دنیای اقتصاد: تصویب تمدید قانون تحریم‌ها علیه ایران (ISA) در سنای آمریکا با واکنش جدی مقامات ایرانی روبه‌رو شده است؛ از دفتر مقام معظم رهبری تا بسیاری از نمایندگان مجلس، با انتقادهای صریح به این موضوع واکنش نشان داده و این مصوبه را مغایر با روح برجام و نقض آن خوانده‌اند. کانال تلگرامی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری در واکنش به این ماجرا، فیلمی از سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب در جمع بسیجیان منتشر کرد که ایشان در آن دیدار با اشاره به تمدید قانون تحریم‌های ۱۰ ساله در کنگره آمریکا، خاطرنشان کردند: «اگر این تمدید، اجرایی و عملیاتی شود، قطعا نقض برجام است و بدانند جمهوری اسلامی ایران حتما در مقابل آن واکنش نشان خواهد داد.» سرلشکر حسن فیروزآبادی مشاور عالی نظامی فرماندهی معظم کل قوا نیز دراین باره به سنای آمریکا هشدار داد که هزینه‌های نظامی نقض برجام سنگین خواهد بود.

بسیاری از نمایندگان مجلس نیز تصویب ISA را محکوم کردند. مجلسی‌ها بلافاصله پس از اعلام خبر تصویب تمدید قانون تحریم‌ها علیه ایران در سنای آمریکا، دست به کار شدند و از طرح‌های متقابلی در این زمینه خبر دادند. سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس در این باره به دو اقدام مجلس ایران در مقابله با تمدید ISA اشاره کرد. بر اساس آنچه بهروز نعمتی به «ایرنا» گفته، مجلسی‌ها قصد دارند در اولین گام، قطعنامه‌ای را منتشر کنند که ۲۲۰ نفر از نمایندگان مجلس آن را امضا کرده‌اند. همچنین مجلسی‌ها طرحی دو فوریتی را به هیات‌رئیسه ارائه خواهند داد که در صورت تصویب در صحن علنی پارلمان، استفاده از کالاهای آمریکایی را ممنوع می‌کند.

محمدرضا تابش، نماینده اردکان در مجلس هم دیروز در کانال تلگرامی خود پیش‌بینی کرد که این طرح دو فوریتی با رای قاطع نمایندگان تصویب و اجرایی شود. او در این یادداشت تلگرامی نوشت که پیش‌نویس این طرح در کمتر از یک ساعت به امضای ۱۴۵ نفر از نمایندگان گرایش‌های مختلف سیاسی مجلس رسیده است. همچنین مجتبی ذوالنور، رئیس کمیته هسته‌ای مجلس دیروز در گفت‌وگویی با خبرگزاری صدا و سیما گفت: «در جلسه علنی روز یکشنبه، مجلس یک طرح دو فوریتی را به امضای نمایندگان خواهیم رساند که آن طرح، دولت را ملزم می‌کند به هیچ یک از محدودیت‌های برجامی پایبند نماند و در چارچوب ان‌پی‌تی از همه حقوق هسته‌ای مجاز خود بدون هیچ محدودیتی استفاده کند.» مجتبی ذوالنور افزود: «این تکلیف به دولت شامل افزایش میزان غنی‌سازی اورانیوم به هر میزان درصد که مورد نیاز کشور باشد می‌شود.» او تاکید کرد: «هیچ کدام از این اقدامات خلاف ان‌.‌پی‌.‌تی نیست و ما با توجه به اینکه پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرا کرده‌ایم، دولت موظف است طبق این طرح دوفوریتی اجرای پروتکل الحاقی را به حالت تعلیق درآورد.»

طرح سه فوریتی؟

با این همه به‌نظر می‌رسد پای یک طرح سه فوریتی دراین باره نیز در میان باشد. خبرگزاری فارس با انتشار خبری از تدوین طرح سه فوریتی نمایندگان مجلس برای از سرگیری تمامی فعالیت‌های هسته‌ای خبر داد و نوشت: این طرح در قالب یک ماده واحده و ۵ تبصره تدوین شده و هدف از تدوین آن مقابله با مصوبه سنای آمریکا است. اکبر رنجبرزاده، عضو هیات‌رئیسه مجلس هم این خبر را در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم تایید کرد و گفت که این طرح احتمالا فردا یکشنبه (۱۴ آذر) تقدیم هیات‌رئیسه مجلس می‌شود. در دو سال اخیر این دومین طرح سه فوریتی است که در مجلس مطرح می‌شود. گرچه یکی از این طرح‌ها در مجلس نهم و مورد اخیر در مجلس دهم مطرح شده اما وجه اشتراک هر دوی این طرح‌های سه فوریتی، موضوع فعالیت‌های هسته‌ای ایران است.

۲۲ اردیبهشت‌ماه سال ۹۴ و در مجلس نهم بود که طرح سه فوریتی «توقف مذاکرات هسته‌ای تا پایان تهدیدات آمریکا» توسط جواد کریمی‌قدوسی تدوین و به هیات‌رئیسه مجلس ارائه شد، طرحی که هیچ وقت با سه فوریت در صحن مجلس بررسی نشد و در جریان مذاکرات هسته‌ای و فعالیت مجلسی‌ها تحت‌الشعاع طرح‌های موازی دیگر قرار گرفت. این در شرایطی است که قید سه فوریت بر اساس قانون آیین‌نامه داخلی مجلس زمانی برای طرح‌ها انتخاب می‌شود که کشور در حالت کاملا اضطراری و بحرانی قرار داشته باشد و طرح برای مقابله سریع با خسارت حتمی باشد. تصویب طرح‌ها و لوایح سه فوریتى، آنقدر حیاتی است که پس از تصویب فوریت، بلافاصله کلیات و سپس در همان جلسه نسبت به ماده واحده یا هر یک از مواد مذاکره و راى‌‌گیرى مى‌ شود. آیت‌الله محمد‌علی موحدی‌کرمانی، امام جمعه موقت تهران هم دیروز در خطبه‌های نماز جمعه با بیان اینکه از آمریکا جز دشمنی انتظار نمی‌رود، گفت: «اگر شما به سوی پاره کردن برجام می‌روید طبق بیان رهبری معظم انقلاب، ما قبل از شما آن را می‌سوزانیم.» هم‌زمان خطیبان نماز جمعه سراسر کشور نیز در خطبه‌های این هفته به انتقاد از مصوبه مجلس سنای آمریکا مبنی‌بر تمدید تحریم‌ها علیه ایران پرداختند.