حمله تند وزیر خارجه آلمان به سیاست برجامی ترامپ
زیگمار گابریل: سیاست ترامپ و مشاورانش نشان از خطری بزرگ دارد. هواداران ترامپ می‌گویند که همه آنچه به‌دست آمده، (توافق) بی‌معنی است. تیم ترامپ معتقد است جهان عرصه مبارزه است و در آن قوی پیروز است. این یعنی آنها حاکمیت قدرتمندان را جانشین حاکمیت قانون می‌کنند و این موضوع برای آلمان خطرناک است
دولت آلمان همچنان تلاش می‌کند تا آمریکا به توافق هسته‌ای پایبند بماند، هیچ توافقی بهتر از وضعیت کنونی وجود ندارد
عکس: AFP
وزیر خارجه آلمان روز یکشنبه گفت تصور می‌کند که واشنگتن پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید نکند. به گزارش خبرگزاری فارس، به‌نوشته خبرگزاری آلمان، گابریل در جریان سخنانی در ایالت «نیدرزاکسن» گفت: «ایالات‌متحده احتمالا در هفته آینده توافق هسته‌ای را لغو می‌کند و این نگرانی بزرگ من است.» بنا بر این گزارش، دولت آلمان همچنان تلاش خواهد کرد تا به این توافق پایبند بماند. وزیر خارجه آلمان همچنین گفت که هیچ توافق بهتری از آنچه اکنون وجود دارد، وجود نخواهد داشت. گابریل تاکید کرد: «سیاست ترامپ و مشاورانش نشانی از خطری بزرگ دارد. هواداران ترامپ می‌گویند که همه آنچه به‌دست آمده، (توافق) بی‌معنی است. تیم ترامپ معتقد است که جهان عرصه مبارزه است و در آن قوی پیروز است. این یعنی آنها حاکمیت قدرتمندان را جانشین حاکمیت قانون می‌کنند و این موضوع برای آلمان خطرناک است. چراکه جهان را تغییر می‌دهد.»
برجام باید حفظ شود
همزمان با زمزمه‌های دولت واشنگتن برای خروج از برجام با وجود مخالفت برخی افراد در داخل این کشور و همچنین مخالفت اغلب کشورهای غربی و شرقی، آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، در گفت‌وگویی، برجام را گامی مهم و رو به جلو برای تامین امنیت جمعی خواند و ابراز امیدواری کرد که این توافق‌نامه حفظ شود. به گزارش خبرگزاری صداوسیما گوترش در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی، در واکنش به احتمال خروج ترامپ از برجام و آسیب‌های احتمالی ناشی از آن بر توافق گفت: «البته این مساله بستگی به تصمیم کنگره خواهد داشت. منطبق با قطعنامه شورای امنیت، در این توافق‌نامه طرف‌های مهم دیگری هم وجود دارند.»
پاسخ درخور به ترامپ
از سوی دیگر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در حاشیه مراسم همایش «آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی و هشت سال دفاع مقدس» در پاسخ به این سوال که قرار است ترامپ تا چند روز آینده راهبرد خود را در قبال ایران و برجام اعلام کند، موضع ایران در این باره چه خواهد بود، بار دیگر تاکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران سیاست خودش را در منطقه مستقل از لفاظی‌های دیگران دنبال می‌کند و بعد از اینکه ترامپ مطالب خود را مطرح کند که البته تقریبا مشخص است، پاسخ درخوری خواهیم داد.» به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان وزیر امورخارجه افزود: «واقعیت این است که منطقه ما مدت‌ها است از سیاست‌های غلط ایالات‌متحده رنج می‌برد و استوانه ثبات و مقابله با تروریسم و تکفیر همواره با ایران بوده و بقیه کشورهای دنیا در مورد واقعیات منطقه کم‌کم دارند روشن می‌شوند.» او تاکید کرد که ترامپ و دوستانش که به‌دنبال فروش بیشتر تسلیحات در منطقه هستند برخی سیاست‌ها را دنبال می‌کنند که جز ضرر برای خودشان و ایالات‌متحده و منطقه چیزی نخواهد داشت.
