موضع رسمی مردان ترامپ درباره برجام

دنیای اقتصاد: سه گزینه مهم و اصلی تیم امنیتی دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات‌متحده آمریکا طی چند روز گذشته با حضور در کمیته روابط خارجی مجلس سنا به تشریح برنامه‌های خود پرداخته و به سوالات نمایندگان پاسخ دادند. رکس تیلرسون، نامزد معرفی شده برای وزارت خارجه، جیمز متیس، گزینه وزارت دفاع و مایک پومپئو، گزینه پیشنهادی دونالد ترامپ برای ریاست سازمان «‌سیا» با حضور در سنا، مواضع خود را درباره ایران و بحث برجام بیان کردند. جیمز متیس، نامزد پیشنهادی رئیس‌جمهور منتخب آمریکا برای پست وزارت دفاع با بیان اینکه توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵«توافقی ناقص» است، تاکید کرد که باید به اجرای این توافق ادامه داد. رکس تیلرسون، نامزد پیشنهادی دونالد ترامپ برای تصدی وزارت خارجه آمریکا نیز می‌گوید خواستار لغو کامل توافق هسته‌ای با ایران نیست، اما «بررسی کامل» آن را صلاح می‌داند. همچنین مایک پومپئو ۵۲ ساله گزینه پیشنهادی برای سازمان سیا که از مخالفان برجام بود، در نشست سنا تاکیدکرد: رژیمی که برای نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران وضع شده بسیار خوب است.

آمریکا به قولی که داده پایبند است

متیس ۶۶ ساله در نشست روز پنج‌شنبه سنای آمریکا که برای بررسی صلاحیتش تشکیل شده بود، به تشریح برنامه‌های خود به‌عنوان وزیر دفاع آتی آمریکا در صورت تایید سنا پرداخت. به گزارش «ایسنا» به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، متیس که در آمریکا به سگ ‌هار شهرت دارد درباره توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ گفت: «از نظر من این توافق ناقص است و توافقی دوستانه نیست اما وقتی آمریکا قولی می‌دهد، ما باید به آن احترام بگذاریم، به آن پایبند باشیم و به همکاری با متحدانمان ادامه دهیم.»

متیس در حالی این اظهارات را درباره توافق هسته‌ای با ایران مطرح کرده است که دونالد ترامپ در زمان رقابت‌های انتخاباتی‌اش گفته بود، در صورت پیروزی این توافق را که از نظر او بدترین معامله ممکن است، پاره خواهد کرد. نامزد پیشنهادی ترامپ برای وزارت دفاع آمریکا در ادامه سخنان خود با تکیه بر ادعاهای بی‌اساس و خصمانه غرب و آمریکا علیه سیاست‌های منطقه‌ای ایران گفت که نفوذ مخرب ایران در خاورمیانه در حال افزایش است و این نفوذ تهدیدی برای منطقه و منافع آمریکا در آن به حساب می‌آید. وی پیش از این نیز ایران را تهدیدی بزرگ در منطقه خوانده بود. این در شرایطی است که مقامات ایران همواره این ادعاها را رد و تاکید کرده‌اند که تهران هیچ‌ دخالتی در امور داخلی دیگر کشورها ندارد و ملت‌ها خود باید سرنوشت کشورهایشان را تعیین کنند. متیس همچنین در جلسه سنا به برنامه موشک‌های بالستیک ایران اشاره و تاکید کرد که باید تهدید موشک‌های بالستیک ایران جدی گرفته شود.

ادعای گزینه سازمان سیا درباره ایران

از سوی دیگر مایک پومپئو نامزد ریاست سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، می‌گوید که براطلاع‌رسانى دقیق به سنا در مورد اجراى توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام متمرکز خواهد بود. پومپئو این سخنان را در جلسه کمیته سنا که روز پنج‌شنبه برای تایید به‌عنوان رئیس این نهاد اطلاعاتی آمریکا تشکیل شده بود، اظهار کرد. این نماینده جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا توجه ویژه‌ای به اخبار ایران دارد و منتقد سرسخت توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی بوده است. مایک پومپئو، نماینده کانزاس در مجلس نمایندگان، در نشست سنا با اشاره به این موضوع که رژیمی که برای نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران وضع شده بسیار خوب است اما گستاخانه ادعا کرد: «ایرانی‌ها در تقلب حرفه‌ای هستند و باید به دقت بر اجرای این موارد نظارت کرد.» او که از منتقدان توافق هسته‌ای دولت باراک اوباما با ایران بوده است، گفت: «با وجودی که به‌عنوان عضو مجلس نمایندگان با این توافق مخالفت کردم ولی در صورت تایید من به‌عنوان رئیس سیا، نقش من تغییر خواهد کرد.»

