مشاور امنیت ملی اوباما به ترامپ هشدار داد

تاوان نقض برجام برای آمریکا

دنیای اقتصاد: در شرایطی که هشدارها به دونالد ترامپ درخصوص نقض برجام در حال افزایش است، مشاور امنیت ملی کاخ سفید می‌گوید حفظ توافق هسته‌ای با ایران به سود آمریکا است و پاره کردن آن باعث می‌شود ایران برنامه هسته‌ای خود را با تمام قوا از سر بگیرد. به گزارش باشگاه خبرنگاران، «سوزان رایس» مشاور امنیت ملی آمریکا در گفت‌وگو با «فرید زکریا» مجری ویژه برنامه «سی ان ان»، در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا می‌تواند از توافق هسته‌ای ایران کنار بکشد، گفت: «ابتدا باید یادآوری کنم که ما با توافق ایران به چه دستاوردهایی رسیدیم؛ اکنون نزدیک به یک سال و شش ماه از زمان اجرای توافق می‌گذرد و ایران پیوسته به تعهدات خود در چارچوب توافق، پایبند بوده است.

دنیای اقتصاد: در شرایطی که هشدارها به دونالد ترامپ درخصوص نقض برجام در حال افزایش است، مشاور امنیت ملی کاخ سفید می‌گوید حفظ توافق هسته‌ای با ایران به سود آمریکا است و پاره کردن آن باعث می‌شود ایران برنامه هسته‌ای خود را با تمام قوا از سر بگیرد. به گزارش باشگاه خبرنگاران، «سوزان رایس» مشاور امنیت ملی آمریکا در گفت‌وگو با «فرید زکریا» مجری ویژه برنامه «سی ان ان»، در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا می‌تواند از توافق هسته‌ای ایران کنار بکشد، گفت: «ابتدا باید یادآوری کنم که ما با توافق ایران به چه دستاوردهایی رسیدیم؛ اکنون نزدیک به یک سال و شش ماه از زمان اجرای توافق می‌گذرد و ایران پیوسته به تعهدات خود در چارچوب توافق، پایبند بوده است. این توافق، ۹۸ درصد اورانیوم غنی‌شده ایران را از میان بر‌می‌دارد.»

او افزود: «ایران همچنین دو‌سوم سانتریفیوژها و همه سانتریفیوژهای پیشرفته خود را برچیده و درون رآکتور پلوتونیوم، بتن ریخته و آن را از کار انداخته است. ما از جامع‌ترین نظام بازرسی‌هایی برخورداریم که تاکنون علیه یک برنامه هسته‌ای اعمال شده است. بنابراین، همه مسیرهای ایران به سلاح هسته‌ای بالقوه، قطع شده است. بنابراین، این توافق برای مردم آمریکا، مردم منطقه (غرب آسیا)، متحدان و شرکایی که برنامه هسته‌ای ایران بیش از همه آنها را تهدید می‌کرد، موثر واقع شده است.»رایس اعتراف کرد پاره کردن توافقی موثر، ما را در خارج از موازین یک توافق بین‌المللی قرار خواهد داد؛ در اینجا ایران خلف وعده نکرده است، بلکه آمریکا است که نه تنها در قبال ایران، بلکه در قبال اتحادیه اروپا، آلمان، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و همچنین شورای امنیت سازمان ملل که از این توافق حمایت کرده است، وعده‌شکنی کرده است. بنابراین، ما با این کار منزوی خواهیم شد.

مشاور امنیت ملی آمریکا ادعا کرد حتی توانایی ما برای اعمال نفوذ بر ایران بعد از پاره کردن توافق هسته‌ای از بین خواهد رفت. ایرانی‌ها دیگر با محدودیت‌های توافق روبه‌رو‌ نیستند و می‌توانند با تمام قوا، برنامه هسته‌ای خود را از سر بگیرند. اگر آنها چنین کاری کنند، ممکن است گزینه چندانی برای ما باقی نماند، جز اینکه به استفاده از نیروی نظامی برای دستیابی به نتیجه‌ای بیندیشیم که قبلا به شکل صلح‌آمیز از طریق توافق هسته‌ای به آن رسیده بودیم. سوزان رایس با طرح این ادعا که با لغو برجام، نظام تحریم‌ها را که با اعمال فشار کافی بر ایران باعث شد ما به توافق برسیم، از دست خواهیم داد، تاکید کرد: بنابراین، این شرایط برد-برد برای ایران خواهد بود. آنها از قیدها رها می‌شوند، ما منزوی خواهیم شد، هم‌پیمانان و شرکای ما از آمریکا به شدت خشمگین می‌شوند و برنامه هسته‌ای ایران نیز می‌تواند بدون مانع جلو برود. لغو برجام به نفع ما نیست. زمانی که مردم واقعیت‌ها را در نظر بگیرند، این دیگر یک شعار نیست؛ بلکه حاکمان وظیفه دارند گزینه‌های جایگزین را بررسی کنند. تصمیم منطقی نیز این خواهد بود که حفظ توافق هسته‌ای ایران، آشکارا به نفع آمریکا خواهد بود.

