره تاکید دارند توان موشکی ایران تحت هیچ شرایطی قابل مذاکره با هیچ شخص یا کشوری نیست، گفت که مساله موشکهای بالستیک ایران باید از طریق دیپلماسی مشترک منطقهای حل شود. همزمان وزیر مشاور دولت عربستان در امورخارجه، ضمن طرح مجدد ادعای دست داشتن ایران در حمله به تاسیسات نفتی آرامکو گفت: عربستان مخالف گفتوگو با تهران نیست.
عادل الجبیر در سخنرانی خود در نشست منامه گفت: سیاست جلب رضایت ایران کارساز نیست و نباید به ایران اجازه داد که به سیاست خارجی خود ادامه دهد. وزیرخارجه بحرین نیز در اظهاراتی خصمانه در کنفرانس منامه مدعی شد که ایران در امور داخلی کشورهای منطقه از جمله لبنان و یمن دخالت میکند. خالد بناحمد آلخلیفه، سومین مقام عربی بود که در سخنرانی خود در «کنفرانس منامه» مدعی شد که ایران از طریق حزبالله در امور داخلی لبنان دخالت میکند. آلخلیفه مدعی شد: ما نیازمند یک برنامه جامع برای توقف دخالتهای ایران در منطقه هستیم، ما چهل سال است که از دخالتهای ایران رنج میبریم اما خواهان تغییر نظام ایران نبوده و نیستیم.
تحریم ایران باید تشدید شود
همزمان با این تحولات، وزیر مشاور دولت سعودی در امورخارجه، در آخرین روز اجلاس «گفتوگوی منامه» باز هم به ایران تاخت و ضمن اتهامزنیهای همیشگی، خواستار تشدید تحریم ایران شد. به گزارش خبرگزاری فارس، «عادل الجبیر» که در جلسه «دیپلماسی دفاعی و ثبات منطقهای» در قالب اجلاس گفتوگوی منامه سخن میگفت، ایران را مسوول حمله پهپادی یمن به تاسیسات نفتی آرامکو در کشورش دانست و مدعی شد که «ما دنبال جنگ نیستیم؛ اما ایران نیازمند بازنگری [رفتار و سیاست خودش] است.» حمله پهپادی ارتش یمن به عربستان که به تلافی حملات شبانهروزی این کشور به شهرهای یمن صورت گرفت، چهاردهم سپتامبر انجام شد و در آن تاسیسات نفتی بقیق و خریص هدف قرار گرفت و حدود نیمی از تولید نفت روزانه عربستان را متوقف کرد.
الجبیر تاکید کرد که درباره جلب رضایت ایران [به جای فشار بر آن] هشدار میدهد که این کار نتیجه نخواهد داشت. این وزیر سعودی خواستار تشدید تحریم ایران شد و گفت که ایران باید از آنچه او آن را «رفتار تاریک» خواند، دست بردارد و به حاکمیت کشورها و قانون بینالملل احترام بگذارد؛ چراکه «کلید ثبات در منطقه بازدارندگی و عزم ثابت جامعه بینالملل برای مقابله با شیوه تاریک ایران و تشدید تحریمهای آن است.» اجلاس سالانه گفتوگوی منامه (حوارالمنامه) را که امسال دور پانزدهم آن برگزار میشود، وزارت امورخارجه بحرین با همکاری مرکز بینالمللی مطالعات راهبردی برگزار میکند. دور جدید از ۲۲ نوامبر آغاز شده و دیروز ۲۴ نوامبر به پایان رسید.
گفتوگوی سعودی-آمریکایی
در ادامه تحولات نشست منامه، یک مقام وزارت دفاع آمریکا و وزیر مشاور عربستان در امورخارجه در دیدار با یکدیگر درباره ایران گفتوگو کردند. جان سی رود، معاون سیاسی وزارت دفاع آمریکا در حاشیه نشست منامه در بحرین با عادل الجبیر وزیر مشاور عربستان در امورخارجه دیدار و بر روابط دو کشور در حوزه دفاعی و نظامی تاکید کردند. بنابر گزارش پایگاه اینترنتی وزارت دفاع آمریکا، دو طرف در این دیدار همچنین درباره موضوعات امنیتی منطقه، ازجمله یمن و بهعلاوه مقابله با ایران رایزنی کردند. جزئیات بیشتری درباره گفتوگوی این دو مقام آمریکایی و سعودی منتشر نشده است. دیدار و گفتوگوی مقامات سعودی و آمریکایی در شرایطی است که برنی سندرز نامزد دموکرات انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بر تمایل خود برای مذاکره با ایران و عربستان تاکید کرده است. به گزارش ایندیپندنت، سندرز در این خصوص گفت: عربستان متحد قابل اعتمادی برای آمریکا نیست. عربستان سعودی نهتنها جمال خاشقجی را به قتل رساند، بلکه یک دیکتاتوری بیرحم است که هر کاری برای نابودی دموکراسی انجام میدهد، عربستان با زنان بهعنوان شهروندان درجه سوم رفتار میکند. او در ادامه اضافه کرد: ما باید در سیاست خارجیمان تجدیدنظر کنیم. چیزی که باید بدانیم این است که عربستانسعودی متحد قابلاعتمادی نیست. ما باید ایران و عربستان سعودی را تحت رهبری آمریکا در یک اتاق گرد هم بیاوریم و با آنها مذاکره کنیم و بگوییم که ما از هزینه کردن پول و منابع انسانیمان بهخاطر درگیریهای شما خسته شدهایم. من در صورتی که رئیسجمهور شوم این دو کشور را پای میز مذاکره خواهم آورد.
اعتراض دولت مستعفی یمن به ایران
همزمان با این تحولات، هیات نمایندگی دولت «عبد ربه منصورهادی»، رئیسجمهور فراری و مستعفی یمن که مقیم ریاض (پایتخت عربستان) است، خواستار اعتراض سازمان ملل به ایران شد. به گزارش خبرگزاری فارس، نماینده دولت هادی در سازمان ملل از این نهاد بینالمللی خواست، اقدام ایران در به رسمیت شناختن دولت نجات ملی در صنعا را که او آن را «نماینده شبهنظامیان حوثی» خواند، محکوم کند. دولت نجات ملی یمن مستقر در صنعا، شنبه بیستوششم مرداد ماه ۱۳۹۸ «ابراهیم محمد الدیلمی» را بهعنوان سفیر فوقالعاده و سفیر تامالاختیار جمهوری یمن در ایران تعیین کرد. چندی بعد نیز در دهم شهریور نیز ابراهیم الدیلمی سفیر جدید یمن، استوارنامه خود را تسلیم محمدجواد ظریف وزیرخارجه ایران کرد. پس از این اتفاق، «محمد عبدالسلام» سخنگوی انصارالله و رئیس هیات ملی مذاکرات صلح یمن در واکنش به این موضوع اعلام کرد، محمدجواد ظریف وزیرخارجه ایران (رونوشت) استوارنامه ابراهیم محمد الدیلمی سفیر جدید یمن در تهران را تحویل گرفت. این اقدام، یک شناسایی (به رسمیت شناختن) آشکار و صریح است که به تمام تحلیلها و پیشبینیها درباره موضع ایران در قبال مشروعیت شورایعالی سیاسی یمن و دولت نجات ملی پایان میدهد. عبدالسلام در ادامه از حمایتهای ایران از یمن، ملت، وحدت و استقلال آن قدردانی کرد.