حمله ترامپ به برجام و دفاع کلینتون
عکس: AFP
گروه دیپلماسی: نخستین مناظره انتخاباتی میان دو کاندیدای جمهوری‌خواه و دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا برگزار شد و آن‌طور که انتظار می‌رفت ایران یکی از محورهای این مناظره بود. در این مناظره ۹۰ دقیقه‌ای که در دانشگاه هوفسترای نیویورک انجام شد، دونالد ترامپ نامزد جمهوری‌خواهان تاکید کرد که ایران پس از توافق هسته‌ای به یک قدرت بزرگ تبدیل می‌شود در حالی که با اعمال تحریم‌ها دچار مشکل بود. در مقابل کلینتون با بیان اینکه در دوران سناتوری به تمام تحریم‌های ایران رای موافق دادم، اعلام کرد: «آمریکا درصدد برآمد که در کنار تحریم‌ها با سایر کشورها وارد تعامل شود و با تشکیل ائتلاف ایران را پای میز مذاکرات بکشاند؛ بدون آنکه جنگی رخ دهد.» این مناظره که با تاخیر نیم ساعته چهار بامداد به وقت تهران آغاز شد، مسائل مربوط به آینده آمریکا، رفاه، مالیات، اشتغال، سیاست خارجی و امنیت را موردنظر قرار داد.
ناظران پیش‌بینی کرده بودند این مناظره رکورد ۸۰ میلیونی مناظره جیمی کارتر و رونالد ریگان (۱۹۸۰) را بشکند. در این مناظره دونالد ترامپ هنگامی که به موضوع ایران و برنامه هسته‌ای‌اش رسید، گفت: «ایران پس از توافق هسته‌ای به یک قدرت بزرگ تبدیل می‌شود در حالی که با اعمال تحریم‌ها دچار مشکل بود.» ترامپ در طول ۹۰ دقیقه مناظره چندین بار از توافق هسته‌ای با ایران به شدت انتقاد کرد و در مقابل هیلاری کلینتون از این توافق دفاع کرد. دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای ایران با شش قدرت جهانی به‌عنوان یکی از شاهکارهای سیاست خارجی هیلاری کلینتون نام برد و مدعی شد که آنها (ایران) داشتند سقوط می‌کردند، زیر فشارتحریم داشتند خفه می‌شدند، اما احتمالا ایران با استفاده از این توافق به یک قدرت بزرگ بدل خواهد شد. نامزد حزب جمهوری‌خواه اضافه کرد: «اخیرا با بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل دیدار کردم او هم از این توافق‌ناراحت بود.» در مقابل کلینتون اظهار کرد: «من در دوران سناتور بودنم به تمام تحریم‌های ایران رای موافق دادم، اما پس از آن آمریکا درصدد آن برآمد که در کنار تحریم‌ها با سایر کشورها وارد تعامل شود و با تشکیل ائتلاف، ایران را پای میز مذاکرات بکشاند؛ بدون آنکه جنگی رخ دهد. این یک نمونه از همکاری دیپلماتیک برای حل یک مساله بین‌المللی است.»کاندیدای دموکرات ادعا کرد: «وقتی وزیر خارجه شدم ایران چند هفته تا دستیابی به مواد لازم برای ساخت بمب هسته‌ای فاصله داشت. ما سنگین‌ترین تحریم‌ها را علیه ایران وضع و در نهایت برنامه هسته‌ای ایران را بدون شلیک یک گلوله محدود کردیم.» کلینتون در ادامه گفت: «بسیار مهم است که ما به شرایط جهانی توجه داشته باشیم. من نسبت به توافقی که درباره برنامه هسته‌ای ایران حاصل شده راضی هستم. اگر دونالد ترامپ این توافق را مورد انتقاد قرار می‌دهد، باید بگوید که گزینه جایگزین چیست. ما باید در مورد چنین مسائلی با دقت بیشتری صحبت کنیم.» دونالد ترامپ در ادامه از پرداخت ۴۰۰ میلیون دلار پول نقد به ایران انتقاد کرد و گفت این پول به‌عنوان باج بود. هیلاری کلینتون در بخش دیگری از این مناظره از اظهارات دونالد ترامپ درخصوص حمله به قایق‌های تندرو ایرانی در آب‌های خلیج‌فارس انتقاد کرد و گفت، چنین اظهارات و رویکردی باعث می‌شود که آمریکا با جنگ دیگری مواجه شود.
مواضع پیشین درباره ایران
کلینتون و ترامپ درباره برجام و نحوه تعامل با ایران در برخی موضوعات همسو با حزب خود و در موارد دیگر غیرهمسو اظهارنظر می‌کنند. شماری از کارشناسان بر این باورند؛ مواضع هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ در قبال برجام تا حدود زیادی همسو با مواضع حزبی است، هر چند در برخی محورها هم غیرحزبی است، هیلاری کلینتون هر چند از اصل توافق برجام حمایت می‌کند، اما برخی موضع‌گیری‌های او نشان می‌دهد که در صورتی که رئیس‌جمهوری شود، مواضعش در قبال اجرای برجام تندتر از دولت اوباما خواهد بود.
