همزمان با گفت‌وگوهای یمنی- یمنی صورت گرفت
پاسخ ایران به یک ادعا درباره مذاکرات یمن
در همین ارتباط، بهرام قاسمی در گفت‌وگو با «ایسنا» درخصوص ادعای برخی رسانه‌های خارجی که جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد حضور هیاتی برای شرکت در مذاکرات یمنی‌ها در استکهلم را داده است، اظهار کرد: مشورت‌های استکهلم ماهیت یمنی- یمنی دارد و جمهوری اسلامی ایران از آغاز بحران یمن (از جمله در بند سوم طرح وزیر امورخارجه) بر ضرورت انجام گفت‌وگوهای یمنی – یمنی به دور از دخالت بیگانگان تاکید داشته و پیوسته حمایت شفاف و کامل خود را از ماموریت سازمان ملل متحد در مسیر پیگیری یک راهکار سیاسی مناسب به‌عنوان یگانه راه‌حل بحران مزبور اعلام کرده است.
او افزود: این نگاه و موضع ایران دقیقا درحالی مطرح شده و می‌شود که آمریکا با اتخاذ سیاستی یک‌جانبه‌گرایانه و کاملا جانبدارانه، مخرب و نامتوازن، مجوز شروع یک جنگ ویرانگر ضدبشری را علیه مردم یمن صادر کرده و با انواع حمایت‌های مالی، تسلیحاتی و سیاسی از نیروهای متجاوز موجب استمرار یکی از بزرگ‌ترین فاجعه‌های انسانی به اذعان سازمان‌های بین‌المللی شده است. این دیپلمات ارشد ایرانی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران امیدوار است طرف‌های یمنی با اتخاذ رویکرد مستقل و صلح‌جویانه در چارچوب گفت‌وگوهای ملی و یمنی – یمنی مانع دخالت و کارشکنی‌های بیگانگان زیاده‌طلب و جنگ‌آفرین به منظور پایان دادن به آلام و رنج‌های ملت ستمدیده و مظلوم یمن شوند.
پیش‌تر نیز وزارت امورخارجه ایران در بیانیه‌ای از گفت‌وگوهای صلحی که قرار است در سوئد زیرنظر سازمان ملل متحد درباره بحران یمن برگزار شود، استقبال کرده بود. در بیانیه وزارت‌خارجه ایران ضمن حمایت از انجام این گفت‌و‌گوها، از همه طرف‌های یمنی خواسته شده است تا در این مذاکرات حضور پیدا کنند. ایران در این بیانیه خواستار اعمال فشار جامعه جهانی برای قطع صادرات جنگ‌افزار به ائتلاف عربی شده و گفته است که این امر می‌تواند «روند صلح را تسهیل» کند.
در عین حال جمهوری اسلامی ایران با یادآوری رویکرد جامع خود نسبت به حل بحران یمن که از آغاز جنگ و تجاوز ظالمانه به یمن در قالب ارائه طرح صلحی ۴ ماده‌ای بروز یافت و خواهان توقف فوری جنگ، ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه، آغاز گفت‌وگوهای یمنی - یمنی و تشکیل دولت فراگیر یمنی شد، در این بیانیه بار دیگر تاکید می‌کند که بحران یمن راه‌حلی جز راهکار سیاسی مبتنی بر گفت‌وگوهای یمنی - یمنی ندارد و از جامعه جهانی می‌خواهد با ایفای نقش موثر و جدی از جمله از طریق اعمال فشار به کشورهای صادر‌کننده سلاح به متجاوزان، روند صلح را تسهیل کرده و اجازه دهند مردم یمن به دور از دخالت بیگانگان، سرنوشت و آینده کشور خود را رقم زنند.
