واعظی خبرداد
پیشرفت جدی در مذاکره با اروپا
«مذاکره با اروپا از یک ماه گذشته جدی‌تری شده است» این خبری بود که روز گذشته محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهوری در حاشیه جلسه هیات دولت اعلام کرد و از تداوم گفت‌وگوها با فرانسه برای رسیدن به یک چارچوب خبر داد. او همچنین گفت که اگر مشکل خاصی پیش نیاید رئیس‌جمهوری در اجلاس عمومی سازمان ملل شرکت می‌کند. محمود واعظی در شرایطی روز گذشته از جدی‌تر شدن مذاکره با اروپا و تداوم گفت‌وگو با فرانسه خبرداد که این کشور این روزها نقش مهمی رابرای نجات برجام در بین کشورهای اروپایی ایفا می‌کند. در همین راستا امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه از اوایل تیرماه در تماس‌های تلفنی با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری سعی در ارائه طرح و راهکاری برای رفع تنش به‌وجود آمده میان تهران و واشنگتن پس از خروج آمریکا از برجام داشته است. روسای‌جمهوری ایران و فرانسه تاکنون ۵ بار با یکدیگر (از ۴ تیرماه تا ۱۵ مرداد) تلفنی گفت‌وگو کرده‌اند. آخرین گفت‌وگوها سه‌شنبه شب ۱۵ مرداد انجام شد. براساس گزارش پایگاه خبری المانیتور ظاهرا امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه در چهارمین مکالمه خود با حسن روحانی در تاریخ ۸ مرداد پیشنهاد برقراری یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری را در چارچوب اینستکس داده است تا راهی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا و تحقق خواسته ایران باشد.
مکرون پیشنهاد داده که ۱۵ میلیارد دلار به اینستکس تزریق شود که از این مقدار ۵ میلیارد دلار را خود فرانسه تزریق می‌کند و مابقی را سایر اعضای باقی‌مانده در برجام تزریق خواهند کرد. پیش از این حسن روحانی روز پنج‌شنبه ۱۰ مرداد (ماه جاری) در جریان سفرش به تبریز و در جلسه شورای اداری استان آذربایجان شرقی، از امکان رسیدن به نتایج مثبتی در مذاکرات با اروپا در هفته‌های آینده خبر داده بود. او البته بر این نکته نیز تاکید کرده است که پیشنهادهایی از سوی برخی از کشورهایی که درحال مذاکره با ایران هستند به تهران ارائه شده که برخی متوازن نبوده‌اند. ظاهرا اشاره روحانی به ارائه طرح انجماد در برابر انجماد از سوی فرانسه است که با مخالفت ایران نیز روبه‌رو شده است.
درواکنش به پیشنهاد برقراری یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری ازسوی فرانسه روز سه‌شنبه سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت‌خارجه، وجود هرگونه پیشنهاد قطعی و قابل اعتنا از سوی فرانسه را برای جبران عملی نشدن تعهدات اروپایی‌ها، رد کرد. او با اشاره به مذاکرات تلفنی میان روسای‌جمهوری ایران و فرانسه در چند نوبت تاکید کرد: «طبیعی است که در این بین پیشنهادهای مختلفی مطرح می‌شود اینها هیچ کدام قطعی نیست و پیش‌بینی‌هایی است که برخی احساس می‌کنند، شاید پیام‌هایی که رد و بدل می‌شود از این دست باشد، ولی در حد گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای است و نباید به آن توجه کرد، اما تا این لحظه پیشنهادی که بشود به شکل قطعی روی آن حساب و خبری کرد مطرح نیست.»
براساس گزارش‌ها فرانسه تاکنون چند پیشنهاد جدی برای کاهش تنش میان ایران و آمریکا مطرح کرده است که از میان آنها دو طرح انجماد در برابر انجماد و برقراری یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری رسانه‌ای شده است. البته این تمام تلاش پاریس برای رسیدن به یک راه‌حل برای کاهش تنش‌ها نیست. امانوئل مکرون روز ۱۹ تیر امانوئل بُن، مشاور دیپلماتیک خود را درهمین ارتباط راهی تهران کرد تا در گفت‌وگو با مقامات ایران راه‌حل میانه‌ای برای حل بحران موجود ارائه کند. نکته مهم دیگر پاسخ منفی این کشور به فراخوان آمریکا برای تشکیل ائتلاف دریایی برای مقابله با ایران است. شاید همین موضوع موجب دلخوری دونالد ترامپ از همتای فرانسوی اش باشد تا آنجا که او ۱۸ مردادماه با اشاره به مذاکرات امانوئل مکرون، با ایران در توییتی نوشت که «هیچ کسی نمی‌تواند به نمایندگی از آمریکا با ایران حرف بزند.» دونالد ترامپ در توییتی ادعا کرد که ایرانی‌ها «مایوسانه دنبال مذاکره با ایالات‌متحده هستند؛ ولی علائم متفاوتی از سوی کسانی که داعیه نمایندگی ما را دارند دریافت می‌کنند از جمله رئیس‌جمهوری فرانسه.» وی با اشاره مستقیم به امانوئل مکرون که در ماه‌های اخیر بارها با حسن روحانی، همتای ایرانی‌اش، تلفنی گفت‌وگو کرده است، نوشت: «می‌دانم که نیت امانوئل خیر است، همان‌طور که دیگران نیز چنین هستند؛ ولی هیچ‌کسی نمی‌تواند به نمایندگی از ایالات‌متحده حرف بزند مگر خود ایالات‌متحده.» به‌دنبال این توییت بود که «ژان ایو لودریان» وزیر امورخارجه فرانسه تاکید کرد کشورش در مورد مساله ایران و تلاش برای کاهش تنش‌ها در منطقه هیچ نیازی به اجازه هیچ‌کس ندارد.
