«نه» هند به تحریم‌های آمریکا علیـه ایـران عکس: AFP

وزیر امورخارجه ایران با هدف حفظ برجام، خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و همچنین همکاری‌های دو کشور برای گسترش روابط اقتصادی و تجاری راهی هند شد تا با مقامات دهلی‌نو رایزنی و گفت‌وگو ‌کند.  در همین ارتباط وزیرخارجه هند پیش از دیدارش با وزیرخارجه ایران در دهلی‌نو گفت که هند فقط تحریم‌های سازمان ملل را اجرا می‌کند نه تحریم‌های یکجانبه کشورهای دیگر را. به گزارش خبرگزاری فارس، «سوشما سواراج» وزیرخارجه هند نیز پیش از دیدار با ظریف در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره دیپلماسی اقتصادی هند در قبال ایران گفت که دهلی‌نو به تحریم‌های سازمان ملل احترام می‌گذارد اما تحریم‌های یکجانبه علیه ایران اجرا نمی‌کند.  خبرنگار سایت وایر نوشت، وزیرخارجه هند همچنین گفته است نوبت پیش که آمریکا تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کرد، تجارت این کشور با ایران ادامه داشت.

گفت‌وگوهای خوبی درباره نفت  داشتیم

همزمان وزیر امور خارجه ایران از توافق تهران و دهلی‌نو برای تشکیل کمیته‌هایی به‌منظور بررسی همکاری‌های دو کشور در زمینه نفت، روابط بانکی، بازرگانی و ترانزیتی خبر داد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمد جواد ظریف، پس از دیدار با همتای هندی خود از «بحث‌های خوب» انجام شده در این نشست خبر داد. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در این زمینه به خبرنگاران گفت: «ما از صبح  جلسات بسیار خوبی در سطح معاونان وزرا در وزارتخانه‌های مختلف داشتیم. در این جلسه تمامی بحث‌های انجام شده مرور شد. دولت هند همان‌طور که خانم وزیر در مصاحبه‌شان اعلام کردند، تحریم‌های یک‌جانبه را به رسمیت نمی‌شناسد و دو طرف تصمیم دارند روابطشان را در همه حوزه‌ها ادامه و گسترش دهند.»

ظریف در ادامه گفت: «درباره همکاری‌های نفت، شامل همکاری در حوزه اکتشاف نفت، پروژه‌های نفتی، همکاری برای تعاملات بازرگانی مستقیم بین دو کشور و تعاملات پولی بین دو کشور با استفاده از ارز‌های ملی بحث‌های خوبی داشتیم. همچنین درباره همکاری در زمینه خطوط راه‌آهن، بند چابهار، کریدور شمال-جنوب و همکاری‌های گسترده‌تر ترانزیتی بین ایران و هند نیز بحث‌های خوبی صورت گرفت.»

وزیر امور خارجه ایران افزود: «در جلسه طولانی که با خانم وزیر داشتیم، تمام این بحث‌ها مرور شد و تصمیم گرفتیم که علاوه برای توافق‌هایی که انجام دادیم، کمیته‌های مشترکی برای همکاری‌های بانکی، همکاری‌های بازرگانی به خصوص توافق‌های تعرفه‌ای - تعرفه ترجیحی بین دو کشور - و همکاری‌های نفتی تشکیل شود و روی موضوعات جدید بعد از خروج آمریکا از برجام و نحوه ادامه همکاری‌ها و تقویت آنها بحث کنند.»ظریف در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: «اراده سیاسی دو کشور و زمینه‌ای که برای همکاری وجود دارد بسیار خوب است.» وی درباره نتیجه سفر و دیدار با همتای هندی خود گفت: «من از این سفر بسیار راضی هستم، بحث‌های خوبی شد و این بحث‌ها نشان می‌دهد که جامعه بین‌الملل علاقه‌مند است که توافق هسته‌ای را با قدرت حفظ کند.» وزیر امور خارجه ایران افزود: «همکاران و شرکای تجاری ما، همچنین سایر اعضای برجام نیاز دارند که این روش را ادامه بدهیم تا اینکه بتوانیم، اگر تضمین‌های لازم را از طرف شرکای برجامی دریافت کنیم، برجام به حیات خود ادامه دهد.»

