سی‌ان‌ان تحلیل کرد
درس ایران به آمریکا در ارتفاع ۲۲ هزار پایی
به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد»، شبکه خبری سی‌ان‌ان در گزارشی پیرامون بررسی قدرت‌نمایی ایران در سرنگونی پهپاد پیشرفته آمریکایی می‌نویسد: با از میان رفتن غبار‌ها، مشخص شد که هفته گذشته، ایرانی‌ها درسی ماندگار به آمریکا در ارتفاع ۲۲ هزار پایی داده‌اند. با سرنگونی پهپاد آمریکایی «گلوبال‌هاوک» در سه‌شنبه هفته گذشته، نخستین‌بار است که یک جنگ‌افزار نظارتی پنتاگون در ساعت‌های گشت خود مورد اصابت قرار می‌گیرد. جدا از اینکه حادثه رخ‌داده برای ساعت‌ها سایه ایجاد جنگ میان تهران و واشنگتن را ایجاد کرد، مدرکی برای اثبات سطح خطرآفرینی توانایی نظامی ایرانی‌ها بود. جرمی‌بینی، دبیر بخش خاورمیانه نشریه جین دیفنس معتقد است که «این حادثه نشان داد هرگاه ایران در زمینه‌ای سرمایه‌گذاری کند باید آن را جدی تلقی کرد. ما این موضوع را در مورد موشک‌های بالستیک این کشور می‌دانستیم اما اکنون باید توانایی‌های ایران در سامانه‌های دفاعی موشکی را نیز مورد توجه قرار داد.»
پس از این حادثه، ارتش آمریکا تصاویری را از الگوی پروازی پهپاد مزبور و مکان شلیک موشک منتشر کرد. نباید فراموش کرد که پهپاد گلوبال‌هاوک یک کبوتر نیست و نمی‌توان آن را به آسانی مورد هدف قرار داد. پهپادی که برای ساخت هریک از آنها هزینه‌ای ۱۱۰ میلیون دلاری صرف شده است به سه فرد متخصص نیاز دارد تا این پرنده و سنسور‌های آن را کنترل کنند. طول بال‌های این پهپاد برابر با بوئینگ ۷۳۷ و قلب تپنده آن را نیز شرکت رولز‌رویس ساخته است تا قادر باشد پهپاد غول‌پیکر را با سرعت ۵۰۰ مایل در هر ساعت جابه‌جا کند. گلوبال‌هاوک همچنین می‌تواند در ارتفاع ۳۵ هزار پایی، به تصویر‌برداری ادامه دهد تا از خطر سامانه‌های موشکی در امان بماند. حتی در صورت نزدیکی به سامانه‌های موشکی، پهپاد آمریکایی مجهز به هشدار راداریاب است؛ سیستمی که می‌تواند با انتشار پارازیت موجب سردرگمی سامانه‌های دفاعی شود. با این حال منهدم شدن آن نشانه‌ای از توانایی بالا و قدرت رهگیری ایرانی‌ها است. بینی می‌گوید: «ابعاد این پهپاد موجب می‌شود تا هدف آسانی برای سامانه‌های رهگیری راداری و موشکی باشد. ممکن است بروز چنین حادثه‌ای در چند سال پیش موجب غافلگیری می‌شد اما اکنون نشان از پیشرفت سامانه‌های دفاعی زمین به هوای ایران دارد.»
