حواشی مراسم تحلیف دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری

دنیای اقتصاد: مراسم تحلیف دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری که روز شنبه در مجلس شورای اسلامی برگزار شد، با حاشیه‌هایی روبه‌رو بود. حواشی همچون عکس‌های یادگاری برخی نمایندگان مجلس با فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، عدم‌دعوت از مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان، سخنان غلامحسین الهام، سخنگوی دولت محمود احمدی‌نژاد مبنی‌بر غیر‌قانونی بودن این مراسم به‌دلیل عدم‌حضور فقهای شورای نگهبان و غیبت برخی چهره‌های سیاسی در این مراسم همچون محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری اسبق. اما شاید هیچ کدام از این حاشیه‌ها به اندازه عکس‌های یادگاری و سلفی برخی نمایندگان با موگرینی جنجالی نشد تا آنجا که فرج‌الله رجبی، نماینده مردم شیراز در مجلس که روز شنبه به شکل غیر‌متعارفی تلاش کرده بود با موگرینی عکس سلفی بگیرد به‌خاطر سلفی حاشیه‌سازش با موگرینی ابزار تاسف و عذرخواهی کرد. ازسوی دیگر به گزارش تابناک احمد مازنی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس این حرکت را نشانه علاقه نمایندگان ملت به روابط عمیق با مردم قاره سبز دانست.

در همین حال حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس‌جمهوری در واکنش به این موضوع، آن را مشکلی فرهنگی توصیف کرد و نوشت: ‌ای کاش با تک‌تک نمایندگان محترم حاضر در آن تصویر سلفی، مصاحبه‌ای عمیق گرفته شود. همزمان علیرضا سلیمی، عضو هیات نظارت بر رفتار نمایندگان در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، عکس سلفی تعدادی از وکلای ملت با موگرینی را نشان‌دهنده خودباختگی در برابر غرب خواند و گفت: در صورت شکایت از رفتار این نمایندگان هیات نظارت ورود می‌کند.

جزئیات عدم‌دعوت از مولوی عبدالحمید

دومین موضوع مهم و حاشیه‌ساز عدم‌دعوت از مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان در مراسم تحلیف بود که با انتقاد او و البته برخی از نمایندگان مجلس روبه‌رو شد. مولوی عبدالحمید روز شنبه در گفت‌وگو با ایران‌آنلاین در این مورد گفت که «آقای شریعتمداری و دیگر دولتمردان اصرار داشتند که من در مراسم تحلیف حضور داشته باشم، حتی گفتند کارت هم صادر می‌کنند. وی افزود: میزبان تحلیف مجلس بود و ظاهرا تمایلی برای دعوت نداشتند، لذا ما هم دیدیم ظاهرا جا تنگ است، ترجیح دادیم حضور نداشته باشیم.»

هرچند تا این لحظه مجلس توضیحی در این خصوص نداده است، اما روز گذشته محمود صادقی، نماینده مردم تهران در توییتر خود با انتقاد از عدم‌حضور مولوی عبدالحمید در مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری نوشت: اگر عدم‌استفاده از اهل سنت در کابینه را با محدودیت‌ها توجیه می‌کنند، دعوت نکردن از مولوی ‌عبدالحمید در مراسم تحلیف را چگونه توجیه می‌کنند؟

ازسوی دیگر یک نماینده اهل سنت مجلس شورای اسلامی با اشاره به نحوه دعوت از مولوی عبدالحمید برای مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری دوازدهم از بی‌حرمتی به جامعه اهل سنت گلایه کرد و گفت که موضوع را از طریق هیات‌رئیسه و رئیس مجلس پیگیری خواهد کرد.

عبدالباسط درازهی در گفت‌وگو با فام‌نیوز (پایگاه اطلاع‌رسانی فراکسیون امید مجلس) گفت: ظاهرا در ساعات منتهی به آغاز مراسم تحلیف گفتند که می‌شود جایی را در محل جایگاه تماشاچیان مجلس برای ایشان در نظر گرفت، اما در جایگاه مهمانان امکان هماهنگی وجود ندارد. ما از این موضوع خیلی ناراحت شدیم؛ چراکه در دوره‌های قبل علمای اهل سنت و شخص مولانا در جایگاه مهمانان و در جلوی جایگاه حضور داشتند و حضور ایشان در جایگاه مهمانان عادی درست نبوده و ایشان هم تمایلی به این موضوع نداشتند. آقای شریعتمداری گفتند که ایشان از طرف دولت دعوت شده‌اند، اما به هر حال میزبان، مجلس بوده و کارها باید از طریق مجلس انجام می‌شد. اگر هم دولت دعوت نمی‌کرد مجلس باید راسا ایشان را دعوت می‌کرد؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد سهل‌انگاری از جانب مجلس بوده است.

