دیپلماسی ایرانی: بحث و جدل‌هایی که درون دولت آمریکا به ریاست دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری این کشور بر سر برجام وجود دارد نشان می‌دهد که رسیدن به اجماع بر سر این پرونده که رئیس‌جمهوری آمریکا همیشه از آن انتقاد کرده است، چندان آسان نیست. بحث و جدال‌ها در درون نهادهای آمریکایی بر سر اینکه دولت آمریکا به نقطه توازنی بر سر مواضع ترامپ نسبت به برجام برسد، بالا است؛ از یک سو ترامپ و همفکرانش ایستاده‌اند که از اساس برجام را رد می‌کنند و خواستار عقب‌نشینی آمریکا از آن یا مذاکره مجدد بر سر آن هستند و از سوی دیگر افرادی هستند که معتقدند برجام به خوبی کار خودش را انجام داده و از لحاظ امنیتی هیچ عجله‌ای نیست که دولت آمریکا بخواهد آن را پاره کند.

روزنامه نیویورک‌تایمز فاش کرد که ترامپ از اینکه معاونانش در امور امنیت استراتژیک از دستوراتش مبنی بر اینکه زمینه‌ای فراهم شود تا واشنگتن از توافق هسته‌ای با ایران که در سال ۲۰۱۵ میان ایران با ۱+۵ امضا شد، خارج شود، سرپیچی می‌کنند عصبانی است. مسوولان آمریکایی به متحدان واشنگتن گفته‌اند که آمادگی دارند عملا به مذاکرات جدید با ایران بپیوندند یا اینکه ایالات‌متحده از این توافق همانند توافق آب و هوایی پاریس خارج خواهد شد. نیویورک‌تایمز گزارش داد که واشنگتن به‌دنبال این است که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین را وادار کند که خواستار بازرسی از پایگاه‌های نظامی ایران به بهانه وجود آزمایش‌های توسعه سلاح هسته‌ای شوند. کارشناسان عالی‌رتبه در کاخ سفید می‌گویند که انتظار دارند ایران تقاضا برای بازرسی از پایگاه‌های نظامی‌اش را رد کند که این کار زمینه را برای واشنگتن برای عقب‌نشینی از توافق هسته‌ای فراهم خواهد کرد. هفته گذشته کاخ سفید و وزارت امور خارجه آمریکا برای دومین بار به اطلاع کنگره رساندند که ایران براساس مفاد برجام به تعهداتش عمل کرده است. ایلی لایک، تحلیلگر امور امنیت ملی آمریکا در این باره می‌گوید: «ترامپ تا آخرین لحظه خود را آماده کرده بود تا توافق هسته‌ای با ایران را لغو کند اما جلساتش با رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا و نشست‌هایش با متخصصان امنیت ملی سبب شد تا از تصمیمش منصرف شود.» لایک در ادامه می‌افزاید: «رئیس‌جمهوری آمریکا اصرار داشت که این بار تعهد ایران به برجام را تایید نکند برای اینکه اعتقاد دارد رفتار ایران با همسایگانش از زمانی که او به کاخ سفید رسیده خصمانه‌تر شده است.» لایک همچنین می‌گوید: «همه احتمالاتی که داده می‌شد تا چند ساعت قبل از اعلام رسمی کاخ سفید، حاکی از آن بود که ترامپ برنامه هسته‌ای ایران را در گزارش به کنگره تایید نخواهد کرد. اما رئیس‌جمهور در آخرین لحظه از تصمیم خود برگشت و کاخ سفید توافق را تایید کرد.»

منابع آگاه در کاخ سفید می‌گویند که رئیس‌جمهور با وجود تایید توافق هسته‌ای همچنان به شکل جدی اصرار دارد با ایران به دلیل برخوردش با همسایگانش که به گفته او خصمانه است، برخورد شود. معاونان ترامپ می‌گویند؛ مضمون بررسی رئیس‌جمهوری آمریکا بر سر برجام، نتایج برجام نیست، بلکه ارزیابی میزان سود و زیان ماندن در توافق است. آنها می‌گویند که به ترامپ توصیه می‌شود که حداقل با حفظ توافق هسته‌ای این تضمین وجود دارد که ایران تا ۹ سال آینده به تولید سوخت هسته‌ای نخواهد پرداخت. دیدگاه رئیس‌جمهوری آمریکا با وزارت امور خارجه‌ بر سر برجام کاملا متفاوت است.

ترامپ خود در این باره تاکید می‌کند، «به رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه و تیم او احترام می‌گذارم و روابطم با آنها خوب است، اما اینکه بگوییم ایران مطابق با آنچه خواسته شده عمل کرده و این بهتر از برخورد با آن است، به نظر من اشتباه است. ایران قابل تطبیق با آنچه از آن خواسته می‌شود، نیست.» ترامپ می‌گوید؛ مخالفتش با برجام به این دلیل است که توافق هسته‌ای شامل موشک‌های بالستیک و حمایت تهران از تروریسم (به ادعای آنها) نمی‌شود. برخی از تحلیلگران می‌گویند که یکی از دلایل وجود دیدگاه‌های متضاد با خواسته رئیس‌جمهوری آمریکا که سبب شده مواضع آمریکا در قبال ایران را آشفته نشان دهد وجود افراد صاحب نفوذ با ثقل بالا در درون نهادهای تصمیم‌گیری در دولت ایالات‌متحده است که همچنان از دوران باراک اوباما، رئیس‌جمهوری سابق باقی مانده‌اند. آنها دقیقا عکس دیدگاه‌های رئیس‌جمهوری جدید آمریکا عمل می‌کنند. مواضع آنها در پرونده بحران قطر و سپس در قبال ایران به خوبی خود را نشان داده است.