دبیر شورای‌عالی امنیت ملی اعلام کرد
موضع رسمی در مورد حکومت آل‌سعود
دنیای اقتصاد: دبیر شورای‌عالی امنیت ملی اعلام کرد: ایران نه‌تنها در پی سقوط آل‌سعود نیست؛ بلکه مایل به مهار تلاش‌ها برای سرنگونی حکومت عربستان است. به گزارش «ایرنا» امیر دریابان علی شمخانی در گفت‌وگو با «فصلنامه مطالعات سیاست خارجی تهران» همچنین تاکید کرد: سقوط آل‌سعود هیچ گاه به معنای جایگزینی یک حکومت مطلوب نخواهد بود؛ در پی سقوط آل‌سعود، به احتمال قریب به یقین عربستان تجزیه و تفکر منحط افراطی ـ داعشی بر بخش‌های مهمی از این کشور حاکم خواهد شد.
سخنان شمخانی در شرایطی مطرح می‌شود که چند روز پیش پایگاه تحلیلی «رای‌الیوم» تاکید کرده بود که ریاض بعد از شکست در سوریه و یمن به گفت‌وگو با ایران روی آورده است.
دنیای اقتصاد: دبیر شورای‌عالی امنیت ملی اعلام کرد: ایران نه‌تنها در پی سقوط آل‌سعود نیست؛ بلکه مایل به مهار تلاش‌ها برای سرنگونی حکومت عربستان است. به گزارش «ایرنا» امیر دریابان علی شمخانی در گفت‌وگو با «فصلنامه مطالعات سیاست خارجی تهران» همچنین تاکید کرد: سقوط آل‌سعود هیچ گاه به معنای جایگزینی یک حکومت مطلوب نخواهد بود؛ در پی سقوط آل‌سعود، به احتمال قریب به یقین عربستان تجزیه و تفکر منحط افراطی ـ داعشی بر بخش‌های مهمی از این کشور حاکم خواهد شد.
سخنان شمخانی در شرایطی مطرح می‌شود که چند روز پیش پایگاه تحلیلی «رای‌الیوم» تاکید کرده بود که ریاض بعد از شکست در سوریه و یمن به گفت‌وگو با ایران روی آورده است. این تحلیل در شرایطی از سوی این پایگاه صورت گرفته است که پیش از این «ترکی الفیصل» رئیس پیشین سازمان اطلاعات عربستان، در مخالفت با اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب مردم آمریکا در قبال برجام گفته بود «لغو توافق هسته‌ای می‌تواند به بروز تنش‌های بیشتر در خاورمیانه منجر شود و ترامپ به‌جای لغو توافق هسته‌ای، تمرکز خود را بر سیاست‌های منطقه‌ای تهران بگذارد.» سخنانی که بسیاری از آن به‌عنوان تغییر سیاست خصمانه عربستان در قبال ایران یاد می‌کنند. اظهار‌نظر ترکی الفیصل از این جهت حائز اهمیت است که ریاض طی دو سال مذاکرات هسته‌ای، از مخالفان سرسخت مذاکرات هسته‌ای ایران با اعضای گروه ۱+۵ به‌خصوص گفت‌وگوهای دوجانبه ایران و آمریکا بود. این مخالفت به اندازه‌ای جدی بود که در جریان مذاکرات هسته‌ای در آذر سال ۹۳ در وین، سعود الفیصل وزیر خارجه وقت عربستان در سفری غیرمنتظره به وین با جان کری وزیر خارجه آمریکا در فرودگاه دیدار و گفت‌وگو کرد و به اعتقاد بسیاری مذاکرات هسته‌ای در آن مقطع را تحت‌تاثیر قرارداد.ازسوی دیگر می‌توان از ارسال دعوت‌نامه حج به تهران، برای حضور حجاج ایرانی در حج سال ۹۶ به‌عنوان یکی دیگر از نشانه‌های تغییر موضع ریاض در قبال ایران یاد کرد. در همین ارتباط سه روز پیش ابراهیم جعفری، وزیر خارجه عراق در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما از میانجی‌گری این کشور میان ایران و عربستان با ارسال پیام‌های شفاهی میان دو کشور برای بهبود روابطشان خبر داد.اگرچه این موضوع روز گذشته از سوی ثامر‌السبهان، مشاور پادشاه عربستان تکذیب شد و او در گفت‌وگو با روزنامه الحیات گفت که «عربستان به میانجی‌گری هیچ طرفی برای رفع اختلاف با ایران نیاز ندارد»، اما به‌نظر می‌رسد دو کشور تصمیم گرفته‌اند روزنه‌ای در روابط تیره‌شان که در ماه جاری یکساله شد ایجاد کنند. ایران و عربستان دی‌ماه سال گذشته به‌دنبال حمله برخی افراد به سفارت عربستان در تهران روابط دیپلماتیک‌شان را به‌طور کامل قطع کردند.