وزیر خارجه اسبق آمریکا در مصاحبه‌ای رادیویی رسما اعلام کرده که در ۲ سال اخیر چند بار با وزیر خارجه ایران دیدار کرده است. به گزارش خبرگزاری مهر، جان کری در یک گفت‌وگوی رادیویی با اشاره به دیدارهای خود با «محمدجواد ظریف» گفته است که در این دیدارها سعی کرده است بفهمد که چطور می‌توان مسائل را با ایران حل‌و‌فصل کرد. او همچنین در این مصاحبه گفته است که در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ سه یا چهار بار در کنفرانس‌ها و نشست‌های مختلف با محمدجواد ظریف دیدار داشته و سعی کرده است از خلال صحبت‌های وی بفهمد که ایران برای ایجاد تغییرات مثبت در خاورمیانه ازجمله یمن و سوریه حاضر است چه کارهایی انجام بدهد. کری در بخشی از این مصاحبه گفت: دولت آمریکا بدون ملاحظه تصمیم گرفته که استراتژی تغییر حکومت را در ایران دنبال کند، اقتصاد ایران را در هم بشکند و ایران را هرچه بیشتر منزوی کند. این نگرش شرایط را برای مذاکره با ایران بسیار سخت و حتی غیر‌ممکن می‌کند؛ زیرا آنها حاضر نیستند با سرسپردگی وارد مذاکره شوند. این اتفاق نخواهد افتاد.

کری همچنین در گفت‌وگو با روزنامه نیویورک‌تایمز یک بار دیگر بر گفت‌وگوهایش با ظریف تاکید کرده و گفته است: در دو سال اخیر پس از ترک کاخ سفید «سه، چهار مرتبه» در نروژ، مونیخ و چند نشست بین‌المللی دیگر با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران ملاقات کرده است. به گزارش «ایسنا» کری همچنین به این روزنامه مشهور آمریکایی گفته است که در این دیدارها کارش مشاوره دادن به جواد ظریف برای مواجهه با سیاست خارجی دونالد ترامپ نبوده است؛ بلکه خواسته در دیدارهایش متوجه شود «ایران ممکن است چه کاری برای بهبود مناسبات منطقه انجام دهد.»

به نوشته نیویورک‌تایمز، کری مدعی شده است که در این دیدارها به صراحت از ظریف خواسته است که موضع جامعه جهانی درباره برنامه موشکی ایران و حمایتش از حزب‌الله را درک کند. کری همچنین در گفت‌و‌گویش با برنامه «نشست روزانه با دانا پرینو» که از شبکه فاکس‌نیوز پخش می‌شود، تکذیب نکرد که به ایرانی‌ها گفته است تا پایان دوره ترامپ و روی کار آمدن یک رئیس‌جمهور دموکرات دیگر منتظر بمانند.

این دیپلمات سابق آمریکایی گفت: فکر می‌کنم همه در جهان منتظر مانده‌اند و درباره پایان دوران ریاست‌جمهوری ترامپ صحبت می‌کنند. این اولین بار نیست که وزیر خارجه دولت باراک اوباما از گفت‌وگوهایش با محمدجواد ظریف پس از خروج آمریکا از برجام سخن می‌گوید. کری در اردیبهشت سال‌جاری همزمان با خروج ترامپ از توافق هسته‌ای به‌طور رسمی اعلام کرد که در پشت صحنه در حال کار درباره توافق هسته‌ای ایران است. پیش از این نیز محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران دیدارش با جان کری در مونیخ را در اسفند سال ۹۶ تایید کرده بود. او البته به این نکته اشاره کرده بود که دیدار محرمانه‌ای نداشته‌اند و در حاشیه جلسات بین‌المللی با بسیاری از نخبگان که در افشای سیاست‌های دولت آمریکا تاثیرگذار هستند، گفت‌و‌گو کرده‌اند. همان زمان بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز با تایید دیدار وزیر خارجه ایران و وزیر خارجه دولت سابق آمریکا در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: چنین دیدارهایی در چارچوب دیپلماسی فعال و همه‌جانبه و بخشی از سیاست‌ها و رایزنی برای تامین حداکثری منافع ملی است.

