روند مذاکرات حفظ برجام تحلیل شد
هدف مشترک ایران و اروپا
قهرمان‌پور در گفت‌وگو با «ایسنا» درباره مذاکرات روز جمعه وزیران خارجه کشورهای ۱+۴ و ایران در وین اظهار کرد: «در وهله اول برداشتم این است که شرایط برای هر دو طرف سخت و دشوار است و نتایج مذاکرات روز جمعه هم این مساله را نشان داد که اعلام کردند به گفت‌وگو و مذاکره بیشتر نیاز دارند.» وی با اشاره به اظهارات روحانی درباره بسته پیشنهادی اروپا گفت: «اظهارات روحانی درباره تنگه هرمز فضای جدیدی را ایجاد کرد برای طرف‌های مقابل که ممکن است ایران اقدامات عملی در دست داشته باشد و همان‌طور که دیدیم فرانسه نسبت به این مساله واکنش نشان داد.»
شرایط دشوار
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: «مذاکرات روز جمعه وزیران امور خارجه ایران و ۱+۴ تابلوی تمام‌عیاری از شرایط سخت و دشواری است که هر دو طرف در آن قرار دارند؛ سخت برای ایران از آن جهت که ایران تضمین عینی از اروپا می‌خواهد و اروپا می‌گوید نمی‌تواند به آن شکل که ایران می‌خواهد تضمین دهد و سخت و دشوار برای اروپا که به‌دنبال آن است تا با حفظ برجام، شرایط مذاکره بر سر مسائل دیگر از جمله موشکی فراهم شود.» وی درباره اظهارات محمدجواد ظریف مبنی بر اینکه «الان باید وارد مرحله اجرا شویم و آنچه به‌عنوان تعهدات و اقدامات اروپایی‌ها باید انجام دهند را در یک زمان‌بندی ویژه مطابق با بازگشت تحریم‌های آمریکا اجرایی کنیم» تاکید کرد: «من فکر می‌کنم دو طرف فعلا بر سر حفظ وضع موجود تلاش می‌کنند تا وضع از این پیچیده‌تر نشود و این را به معنای آغاز اجرای عملی اقدامات و تعهدات اروپا در قبال ادامه اجرای برجام از سوی ایران نمی‌بینم. روند مذاکرات و نتایج نشان می‌دهد که دو طرف نیاز دارند بیشتر کار کنند. حفظ وضع موجود برای ایران به این معناست که نفتش به فروش برسد و اروپا فروش آن را تضمین کند و برای اروپا به این معناست که ایران از برجام خارج نشود تا در همکاری با روسیه و چین و هماهنگی با آمریکا موانع را از سر راه بردارد.»
تحولات سیال
قهرمان‌پور در پاسخ به این پرسش که اما زمان و بازگشت تحریم‌ها از سوی آمریکا تهدیدکننده سیاست «حفظ وضع موجود» است، تاکید کرد: «برداشت من این است که دو طرف وضع موجود را حفظ خواهند کرد و اگر از هر دو طرف ایران و اروپا بپرسند که برنامه‌شان برای دو ماه آینده چیست، همین پاسخ را خواهند داد. نه ایران و نه اروپا و دیگر کشورها تصویر روشنی از آینده ندارند. درحال‌حاضر تحولات در هر سو تعیین‌کننده و مهم است. جنگ تجاری میان چین و آمریکا به راه افتاده است و به گفته بسیاری برنده این جنگ چین است که در این صورت می‌توان امیدوار بود چین به سمت ایران بیاید و با وضع تعرفه‌های کمتر کالا به ایران بفروشد که روسیه نیز از چین حمایت خواهد کرد. از این رو شرایط درحال گذار است و طرف‌ها سعی دارند تا شفاف شدن اوضاع شرایط موجود را حفظ کنند. از طرفی انتخابات کنگره آمریکا نزدیک است که اگر جمهوری‌خواهان موفق نشوند در این رقابت پیروز شوند در عمل تصمیمات ترامپ تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت. از این‌رو معتقدم با وجود تحدید زمان فعلا دو طرف در این مسیر حرکت خواهند کرد.
چشم‌انداز مذاکرات
این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره روند مذاکرات حداقل در یک ماه آینده و ارائه تضمین‌های لازم به ایران تاکید کرد: «اروپا نگران مسائل خود در خاورمیانه ازجمله مساله مهاجرت و ناامنی‌ها و سوریه است و ایران نیز مشکلات اقتصادی زیادی دارد. نباید تصور کنیم وضعیت فعلی با آنچه از ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ شاهد بودیم یکی است، بلکه شرایط کاملا متفاوت است. اروپا امروز بسیار بیشتر نسبت به آن سال‌ها نگران خاورمیانه و سرریز مشکلات این منطقه به کشورهای خود است و از طرفی ملاحظات ایران هم بیشتر شده است. معتقدم آنچه الان میان ایران و ۱+۴ شاهدش هستیم مذاکره به معنایی که بین سال‌های ۹۲ تا ۹۴ اتفاق افتاد نیست بلکه بیشتر هماهنگی برای حفظ وضع موجود است. در گذشته رقابت میان کشورها بر سر ارائه بسته پیشنهادی به ایران بود اما الان این‌گونه نیست به علاوه اینکه طرف‌های ۱+۴ امروز به‌خوبی می‌دانند خیلی نمی‌توانند با ایران رادیکال برخورد کنند چراکه ممکن است ایران تصمیمات پیش‌بینی نشده بگیرد.»
وی افزود: «در گذشته دادن تضمین عینی پیش‌شرط مذاکرات بود اما الان دو طرف سعی دارند از طریق مذاکره و هماهنگی به تضمین عینی برسند. از آنجاکه دو طرف برسر اصل مساله توافق دارند مذاکره به معنای گذشته در جریان نیست بلکه مساله دو طرف چگونگی حفظ برجام است.»
ارسال نظر