گروه اقتصاد بین‌الملل- شادی آذری: کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد (آنکتاد) گزارش جدید خود با عنوان «بررسی روندهای سرمایه‌گذاری جهان» را منتشر کرد. این گزارش که دو بار در سال منتشر می‌شود، روندهای سرمایه‌گذاری در نقاط مختلف جهان را مورد بررسی قرار می‌دهد. بر این اساس، طی سال ۲۰۱۶ سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سطح جهان ۱۳ درصد افت داشته است. برآوردها نشان می‌دهد رقم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جهان در سال ۲۰۱۶ بالغ بر ۵۲/ ۱ تریلیون دلار شده است و این در شرایطی است که یک سال پیش یعنی در سال ۲۰۱۵ سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی جهان با رقم ۷/ ۱ تریلیون دلار و افزایشی ۳۶ درصدی نسبت به سال پیش از آن،‌ رکورد شکسته و به بالاترین سطح از سال ۲۰۰۷ تاکنون رسیده بود. آنکتاد علت افت این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها در جهان را ضعف در اقتصاد جهانی و کندی رشد حجم تجارت جهانی اعلام کرد. آنکتاد علاوه بر این پیش‌بینی کرده است که در سال پیش‌رو روند سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی در جهان احیا خواهد شد، اما این احیا نسبتا کم خواهد بود.

موخیسا کیتویی، دبیرکل آنکتاد در این رابطه گفت: «احیای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در مسیری پرفراز و نشیب ادامه خواهد یافت. یکی از نگرانی‌های موجود در رابطه با افت شدید پروژه‌های سرمایه‌گذاری در تولیدات کارخانه‌ای است که نقش مهمی را در بهبود به‌شدت مورد نیاز در تولید کشورهای در حال توسعه ایفا می‌کند.» دکتر کیتویی افزود:‌ «با نگاه به آینده می‌توانیم بگوییم که عناصر بنیادین اقتصادی نوید یک افزایش بالقوه حدود ۱۰ درصدی در سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی سال ۲۰۱۷ را می‌دهند. اما نااطمینانی‌هایی عمده در رابطه با شکل تحولات در سیاست‌های اقتصادی آینده در کوتاه‌مدت می‌تواند موجب سرکوب سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی شود.»آنکتاد اعلام کرد: کاهش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سال ۲۰۱۶ در همه نقاط جهان به یک میزان نبوده است و این نشان‌دهنده یکسان نبودن تاثیر فضای اقتصادی فعلی جهان بر کشورهای مختلف است. بر این اساس، طی سال ۲۰۱۶ سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در اروپا ۲۹ درصد افت کرد و به ۳۸۵ میلیارد دلار رسید و برخی از کشورهای این ناحیه شاهد نوسانات شدید در ورودی سرمایه‌های خارجی بودند. از سوی دیگر در آمریکای شمالی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی رشد نسبتا کم ۶درصدی را شاهد بود؛ اما این رشد سرمایه‌گذاری در سایر اقتصادهای پیشرفته به‌ویژه استرالیا و ژاپن قابل توجه بوده است.

آنکتاد همچنین اعلام کرد: کندی رشد اقتصادی و افت قیمت کالاها بر جریان سرمایه‌های خارجی به‌سوی اقتصادهای در حال توسعه اثر منفی گذاشت و ورود سرمایه‌های مستقیم خارجی به این اقتصادها ۲۰ درصد افت کرد و برآوردها آن را در رقم ۶۰۰ میلیارد دلار نشان می‌دهد و این کاهش در آسیا و آمریکای لاتین بسیار شدید بوده است. با وجود این، اقتصادهای در حال توسعه، همچنان نیمی از ۱۰ اقتصاد برتر میزبان سرمایه‌های مستقیم خارجی را تشکیل می‌دهند. جریان سرمایه‌های مستقیم خارجی به سمت اقتصادهای در حال گذار تا ۳۸درصد افزایش یافت و ۵۲ میلیارد دلار برآورد می‌شود.آنکتاد در گزارش خود با اشاره به افت موج ادغام و خرید شرکت‌های خارجی در جهان اعلام کرد که ۱۳ درصد افزایش در فروش خالص شرکت‌ها و رسیدن آن به رقم ۸۳۱ میلیارد دلار نسبت به افزایش‌های ۶۷ درصدی و ۶۸ درصدی که به ترتیب در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ به ثبت رسید، افزایشی ناچیز است. بر این اساس، ارزش سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بکر (حوزه‌هایی که تاکنون دست نخورده بوده‌اند)، افزایشی ۵ درصدی داشته که البته حاصل چند مورد پروژه بسیار بزرگ در معدودی از کشورها بوده است. در عوض اغلب کشورهای جهان شاهد افت ارزش سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی در این حوزه‌هایشان بوده‌اند.

بر این اساس، روند تغییرات در جذب سرمایه‌گذاری خارجی مناطق مختلف جهان به این شرح بوده است: اروپا ۲۹- درصد، آسیا و اقیانوسیه در حال توسعه ۲۲- درصد، آمریکای لاتین و کارائیب ۱۹- درصد، آفریقا ۵- درصد، اقتصادهای در حال گذار ۳۸+ درصد و آمریکای شمالی ۶+ درصد. بر این اساس، سهم اقتصادهای توسعه یافته از کل جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان افزایش یافته و به ۵۷ درصد رسیده است. ایالات متحده همچنان مانند گذشته بزرگ‌ترین میزبان سرمایه‌های مستقیم خارجی جهان بوده و توانسته است بالغ بر ۳۸۵ میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی را جذب کند. بعد از آن انگلستان با جذب ۱۷۹ میلیارد دلار رتبه دوم را به خود اختصاص داده است و این در شرایطی است که در سال گذشته این کشور در جایگاه دوازدهم قرار داشت. چین با جذب ۱۳۹ میلیارد دلار همچنان جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است.

برندگان جذب سرمایه‌های مستقیم خارجی

برندگان جذب سرمایه‌های مستقیم خارجی