واکنش ترامپ و جمهوری‌خواهان

اما به‌نظر می‌رسد اعلام رسمی این دیدارها ازسوی جان کری، آن هم زمانی که وزیر خارجه اسبق آمریکا سیاست ترامپ در قبال ایران و خروج آمریکا از توافق هسته‌ای را به‌طور رسمی به چالش کشیده است، موجب خشم رئیس‌جمهوری آمریکا و جمهوری‌خواهان شده است تا آنجا که دونالد ترامپ در پیامی توییتری در واکنش به اخبار منتشر شده اخیر درباره دیدار جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا با محمدجواد ظریف ضمن غیرقانونی توصیف کردن این دیدارها نوشت: «جان کری دیدارهای غیرقانونی با دولت متخاصم ایران داشته است که تنها به کار فوق‌العاده ما لطمه وارد کرده و به زیان مردم آمریکا است. او به آنها گفته که تا پایان مدت ریاست‌جمهوری ترامپ صبر کنند. آیا اقداماتش را تحت‌قانون ثبت عوامل خارجی ثبت کرده است؟ این بد است.» ترامپ پیش‌تر نیز پس از انتشار خبرهایی مبنی‌بر ملاقات جان کری با وزیر خارجه ایران در نیویورک و برخی از مقامات ایران در پاریس با توییتی مبنی‌بر اینکه «ایالات‌متحده به دیپلماسی احتمالی در سایه و غیرقانونی جان کری بر سر توافق ایران که بسیار بد بر سر آن مذاکره شده است، نیازی ندارد» واکنش نشان داده بود.

همزمان اری فلیشر، سخنگوی سابق کاخ سفید در دولت جرج بوش پسر نیز در واکنش به اظهارات کری به شبکه فاکس‌نیوز گفت: جان کری درباره اینکه ایران چگونه به اقدامات دونالد ترامپ واکنش نشان دهد، به آنها مشاوره می‌دهد؛ این توطئه‌آمیز است. نمی‌دانم چنین حرکتی قانونی است یا غیرقانونی و این مساله برایم مهم هم نیست، اما این کار نادرست است. همچنین یکی از مقامات دولتی آمریکا در گفت‌وگو با شبکه خبری فاکس‌نیوز، با اشاره به حضور ایران در سوریه، عراق و یمن، دیدارهای جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا را «شرم‌آور» دانست. در همین حال، یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا نیز روز گذشته گفته است جان کری نباید استراتژی دولت دونالد ترامپ در قبال ایران را تضعیف کند. به گزارش خبرگزاری فارس، کاخ سفید هم با انتقاد از وزیر خارجه دولت اوباما به‌خاطر دیدارها با ظریف، اقدام او را «شرم‌آور» و «نامناسب» توصیف کرد. ازسوی دیگر «مانیشا سینگ» دستیار وزیر خارجه آمریکا در امور مالی و تجاری هم که روز پنج‌شنبه برای تشریح سیاست‌های تحریمی این کشور در کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا حاضر شده بود، با بیان اینکه گزارش‌ها درباره دیدار کری و ظریف را شنیده، گفت ادامه چنین رفتاری ازسوی وزیر خارجه اسبق آمریکا «کاملا نامناسب» است. نشریه «واشنگتن اگزمینر» هم که با جناح محافظه‌کار جمهوری‌خواهان رابطه نزدیکی دارد، کری را به‌دلیل «دیپلماسی در سایه» و دیدار با ظریف مستحق زندان دانست.

پیش از این نیز مطرح شده است که دیدار کری با مقامات کشورهای خارجی ممکن است «قانون لوگان» را نقض کند. به موجب این قانون، شهروندان آمریکایی که مسوولیت دولتی ندارند، نمی‌توانند به نمایندگی از دولت آمریکا و بدون داشتن مجوز مذاکره کنند. یکی از تحلیلگران امنیتی فاکس‌نیوز نیز با اشاره به نقض قانون لوگان ازسوی مایک فلین، مشاور امنیت ملی سابق ترامپ اظهار کرد، رسانه‌ها دیدار فلین با «دیپلماتی که کشورش در واشنگتن سفارت دارد» را یک «رسوایی» قلمداد کردند، اما وقتی کری «با نظامی که در فهرست ترور آمریکا قرار دارد» دست به «دیپلماسی موازی» می‌زند، آن را «عادی» می‌دانند.

تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه نیز از دموکرات‌ها و رسانه‌های وابسته به حزب آنان برای «دورویی» و عدم واکنش درباره اظهارات کری انتقاد کرد و قانون لوگان را «قانونی احمقانه و بی‌تاثیر» دانست. به موجب قانونی که در سال ۱۹۳۸ در آمریکا تصویب شد، لازم است دولتمردان و سیاستمداران آمریکایی که برای پیشبرد و حفظ منافع دولت‌های خارجی در ایالات‌متحده فعالیت می‌کنند ارتباط و همچنین کمک‌های دریافتی از این دولت‌ها را در مراجع رسمی در وزارت دادگستری ثبت کنند. هدف از ثبت این اطلاعات که در دسترس عموم قرار می‌گیرد، ایجاد شفافیت در مورد انگیزه احتمالی این افراد در فعالیت‌ها و اقدامات سیاسی در زمینه پیشبرد منافع دولت‌های خارجی است.