سخنان دو پهلوی هیلی درباره برجام

دنیای اقتصاد: پس از آنکه واشنگتن، در پروژه اقناع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای راستی‌آزمایی بیشتر برنامه هسته‌ای ایران و همچنین بازدید از سایت‌های نظامی با بن‌بست مواجه شد، اکنون راهکارش را برای فشار بر ایران و برجام تغییر داده است. نیکی هیلی، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل اخیرا در ادعاهایی بی‌اساس گفته است که موضوع پایبندی ایران به برجام تنها به مسائل فنی توافق هسته‌ای محدود نیست و باید با «دید وسیع‌تری» به این موضوع نگاه کرد. هیلی مدعی است رعایت محدودیت‌های غنی‌سازی و سانتریفیوژ به معنی پایبندی این کشور به برجام نیست. این سخنان در حالی بیان می‌شود که توافق هسته‌ای تنها منحصر به موضوع اتمی ایران بوده و موضوعات دیگر را شامل نمی‌شود.نیکی هیلی اخیرا با هدف تحت تاثیر قرار دادن گزارش آژانس سفری به وین داشت و با یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس دیدار کرد. اما ظاهرا آمریکا در این پروژه شکست خورده است، چراکه آژانس در گزارش اخیرش، بار دیگر پایبندی ایران به تعهداتش را تایید کرد. این در شرایطی است که تمام کشورهای اروپایی، روسیه، چین و حتی آژانس بر پایبندی ایران به تعهداتش و لزوم حفظ توافق هسته‌ای تاکید دارند اما واشنگتن همچنان بر همان طبل مخالفت با برجام می‌کوبد.

سفیر آمریکا در سازمان ملل روز سه‌شنبه در سخنانی در موسسه «آمریکن اینترپرایز» مدعی شد که در طول یک‌سال و نیم گذشته ایران به‌طور مرتب توافق هسته‌ای را نقض کرده است. او همچنین در ادامه ادعاهایش گفت در ایران صدها مکان وجود دارد که ظن آن می‌رود که در آنجا فعالیت هسته‌ای انجام می‌شود، اما بازرسان انرژی بین‌المللی انرژی اتمی نمی‌توانند به این مکان‌ها دسترسی داشته باشند.همچنین هیلی که به نمایندگی از کاخ سفید از گزارش اخیر آژانس در قبال ایران خشنود نیست، مدعی شده است پایبندی ایران شامل سه مرحله است. «اول پایبندی به خود برجام، مساله بعدی پایبندی ایران به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که علاوه‌بر برجام بسیاری از رفتارهای دیگر ایران را نیز محدود می‌کند و مورد سوم قانون کورکر ـ کاردین است که بنا بر آن رئیس‌جمهوری آمریکا باید در مورد رفتار ایران به کنگره هر سه ماه یک بار گزارش دهد.»

احتمال اعلام عدم پایبندی ایران

نیکی هیلی می‌گوید دونالد ترامپ ممکن است ماه آینده پایبندی ایران به برجام را تایید نکند اما این به معنای خروج از برجام نیست و تصمیم در این‌باره به کنگره واگذار خواهد شد.وزارت امورخارجه آمریکا باید هر ۹۰ روز یک‌بار پایبندی ایران به برجام را به کنگره آمریکا گزارش دهد. پیش از این برخی اخبار، حاکی از آن بود که ممکن است ترامپ در گزارش بعدی خود به کنگره، پایبندی ایران به برجام را تایید نکند.هیلی همچنین با اشاره به اینکه در رابطه با اعلام پایبندی یا عدم پایبندی ایران به تعهداتش با دونالد ترامپ صحبت کرده است، افزود: «نمی‌دانم که او چه تصمیمی در مورد اعلام پایبندی ایران به برجام خواهد گرفت. تصمیم خود اوست. این موضوع پایبندی ایران به برجام آن‌قدر که برخی تصور می‌کنند ساده نیست.» او ادامه داد: «آمریکا به حرف و عمل خود تا وقتی منافع ملی آمریکا را تامین کند، پایبند است. تا وقتی به تعهدات‌مان پایبندیم که منافع ما در خطر نیفتد. برای اینکه خوش‌نام باشیم مجبور به اجرای توافق‌ها نیستیم.» نیکی هیلی در ادامه مدعی شد که اگر آمریکا از برجام خارج شود متحدین اروپایی متوجه نگرانی آمریکا می‌شوند. او افزود: «اگر آمریکا از برجام خارج شود؛ یعنی توافق بر خلاف امنیت ملی ما بوده است. زندگی را باید درست انجام دهیم، هر چند تصمیمات ما سخت باشد، حتی اگر اروپایی‌ها بخواهند ما به توافق پایبند بمانیم. کار ما جلب رضایت متحدان اروپایی‌مان نیست.»

انتقادها از کاخ سفید

این در شرایطی است که سخنان نیکی هیلی با واکنش گسترده و ‏انتقادآمیز محافل سیاسی در آمریکا روبه‌رو شد. به گزارش «ایرنا» سناتور بن‌کاردن، نماینده دموکرات مریلند با ابراز نگرانی از سخنان هیلی، کاخ سفید را ‏متهم به سیاسی‌کاری علیه برجام کرد.‏در مقابل سناتور جمهوریخواه باب کورکر گفت که سخنان نیکی هیلی را تحولی برخلاف برجام نمی‌داند.‏ همچنین ژرارد آرود، سفیر فرانسه در آمریکا نیز در صفحه توییتر خود نوشت: «توافق هسته‌‏ای درباره موضوع اتمی بوده است و نه چیز دیگری. تا اینجا نیز ایران به تعهدات خود در چارچوب توافق شده پایبند بوده است.‏»

‏دنیا جلوی آمریکا ایستاده است

پس از سخنان ضدبرجامی هیلی، علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بین‌الملل نیز در نشست خبری با اصحاب رسانه گفت که آمریکا در منطقه آبرو و نفوذ ندارد و می‌خواهد برجام را زیر پا بگذارد، اما دنیا جلوی آنها ایستاده است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما او با اشاره به سخنان نیکی هیلی افزود: «این نخستین مرتبه نیست که اظهارات ضدایرانی بیان می‌شود و آمریکا هم اولین بار نیست که این اظهارات ضدایرانی را مطرح می‌کند.»

تداوم برجام بدون آمریکا غیرممکن نیست

همچنین محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز در گفت‌وگویی که با شبکه المیادین داشت در رابطه با توافق هسته‌ای گفت با حمایت جامعه بین‌المللی از توافق هسته‌ای، این توافق محکم و پا بر جا خواهد ماند و محافظت از این توافق به نفع آمریکا خواهد بود. او افزود: «تداوم توافق هسته‌ای بدون آمریکا امر غیرممکنی نیست اما ما خواستار آن نیستیم. همچنین تمام گزینه‌ها از جمله بازگشت به مرحله قبل روی میز است و گزینه‌های دیگر به جز عقب کشیدن از این توافق نیز وجود دارد که در زمان مناسب مشخص خواهند شد.»