در زمین ترامپ بازی نمی‌کنیم

دنیای اقتصاد: همزمان با تصویب طرح تحریم‌های جامع ایران در کنگره آمریکا، معاون وزیر امورخارجه ایران می‌گوید که تحریم‌های آمریکا ادامه دشمنی این کشور با ایران است، همیشه بوده و ادامه خواهد داشت.

سیدعباس عراقچی در برنامه «نگاه‌یک» با اشاره به قانون کنگره آمریکا در تحریم ایران گفت: «واکنش ما به قانون تحریمی جدید آمریکا قاطعانه و به‌موقع خود خواهد بود.» عراقچی اقدام آمریکا در تحریم ایران را خصمانه دانست و افزود: «استدلال آنها این است که رفتار ایران تهاجمی‌تر شده است و حرف از سیاست «به‌عقب راندن» ایران می‌زنند یعنی ایران خود را با برجام بازسازی کرد و فروش نفت به قبل از تحریم رسیده و صنعت هواپیمایی‌اش راه افتاده و تورمش یک‌رقمی شده و ایران دارد قدرتمند می‌شود و در منطقه هم از متحدانش حمایت می‌کند و نفوذ و تاثیر در منطقه دارد، توان موشکی دفاعی دارد و از این‌رو می‌گویند این ایران را باید از طریق از بین بردن برجام عقب راند.» عراقچی ابراز کرد: «این حرف ترامپ است و از روز اول هم این حرف را زد که جلوی قدرتمند شدن ایران را باید گرفت و با ایجاد فضای منفی مانع از فعالیت کشورهای دیگر با ایران شوند.» او گفت: «در چندین بند برجام همچون ۲۶، ۲۸ و ۲۹ گفته شده که برجام باید با حسن‌نیت و در فضای سازنده اجرا شود و آنها متعهد شدند عادی‌سازی روابط‌ایران را مختل نکنند و با این تحریم در عمل برجام را نقض کرده‌اند، با وجود اینکه کنگره آمریکا تلاش کرده که بندهای این قانون جدید برجام را نقض نکند، اما این اتفاق افتاده است.» معاون وزیر امورخارجه گفت: «آنها می‌خواهند هزینه برهم زدن برجام را به دوش ایران بگذارند یا کاری کنند که ایران خودش از برجام خارج شود اما ایران تا زمانی به برجام پایبند است که از منافع برجام منتفع شود و هرگاه منافعش برای ما کاهش یابد یا از بین برود، از آن خارج می‌شویم. ما در مقابل اقدامات آنها واکنش نشان می‌دهیم اما با تدبیر و حتما در زمین آقای ترامپ در نشان دادن واکنش بازی نخواهیم کرد.»

مکانیسم تشخیص نقض برجام

او با بیان اینکه برجام دو نوع نقض عدم اجرا و عدم اجرای اساسی را شناسایی کرده است، گفت: «عدم اجرا ممکن است اتفاق بیفتد، اما به خروج از برجام منجر نشود؛ ما محدودیت ۶۷/ ۳ درصد غنی‌سازی داریم و ممکن است این رقم بشود ۶۸/ ۳، بنابراین این نقض است، اما نقض فاحش نیست. تشخیص اینکه نقض فاحش در روند اجرا صورت گرفته یا نه، به عهده هیات نظارت بر اجرای برجام است و واکنش به آن اقدام هم باز به عهده هیات نظارت بر اجرای برجام است.» عراقچی درباره تشخیص نقض فاحش در اجرای برجام با بیان اینکه تشخیص این مساله به عهده خودمان است، تاکید کرد: «در برجام آمده که هر ۴ ماه یا هر ۶ماه تحریم‌های آمریکا تعلیق شود و اگر این کار در موعد خودش انجام نشود، نقض فاحش است و ترامپ الان دوبار این تمدید را انجام داده است ولی اگر این کار را نمی‌کرد نقض فاحش بود، اما اگر اقدامی کند که نقض حسن‌نیت در اجرا باشد، باید درباره آن بررسی انجام شود.» معاون وزیر امورخارجه در ادامه در پاسخ به اینکه تحریم‌های جدید آمریکا مادر تحریم‌ها است، تاکید کرد: «این تحریم‌ها همین حالا هم هست و قانون موجود آنها را تجمیع کرده با وسعت بیشتر اما تحریم نفت، بیمه و کشتیرانی را برنگردانده است. اینکه ممکن است در آینده افراد و شرکت‌های بیشتری را شامل شود که منافع ما را از نفع برجام کاهش دهد، درست است ولی هنوز اتفاق نیفتاده و وقتی اتفاق افتاد قطعا برای خروج از برجام تردید نمی‌کنیم اما تا رسیدن به آن نقطه فاصله داریم.» او ادامه داد: «همین حالا کشورهایی مثل فرانسه در قرارداد توتال با ایران قرارداد نفتی امضا می‌کنند و آنها این پیام را دادند که با وجود تحریم‌ها به تعامل با ایران ادامه می‌دهند.»