انزوای آمریکا
از سوی دیگر جو بایدن، معاون سابق باراک اوباما، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا پنج‌شنبه شب با انتقاد شدید از دونالد ترامپ و دولتش گفت ترامپ، آمریکا را به سوی «مسیر بسیار تاریک» افول ژئوپلیتیک سوق می‌دهد. به گزارش خبرگزاری صداوسیما بنا بر اعلام سی‌ان‌ان، وی گفت: «ما از اینکه در مسیری بسیار تاریک رو به پایین حرکت می‌کنیم، واقعا نگرانیم. این هوچیگری نیست. ما درحال حرکت رو به پایین در مسیر بسیار تاریکی هستیم که آمریکا را در صحنه جهانی منزوی می‌کند.» بایدن درباره گزارش‌ها مبنی بر قصد ترامپ برای «تایید نکردن» تبعیت ایران از توافق هسته‌ای گفت: «این اقدام، موجب انزوای آمریکا خواهد شد، نه ایران. به علاوه، این اقدام به همراه خروج آمریکا از توافق مقابله با تغییرات آب و هوایی پاریس و پیمان همکاری کشورهای دو سوی اقیانوس آرام، ممکن است باعث شود که دیگر کشورهای جهان بپرسند که واقعا چقدر می‌توان روی حرف آمریکا حساب کرد؟»
ترامپ: ایران بازیگر بدی است
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا به تازگی در گفت‌وگویی تلویزیونی بار دیگر اتهامهای بی‌اساس خود را درخصوص برجام و حضور ایران در منطقه تکرار کرد. به گزارش میزان، ترامپ در گفت‌وگو با «مایک هاکبی» فرماندار پیشین آرکانزاس در برنامه «تی‌بی‌ان» با ادعای اینکه ایران بازیگر بدی در عرصه بین‌الملل است، مدعی شد: «تهران تهدیدی برای امنیت جهان است و همچنین در فرآیند تلاشهای دستیابی به صلح در خاورمیانه اختلال ایجاد می‌کند.» وی در پاسخ به سوالی درباره اعلام پایبندی ایران به اجرای برجام در گزارش ۱۵ اکتبر به نمایندگان کنگره گفت: «این توافق هرگز نباید صورت می‌گرفت، به موجب این توافق ایران در کوتاه‌مدت به سلاح هسته‌ای دست می‌یابد، بنابراین شما در آینده‌ای نه‌چندان دور خواهید دید که با این توافق چه کار خواهیم کرد.» رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه در پاسخ به اینکه آیا این توافق را لغو خواهد کرد، مدعی شد: «می‌دانید من از توافق خیلی ناراحتم، روح این توافق نقض شده‌است چرا که آنها (ایرانی‌ها) در همه‌جا دردسر ایجاد می‌کنند، آنها به‌خصوص درخاورمیانه منشأ دردسر هستند.»
هشدار سپاه به آمریکا
این در حالی است که همزمان با خط و نشان کشیدن‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا برای خروج از برجام و همچنین اعمال تحریم‌ها و فشارهای مختلف در زمینه‌های دیگر علیه ایران و به‌خصوص سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سردار جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با تاکید براینکه ایران، اجرای قانون کاتسا را معادل خروج یکجانبه آمریکا از برجام می‌داند، گفت: «از فرصت رفتار احمقانه دولت ترامپ با برجام برای جهش در برنامه‌های دفاعی، موشکی و منطقه‌ای متعارف خود استفاده خواهیم کرد.»
به گزارش «ایسنا» سردار سرلشکر پاسدار محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جلسه شورای راهبردی سپاه که با موضوع تحلیل رفتار دولت ترامپ تشکیل شد، با تشریح اقدامات خصمانه آمریکایی‌ها در ماه‌های اخیر علیه ملت ایران گفت: «همان‌طور که در گذشته نیز اعلام کرده‌ایم، در صورتی که قانون تحریم‌های جدید آمریکا اجرا شود این کشور باید پایگاه‌های منطقه‌ای خود را تا شعاع ۲ هزار کیلومتری برد موشک‌های ایران منتقل کند.»
قانون کاتسا چیست؟
قانون کاتسا قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم است که براساس آن ایران، کره شمالی و روسیه هدف قرار گرفته شده اند. این قانون راهبرد منطقه‌ای مقابله با تهدیدهای متعارف و غیرمتوازن ایران در خاورمیانه و شمال آفریقا، اعمال تحریم‌های بیشتر در پاسخ به برنامه موشک‌های بالستیک ایران، اعمال تحریم‌های مرتبط با تروریسم در رابطه با سپاه پاسداران، اعمال تحریم‌های بیشتر در رابطه با اشخاص مسوول در نقض‌حقوق بشر، اعمال تحریم‌های تسلیحاتی، تداوم تاثیر تحریم‌های مرتبط با حمایت ایران از تروریسم، گزارش درباره هماهنگی تحریم‌ها میان ایالات‌متحده و اتحادیه اروپا و گزارش درباره شهروندان آمریکایی بازداشت شده در ایران را شامل می‌شود. قانون کاتسا چهارم مرداد ۹۶ در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب و ۱۱مرداد از سوی ترامپ امضا شد. براساس این قانون دولت آمریکا موظف است ظرف ۹۰ روز این تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کند.