محمدجواد ظریف که بامداد دوشنبه در راس هیاتی سیاسی و اقتصادی وارد دهلی‌نو پایتخت هند شده بود در جمع خبرنگاران در تشریح اهداف این سفر اظهار کرد: هفته گذشته تصمیم گرفتیم در ادامه مشورت‌هایی که با شرکای سیاسی و اقتصادی خود داریم به هند سفر کرده و با مقامات این کشور رایزنی و گفت‌وگو کنیم. ظریف با اشاره به اینکه یک هیات سیاسی و اقتصادی او را در جریان این سفر همراهی می‌کنند، افزود: در صبح روز دوشنبه همکاران من از وزارتخانه‌های مختلف با شرکای هندی خود رایزنی و گفت‌وگو می‌کنند و من نیز در بعدازظهر روز دوشنبه یک ملاقات کاری با وزیر امور خارجه هند خواهم داشت و در آن ملاقات در ارتباط با برجام، خروج آمریکا از این توافق بین‌المللی و همچنین راه‌های تامین منافع اقتصادی دو کشور و گسترش تعاملات اقتصادی و تجاری بین دو کشور گفت‌وگو و رایزنی می‌کنیم. این دیپلمات عالی‌رتبه ایران با اشاره به روابط دو کشور هند و ایران در دوران قبل از برجام تاکید کرد: روابط دو کشور در دوران برجام گسترش پیدا کرد و ما تلاش داریم که این روابط را هرچه بیشتر گسترش دهیم.  زمینه‌های خوبی برای گسترش روابط تهران و دهلی‌نو در حوزه‌های مختلف از جمله تجارت و حمل‌ونقل وجود دارد. ظریف بعدازظهر روز یکشنبه تهران را به مقصد دهلی‌نو ترک کرد و بامداد روز دوشنبه وارد هند شد.

هدف سفر ظریف به هند چیست؟

همزمان، روزنامه هندی اکونومیک‌تایمز به نقل از مقامات، اعلام کرد بین ظریف و سواراج گفت‌وگو‌های گسترده‌ای درباره برجام انجام خواهد شد. ظریف برای جلب حمایت هند از برجام به دهلی‌نو رفته است.  به گزارش فرارو، سفر یک روزه ظریف، بخشی از تلاش‌های ایران برای توسعه روابط با قدرت‌های بزرگ جهانی پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای است. علاوه بر مسائل مرتبط با برجام، مسائل اقتصادی نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. توسعه بندر چابهار یکی از محور‌های گفت‌وگوی مقامات ایرانی با همتایان هندی خواهد بود. ایران سومین صادرکننده نفت به هند است و نگرانی‌هایی درباره تاثیر احتمالی تحریم‌های آمریکا بر صادرات نفت ایران به هند وجود دارد. با این حال، مقامات هندی به این روزنامه گفته‌اند تا وقتی که اروپایی‌ها از تحریم‌های آمریکا علیه ایران پیروی نکنند، بازگشت تحریم‌های آمریکا، تاثیری بر واردات نفت هند از ایران نخواهد گذاشت. پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، وزیرخارجه ایران در طول سه هفته گذشته به چین، روسیه و برخی از کشور‌های اروپایی سفر کرده است. چین، روسیه و چندین کشور اروپایی، برای نجات توافق هسته‌ای تلاش‌هایی انجام داده‌اند. هند در واکنش به خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، از برجام گفته بود که همه طرف‌های این توافق باید به‌طور سازنده باهم تعامل و مساله را به‌صورت مسالمت‌آمیز حل کنند و حق ایران برای داشتن انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای باید تامین شود. به گفته اکونومیک‌تایمز، تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا برای خروج از برجام، جهان را شوکه کرد. نزدیک‌ترین متحدان آمریکا هم مانند فرانسه، آلمان و بریتانیا، در این‌باره ابراز نگرانی کردند. روابط ایران و هند در سه سال اخیر، توسعه یافته‌است. در ماه مه ۲۰۱۶، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، با هدف ایجاد یک رابطه استراتژیک با ایران و توسعه روابط هند با غرب آسیا، به تهران سفر کرد. در جریان سفر مودی، ایران و هند حدود ۱۲ توافق‌نامه امضا کردند که مهم‌ترین آنها، توسعه بندر چابهار بود. مدتی بعد ایران، هند و افغانستان توافق‌نامه سه‌جانبه‌ای را امضا کردند که به موجب آن کالا‌ها از طریق بندر چابهار بین سه کشور منتقل می‌شوند. در فوریه حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، به هند سفر کرد. در جریان این سفر، دو طرف توافق کردند که همکاری‌های‌شان در چند حوزه مهم را بیشتر توسعه دهند. هند و ایران، دارای روابط تجاری و اقتصادی نیرومندی هستند. طبق آمار وزارت امورخارجه هند، تجارت دوجانبه ایران و هند در سال ۲۰۱۷-۲۰۱۶ به مقدار ۸۹/ ۱۲ میلیارد دلار بود. هند ۵/ ۱۰ میلیارد دلار از ایران کالا -عمدتا نفت- وارد کرد و ۴/ ۲ میلیارد دلار به ایران کالا صادر کرد.

 

08-01