وی در ادامه افزود: «با توجه به افزایش تنش‌ها باید برای نیل به شرایط لازم برای یک گفت‌وگو ابتکاراتی انجام شود. این همان کاری است که رئیس‌جمهور مکرون با شفافیت تمام به همراه شرکای ما که در وهله اول امضاکنندگان اروپایی برجام هستند، درحال انجام آن است.»
واعظی نیز روزگذشته با اشاره به مجموعه تلاش‌های فرانسه برای نجات برجام گفت:از یک ماه گذشته مذاکرات با اروپا جدی‌تری شده است، در جلسه‌ای که کمیسیون مشترک برگزار کرده، دکتر عراقچی حضور یافت و همچنین قرار است جلسه‌ای در آینده برگزار شود. وی اظهار کرد: در کنار این مذاکرات کشورهای مختلف از جمله کشور فرانسه که تلاش‌های بیشتری در این زمینه دارد، با ما صحبت کردند برای اینکه بتوانیم به چارچوبی برسیم. مذاکرات ما با ایشان ادامه دارد و امیدواریم بتوانیم آنچه از منافع مردم و کشور در برجام تعریف شده را محقق کنیم.
ادامه مذاکره درجریان روند کاهش تعهدات
واعظی همچنین روز گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت، در پاسخ به پرسشی درباره جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: تا گام سوم بیش از یک ماه وقت داریم و کل مرحله دو ماهه است، اگر روزهای آخر مذاکرات به جمع‌بندی نرسد قطعا این گام را برخواهیم داشت. رئیس‌دفتر رئیس‌جمهوری تاکید کرد: در مورد اینکه اگر به جمع‌بندی نرسیم گام سوم را انجام می‌دهیم، تردیدی نیست. ایران تاکنون در واکنش به عدم اجرای تعهدات ۱۱ماده‌ای اروپا که سال گذشته چند ماه پس از خروج آمریکا از برجام از سوی وزیران خارجه دولت‌های عضو برجام در مقر سازمان ملل‌متحد توسط محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی ارائه شد در دو مرحله اقدام به کاهش تعهدات برجامی خود کرده است. با این حال محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه چندی پیش عملیاتی شدن اینستکس را مقدمه‌ای بر اجرای آن ۱۱ تعهددانسته بود. ظریف همچنین روز ۱۵ مرداد در نشست خبری‌اش اعلام کرد که گام سوم آخرین قدم نیست. او همچنین در آن نشست خبری با تاکید بر اینکه گام سوم به معنای خروج از برجام نیست، گفت: برای ادامه کار و اینکه جمهوری اسلامی ایران اقدامات خود را به قبل از کاهش تعهدات برجامی بازگرداند میزان فروش نفت ما باید به قبل از می۲۰۱۸ یعنی قبل از خروج آمریکا از برجام بازگردد و منابع مالی آن به ایران بازگردد، این کف تعهدات اتحادیه اروپا در برابر ایران است و ما بر آن تاکید داریم. البته آنها تعهدات دیگری نیز دارند که باید آن را انجام دهند.
در همین راستا روز گذشته نیز حسن روحانی رئیس‌جمهوری در جلسه هیات‌دولت با اشاره به یکسال صبر راهبردی ایران و با بیان اینکه چون به نتیجه مطلوب نرسیدیم، ایجاد توازن در تعهدات برجامی را در دستور کار قرار دادیم، گفت: برای اینکه تعهدات متوازن باشد، کاهش تعهدات خود را آغاز کردیم، ضمن اینکه در کنار آن، مذاکرات را هم ادامه می‌دهیم. همواره معتقد بوده و هستیم که هیچ‌وقت نباید از تعامل و مذاکره فرار کنیم. البته باید محیط آن مساعد باشد و طرف مقابل به مذاکره و حل‌وفصل مسائل معتقد باشد. در این صورت اگر همه شرایط مناسب بود، همیشه دنبال تعامل با دنیا و مذاکره با طرف مقابل برای اهداف خود هستیم. به گزارش «ایرنا» رئیس‌جمهور کاهش تعهدات به‌صورت مرحله‌ای را اقدامی بسیار هوشمندانه و عاقلانه دانست و با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران در عرصه سیاست خارجی فعال است، گفت: با کشورهای همسایه و سایر کشورهای جهان در راستای تقویت بیش از پیش روابط درحال گفت‌وگو و مذاکره هستیم و در جریان روند کاهش تعهدات نیز مذاکرات را ادامه می‌دهیم ولی اگر در پایان ۶۰ روز دوم به نتیجه نرسیدیم، حتما مرحله سوم را آغاز خواهیم کرد و بعد از آن باز هم ۶۰ روز فرصت خواهیم داد تا به راه‌حل منطقی، درست و متوازن برسیم و به تعهد در برابر تعهد پایبند هستیم.
ارسال نظر