پاسخ ایران
برخی رسانه‌های غربی از جمله «پولیتیکو» و روزنامه «فایننشال‌تایمز» در روزهای گذشته خبر داده بودند که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، قرار است به‌زودی سپاه پاسداران را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد. سردار جعفری در این رابطه گفت: «در صورتی که اخبار پراکنده موجود درخصوص حماقت دولت آمریکا مبنی بر درنظر گرفتن سپاه به‌عنوان گروه تروریستی صحیح باشد، سپاه نیز ارتش آمریکا را در سراسر جهان به‌ویژه منطقه خاورمیانه، همسنگ داعش درنظر خواهد گرفت.» همچنین علی‌اکبر ولایتی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در سخنانی با اشاره به نقش سپاه در منطقه و دفاع از کشور گفت: «همان‌طور که امام خمینی(ره) فرمودند، سپاه اگر نبود کشور نبود.» به گزارش خبرگزاری مهر، ولایتی در پاسخ به سوالی مبنی بر تشدید تحریم‌ها علیه ایران گفت: «آمریکایی‌ها از ابتدای انقلاب تاکنون از هرگونه دشمنی علیه جمهوری اسلامی ایران خودداری نکردند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران براساس قانون اساسی حافظان انقلاب و حدود و ثغور جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هستند و وظیفه بسیار سنگینی بر عهده دارند.» وی افزود: «سپاه یک نهاد مقدسی است که برخاسته از متن مردم است و عملا تاکنون خطرات زیادی از جمهوری اسلامی ایران با دفاع هوشمندانه‌ای که سپاه پاسداران داشته، رفع کرده‌اند. دشمنان ما هم به‌خصوص آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها می‌دانند که نقش سپاه چقدر حساس است. هم در دفاع از کشور و هم نظام جمهوری اسلامی ایران و هم در حمایت از دوستان جمهوری اسلامی ایران در منطقه که عمدتا حول محور مقاومت هستند.» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: «اگر کمک‌های آموزشی و تعلیمی سپاه در سوریه و عراق نبود، حکومت‌های کنونی عراق و سوریه که برخاسته از رای مردم هستند ساقط می‌شد و جای آن عوامل آمریکا مانند داعش در بغداد و دمشق حاکم می‌شدند؛ بنابراین نقش سپاه پاسداران در حفاظت از جمهوری اسلامی ایران و انقلاب اسلامی ایران و آرمان‌های اسلامی بسیار برجسته است. برای همین دشمنان ما روی سپاه پاسداران تکیه می‌کنند، ولی همان‌طور که امام خمینی(ره) فرمودند سپاه اگر نبود کشور نبود.»همزمان حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق‌نوری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در واکنش به اظهارات ترامپ که گفته، سپاه را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار می‌دهد، گفت: «آنها خیلی چیزهای دیگر را هم می‌خواستند انجام دهند و هیچ غلطی هم نکردند.» به گزارش خبرگزاری مهر، ناطق‌نوری افزود: «آمریکایی‌ها از زمان بوش این بحث را داشتند و الان هم همان بحث‌ها است. این مسائل برای ما جدید و مورد اعتنا نیست.» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: «چنین اظهاراتی دخالت در قانون اساسی و دخالت بی‌مورد در مسائل داخلی ماست؛ این مساله خلاف مقررات بین‌المللی است.»
حل مسائل منطقه جایی غیر از میز مذاکره
در عین حال سردار جعفری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این موضوع که اگر آمریکایی‌ها هدف نهایی خود از طرح این‌گونه مسائل را مذاکره با ایران درباره منطقه قرار داده‌اند، مسیری کاملا اشتباه را انتخاب کرده‌اند، ادامه داد: «ایران در نظر دارد مسائل منطقه را در جایی غیر از میز مذاکره حل کند، نه حرفی برای مذاکره وجود دارد و نه طرفی برای آن.» او در ارزیابی رفتار آمریکایی‌ها، با تاکید بر اینکه تحریم‌های جدید آمریکا شانس هرگونه تعامل را برای همیشه از بین خواهد برد، گفت: «این تحریم‌ها تجربه برجام را برای ما کامل می‌کند و آن تجربه این است که گفت‌وگو برای آمریکا ابزار فشار و دشمنی است نه تعامل یا حل مساله.» فرمانده کل سپاه در پایان تاکید کرد:« رفتار آمریکا با ایران ثابت کرد که نمی‌توانیم روابط خارجی خود را صرفا براساس برجام تنظیم کنیم.»
بلومبرگ: ترامپ ممکن است توافق را حفظ کند
دنیای اقتصاد: خبرگزاری بلومبرگ به نقل از چند مقام آمریکایی خبر داد دونالد ترامپ احتمالا در راهبرد جدید خود در قبال ایران، توافق هسته‌ای را حفظ خواهد کرد اما خواستار نظارتی سخت‌گیرانه‌تر در مورد پایبندی ایران به این توافق خواهد شد. در گزارشی که خبرگزاری بلومبرگ روز یکشنبه منتشر کرده است، این موضوع به نقل از سه مقام دولت آمریکا اعلام شده که به این دلیل که تصمیم نهایی رئیس‌جمهور آمریکا در این زمینه اعلام نشده است، حاضر به افشای نام خود نشده‌اند. در این گزارش به نقل از این سه منبع آمریکایی اشاره شده که هدف از استراتژی جدید که انتظار می‌رود در روزهای آینده اعلام شود، ایجاد جبهه‌ای متحد از دولت و کنگره آمریکا و همچنین متحدان اروپایی است. در عین حال این منابع از اظهارنظر در مورد تصمیم احتمالی دونالد ترامپ در اعلام پایبندی یا عدم‌پایبندی ایران به توافق هسته‌ای خودداری کرده‌اند.
ارسال نظر