سخنان روز گذشته دبیر شورای‌عالی امنیت ملی مبنی‌بر اینکه «ایران نه‌تنها در پی سقوط آل‌سعود نیست؛ بلکه مایل به مهار تلاش‌ها برای سرنگونی حکومت عربستان است» را نیز می‌توان در راستای تغییر مواضع دو کشور در قبال یکدیگر توصیف کرد. البته علی شمخانی در کنار این سخنان با اشاره به وجود طرح‌هایی از سوی کشورهای غربی برای تجزیه منطقه گفت: کشورهایی مانند ترکیه و عربستان سعودی باید تکلیف خودشان را روشن کنند، آیا از روند تجزیه در سوریه و کشورهای اسلامی استقبال می‌کنند؟ آیا عربستان از شعله‌ور شدن آتش تجزیه در منطقه مصون است؟او همچنین در گفت‌وگو با «فصلنامه مطالعات سیاست خارجی تهران» گفت: اینکه آمریکا یا برخی دیگر از کشورها تلاش کنند به جای مردم سوریه تصمیم بگیرند یا بگویند چه کسی حق کاندیدا شدن دارد یا ندارد، مغایر با اصول دموکراسی و حق تعیین سرنوشت ملت‌ها است.دبیر شورای‌عالی امنیت ملی با اشاره به اهمیت راهبردی پیروزی‌های ارتش سوریه در شرق حلب گفت: آزادسازی مقتدرانه حلب و پاکسازی اطراف دمشق از طریق عملیات نظامی و مصالحه سیاسی، گواه موفقیت راهبرد مشترک سوریه، ایران، روسیه و جبهه مقاومت در برابر ائتلاف‌های تبلیغاتی جبهه آمریکایی است.
ایران پشت‌سر سوریه ایستاده است
امیر دریابان شمخانی با بیان اینکه جنگ امروز در سوریه از حیث حمایت‌های عربی و غربی، بی‌شباهت با جنگ تحمیلی هشت‌ساله علیه جمهوری اسلامی ایران نیست، تاکید کرد: در جنگ تحمیلی، دنیا با تمام ظرفیت‌هایش در کنار صدام بود. در سوریه نیز ائتلاف‌هایی از چندین کشور تحت عناوینی چون دوستان سوریه شکل گرفت که از تامین سلاح، پول و برگزاری دوره‌های آموزشی برای گروه‌های تروریست مضایقه نکردند.دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در ادامه تاکید کرد: به‌هم‌ریختگی نظم موجود در منطقه، هزینه همه کشورها را افزایش داده و به دستاوردهای رژیم صهیونیستی خواهد افزود. وی یادآور شد: حمایت از سوریه و بشار اسد در چارچوب راهبرد جمهوری اسلامی ایران برای حراست از جبهه مقاومت و مقابله با تروریسم صورت می‌گیرد و تا زمانی که دولت سوریه احساس نیاز کند، جمهوری اسلامی ایران پشت‌سر سوریه ایستاده است.دبیر شورای‌عالی امنیت ملی دراین گفت‌وگو در پاسخ به سوالی در مورد آینده سوریه نیز گفت: نحوه شکل‌گیری روندهای سیاسی و تفاهم طیف‌های مختلف داخلی، آینده سوریه را تعیین خواهد کرد. همه طرف‌ها به‌طور همزمان باید به مهار جریان تروریسم، قطع کمک‌های خارجی به آنها و گفت‌وگوهای ملی بیندیشند. ما این روند را بهترین شیوه برای پایان دادن به بحران این کشور ارزیابی می‌کنیم و طی سال‌های گذشته نیز همین روند را تعقیب کرده‌ایم. او گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره در برابر رشد افراطی‌گری ایستادگی کرده و از وحدت سرزمینی کشورهای منطقه دفاع می‌کند؛ چراکه تجزیه کشورها را زمینه‌ساز حاکمیت تفکر تروریستی بر سرزمین‌های اسلامی می‌داند و این رخداد با منافع راهبردی جهان اسلام در تعارض است. وی افزود: متاسفانه در مقابل شاهدیم که پیامد سیاست‌های منطقه‌ای حاکمان سعودی در سوریه و یمن عملا تقویت گروه‌های تروریستی و یارگیری از میان آنها است.