آزمایش موشکی

عراقچی درباره واکنش سه کشور اروپایی به آزمایش موشکی جدید ایران که گفته‌اند ایران نقض قطعنامه ۲۲۳۱ انجام داده است، گفت: «ما با اروپایی‌ها در حمایت از اجرای برجام و حقوق‌بشر اختلاف داریم، در بحث موشکی اختلاف داریم، در عین حال در بحث برجام اروپایی‌ها حمایت می‌کنند و به همین دلیل ترامپ نتوانسته برجام را از بین ببرد اما در بحث موشکی موضوع جداست، آنها مواضع خودشان را دارند اما ما در مسائل امنیتی از کسی دستور نمی‌گیریم، آزمایش و حمله موشکی در جای خودش انجام شده است.» او با تبریک موفقیت‌آمیز بودن پرتاب موشک ماهواره‌بر سیمرغ این اقدام را باعث افتخار و خرسندی دانست و افزود: «بحث موشکی در قطعنامه ۲۲۳۱ با قطعنامه ۱۹۲۹ کاملا متفاوت است و امری الزام‌آور نیست، این قطعنامه فقط از ایران می‌خواهد که آزمایش نشود و در بیانیه اروپایی‌ها هم آمده که اقدام ایران در آزمایش موشک سیمرغ ناسازگار با قطعنامه ۲۲۳۱ است. البته پاسخ تروئیکای اروپا را سخنگوی وزارت خارجه دادند و اجازه مداخله در امور داخلی خودمان را به کسی نمی‌دهیم.»

شروط 9 گانه

معاون ظریف درباره رعایت شروط ۹گانه رهبری در اجرای برجام با بیان اینکه برخی از این شروط به قبل از اجرایی شدن برجام بازمی‌گردد، از جمله در بحث رآکتور اراک افزود: برخی دیگر به بعد از اجرای برجام برمی‌گردد از جمله «وضع هرگونه تحریم جدید به هر بهانه‌ای...» که از نظر ما نقض برجام است. هیچ موضوع تحریمی جدید اضافه نمی‌شود و اشخاص وارد لیست می‌شوند. قانون جدید اموال افراد را به دلیل حمایت از مثلا تروریسم بلوکه می‌کند. این قانون شخص‌محور است و موضوعی نیست. تشخیص اینکه آیا این هم تحریم جدید است یا نه، به عهده هیات نظارت بر اجرای برجام گذاشته شده است و تا الان بحث شده و ظاهرا برداشت تحریم جدید نداشته‌اند.

چرایی گنجاندن نام سپاه

او در پاسخ به این پرسش که چرا هدف تحریم‌های جدید آمریکا سپاه است، با بیان اینکه سپاه در همه عرصه‌ها حاضر و ناظر است از زمان جنگ تا الان افزود: «سپاه مظهر اقتدار ایران است و همه به آن افتخار می‌کنیم و هیچ سیاست خارجی در جمهوری اسلامی ایران نیست که موجب تضعیف سپاه شود و دشمنان ما هم می‌دانند که آنچه ایران را نگه داشته و با دشمنان مبارزه می‌کند سپاه است، طبیعی است که نوک حمله را به سمت سپاه ببرند؛ چیزی که در سال‌های گذشته آرزو داشتند اما این آرزو را به گور خواهند برد. سپاه به مرحله‌ای رسیده که به مقامات نظامی سوریه، عراق و حزب‌‌الله مشورت نظامی می‌دهد.»

