کامران کرمی: ۳ روز پس از جنجال‌ها درباره انتشار سخنان منسوب به شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی درخصوص بهبود روابط با ایران که موجبات تنش در روابط دوحه و ریاض را فراهم آورد، امیر قطر در گفت‌وگوی تلفنی با رئیس‌جمهوری ایران، ضمن تبریک انتخاب مجدد حسن روحانی، بر تقویت روابط دوحه- تهران تاکید کرد. تحلیلگران این اقدام قطر را بازی دوگانه این امیرنشین کوچک برای ایفای نقش پررنگ‌تر در شورای همکاری خلیج‌فارس می‌دانند.

در همین ارتباط، رئیس‌جمهور ایران و امیر قطر در یک گفت‌وگوی تلفنی بر افزایش همکاری‌ها بین دو کشور و حل مشکلات منطقه‌ای از طریق گفت‌وگو تاکید کردند.

امیر قطر در این تماس تلفنی با تبریک پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری افزود: «روابط ما با جمهوری اسلامی ایران، دیرینه، تاریخی و مستحکم است و ما خواهان تقویت بیش از پیش این روابط هستیم.» شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی تاکید کرد که «در مسیر تقویت بیش از پیش روابط ایران و قطر هیچ مانعی وجود ندارد» و به دستگاه‌های ذی‌ربط در کشورش دستور خواهد داد همکاری‌های خود با ایران را افزایش دهند. امیر قطر همچنین در گفت‌وگوی تلفنی با حسن روحانی مذاکره و گفت‌وگو را «تنها راه رفع مشکلات» منطقه دانست و گفت که گفت‌وگوهایی که کویت به نمایندگی از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس آغاز کرده، باید ادامه پیدا کند. اشاره امیر قطر به تلاش‌های امیر کویت برای میانجیگری میان ایران و عربستان است که از دی ماه سال ۹۴ تاکنون در جریان است؛ اما مقامات عربستان سعودی به انحای مختلف آن را رد کرده‌اند. حسن روحانی نیز در این تماس تلفنی، فرقه‌گرایی را از آفت‌های بزرگ و برهم‌زننده امنیت منطقه برشمرد و تاکید کرد در این راستا آماده مذاکره با هدف رسیدن به توافقی واقعی هستیم.

گفت‌وگوی تلفنی رئیس‌جمهور ایران با امیر قطر سه روز پس از جنجال‌ها درباره انتشار سخنان منسوب به شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی انجام شده است. قطر روز چهارشنبه سوم خرداد اعلام کرده بود که خبرگزاری دولتی این کشور هک شده و اظهاراتی به نقل از امیر این کشور، در انتقاد از آمریکا و در تمجید از ایران، حزب‌الله،‌ حماس و اخوان‌المسلمین در این خبرگزاری منتشر شده است. به‌رغم تکذیب امیرنشین قطر، اما خبرگزاری‌ها و رسانه‌های عربستان و امارات متحده عربی به انتشار اظهارات منسوب به شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی پرداختند و وزارت خارجه قطر از این گفته‌ها ابراز تعجب کرد.

در این زمینه خبرگزاری رویترز نوشت که تنش تازه بین قطر و این کشورها بیانگر آن است که احتمالا اختلافات بین این کشورها در پشت‌پرده در حال افزایش است. قطر در سال ۹۲ نیز به‌دلیل حمایت از جنبش‌های اسلام‌گرا در ناآرامی‌های مصر و سوریه از جمله گروه اخوان‌المسلمین، با کشورهای عربستان، امارات و بحرین دچار اختلاف شده بود و این سه کشور در اقدامی بی‌سابقه سفرای خود را از قطر فراخوانده بودند. نقل‌قول‌هایی که دولت قطر اعلام کرده جعلی هستند، اندکی پس از آن منتشر شده که رئیس‌جمهور آمریکا در سفر به عربستان سعودی و دیدار با سران کشورهای اسلامی، به‌شدت از ایران انتقاد کرد. همین موضوع باعث شده تا مجددا فضای تنش و تهدید بر سر منطقه گسترده شود.

در این فضا بازیگران کوچکی چون قطر به‌دنبال این هستند که از تنش موجود کاسته و تلاش‌های خود را معطوف به تنش‌زدایی و فراهم کردن مقدمات گفت‌وگو میان بازیگران درگیر متمرکز کنند. اگرچه برخی دیگر از کارشناسان و تحلیلگران مسائل منطقه معتقدند اختلافات اخیر میان قطر و عربستان را باید در ادامه اختلافات پنهان در شورای همکاری خلیج‌فارس دانست که باعث شده کویت، عمان و قطر، تا حدی مسیر خود را از عربستان، امارات و بحرین که کاملا در زمین ریاض بازی می‌کنند، جدا کنند و خواستار مذاکره و گفت‌وگو میان ایران و دولت‌های عربی شوند.

این موضوع همچنین باعث خواهد شد تا ائتلاف عربی به رهبری عربستان نتواند با اجماع لازم که هدف سعودی‌ها است، در جهت اعمال فشار بر ایران قدم بردارد. در همین زمینه، روزنامه اماراتی الخلیج با اشاره به گفت‌وگوی تلفنی روحانی و تمیم بن حمد نوشت که این موضع قطر اقدامی تحریک‌آمیز و تاکیدی بر سیاست‌های این کشور برای دست کشیدن از برادران خود در کشورهای عربی و پناه بردن به آغوش ایران است.