طرح 4 ماده‌ای ایران
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در ادامه از ارائه طرح سیاسی چهار ماده‌ای ایران برای پایان دادن به بحران در سوریه مشتمل بر آتش‌بس فوری، اجرای اصلاحات، شکل‌گیری گفت‌وگوهای داخلی و برگزاری انتخابات فراگیر خبر داد.
دو دیدگاه در مورد عربستان
اظهارات دبیر شورای عالی امنیت ملی در خصوص اینکه به‌رغم برخی از تصورات، جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها در پی سقوط آل‌سعود نیست، بلکه مایل به مهار تلاش‌ها برای سرنگونی حکومت عربستان است، در واقع ریشه در یک دیدگاه واقع‌گرایانه در برخورد با عربستان دارد که در مقابل دیدگاه آرمان‌گرایانه دیگر که معتقد به سقوط آل‌سعود است، تاکید را بر مدیریت رفتارهای سعودی می‌گذارد. طرفداران دیدگاه واقع‌گرایی که نزد مقامات ایران طرفداران زیادی دارد، معتقدند سقوط آل‌سعود هیچگاه به معنای جایگزینی یک حکومت مطلوب نخواهد بود؛ بلکه به احتمال قریب به یقین عربستان تجزیه و تفکر منحط افراطی ـ داعشی بر بخش‌های مهمی از این کشور حاکم خواهد شد. به‌خصوص با توجه به اینکه عربستان خاستگاه تفکر وهابیت و همچنین خاستگاه بنیادگرای است، زمینه‌ها برای قدرت‌گیری این جریان بسیار زیاد است. این گروه معتقدند مشکل امروز خاورمیانه وجود دولت‌های بی‌ثبات و شکننده است که زمینه را برای تجزیه و افراط‌گرایی فراهم آورده است؛ بنابراین این دیدگاه تحلیل خود را بر پیامدهای این سقوط متمرکز می‌کند و معتقد است حل مشکل نه در سقوط عربستان، بلکه در حل و فصل تنش‌ها با این کشور است.در مقابل؛ دیدگاه دوم معتقد است که اگرچه جایگزینی آل‌سعود، یک رژیم دموکراتیک نخواهد بود، اما سقوط عربستان به‌عنوان بازیگری مهم و ثروتمند می‌تواند علاوه‌بر اینکه مهم‌ترین و قدرتمندترین رقیب منطقه‌ای ایران را از گردونه خارج سازد، به لحاظ ژئوپلیتیک به برتری ایران در خاورمیانه نیز منجر خواهد شد. همچنین به لحاظ ایدئولوژیک و گفتمانی نیز یک دولت سنی قدرتمند با تفاسیر سفت و سخت وهابی که دشمن اول شیعیان است نیز از بین می‌رود. البته این دیدگاه چندان به پیامدهای سقوط عربستان توجه نمی‌کند و صرفا اجرای این پروژه را مهم می‌داند.
ارسال نظر