تهدید دوباره آمریکا
همزمان با این تحولات، یک مقام آمریکایی قطع حمایت این کشور از ائتلاف حامی دولت یمن را مردود دانسته و از لزوم قطع «تهدید» ایران پس از پایان جنگ یمن سخن گفته است. روز یکشنبه، ۱۸ آذر (۹ دسامبر)، تیموثی لندرکینگ، از مقامات وزارت خارجه آمریکا، در سخنانی در ابوظبی، پایتخت امارات‌عربی‌متحده، مدعی شد که به اعتقاد ایالات‌متحده، یمن بعد از پایان جنگ داخلی نباید منشأ خطر از سوی نیروهای وابسته به ایران علیه عربستان سعودی و امارات‌عربی‌متحده باشد. لندرکینگ که در سمینار بین‌المللی «یمن بعد از جنگ: رویارویی با چالش صلح و بازسازی» سخنرانی می‌کرد ادعا کرد که ایالات‌متحده دولت یمن و حوثی‌های تحت حمایت ایران را تشویق کرده است تا به‌طور کامل در مذاکرات جاری صلح فعالانه مشارکت کنند و از طریق مذاکره، به جنگ داخلی یمن خاتمه دهند. او گفت: «در چشم‌انداز آتی منطقه، ما در پی یک یمن متحد و باثبات هستیم که به جای تضعیف امنیت منطقه و جهان، عامل تقویت آن باشد.» لندرکینگ مدعی شد: «در آینده یمن، برای تهدید از سوی عناصر تحت حمایت ایران علیه عربستان سعودی، امارات‌عربی‌متحده و منابع حیاتی جامعه بشری جایی وجود نخواهد داشت.» مذاکرات صلح یمن با شرکت نمایندگان دولت این کشور و شیعیان حوثی از روز پنج‌شنبه گذشته در استکهلم، پایتخت سوئد، آغاز شد. این مذاکرات با میانجیگری و به ابتکار مارتین گریفیتس، نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن برگزار شده است. در پی ماجرای قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی و نویسنده روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست که احتمال دخالت مقامات ارشد عربستان در این واقعه را در پی داشت و همزمان وخامت بیشتر شرایط مردم یمن به‌خاطر ادامه جنگ، برخی مراکز در ایالات‌متحده خواستار کاهش یا توقف حمایت این کشور از ائتلاف به رهبری عربستان سعودی شدند. ماه گذشته، سنای آمریکا نیز بیانیه‌ای را صادر کرد که در آن از دولت خواسته شده از حمایت نظامی از ائتلاف به رهبری عربستان از جمله فروش اسلحه به کشورهای عضو ائتلاف خودداری ورزد. لندرکینگ گفت که «آشکار است فشارهایی در نظام ما وجود دارد که ارتباط خود را با جنگ یمن و حمایتمان از ائتلاف را پایان دهیم، اما در قوه مجریه، ما از هر جهت با چنین پیشنهادهایی مخالف هستیم.» ماه گذشته، ایالات‌متحده در واکنش به اتهام ارتباط مقامات ارشد دولت سعودی با ماجرای قتل روزنامه‌نگار سعودی و انتقاد از وضعیت غیرنظامیان در یمن سوخت‌رسانی به هواپیماهای ائتلاف را متوقف کرد.
طرح صلح
در همین ارتباط، جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا، روز نهم آبان، خواهان آتش‌بس در یمن و آغاز گفت‌وگوهای صلح طی ۳۰ روز پس از این تاریخ شد. او با اظهار اینکه «ما به اندازه کافی و طولانی شاهد این منازعه بوده‌ایم» خبر داد که عربستان سعودی و امارات‌متحده‌عربی آماده‌اند در مذاکرات صلح شرکت کنند. وزیر دفاع آمریکا اضافه کرده بود که چنین آتش‌بسی باید براساس عقب‌نشینی به مرزها باشد و حملات و بمباران‌ها متوقف شود تا مارتین گریفیتس، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن، بتواند آنها را در سوئد گرد هم بیاورد.
در همان روز، مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا نیز در بیانیه‌ای خواستار پایان درگیری در یمن و آغاز مذاکرات صلح تحت نظارت سازمان ملل شد. پمپئو در این بیانیه گفت: «اکنون زمان پایان دادن به تخاصم فرارسیده است. از جمله اینکه حملات موشکی از منطقه تحت کنترل حوثی‌ها به عربستان سعودی و امارات متوقف شود و متعاقب آن نیروهای ائتلاف (به رهبری عربستان) نیز حملات به مناطق پرجمعیت را متوقف کنند.»
اظهارات این دو وزیر آمریکایی با استقبال شماری از کشورها و نهادهای بین‌المللی روبه‌رو شد و ازجمله دولت قطر در بیانیه‌ای ضمن استقبال از دعوت آمریکا برای پایان جنگ، از هرگونه تلاش دیپلماتیک بر مبنای قطعنامه‌های شورای امنیت، ابتکارهای منطقه‌ای و گفت‌وگو بین طرف‌های درگیر حمایت کرد. پیش‌تر بریتانیا و نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن نیز از اظهارات مقام‌های آمریکایی استقبال کرده بودند.
طرح سنا
به‌دنبال این اتفاقات، اعضای سنای آمریکا هم چهارشنبه هفتم آذرماه پس از شنیدن اظهارات وزیر امورخارجه و وزیر دفاع این کشور درباره جنگ یمن و قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد ولیعهد عربستان، با ۶۳ رای موافق در مقابل ۳۷ رای مخالف به بررسی قطعنامه پایان دادن حمایت از ائتلاف به رهبری عربستان در جنگ یمن رای داد. بنا بر گزارش‌ها جیمز متیس وزیر دفاع و مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا، استدلال‌هایی را در دفاع از ادامه حمایت آمریکا از عربستان در جنگ یمن مطرح کردند اما این توضیحات «تاثیر کمی در تغییر نظر سناتورهای مخالف داشت.»
ارسال نظر