اروپا راهکارهای واقع‌بینانه روی میز بگذارد

در دوران ریاست‌جمهوری «محمود احمدی‌نژاد»، از یکی از مذاکره‌کنندگان هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران شنیدم که «سعید جلیلی» مذاکره‌کننده وقت هسته‌ای ایران در گفت‌و‌گوهای هسته‌ای در سال ۲۰۱۲-۲۰۱۱ با کشورهای ۱+۵، پیشنهاد کرد که درمورد همه مسائل مهم منطقه صحبت کنند اما آمریکا و اروپا با این پیشنهاد مخالفت و اصرار کردند که مذاکرات باید صرفا محدود به مذاکرات هسته‌ای باشد. اما اکنون آمریکا و اروپا هستند که تغییر نظر داده و مایل هستند با ایران فراتر از موضوع هسته‌ای مذاکره کنند.

وزیر امورخارجه فرانسه گفته است که در سفر آتی خود به تهران در مورد موضوع موشکی با ایران گفت‌و‌گو خواهد کرد.

اروپا و آمریکا قبل از اصرار بر مذاکرات موشکی، باید به حقایق ذیل فکر کنند:

اول- برجام با اجماع آمریکا و پنج قدرت دیگر جهانی و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در ژانویه ۲۰۱۶(دی ۱۳۹۴) عملیاتی شد. براساس ۹ گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران به تمام تعهداتش به‌طور کامل عمل کرده است؛ در‌حالی‌که رئیس‌جمهوری آمریکا در طول یک سال گذشته مستمرا با آن مقابله و قصد خروج دارد. با چنین سابقه‌ای چگونه توقع دارند که ایران برای مذاکره درمورد سایر موضوعات به آمریکا اعتماد کند؟

دوم- آمریکا و قدرت‌های غربی در چند دهه گذشته ایران را تحریم تسلیحاتی کرده و متقابلا رقبای منطقه‌ای ایران همچون اسرائیل و عربستان را با صدور صدها میلیارد دلار از پیشرفته‌ترین سلاح‌های متعارف، مورد حمایت قرار داده و موجب عدم تعادلی فاحش در بخش سلاح‌های متعارف بین ایران و رقبایش شده‌اند. بودجه نظامی ایران به مراتب کمتر از عربستان، اسرائیل و امارات است و این درحالی است که جمع کل جمعیت هر سه آنها با هم از ایران کمتر است. ضمن اینکه با نظر مقامات برد موشک‌های ایران داوطلبانه به برد حداکثر ۲۰۰۰ کیلومتر محدود است، درحالی‌که عربستان موشک‌های با برد بالاتر از ۴۰۰۰ کیلومتر در اختیار دارد. «کارل بیلت» نخست‌وزیر پیشین سوئد گفت: «این درست است که ایران موشک بالستیک دارد، منتها عربستان هم موشک‌های بالستیک ساخت چین و اسرائیل و هم موشک بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای دارد. آیا اروپا و آمریکا به ضرورت بالانس سلاح‌های متعارف در منطقه معتقدند؟»

سوم- آمریکا، اروپا و متحدان منطقه‌ای غرب از تجاوز نظامی ۸ ساله صدام به خاک ایران (۱۳۶۷-۱۳۵۹) و حملات موشکی و حتی به‌کارگیری سلاح‌های شیمیایی او علیه ایران حمایت کردند. دولت ترامپ سیاست تغییر رژیم در ایران را در دستور کار دارد و با افزایش تحریم‌ها، استراتژی تقابل دوجانبه و منطقه‌ای با ایران را در دستور قرار داده است. عربستان رسما اعلام کرده جنگ را به داخل ایران می‌کشاند و آمریکا هم از شورش داخلی و گروه‌های تروریستی در ایران حمایت می‌کند. آمریکا همچنان گزینه حمله نظامی به ایران را روی میز دارد و اسرائیل و عربستان مشوق آمریکا برای حمله نظامی به ایران هستند. آیا آمریکا و اروپا حاضرند طبق منشور سازمان ملل، به حاکمیت ملی ایران احترام گذاشته و به سیاست تهدید و تغییر رژیم درایران خاتمه دهند؟

چهارم- اسرائیل تنها دولت دارای سلاح هسته‌ای در خاورمیانه است. (درحالی‌که) ایران با برجام و عضویت در معاهده NPT، تعهد خود را به خلع سلاح هسته‌ای نشان داده است. آمریکا و اروپا در قالب قطعنامه‌های متعدد سازمان ملل، به تحقق عاری‌سازی خاورمیانه از سلاح‌های هسته‌ای و کشتار جمعی در خاورمیانه متعهد هستند. آیا قدرت‌های جهان غرب آماده‌اند برای انجام تعهدات خود در این زمینه، گام‌های جدی و اساسی بردارند؟

پنجم- روشن است با استمرار چنین تهدیدهای واقعی و جدی، ایران با دیده سوءظن به اهداف غرب در مورد مذاکرات موشکی بنگرد و برخورداری از توان موشکی و دفاعی برای ایران غیرقابل اجتناب باشد، در غیر این‌صورت به حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی خود قادر نخواهد بود. در گفت‌و‌گوهایی که من اخیرا با مقامات ایرانی داشته‌ام، آنها هیچ تردیدی ندارند که آمریکا با اعلام رسمی استراتژی تغییر رژیم در ایران، قصد دارد با از بین بردن توان موشکی و دفاعی ایران همزمان با تخریب برجام و افزایش تحریم‌ها، زمینه حمله نظامی را به ایران آماده کند. آنها درمورد اصرار اروپا به مذاکرات موشکی هم مظنون بوده و معتقدند که اروپا و آمریکا در نقش پلیس خوب و بد، به‌دنبال یک هدف مشترک هستند. بنابراین اروپا و آمریکا قبل از اصرار بر گفت‌و‌گوی موشکی با ایران باید ابتدا پاسخی روشن و منطقی به تهدیدها و واقعیت‌های مذکور داشته باشد. همان‌طور که رئیس‌جمهوری فرانسه هشدار داده، چنانچه اروپا مایل نباشد که شریک استراتژی‌های خطرناک مثلث تل‌آویو-ریاض-کاخ سفید علیه ایران باشد، باید برای رفع نگرانی‌های مشروع امنیت ملی ایران از جمله هرگونه حمله نظامی، راهکارهای واقع‌بینانه روی میز بگذارد. مثلی در فارسی هست که می‌گوید «اول برادری خود را ثابت کن بعد ادعای ارث کن.» برجام اولین سند جامع تاریخ عدم اشاعه است که عدم دسترسی به بمب هسته‌ای را تضمین می‌کند. اروپا و آمریکا در کنار تضمین اجرای بدون نقص برجام، باید نگرانی‌های مشروع امنیت ملی ایران را درک کنند، با بهره‌مندی از اصول برجام برای عاری‌سازی خاورمیانه از سلاح‌های هسته‌ای قدم بردارند و به فکر تامین سیستم همکاری‌های جمعی منطقه‌ای از جمله ترتیبات سلاح‌های متعارف بدون تبعیض در کل منطقه باشند.