روز پنج‌شنبه، چهارمین دور از نشست سران ایران، ترکیه و روسیه در شهر بندری سوچی در روسیه برگزار شد. روسای‌جمهوری ایران، ترکیه و روسیه با صدور بیانیه‌ای در پایان نشست سه‌جانبه سوچی بر پایبندی مستحکم و مستمر خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و همچنین اهداف و اصول منشور ملل متحد تاکید کردند.

بیانیه نهایی نشست سوچی

روسای‌جمهور ایران، روسیه و ترکیه در پایان نشست خود در شهر سوچی روسیه، بیانیه‌ای مشترک منتشر کردند. به گزارش خبرگزاری فارس، در این بیانیه ۱۷ بندی آمده است: «رئیس‌جمهوری اسلامی ایران جناب آقای حسن روحانی، رئیس‌جمهور فدراسیون روسیه جناب آقای ولادیمیر پوتین و رئیس‌جمهوری ترکیه جناب آقای رجب طیب اردوغان در تاریخ ۱۴ فوریه ۲۰۱۹ مطابق با ۲۵ بهمن ۱۳۹۷ در سوچی برای شرکت در یک نشست سه‌جانبه سران گردهم آمدند.»

«دمیتری پسکوف» سخنگوی دفتر ریاست‌جمهوری روسیه تاکید کرد که روسای‌جمهوری روسیه، ایران و ترکیه درباره اقدامات مضاعفی برای پاکسازی استان ادلب سوریه از وجود تروریست‌ها توافق کرده‌اند، ولی صحبت بر سر اجرای عملیات نظامی در این منطقه نیست. او در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره نتیجه نشست سران سه‌جانبه در سوچی توضیح داد: «این اقدامات در جهت پاکسازی کامل استان ادلب از وجود گروه‌های تروریستی است که درحال‌حاضر بخش اعظم این منطقه را در کنترل خود دارند. ولی مساله به‌طور مشخص بر سر اجرای عملیات نظامی نیست.»

«یوری اوشاکوف» مشاور ولادیمیر پوتین نیز شب گذشته به خبرنگاران توضیحاتی درباره سند پایانی نشست روسای‌جمهوری روسیه، ایران و ترکیه در سوچی داد. براساس این اطلاعات، «ولادیمیر پوتین»، «حسن روحانی» و «رجب طیب اردوغان» روسای‌جمهوری روسیه، ایران و ترکیه در پایان چهارمین نشست سه‌جانبه خود که روز پنج‌شنبه در سوچی برگزار شد، بیانیه مشترکی را امضا کردند. این سند شامل ۱۷ بند است و در آن طرفین بر تقویت هماهنگی اقدامات خود برای دستیابی به این توافقات تاکید کردند.

رهبران سه کشور در این بیانیه تعهد قاطع و بدون تغییر خود در پایبندی به استقلال، حاکمیت، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و همچنین اهداف و منشور سازمان ملل را مورد تاکید قرار دادند. به عقیده آنها، این اصول بایدبه‌طور کامل و بدون هیچ اقدامی که آنها را تحت‌الشعاع قرار دهد، از سوی همه اعضای جامعه جهانی رعایت شود.

براساس بیانیه پایانی روسای‌جمهوری سه کشور، روسیه، ایران و ترکیه هرگونه تلاش در جهت ایجاد «واقعیات جدید» به بهانه مبارزه با تروریسم در سوریه را رد می‌کنند. به همین دلیل آنها قاطعانه با هر نوع نقشه جدایی‌طلبانه که استقلال و تمامیت ارضی سوریه را خدشه‌دار کند و به امنیت ملی کشورهای همسایه آسیب برساند، مقابله خواهند کرد. در همین راستا، یادآوری شده که تصمیم رهبران آمریکا درباره خارج کردن نظامیان این کشور از سوریه، در صورت تحقق آن، به تقویت ثبات و امنیت در این کشور کمک خواهد کرد.

علاوه بر این، سه کشور ضامن صلح، روند اوضاع در منطقه و کاهش تنش ادلب را به‌طور دقیق مورد بررسی قرار داده و به‌طور جدی نگران تلاش‌های گروه تروریستی «هیات التحریرالشام» برای تقویت کنترل خود بر این منطقه هستند و توافق کرده‌اند با قاطعیت با این اقدامات مقابله کرده و به منظور کاهش موارد نقض آتش‌بس در منطقه ادلب، از طریق اجرای دقیق توافقات صورت گرفته قبلی در این باره تدابیر مشخصی اتخاذ کنند. در بیانیه پایانی نشست سران سه‌جانبه سوچی یادآوری شده که طرفین همچنین درباره هماهنگی تمام اقدامات خود در مناطق شرقی سوریه با هدف تامین امنیت و ثبات در این منطقه به توافق رسیدند.

در این سند تاکید شده: «مناقشه سوریه راه حل نظامی نداشته و تنها از طریق روند سیاسی و براساس قطعنامه شماره ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل قابل حل و فصل است. برای این منظور نیز لازم است تا کمیته قانون‌اساسی سوریه هر چه سریع‌تر آغاز به‌کار کرده و در همین رابطه همکاری لازم با طرفین مناقشه و «گیر پدرسن» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه انجام شود.»

در مجموع رهبران روسیه، ایران و ترکیه از تحقق موفقیت‌آمیز دو دور تبادل اسرا بین طرفین مناقشه در سوریه که در ماه نوامبر سال ۲۰۱۸ و فوریه سال ۲۰۱۹ انجام گرفت، استقبال می‌کنند. علاوه بر این، در این بیانیه بر ضرورت ادامه تلاش‌های سه کشور برای ارائه کمک‌های انسان‌دوستانه به مردم سوریه و بازسازی سوریه با هدف بازگشت پناهجویان و ایجاد شرایط برای زندگی عادی و همراه با صلح آنها نیز تاکید شده است. در این سند همچنین اعلام شده که دور بعدی نشست سران روسیه، ایران و ترکیه به میزبانی آنکارا برگزار شده و دور بعدی رایزنی‌ها درباره سوریه در آستانه (پایتخت قزاقستان) نیز در ماه آوریل انجام خواهد گرفت.

همزمان ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه در جریان نشست سه‌جانبه با همتایان ایرانی و ترکیه‌ای خود گفت: نمی‌توان در برابر حضور تروریست‌ها در ادلب سوریه سکوت کرد و باید گام‌هایی برای از بین بردن آنها برداشته شود. او افزود: پیشنهاد می‌کنم که به گام‌های عملی که ممکن است روسیه و ترکیه و ایران به‌طور مشترک برای از بین بردن کامل کانون‌های تروریستی اتخاذ می‌کنند، نگریسته شود. از سوی دیگر، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه در جریان نشست گفت: ترکیه همواره دست کمک به ملت سوریه داده است. او افزود: ملت سوریه از ما انتظار دارد که تصمیماتی در راستای منافع آنها بگیریم و منفعت در دستیابی به صلح در سوریه است.

اردوغان: آماده پیوستن به SPV هستیم

در حاشیه این نشست، رئیس‌جمهور ترکیه از آمادگی این کشور برای پیوستن به سازوکار ویژه مالی اروپا با ایران خبر داد. به گزارش «ایسنا» به نقل از الجزیره، رجب طیب اردوغان، پس از دیدار با حسن روحانی، در حاشیه نشست سوچی گفت: ترکیه برای پیوستن به SPV و ایجاد یک مکانیسم مالی مشابه برای همکاری‌های تجاری با ایران آماده است.