پاسخ شورای نگهبان به الهام

در کنار اینها سخنان غلامحسین الهام، عضو اسبق حقوقدان شورای نگهبان در مورد اعتبار جلسه تحلیف روز گذشته با واکنش اعضای شورای نگهبان مواجه شد. به گزارش «ایلنا» الهام با اشاره به غیبت پنج تن از فقهای شورای نگهبان در مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری در کانال تلگرامی خود نوشت: مطابق اصل ١٢١ قانون اساسى، رئیس‌جمهوری در مجلس شوراى اسلامى در جلسه‌اى که با حضور رئیس قوه‌قضائیه و اعضاى شوراى‌ نگهبان تشکیل مى‌شود، سوگند یاد مى‌کند. او غیبت فقهای این شورا در جلسه روز تحلیف را موجب مخدوش شدن اعتبار و رسمیت جلسه تحلیف عنوان کرد و پیشنهاد داد این تحلیف در جلسه دیگرى که رسمى و معتبر باشد اعاده شود و اگر فقها حضور داشته‌اند، تصاویر آنان نمایش داده شود تا شائبه‌اى باقی نماند. این ادعا روز گذشته با واکنش نجات‌الله ابراهیمیان، عضو حقوقدان شورای نگهبان روبه‌رو شد و او در گفت‌وگو با «ایلنا» با اشاره به این اظهارات بابیان اینکه ایشان استاد حقوق است و ممکن است تصاویر تلویزیونی، ایشان را به اشتباه انداخته باشد، گفت: از فقهای شورای نگهبان علاوه‌بر آیت‌الله جنتی، آیت‌الله مدرسی هم در این مراسم حضور داشت؛ بنابراین از ۱۲ عضو شورای نگهبان، ۸ عضو آن در این جلسه حاضر بودند و قاعده اکثریت رعایت شده بود. او همچنین تاکید کرد: قانون اعلام کرده که مراسم تحلیف باید با حضور اعضای شورای نگهبان برگزار شود و اشاره نکرده که حضور همه یا اکثریت الزامی است، ولی به‌نظر می‌رسد با حضور اکثریت اعضای شورای نگهبان نظر قانون در این رابطه محقق شده است. ابراهیمیان در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس نیز گفت: در قانون تفکیکی میان فقها و حقوقدانان جهت حضور در مراسم تحلیف ذکر نشده است و با حضور اکثریت اعضا قید قانون مبنی‌بر «حضور اعضای شورای نگهبان» در مراسم تحلیف صدق پیدا کرده است. سام سوادکوهی عضو حقوقدان شورای نگهبان نیز در گفت‌وگو با میزان گفت: در مراسم تحلیف، ۸ تن از اعضای شورای نگهبان در صحن علنی مجلس حاضر بودند و با توجه به اینکه اصل ۱۲۱ قانون اساسی پیرامون ضرورت حضور تمامی اعضای شورای نگهبان در جلسه تحلیف، الزامی تعیین نکرده است؛ بنابراین حضور اکثریت اعضای شورای نگهبان در مراسم تحلیف، به معنای رسمیت و اعتبار قانونی این مراسم بود.

دلیل غیبت احمدی‌نژاد

ازسوی دیگر عدم‌حضور محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهوری اسبق در این مراسم یکی دیگر از حواشی مراسم تحلیف بود. روز شنبه مجتبی ذوالنور از اعضای نزدیک به جبهه پایداری مدعی شد که ریاست‌جمهوری مسوولیت دعوت از میهمانان را برعهده داشته است و احتمالا روحانی مایل نبوده که احمدی‌نژاد در این مراسم حضور داشته باشد. به‌دنبال این سخنان، یک منبع نزدیک به رئیس‌جمهوری در گفت‌وگو با «انتخاب» این سخنان را تکذیب کرد و گفت: دعوت از مقامات و میهمانان داخلی در اختیار مجلس بود و اساسا آقای روحانی از ترکیب میهمانان اطلاع نداشته که بخواهد برخی را حذف یا اضافه کند. البته این مراسم غایبان دیگری چون آیت‌الله هاشمی شاهرودی، ‏ محسن رضایی، محمدباقر قالیباف، علی‌اکبر ولایتی و محمدرضا باهنر نیز داشت. در همین حال، محمدحسین فرهنگی نماینده مردم تبریز روز گذشته به برخی انتقادها مبنی‌بر سخنرانی رئیس قوه‌قضائیه در مراسم تحلیف پاسخ داد. او در گفت‌وگو با میزان گفت: در قوانین درباره سخنرانی رئیس‌جمهوری، ریاست مجلس و رئیس قوه‌قضائیه صحبتی نشده است.