انصراف قالیباف از کاندیداتوری؟

دنیای اقتصاد: محمد‌باقر قالیباف، دیروز با انتشار بیانیه‌ای از نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری انصراف داد و از ضرورت جایگزین کردن آنچه «رئیس‌جمهور مناسب» به جای «رئیس‌جمهور فعلی» خواند، سخن گفت. قالیباف که در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره قبل از روحانی شکست خورده بود، در بیانیه انصراف خود از عملکرد اقتصادی دولت انتقاد کرده است. به باور برخی تحلیلگران، انصراف قالیباف از نامزدی در انتخابات، بی‌ارتباط با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیم رئیسی در انتخابات نیست. گفته می‌شود رئیسی به قالیباف پیشنهاد معاون اولی داده است. پیش‌تر اعلام شده بود که رئیسی، فردا، جمعه، نظر نهایی درباره نامزدی‌اش را اعلام می‌کند.

با تقویت احتمال کاندیداتوری حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، به‌نظر می‌رسد که برخی از کاندیداهای اردوگاه اصولگرایان تکلیف خود را برای عدم حضور در رقابت‌های انتخاباتی روشن کرده‌اند. اولین فردی که روز گذشته با اعلام غیر‌رسمی خبر استعفای رئیسی از هیات نظارت بر انتخابات ۹۶، از شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری انصراف داد محمدباقر قالیباف، شهردار تهران بود. قالیباف در حالی دیروز با صدور بیانیه‌ای از نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده انصراف داد که برخی اخبار تاییدنشده به نقل از کانال‌های خبری نزدیک به اصولگرایان خبری را مبنی‌بر استعفای حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیم رئیسی از هیات نظارت بر انتخابات جهت کاندیداتوری ریاست‌جمهوری دوازدهم منتشر کرده بودند. بر این اساس می‌توان از کناره‌گیری قالیباف از یک‌سو به‌عنوان صحت خبر ورود تولیت آستان قدس رضوی به عرصه انتخابات و از سوی دیگر به‌عنوان چراغ‌سبزی به حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیم رئیسی برای حضور قالیباف در کابینه دولت اصولگرای وی یادکرد. پیش از این نیز برخی خبرها حاکی از آن بود که قرار شده در صورت انتخاب رئیسی به‌عنوان رئیس‌جمهوری، قالیباف به سمت معاون‌اولی او منصوب شود.در همین حال از آنجا که در جلسه ۱۷ آذر ماه سال گذشته شورای نگهبان، حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیم رئیسی به همراه آیت‌الله احمد جنتی، آیت‌الله محمد یزدی، محمدرضا علیزاده، محسن اسماعیلی، سیامک ره‌پیک و عباسعلی کدخدایی به‌عنوان اعضای هیات مرکزی نظارت بر انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری و میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی انتخاب شده بودند، بسیاری یکی از دلایل تامل ابراهیم رئیسی برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری را عضویتش در این هیات توصیف می‌کردند. مانعی که به‌نظر می‌رسد در صورت صحت خبر انصراف وی از هیات مرکزی نظارت بر انتخابات بر طرف شده است. به این ترتیب جلسه امروز هیات نظارت بر انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم صحت این خبر راروشن خواهد کرد. همزمان تابناک ازدیدار رئیسی‌ با برخی از مقامات عالی‌رتبه نظام در روز سوم فروردین سال‌جاری خبرداده که محور آن موضوع کاندیداتوری‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم بوده است. آن‌طور که شنیده شده، در آن جلسه نظری دال بر نفی یا تایید کاندیداتوری وی در انتخابات ریاست‌جمهوری آتی عنوان نشده است.