درحالی‌که ایران در دراز‌مدت تهدیدی را متوجه ارتش آمریکا نمی‌کند، حوادثی مشابه با منهدم ساختن پهپاد آمریکایی نشان می‌دهد که تهران می‌تواند در مقاطعی تاثیرات قابل‌توجه و غافلگیر‌کننده داشته باشد و از این‌رو توانایی برهم زدن توازن نظامی رقبای خود را دارد. این گزارش با ادعای اینکه آمریکا می‌تواند در کوتاه‌مدت هرگونه درگیری نظامی با ایران را به سود خود رقم بزند می‌افزاید: اما واشنگتن باید نگران نبوغ ایرانی‌ها باشد و بداند که هرگونه تقابل نظامی با تهران دارای پیامدهای گسترده‌ای است و نمی‌توان به سادگی قدم به آن نهاد. به‌رغم اختلاف‌نظر مقامات نظامی دو کشور در رابطه با محل دقیق وقوع این حادثه، تردیدی وجود ندارد که سپاه پاسداران انقلاب‌اسلامی در ساعت چهار و پنج دقیقه بامداد ۱۹ ژوئن این پهپاد را سرنگون ساخت. فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا(سنتکام) تصاویری را برای حمایت از ادعای خود منتشر کرده است مبنی بر آنکه گلوبال‌هاوک در فاصله ۳۴ کیلومتری سواحل ایران پرواز می‌کرده و الگوی مسیر حرکت آن نیز نشان می‌دهد که هرگز وارد حریم دریایی ایران نشده است. اما محمدجواد ظریف، وزیر‌خارجه ایران نیز با انتشار تصاویر دیگری این ادعای آمریکا را رد و تاکید کرد که پهپاد گلوبال‌هاوک وارد حریم سرزمینی ایران-در نزدیکی کوه مبارک- شده بود. سپاه در بیانیه خود اعلام کرد که از سامانه پدافند زمین به هوای «سوم خرداد» استفاده کرده است. طی روزهای گذشته تصاویری از این سامانه تولید داخل میان کاربران در فضای مجازی دست به دست می‌شود که به‌نوعی نمادی از قدرت ایران در برابر فناوری‌های پیشرفته آمریکایی است.
سامانه سوم خرداد برای نخستین‌بار در سال ۲۰۱۴ با برد ۷۵ کیلومتری رونمایی شد. برخی تحلیلگران بر این باورند که باتوجه به استدلال آمریکا، موشکی که پهپاد را منهدم کرده از فاصله ۷۰ کیلومتری شلیک شده است و با نبود هیچ سایت پدافندی در این نقطه از ایران، ممکن است این موشک از یک سامانه سیار شلیک شده باشد. به‌عبارت دیگر تهران با یک کامیون توانست پهپاد جاسوسی آمریکا را سرنگون کند.
درحالی‌که ارتش آمریکا پس از رونمایی از پهپاد گلوبال‌هاوک در ۱۳ سال پیش، ناوگان پهپاد‌های خود را با معرفی «تریتون» که قرار است در سال‌جاری فعالیتش را آغاز کند به‌روزرسانی کرده است، اما ایران نیز در عین حال به‌روزرسانی سامانه‌های دفاعی خود را با شدت بیشتری دنبال کرده که با پدافندی موشکی استفاده شده در سرنگونی گلوبال‌هاوک تفاوت‌های چشمگیری داشته است. ۱۰ روز پیش از این حادثه، ایران از سامانه به روز رسانی‌شده‌ای پرده‌برداری کرد که برد عملیاتی آن تا دو برابر افزایش یافته و همچنین به‌طور کامل توسط مهندسان ایرانی طراحی و ساخته شده است؛ محصولی از تلاش‌های متعدد در زمینه مهندسی معکوس و فناوری که در طول سال‌های تحریم توسط ایرانی‌ها توسعه یافته است. بینی به این نکته اشاره دارد که ایرانی‌ها یا فناوری راداری نوینی را خریداری کرده یا خود توسعه داده‌اند که می‌تواند فاصله هدف‌گیری‌ها را افزایش دهد.
او می‌گوید که اکنون تحلیلگران نظامی خارجی به‌طور مشخص نحوه عملکرد این سیستم را نمی دانند. این کارشناس نظامی در ادامه مدعی می‌شود که باتوجه به جهت شلیک موشک به هدف می‌توان گفت که از جهت غربی به پهپاد اصابت داشته و هدف را دنبال نکرده است. از این‌رو می‌توان درنظر گرفت که دستگاه لانچر این موشک‌ها مجهز به سیستم‌های راداری پیشرفته هستند تا به درستی موقعیت هدف را تعیین کنند. این نخستین‌باری نیست که ایرانی‌ها فناوری آمریکا را هدف قرار می‌دهند، در سال ۲۰۱۱ نیز یک پهپاد «آر کیو ۱۷۰» سنتکام هدف قرار گرفت و پس از آن ایرانی‌ها توانستند تا مهندسی معکوس را در مورد آن اجرایی کنند. شاید گلوبال‌هاوک تنها یک پهپاد گران‌قیمت بود، اما برای مدتی احتمال آغاز جنگ میان تهران و واشنگتن را بیش از هر زمان دیگری افزایش داد بنابراین نباید اهمیت چنین حوادث محدودی را در آغاز کردن جنگ نادیده انگاشت.
ارسال نظر