او در بخش دیگری از سخنانش مدعی شد: «ایران به بازیگری مخرب‌تر در اوضاع خاورمیانه بدل شده است.» همچنین او چند ماه پیش در یادداشتی مدعی شده بود که یک سال بعد از توافق هسته‌ای اوباما با ایران، این توافق آمریکا را در معرض خطر فزاینده قرار می‌دهد. با توجه به همین مواضع و اظهار نظرها، در جلسه روز پنج‌شنبه کمیته سنا از او نقل قول شد که اخیرا مقاله‌ای درباره به هم زدن توافق هسته‌ای با ایران را همرسانی کرده و نوشته است که منتظر عقبگرد از این توافق فاجعه‌بار است که پومپئو در پاسخ گفت که این اظهارات پیش از اعلام نامزدی‌اش برای تصدی ریاست سیا بوده است و تاکید کرد که درصورت تایید شدنش برای تصدی این مقام او بر اطلاع‌رسانى دقیق به سنا در مورد اجراى توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام متمرکز خواهد بود.

بررسی کامل برجام

از سوی دیگر رکس تیلرسون، نامزد پیشنهادی دونالد ترامپ برای تصدی وزارت خارجه آمریکا که روز چهارشنبه در جلسه پرسش و پاسخ کمیته روابط خارجی سنای آمریکا حاضر شده بود، با تاکید بر این موضوع که خواستار لغو کامل توافق هسته‌ای با ایران نیست، گفت که «بررسی کامل» آن را صلاح می‌داند. تیلرسون افزود که اگر به‌عنوان وزیر خارجه آمریکا تایید شود همه قراردادهای بین‌المللی را که منجر به بلوکه شدن توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای شده‌اند مورد بازنگری و بررسی کامل قرار خواهد داد. اما او وعده نداده است که برجام را پاره خواهد کرد. گزینه پیشنهادی برای وزارت خارجه آمریکا همچنین گفت که نظام راستی آزمایی و نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را افزایش خواهد داد تا اطمینان حاصل شود که این کشور توافق را نقض نمی‌کند و اگر تهران توافق را زیر پا بگذارد باید پاسخگو باشد و مجازات شود. او افزود: «ما باید توانایی خود را در زمینه راستی‌آزمایی و پایبندی ایران به توافق هسته‌ای مورد بررسی قرار دهیم.» به گزارش «ایسنا» تیلرسون در بخشی از سخنان خود در مورد ایران با طرح این ادعا که «ایران و کره‌شمالی کشورهایی هستند که خطر ایجاد می‌کنند»، گفت: «شرایط درباره ایران مناسب نیست و آنها به وعده‌هایی که می‌دهند عمل نمی‌کنند.» این در حالی است که از زمان اجرایی شدن برجام تاکنون براساس گزارش‌های مختلف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اذعان مقامات آمریکایی، ایران تاکنون به همه تعهدات خود در برجام پایبند بوده است. پیش‌تر نیز یو‌اس‌ای‌ تودی گزارش داده بود که شرکت نفتی اکسون موبیل در زمان ریاست رکس تیلرسون با ایران، سوریه و سودان و از طریق شرکت‌های تابعه این شرکت در اروپا تعامل تجاری داشته است. درواقع تیلرسون، در مقام مدیر عامل شرکت نفتی اکسون، در سال ۲۰۱۰ به نفع برداشتن تحریم‌های نفتی علیه ایران، سرمایه‌گذاری و امنیت تجارت و انرژی، در کنگره آمریکا رایزنی کرده بود. او در جلسه سنا در پاسخ به پرسشی درباره تجارت شرکت «اکسون موبیل» با ایران، سوریه و سودان گفت: «این داد و ستدها کاملا قانونی بوده است.» با توجه به مواضع وزرا و اعضای پیشنهادی ترامپ برای تیم سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا درخصوص ایران و برجام به نظر می‌رسد که برجام به احتمال زیاد در دوره ترامپ حفظ خواهد شد اما ممکن است بازبینی‌ و اصلاحاتی در آن صورت بگیرد.در واکنش به سخنان تیلرسون، مجید تخت‌روانچی معاون وزیر خارجه و کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در سخنانی تاکید کردند که برجام قابل بررسی و بازنگری مجدد نیست.

گارانتی برجام در آسمان ایران