اختلاف با جمنا

نخستین‌بار در اواخر سال گذشته نام سیدابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی برای حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶ در لیست کاندیداهای موردنظر جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (جمنا) قرار گرفت که بلافاصله با واکنش دفتر وی مبنی‌بر اینکه «آیت‌الله رئیسی خدمت به زائران امام رضا (ع) را به ورود در مسائل سیاسی ترجیح می‌دهد» روبه‌رو شد، اما پس از آن با افزایش حمایت‌های برخی شخصیت‌های سیاسی اصولگرا و دعوت جمعی از تشکل‌های دانشجویی جناح راست برای حضور رئیسی در انتخابات سال آینده بار دیگر موضوع کاندیداتوری تولیت آستان قدس رضوی مطرح شد.در همین حال قرار است امروز با برگزاری مجمع ملی دوم جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (جمنا) و گزینش پنج کاندیدای برتر این جبهه، تکلیف حضور رئیسی که تاکنون هیچ واکنش مستقیمی نسبت به حضور یافتنش در انتخابات نداشته مشخص شود. این در حالی است که براساس برخی گزارش‌ها ظاهرا رئیسی حاضر نشده تعهدنامه «جمنا» را امضا کند و صرفا گفته شاید نسخه خود از تعهدنامه یا میثاق‌نامه‌ای را مطرح و امضا کند. به گزارش انتخاب، همچنین ابراهیم رئیسی روی خوشی به فرستادگان «جمنا» نشان نداده و حتی حاضر نشده که تعهد‌نامه آنها برای کناره‌گیری به نفع دیگر کاندیداهای جمنا در صورت لزوم را امضا کند. براساس این گزارش آشفتگی‌های موجود در جمنا یکی از علل تصمیم رئیسی بوده است. به گزارش انتخاب، این تصمیم با واکنش برخی اعضای «جمنا» روبه‌رو شده؛ چراکه آنها آن را نشانه ائتلاف رئیسی با آیت‌الله مصباح می‌دانند که پیش از این از جبهه پایداری خواسته بود تا از ابراهیم رئیسی در انتخابات پیش‌رو حمایت کنند. با این حساب به‌نظر می‌رسد ابراهیم رئیسی شوک بزرگی به «جمنا» وارد کرده است؛ شاید آنها انتظار چنین برخوردی را نداشته‌اند. آن هم در شرایطی که «جمنا»، رئیسی را جزو گزینه‌های اصلی خود قرار داده بود و شاید راهی جز حمایت از او در پیش ندارد.اگر همه این گمانه‌زنی‌ها درست باشد همانطور که پیش‌تر وعده داده شده بود حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی تولیت فعلی آستان قدس رضوی و معاون اول سابق قوه قضائیه روز ۱۸ فروردین، طی بیانیه‌ای رسما حضور خود را اعلام خواهد کرد. درهمین ارتباط حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده اصولگرای مجلس دهم در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفت: رئیسی ابتدا قصد حضور در انتخابات را نداشته و حتی استمزاج کرده که اعلامیه بدهد و رسما اعلام کند که حضور ندارد، اما «مرجع صدور حکم» این اجازه را نداده است.

جلیلی، قالیباف، رضایی

در کنار این تحولات و گمانه‌زنی‌ها، هنوز وضعیت کاندیداهای دیگر جریان اصولگرا مشخص نیست. سعید جلیلی یکی از این کاندیداهاست که بسیاری به رودربایستی سیاسی او با ابراهیم رئیسی برای کناره‌گیری امید بسته‌اند. در این بین، برخی خبرها نیز حاکی از آن است که در صورت ریاست‌جمهوری رئیسی، جلیلی به‌عنوان وزیر خارجه او منصوب خواهد شد. پیشنهادی که می‌تواند جلیلی را از فکر نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری منصرف کند.در همین حال برخی رسانه‌ها از حذف نام سعید جلیلی از لیست جمنا خبر داده‌اند. به گزارش انتخاب، در جلسه‌ای که به‌تازگی میان سعید جلیلی و برخی از اعضای «جمنا» برگزار شده است او اعلام کرده که نمی‌تواند شرط «جمنا» برای امضای تعهد‌نامه کناره‌گیری را بپذیرد و پس از آن نام او از لیست نهایی جمنا حذف شده است و جلیلی تصمیم گرفته به‌صورت مستقل نامزد انتخابات شود.تا این جای کار محمدباقر قالیباف، شهردار تهران و از جدی‌ترین گزینه‌های اصولگرایان برای کاندیداتوری در انتخابات آینده با صدور بیانیه‌ای انصراف داده است. او پیش از این هم در دو دوره انتخابات ریاست‌جمهوری سال‌های ۸۴ و ۹۲ کاندیدا شده، اما شکست خورده بود. او روز گذشته در بیانیه‌ای بابیان اینکه بنده هیچ درخواستی برای نامزدی نداشته و ندارم اعلام کرد که همه تلاشش را برای کمک به پیروزی گزینه مطلوب در انتخابات ریاست‌جمهوری به‌کار خواهد گرفت. به گزارش خبرگزاری مهر؛ شهردار تهران همچنین تلاش کرد در این بیانیه از عملکرد اقتصادی دولت انتقاد کند و ضرورت جایگزین کردن رئیس‌جمهوری مناسب به‌جای رئیس‌جمهور فعلی در ۲۹ اردیبهشت را یادآوری کند.در ادامه این بیانیه آمده است: معتقدم همه کسانی که به‌دنبال نجات کشور از بحران‌های اقتصادی و اجتماعی هستند باید با اتحاد و یکپارچگی برای تحقق هدف رفع بحران مدیریت کلان کشور، کارآمدی و تغییر دولت فعلی تلاش کنند. اما درحالی‌که قالیباف در این بیانیه انصراف خود را اعلام کرده است برخی از هواداران او در کانال‌های تلگرامی این بیانیه را به معنای انصراف او تلقی نکرده‌اند.خبرهای دیگر نیز حاکی از آن است که محسن رضایی به‌زودی انصراف خود را از نامزدی در انتخابات اعلام خواهد کرد. او یکی از ۱۰ گزینه‌ای است که قرار است امروز به رای مجمع عمومی جمنا گذاشته شود.براساس گزارش‌ها حمیدرضا حاجی‌بابایی، محسن رضایی، رستم قاسمی، محمد مهدی زاهدی و علیرضا زاکانی از آن دست کاندیداهایی هستند که از اقبال کمی برای رای آوری در مجمع عمومی جبهه مردمی نیروهای انقلاب ( جمنا) برخوردارند.