عراقچی گفت: «هیچ چیز دشمنی آمریکا را نسبت به ایران، سپاه و مردم کاهش نخواهد داد و برجام هم قرار نبوده است این کار را بکند. اتفاقا تحریم و دشمنی آمریکا این مساله را نشان می‌دهد که هیچ چیز پشت پرده مذاکرات نبوده و مذاکرات ما صرفا درباره موضوع هسته‌ای بوده است.» او ادامه داد: «سپاه سال‌ها در تحریم بوده است. تا کنون سپاه به بهانه موشکی تحریم بود و سپاه قدس به بهانه تروریسم اما حالا کل سپاه به بهانه تروریسم تحریم شده است. اگر آمریکا سپاه را تحریم نمی‌کرد باید تعجب می‌کردید و می‌گفتید، عراقچی، در پشت‌ پرده چه کرده‌اید که آمریکا با ما دشمنی ندارد؟»

واکنش ایران

این مقام وزارت خارجه تاکید کرد: «ما به برجام وابستگی‌ نداریم که بخواهیم به هر قیمتی آن را حفظ کنیم. این دوستانی که می‌گویند شما پیام‌ها و سیگنال‌هایی به آمریکا می‌فرستید که فکر می‌کنند ما تحت هر شرایط به برجام پایبندیم تا هر کاری دلشان می‌خواهد بکنند، حرف درستی نیست.» معاون ظریف در پاسخ به این پرسش که برخی می‌گویند واکنش‌های ایران به تحریم آمریکا صرفا کلامی است نه در عمل، با تاکید بر اینکه ما تا وقتی برجام را حفظ می‌کنیم که منافع‌مان از آن تامین شود، افزود: «قانونی که مجلس در واکنش به تحریم آمریکا تهیه کرده است در واکنش به این قانون تحریمی طراحی شده است و متقابلا قانون ما تحریم‌هایی را به‌طور مشابه علیه آمریکایی‌ها اعمال می‌کند. در بخش حمایتی، تدابیری را برای تقویت بنیه دفاعی سپاه و سپاه قدس در نظر گرفته است و مجلس بودجه خوبی را به این بخش‌ها اختصاص داده است و متقابلا افراد آمریکایی را در لیست تحریم قرار داده است. همچنین ارتش آمریکا را مشمول تحریم کرده است. البته دست آمریکا در عرصه بین‌المللی باز است اما تحریم مقامات آمریکایی از سوی ایران در بخشی جنبه سمبلیک دارد. وقتی آنها سرداران ایرانی را در لیست تحریم قرار می‌دهد جنبه سمبلیک و فرافکنی دارد؛ مگر فرماندهان و سرداران ما اموالی در آمریکا دارند که بخواهد بلوکه شود، بنا بر این آنها هم تحریم‌هایشان جنبه سمبلیک دارد.» عراقچی اظهار کرد: «اینکه موسسه امریکن اینترپرایز ایران را جزو قدرت‌های مهم دنیا معرفی می‌کند و یکی از نقاط قوت ایران را برجام اعلام می‌کند که با آن می‌تواند اقتصاد خود را بازسازی کند مساله مهمی است و به همین دلیل آمریکایی‌ها نگران پیشرفت ایران هستند.»

بازرسی از مراکز نظامی

عراقچی همچنین درباره برخی اخبار مبنی بر اینکه آمریکایی‌ها خواستار بازرسی آژانس از مراکز نظامی ایران شده‌اند، گفت: «چنین درخواستی نشده است. فردی در آمریکا پیشنهاد کرده بود که باید از آژانس بخواهیم از ایران چنین درخواستی را بکند و ایران نپذیرد و بعد دعوا شود و برجام را از بین ببرند اما آژانس هنوز درخواستی برای بازرسی از سایت‌های نظامی ما نداشته است و اگر هم مطرح کند باید دلایل و مدارک بیاورد و ما توضیح می‌دهیم و مراحل زیادی دارد. ما هم اعلام کردیم که ملاحظات خودمان را داریم.» او گفت: «آنها نتوانستند نقطه ضعفی از پایبندی ایران به برجام بگیرند و از این بابت عصبانی هستند. وزیر خارجه آمریکا موظف است هر سه ماه یک بار گزارش پایبندی را به کنگره بدهند و تاکنون هم نتوانستند چیزی پیدا کنند. ترامپ همچنین گفته بار سوم پایبندی ایران را به برجام تایید نمی‌کنم و تیمی را مامور کرده که عدم پایبندی از ایران پیدا کنند. ترامپ گفته بود اگر دست من بود تایید نمی‌کردم و اوباما هم گفته بود که اگر می‌توانستم اجازه نمی‌دادم یک پیچ و مهره از صنعت هسته‌ای ایران باقی بماند. اما آنها نتوانستند.»