موج مخالفت‌ها با ترامپ

اظهارات جنجالی دونالد ترامپ نامزد جمهوری‌خواهان و منتخب ریاست‌جمهوری آمریکا درخصوص پاره کردن برجام باعث شده موج مخالفان در داخل و خارج آمریکا از عواقب و پیامدهای چنین اقدامی فراگیر شود. در همین خصوص، رئیس‌جمهوری آمریکا ابراز امیدواری کرده است که دونالد ترامپ و متحدان جمهوری‌خواه او در کنگره به «واقعیت‌های توافق هسته‌ای ایران» توجه کنند. اوباما روز دوشنبه ۱۴نوامبر(۲۴ آبان) در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از پیروزی ترامپ در انتخابات در کاخ سفید پیش‌بینی کرد که بر هم زدن توافق هسته‌ای ایران (برجام) دشوار باشد، زیرا به ادعای وی این توافق موثر واقع شده و از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کرده است. اوباما گفت: «توجیه به هم زدن توافقی که موثر بوده و مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شده، دشوار خواهد بود، به خصوص وقتی که گزینه جایگزین این باشد که ایران از زیر بار تمام تعهداتش بیرون بیاید و آزادانه به دنبال کسب سلاح هسته‌ای برود.»پیش‌تر اتحادیه اروپا در یک نشست اضطراری با تصویب بیانیه ۱۰ ماده‌ای از برجام حمایت و راه خود را از ترامپ جدا کرده بود.

وزیران خارجه اتحادیه اروپا گفتند که این اتحادیه «تعهد قاطعی» نسبت به اجرای این توافق دارد. فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان این نشست غیررسمی میان وزرای خارجه اتحادیه اروپا، از این توافق دفاع کرد و گفت که پایدار ماندن برجام و اجرای آن از اولویت‌های اتحادیه اروپا است. خانم موگرینی برجام را توافقی توصیف کرد که شورای امنیت سازمان ملل هم بر آن صحه گذاشته و تاکید کرد که حمایت از اجرای کامل این توافق از وظایف این سازمان است. در داخل خود آمریکا هم وزیر خارجه اسبق آمریکا تاکید کرد که انتخاب «دونالد ترامپ» به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا در واقع انقلابی علیه عقل متعارف بوده است و برهم زدن برجام بیش از آنکه به نفع آمریکا باشد به نفع ایران است. «هنری کیسینجر» در ارتباط با سرنوشت برجام در دولت ترامپ گفت که دور انداختن توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ بیش از آنکه به نفع آمریکا باشد، به نفع ایران است. کیسینجر تاکید کرد: «من چنین توافقی را حاصل نکردم، اما پایان دادن به آن در حال حاضر، معامله بزرگ و مهمی را برای ما حاصل نمی‌آورد.» همزمان، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا و یکی از گزینه‌های وزارت امورخارجه آمریکا در دولت ترامپ، تاکید کرد که دونالد ترامپ برجام را پاره نخواهد کرد و در این زمینه با کشورهای اروپایی و دیگران هماهنگ عمل خواهد کرد. باب کورکر سناتور ایالت تنسی درخصوص اینکه دونالد ترامپ توافق‌نامه هسته‌ای با ایران را نقض کند، اظهار تردید کرد و گفت چنین تصمیمی باعث انحراف دولت نوپای دونالد ترامپ در نخستین روزهای فعالیت آن خواهد شد و در این زمینه تاکید کرد رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا رویکردی ملایم‌تر در پیش خواهد گرفت و در دو طیف حزب‌های سیاسی در آمریکا تلاش خواهد کرد تا این توافق‌نامه را در شکل موجود آن مورد بازبینی قرار دهد.

کورکر با اشاره به اینکه این توافق بین آمریکا، اروپا، چین و روسیه و آمریکا با ایران امضا شده و ایالات متحده یکی از امضاکنندگان این توافق محسوب می‌شود، به سی‌ان‌ان گفت: «فکر نمی‌کنم که او توافق‌نامه را پاره کند، فکر نمی‌کنم که چنین چیزی، راه شروع به کار باشد. فکر می‌کنم کاری که او باید بکند این است که با کشورهای دیگر اجماع ایجاد کند مبنی بر اینکه (ایران) به‌طور قطع درحال نقض توافق‌نامه است. او قصد دارد کنگره را در این موضوع همراه خود داشته باشد و فکر می‌کنم که این بهترین رویکرد است.» از سوی دیگر، بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل نیز اعلام کرده این سازمان از توافق هسته‌ای ایران حمایت خواهد کرد، چون موضوع هسته‌ای، موضوعی است که پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان روی آن توافق کرده‌اند و مورد حمایت شورای امنیت قرار گرفته است. بان همچنین گفته است که سخنان ترامپ در مورد پاره کردن برجام لفاظی سیاسی در انتخابات بوده است.