پولیتیکو تحلیل کرد
دشواریهای بازگشت دموکراتها به برجام
پولیتیکو در ادامه این گزارش آورد: «همچنان گرهگشایی کامل از تحریمهای ضدایرانی، دشوار خواهد بود، ضمن اینکه ایران انتخاباتی در پیش دارد که ممکن است تندروهای مخالف با توافق را روی کار آورد، با توجه به اینکه تهران همین حالا هم به خروج از توافق تهدید کرده است. از اینرو، این احتمال وجود دارد که ایران و آمریکا وارد یک درگیری نظامی شوند.» مشاوران کارزار انتخاباتی دموکراتها به این چالشها اذعان میکنند. اما در عین حال تاکید دارند که هوشمندانهترین اقدام سیاسی برای نامزدهایی که احتمال راهیابیشان به کاخ سفید بیشتر است، وعده به بازگشت به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ است.
این راهی برای نامزدهای انتخاباتی آمریکاست تا خود را به میراث محبوب «باراک اوباما» رئیسجمهوری سابق آمریکا پیوند دهند، خود را از «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری فعلی ایالاتمتحده جدا کنند و به دنیا و از جمله ایران پیام دهند که آمریکا یکبار دیگر شریکی قابل اطمینان خواهد بود. دولت اوباما سالها برای مذاکره در مورد توافق هستهای با ایران و شرکای منطقهای، زمان گذاشت. این توافق، تحریمهای متعدد بینالمللی علیه ایران را در ازای محدود کردن برنامه هستهای تهران، از میان برداشت. ترامپ سال گذشته به بهانه اینکه توافق باید فعالیتهای غیرهستهای ایران را نیز در برگیرد، از آن خارج شد. اما ترامپ بهرغم تحریمها و فشارهای دیگر، نتوانست نظر ایران را به انعقاد توافقی جدید جلب کند. توافق هستهای یکی از چند موضوع در زمینه سیاست خارجی است که بهطور معمول و مرتب از سوی نامزدهای دموکرات انتخابات موردتوجه قرار دارد. کمیته ملی دموکراتیک آمریکا درماه فوریه (بهمن – اسفند ۹۷) قطعنامهای تصویب کرد که در قالب آن از آمریکا خواست به توافق بازگردد. از آن زمان به بعد، رقبای دموکرات در مباحث و تریبونهای دیگر، موضع مشابهی اتخاذ کردهاند.
تنها کسی که تاکنون خود را از این جریان دور نگه داشته، «کوری بوکر» سناتور ایالت نیوجرسی بوده که از وعده یکجانبه برای بازگشت به توافق خودداری کرده است. وی که به فعالان طرفدار رژیم صهیونیستی مخالف با برجام نزدیک است، گفته است: «اگر فرصتی برای انعقاد توافق بهتری داشته باشم، آن را انجام میدهم.»
پولیتیکو در ادامه این گزارش نوشت: «مقامهای ایران پس از وفاداری به توافق به مدت یکسال از زمان خروج آمریکا ازبرجام، در هفتههای اخیر شروع به تعلیق بخشی از محدودیتها کردهاند. مقامهای این کشور قول دادهاند این روند ادامه یابد، مگر اینکه آمریکا تحریمها را لغو کند یا دیگر طرفهای توافق کمک کنند ایران به امتیازهای اقتصادی توافق دست یابد.» اگر اوضاع به همین منوال پیش برود، ممکن است تهران تا انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا، تا حد قابل توجهی پایبند به توافق نباشد یا احتمال دارد بهطور کامل از توافق خارج شود. این مساله، دموکراتها را سر دو راهی قرار میدهد. برخی از این افراد از وعده بازگشت به توافق به بهانه اینکه ایران باید به آن پایبند باشد، طفره رفتهاند. ممکن است سناریوی «مرغ و تخممرغ» مطرح شود، اینکه ایران از پیروی از توافق خودداری میکند مگر اینکه آمریکا تحریمها را لغو کند و آمریکا نیز از لغو تحریمها خودداری میکند، مگر اینکه ایران به تعهدات خود بازگردد. به گزارش «ایرنا» در ادامه این گزارش آمده است: «آمریکا تنها کشوری نیست که انتخاباتی در پیش دارد که میتواند آینده روابط آمریکا – ایران را تعیین کند. ایران نیز در سال ۲۰۲۰ انتخابات پارلمانی برگزار میکند و احساسات ضدآمریکایی ایجاد شده از سوی ترامپ و تحریمهایش ممکن است به تندروهای ایرانی امتیازی برای مخالفت با مذاکرات با آمریکا دهد.» ایران همچنین در سال ۲۰۲۱ انتخابات ریاستجمهوری را پیش رو دارد و نمیتوان حدس زد چه کسی پیروز خواهد شد. پولیتیکو در ادامه این گزارش مدعی شد که اقتصاد ایران ممکن است تا آن زمان به حدی زیان ببیند، که این کشور چارهای جز مذاکره با آمریکا نداشته باشد حتی اگر ترامپ دوباره انتخاب شود. واقعیت دیگر این است که عناصر توافق هستهای و همچنین دیگر محدودیتهای بینالمللی در مورد ایران در سالهای آتی منقضی میشود. موعد تحریم سازمان ملل در مورد فروش سلاحهای متعارف به ایران قرار است در سال ۲۰۲۰ به سرآید. تا سال ۲۰۲۳ نیز طرح سازمان ملل که از ایران میخواهد برنامه موشکهای بالستیکیاش را مهار کند، مشمول انقضا میشود. همچنین بخشهایی از توافق هستهای منقضی میشود و به ایران امکان میدهد از سانتریفیوژهای پیشرفته استفاده کند، اورانیوم را فراتر از محدودیتهای فعلی غنی کند و اقداماتی دیگر انجام دهد. پیوستن به توافق اولیه به یک رئیسجمهوری جدید در آمریکا نیاز دارد که تحریمهای هستهای را لغو کند. این به تنهایی وظیفه پیچیدهای است. این مساله برای ایران کافی نیست، زیرا ترامپ پا را از تحریمهای اعمال شده بر تهران قبل از توافق هستهای، فراتر گذاشته است. رئیسجمهوری آمریکا مجازاتهای جدیدی بر افراد حقیقی و حقوقی ایران در قالب «فشار حداکثری» اعمال کرده و مقامهای ایران ممکن است به لغو آن تحریمها اصرار ورزند. این مساله میتواند به لحاظ لجستیکی و سیاسی، چالشبرانگیز باشد.
ارسال نظر