دونالد ترامپ هم که از پاره کردن برجام سخن گفته معتقد است که باید سیاست‌های سختگیرانه‌تری در مواجهه با ایران اتخاذ شود. او از آزاد کردن دارایی‌های ایران به‌شدت انتقاد کرده و خواستار فروش موشک‌های معیوب به ایران شده بود. کلینتون ضمن حمایت از توافق‌نامه هسته‌ای ایران، شکل‌گیری مذاکرات ایران را مدیون تلاش‌های وی به‌عنوان وزیر خارجه آمریکا در اعمال تحریم‌های یکجانبه و چندجانبه متحدان آمریکا علیه ایران و به تصویب رساندن قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران عنوان کرده است. او سیاست خارجی خود در قبال ایران در صورت پیروزی در انتخابات را در راستای سیاست‌های اوباما توصیف می‌کند و کارآمدی توافق‌نامه را در سایه استراتژی گسترده‌تری نسبت به ایران می‌بیند. نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، سیاست خود در قبال توافق‌نامه هسته‌ای ایران را «بررسی همراه با بی‌اعتمادی» عنوان کرده است. او توافق‌نامه هسته‌ای ایران را «یک روز خوب در طول ۳۶ سال گذشته» خواند و افزود: ما پیش از اقدام به عادی‌سازی روابط با ایران نیازمند دیدن روزهای خوب بیشتری خواهیم بود. کلینتون در جمع هواداران خود در شهر میلواکی در ایالت ویسکانسین درباره بحران سوریه و نقش ایران ابراز کرده بود: «نباید اجازه دهیم نیروهای ایرانی با پیروزی در سوریه در مرزهای اسرائیل مستقر شوند.»
او همچنین در جای دیگری درخصوص راهبرد خود درباره سوریه گفته بود: «هدف ما برقراری آتش‌بس و بعد حل‌وفصل سیاسی از طریق گرد آوردن گروه‌های مختلف درگیر در سوریه بوده، اما این کار بسیار دشوار و پیچیده است، چون علاوه بر روسیه، ایران نیز یک نقش‌آفرین بزرگ محسوب می‌شود و ترکیه و عربستان و دیگران نیز هستند که از نظر خودشان منافع مهمی در سوریه دارند.» در سوی دیگر، اظهارات دونالد ترامپ در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران از یک تناقض برخوردار است. او در ابتدای کمپین انتخاباتی خود تنها نامزد جمهوری‌خواهی بود که ادعای پاره کردن توافق‌نامه هسته‌ای ایران در صورت پیروزی در انتخابات را رد کرد و آمریکا را ملزم به اجرای توافق‌نامه دانست. در جای دیگر تاکید کرد، در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، بر اجرای مفاد توافق‌نامه هسته‌ای ایران، به سختی نظارت خواهد داشت. او همچنین در چند ماه گذشته مدام از پاره کردن توافق هسته‌ای سخن به میان آورده اگرچه مشاورانش این اظهارات او را رد کرده و معتقدند که منظور ترامپ نظارت سفت و سخت بر برجام بوده است. ترامپ همواره مذاکره‌کنندگان آمریکایی را به ساده‌لوح بودن و نیرنگ خوردن از مذاکره‌کنندگان ایرانی متهم می‌کند و به‌خاطر ادامه مذاکرات در حالی که شهروندان آمریکایی در ایران زندانی بودند کاخ سفید را مورد انتقاد قرار داده است.
ترامپ علاوه بر آزادی زندانیان آمریکایی به‌عنوان پیش‌شرط مذاکرات با ایران، پرداخت ۱۵۰ میلیارد دلار به ایران (که این رقم از طرف دولت آمریکا غیرمستند اعلام شده است) را باخت بزرگ آمریکا در نتیجه مذاکرات عنوان کرد و مدعی شد اگر رئیس‌جمهوری آمریکا بود به بهانه اینکه آمریکا کشوری ورشکسته با بیش از ۱۹ تریلیون دلار بدهی است اعلام می‌کرد که توان پرداخت پول به ایران را نخواهد داشت. او اذعان کرد، مشکل این است که من دیر رئیس‌جمهوری‌خواهم شد و ایران پول را قبلا گرفته است و حتی با برهم خوردن توافق‌نامه ایران پولی پس نخواهد داد. ترامپ پیش‌تر در جمع هواداران خود در شهر راچستر نیز مدعی شده بود که آمریکا براساس توافق هسته‌ای به ایران ۱۵۰ میلیارد دلار داده است و ایران به جای بوئینگ از ایرباس هواپیما می‌خرد. او همچنین اظهار کرد: «آنها از روسیه موشک می‌خرند. از همه خرید می‌کنند به جز ما. چرا؟ چون ما خرید (نظامی) ایران را ممنوع کرده‌ایم.» پیشنهاد فروش موشک‌های معیوب از سوی ترامپ، با واکنش شمار زیادی از کاربران در فضای مجازی مواجه شد و اظهارات او را در این خصوص مورد تمسخر قرار دادند.
ارسال نظر