دنیای اقتصاد: رضا نصری، حقوقدان بین‌المللی موسسه عالی مطالعات بین‌المللی ژنو در گفت‌وگویی به بررسی تلاش‌های بی‌ثمر آمریکا برای تحت تاثیر قرار دادن گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درخصوص پایبندی ایران به تعهداتش در برجام پرداخته و گفت: «برخلاف انتظار نیکی هیلی، آژانس و همچنین جامعه بین‌المللی از تلاش‌ها و اصرار بی‌اساس وی برای طرح موضوع «بازرسی از اماکن نظامی ایران» و احیای مقوله PMD هیچ استقبالی نکرد و اقدامات هیلی نهایتا به زیان دولت متبوع او تمام شد.»

رضا نصری در گفت‌وگو با «ایلنا» درخصوص گزارش منتشر شده اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره پایبندی ایران به تعهداتش در برجام گفت: «گزارش اخیر آژانس از نظر متن و محتوا، تفاوت چندانی با هفت گزارش‌ قبلی ندارد. مانند سایر گزارش‌های پسابرجامی، گرایش و لحن گزارش «فنی» است و از این‌رو عمدتا به جنبه‌ها و تحولات فنی پرداخته شده است.» او با بیان اینکه در این گزارش نیز تاکید شده که فعالیت‌های هسته‌ای ایران در چارچوب برجام صورت می‌گیرد، تاکید کرد: «سفیر ایران در آژانس راستی‌آزمایی آژانس را بی‌طرفانه، حرفه‌ای و براساس استانداردهای پادمانی توصیف کرده‌ است.» این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در پاسخ به سوالی درباره تاثیر سفر نیکی هیلی، سفیر و نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد به وین و رایزنی‌های او با یوکیا آمانو در گزارش اخیر آژانس افزود: «رایزنی‌های نیکی هیلی و سفر او به وین هیچ انعکاسی در گزارش اخیر آژانس نداشته است.» نصری ادامه داد: «اگر سفر نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد واکنش‌هایی از جانب مقامات آژانس برانگیخته، این واکنش‌ها عمدتا رسانه‌ای بوده و در خارج از گزارش بازتاب داشته و حتی غالبا در جهت مخالف مطالبات و خواسته‌های آمریکا بوده است.» این حقوقدان بین‌المللی با بیان اینکه نیکی هیلی دیپلمات تازه‌واردی است که مهارت و تجربه چندانی در این حوزه ندارد، گفت: «سفیر آمریکا در سازمان ملل تنها چند روز پیش از انتشار گزارشی که «مثبت» بودن آن کاملا قابل پیش‌بینی بود، با دست‌ خالی مبادرت به انجام یک سفر نمایشی کرد و به‌صورت علنی و بدون ارائه مستندات و مدارک جدید، به‌صورت علنی مواضعی علیه ایران بیان کرد که نه‌تنها تاثیری در عملکرد آژانس نداشت بلکه تنها به اعتبار خود او لطمه وارد کرد.»

فواید اقتصادی برجام

نصری در پاسخ به این سوال که بسیاری معتقدند دولت ترامپ با اثرگذاری بر آژانس درصدد پیدا کردن بهانه‌ای برای متوقف کردن اجرای برجام است، چقدر با این تحلیل موافقید، بیان کرد: «پایبندی ایران به برجام دولت آمریکا را در موقعیت دشواری قرار داده است. از یکسو‌، آقای ترامپ شعار داده که برجام «بدترین معامله تاریخ» است و باید به نحوی آمریکا را از دست این سند ضعف دولت اوباما «نجات» داد و از سوی دیگر، عقلای دولت ترامپ و حزب جمهوری‌خواه نیک می‌دانند که خروج بی‌دلیل آنها از برجام آمریکا را در یک موقعیت راهبردی نامطلوب و یک انزوای بی‌سابقه‌ قرار خواهد داد.» او افزود: «آمریکایی‌ها اولا تلاش می‌کنند که با جوسازی و استمرار فضای «بلاتکلیفی» برای سرمایه‌گذاران، ایران را از فواید اقتصادی برجام محروم کنند و ثانیا با اعمال‌ فشارهای متعدد و متنوع، ایران را از ادامه اجرای این توافق منصرف کنند. سفر نیکی هیلی به وین هم در راستای همین‌ تلاش‌های متعدد و متنوع قابل ارزیابی است. عدم تمدید تعلیق‌ها یا فضاسازی در مورد آن هم خود یکی از این فشارها در جهت اجرای همین سیاست است.»

جایگاه و شیوه سیاست‌ورزی ایران

این کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به این سوال که چه دلایلی موجب شد آژانس برخلاف سال‌های قبل مستقل ایفای نقش کند و زیر بار فشارهای سیاسی آمریکا نرود، یادآور شد: «دو دلیل عمده می‌شود در این راستا برشمرد؛ اول اینکه جایگاه، وجهه و شیوه سیاست‌ورزی ایران در چند سال اخیر به‌شدت تغییر کرده و امروز ایران -برخلاف گذشته - از حمایت اغلب دولت‌های تاثیرگذار، جامعه کسب و کار و افکارعمومی بهره‌مند شده است.» نصری اضافه کرد: «امروزه - در اثر تغییر دینامیسم سیاسی و عادی‌‌تر شدن روابط ایران با غرب - کمتر دولتی از سیاست‌زدگی، غرض‌ورزی و عدول آژانس از اساسنامه وظایف خود حمایت می‌کند تا از این نهاد مانند سال‌های قبل علیه ایران استفاده ابزاری شود.»

اجماع علیه ایران

نصری دلیل دوم استقلال عمل آژانس در قبال ایران را مربوط به دولت آمریکا دانست و توضیح داد: «در آمریکا دولتی روی کار آمده که خود از مقبولیت و اعتبار بسیار پایینی رنج می‌برد و از توان و مهارت لازم برای هدایت جامعه بین‌المللی و ایجاد اجماع علیه ایران نیز برخوردار نیست.»