سیگنال آمریکایی به نفع برجام

دنیای اقتصاد: وزیر خارجه ایالات‌متحده، در نامه‌ای به رئیس‌ مجلس نمایندگان آمریکا، تایید کرده‌ که ایران به توافق هسته‌ای پایبند بوده است. دولت آمریکا باید هر ۹۰ روز گزارشی از روند اجرای برجام به کنگره آمریکا ارائه و پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید کند و این اولین تاییدیه دولت ترامپ در این باره ‌است. به گفته ناظران، ارسال این نامه اگرچه به مفهوم تعلیق مجدد تحریم‌های هسته‌ای نیست، اما گامی مهم در این چارچوب به‌شمار می‌رود. دولت آمریکا باید ۲۹ اردیبهشت بار دیگر تعلیق تحریم‌های ایران را به مدت چهار ماه دیگر تمدید کند.

رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا اواخر روز سه‌شنبه به وقت آمریکا، در نامه‌ای خطاب به پل رایان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا تایید کرد که ایران به تعهدات خود براساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) عمل کرده است. این نخستین بار است که دولت ترامپ این گواهی و تاییدیه را به‌طور رسمی ارائه کرده است. موضوعی که اگرچه به معنی تمدید تعلیق تحریم‌ها از سوی دولت ترامپ به شمار نمی‌رود، اما می‌تواند مبنایی برای تعلیق تحریم‌ها و نوعی سیگنال مثبت تلقی شود؛ سیگنالی که نشان می‌دهد دولت جدید آمریکا احتمالا قصد دارد در تاریخ ۱۹ ماه مه، ۲۹اردیبهشت، مطابق با مهلت تعیین شده برای تمدید دستور رئیس‌جمهوری آمریکا، تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران، را تعلیق کند. به گفته ناظران، ارسال نامه تاییدیه از سوی دولت آمریکا به رئیس مجلس نمایندگان، گام برای اول برای تعلیق تحریم‌های هسته‌ای به‌شمار می‌رود. براساس قرارهای توافق موسوم به برجام، وزارت خارجه آمریکا باید هر ۹۰ روز در مورد میزان تبعیت ایران از مفاد برجام به کنگره گزارش دهد. به گزارش «ایسنا» رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا روز سه‌شنبه ۱۸ آوریل در نامه‌ای خطاب به پل رایان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا تاکید کرد که ایران به تعهدات خود طبق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) عمل کرده است. تیلرسون در این نامه که روی وب‌سایت وزارت امور خارجه آمریکا قرار گرفته، آورده است: «این نامه تصدیق می‌کند که شروط بند ۱۳۵ قانون انرژی اتمی مصوبه ۱۹۵۴ مطابق با اصلاحیه آن، شامل اصلاحیه قانون، بررسی توافق هسته‌ای با ایران، مصوبه ۲۰۱۵ که در ۲۲ مه ۲۰۱۵ به اجرا رسید از ۱۸ آوریل ۲۰۱۸ کماکان اجرا می‌شود.»

وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه نامه خود با ادعای اینکه ایران هنوز یکی از حامیان تروریسم است، نوشت: «رئیس‌جمهور دونالد ترامپ دستور انجام یک بررسی میان سازمانی تحت رهبری شورای امنیت ملی برای بررسی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را داده است که ارزیابی خواهدکرد آیا تعلیق تحریم‌های ایران ذیل برجام برای منافع امنیت ملی آمریکا ضروری است یا نه. زمانی که این بازبینی میان سازمانی به اتمام برسد، دولت خواهان همکاری با کنگره درباره این مساله است.»

براساس قرارهای توافق موسوم به برجام، وزارت خارجه آمریکا باید هر ۹۰ روز در مورد میزان تبعیت ایران از مفاد برجام به کنگره گزارش دهد و این نخستین بار است که دولت ترامپ این تاییدیه را ارائه می‌کند.

همچنین در روزهای اخیر وزارت خارجه ایران در پنجمین گزارش خود از اجرای توافق اتمی وین نوشت که مواضع مقام‌های دولت دونالد ترامپ «تردیدهایی را در مورد جدیت» آمریکا «در ایفای کامل و با حسن‌نیت تعهداتش» در این توافق ایجاد کرده است. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ۲۶دی‌ماه ۱۳۹۴ اجرایی شد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون در گزارش‌های فصلی پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای‌اش را تایید کرده است. براساس برجام رئیس‌جمهوری آمریکا متعهد شده است تحریم‌های هسته‌ای و اقتصادی کشورش علیه ایران را برداشته یا متوقف کند. این دستور از زمان اجرای برجام تاکنون هر چهار ماه یک بار تمدید شده است. آخرین‌بار باراک اوباما رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا در آخرین روز کاری خود یعنی ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷ این دستورات را تمدید کرد. خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس نیز در این خصوص گزارش داد: «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا با تایید پایبندی ایران به تعهدات خود در برجام، تعلیق تحریم‌های هسته‌ای را برای یک دوره ۹۰ روزه دیگر تمدید کرد. به گزارش «ایسنا» مهلت تمدید دستور رئیس‌جمهوری آمریکا برای لغو یا توقف تحریم‌های هسته‌ای ۱۹ مه (۲۹ اردیبهشت) ‌است.

تشدید تحریم‌های غیرهسته‌ای

با وجودی‌که از زمان اجرای برجام برخی تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران لغو شده است اما دولت جدید آمریکا در تلاش است تا تحریم‌هایی که به بهانه‌های دیگر همچون مسائل حقوق بشر و حمایت از تروریسم علیه ایران اعمال شده را تشدید کند. همچنانکه هفته گذشته تحریم‌هایی که به ادعای آمریکا به‌دلیل وخامت وضع حقوق بشر بود افزایش یافتند و به گفته استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا در آینده نیز تشدید خواهند شد. استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا تحریم‌ها علیه کشورهایی مانند ایران و کره‌شمالی را دارای اهمیت زیادی دانسته و گفت که تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه تهران تشدید خواهد شد.

به گزارش روز سه‌شنبه وب‌سایت فایننشال تایمز، وزیر خزانه‌داری آمریکا در گفت‌وگو با این روزنامه چاپ لندن به مسائلی مانند برنامه اصلاحات مالیاتی، کره‌شمالی و ایران پرداخته است. در همین زمینه یک مقام ارشد کاخ سفید نیز روز دوشنبه به نشریه «فارین پالسی» گفته بود که دولت دونالد ترامپ درصدد اعمال تحریم‌های شدیدتر علیه ایران است. این مقام کاخ سفید تصریح کرده بود که دولت آمریکا تمایل دارد تا از ابزار‌های موثرتری در قبال ایران استفاده کند. این مقام کاخ سفید همچنین تاکید کرد که رئیس‌جمهوری و اعضای کابینه هنوز در این زمینه تصمیم قطعی نگرفته اند، اما باید به زودی در این زمینه اقدام کرد. وزارت خزانه‌داری آمریکا هفته گذشته مدعی شده بود که واشنگتن خارج از چارچوب برجام، در موارد نقض حقوق‌ بشر، موشک‌های بالستیک، تروریسم و آن چه بی‌ثباتی منطقه عنوان شد، به تحریم‌های خود علیه ایران ادامه خواهد داد.