شکست ائتلاف

از سوی دیگر براساس آنچه انتخاب گزارش داده احتمالا «جمنا» به جای ۵ کاندیدا، ۳ نامزد معرفی می‌کند که پرویز فتاح رئیس کمیته امداد یکی از آنها خواهد بود. این در حالی است که چندی قبل روابط عمومی کمیته امداد امام خمینی (ره) اعلام کرده بود که فتاح نامزد دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری نخواهد شد. همچنین به گزارش خبرگزاری تسنیم، علی نیکزاد، وزیر راه و شهرسازی دولت نهم و دهم به‌عنوان کاندیدای احتمالی دوره دوازدهم ریاست‌جمهوری، پس از دعوت رسمی جبهه مردمی نیروهای انقلاب به این جبهه مردمی پیوسته است.در همین حال خبرهای دیگر از حذف مصطفی میرسلیم کاندیدای موتلفه از لیست جمنا حکایت می‌کند. در همین راستا به گزارش انتخاب، روز گذشته محمدنبی حبیبی، دبیرکل حزب موتلفه اسلامی به نوعی از قرار نگرفتن نام میر سلیم در لیست جمنا انتقادکرد و اسدالله بادامچیان نایب رئیس شورای مرکزی حزب موتلفه نیز تاکید کرد که «ما با آرامش کامل پشت سر آقای میرسلیم نماز می‌خوانیم، به او اعتماد داریم و تکلیف الهی خود می‌دانیم که به وی رای دهیم.» سخنانی که براساس آن، به‌نظر می‌رسد آشفتگی و اختلاف در اصولگرایان بیش از گذشته نمایان شده است و جبهه مردمی نیروهای انقلاب (جمنا) نتوانسته آن ائتلافی را که انتظار می‌رفت در بین اصولگرایان ایجاد کند.

اردوگاه اصلاح‌طلبان

از سوی دیگر، هنوز وضعیت در جریان اصلاحات و اعتدال مشخص نیست و معلوم نیست چه فرد یا افرادی در کنار روحانی به‌عنوان کاندیدای پوششی حضور خواهند داشت. در همین ارتباط روز گذشته الیاس حضرتی در گفت‌وگو با «ایرنا» اعلام کرد که اصلاح‌طلبان با وحدت از روحانی حمایت می‌کنند. او همچنین گفت که اصلاح‌طلبان هنوز در مورد کاندیدای پوششی به نتیجه نهایی نرسیده‌اند. همزمان به گزارش «ایرنا» محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از حمایت یکپارچه اعضای کابینه از حضور رئیس‌جمهوری در انتخابات خبر داد. در همین حال به گزارش «ایسنا» با پیشنهاد مرعشی مرتضی حاجی رئیس شورای ستاد انتخاباتی اصلاح‌طلبان تهران شد.