رتبه‌بندی اقتصادهای عمده جهان در شاخص پول کثیف

گروه اقتصاد‌بین‌الملل: ارتباطات سیاسی همواره باعث بهتر چرخیدن چرخ‌های صنعت و تجارت شده‌اند اما در بیست سال اخیر، افرادی که دارایی‌های خود را از روابط شخصی با دولتمردان به دست‌ می‌آورند یا به عبارتی افرادی که با پول کثیف و رانت ثروتمند می‌شوند، در همه نقاط دنیا دوران طلایی خود را گذرانده‌اند. بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴ ارزش ثروت میلیاردرهایی که در صنایع مرتبط با پول کثیف فعالند تا ۳۸۵درصد افزایش پیدا کرد و به ۲ تریلیون دلار رسید. نشریه اکونومیست با استفاده از ارائه شاخصی به نام شاخص «پول کثیف» این موضوع را درچند کشور مهم دنیا بررسی کرده ‌است.

اکونومیست فهرست منتشرشده از میلیونرهای دنیا و ثروتشان در نشریه فوربس را مورد استفاده قرار داده و افراد آن فهرست را براساس معیار پول کثیف و منبع ثروتشان رتبه‌بندی کرده است. در این میان اغلب صنایعی که تعامل زیادی با دولت دارند بیشتر از بقیه در معرض اتهام قرار گرفته‌اند. این صنایع شامل کازینو، چوب، روغن نخل و زغال سنگ، صنایع دفاع، بانک‌های سپرده‌گذاری و سرمایه‌داری، زیرساخت‌ها، گاز، نفت و محصولات شیمیایی، بندرها و فرودگاه‌‌ها، املاک و ساخت‌و‌ساز، آهن، فلزات دیگر و معدن و کالا، آب، برق و خدمات مخابراتی هستند. این فعالیت‌ها عموما قانونی هستند، اما به‌صورت عادلانه فعالیت نمی‌کنند. برای مثال دونالد ترامپ از سرمایه‌داران املاک و کازینو، رتبه ۱۰۴ را در رتبه‌بندی افراد دارای پول‌های کثیف به دست آورده‌است. اکونومیست سپس میلیاردرها را براساس کشور محل زندگیشان جمع‌بندی کرده و مجموع ثروتشان را به‌عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی کشورشان بررسی کرده‌ و در نتیجه برای ۲۲ اقتصاد دنیا به جمع‌بندی رسیده‌است. اکونومیست در این بررسی اعلام کرده ‌است که اطلاعات پنج اقتصاد ثروتمند و ۱۰ اقتصاد بزرگ دنیا در دسترس و قابل اعتماد هستند، اما در بقیه کشورها اطلاعات درمورد پول کثیف به سختی به دست می‌آید.

بر اساس این بررسی اکونومیست، آلمان پاکترین کشوری است که تنها ۲/ ۰ درصد از ثروت میلیاردر‌هایش (نسبت به تولید ناخالص داخلی این کشور) را پول کثیف تشکیل می‌دهد و این در حالی است که سهم ثروت پاک میلیاردرهایش در تولید ناخالص داخلی بیشتر از سهم ثروت پاک میلیاردر‌های‌ آمریکایی در تولید ناخالص داخلی این کشور است. آمریکا با ۸/ ۱ درصد پول کثیف هفتمین کشور دارای پول‌های پاک‌ است. بعد از آلمان، لهستان در رتبه دوم قرار دارد که مجموعه ثروت میلیاردرهایش ۷/ ۱ درصد از تولید ناخالص داخلی است که از این مقدار تنها ۳/ ۰ درصد را پول کثیف تشکیل می‌دهد. کره‌جنوبی که در سال ۲۰۱۴ دومین کشور دارای پول‌های پاک بود با ۲/ ۰ درصد افزایش پول‌های کثیف در کشورش در رتبه سوم پاک‌ترین‌ها قرار گرفته ‌است. روسیه در بدترین جایگاه این رتبه‌بندی است و ۱۸درصد از ثروت میلیاردرهایش (نسبت به تولید ناخالص داخلی) از پول کثیف به دست‌ آمده است؛ البته باید توجه کرد که نسبت ثروت میلیاردر‌های روسیه به تولید ناخالص داخلی این کشور بیشترین نسبت در دنیا (بیش از ۲۱درصد) است. پس از آن مالزی با ۱۳ درصد پول کثیف قرار دارد. مالزی در سال ۲۰۱۴ بدترین رتبه را داشت و توانست امسال، ۳ درصد حجم پول کثیفش را کاهش دهد. در سال‌های اخیر به دلیل افت قیمت‌‌ کالاها و انرژی، ثروتمندانی که از روابط سیاسی خود برای منافع شخصی بهره می‌جستند، به شدت تحت فشار قرار گرفتند و از سال ۲۰۱۴ پول کثیف در اقتصاد این ۲۲ کشور مورد بررسی، ۱۱۶ میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است. اما مطمئنا اگر قیمت‌ها دوباره به جای اول خود بازگردند، ثروت کثیف این سرمایه‌داران دوباره افزایش پیدا خواهد کرد. دولت‌ها می‌توانند با اجرای سیاست‌هایی این پیوند را کاهش دهند. در آمریکا با تصویب سیاست‌های آنتی تراست،‌ ثروتمندان چپاولگر قرن ۱۹ در قرن بیستم جای خود را به عصر ترقی دادند. حالا بعد از سال‌ها حکمفرمایی سرمایه‌دارانی با پول کثیف، اقتصادهای نوظهور با شرایط مشابهی مواجه شده‌اند و باید گام‌هایی مشابه را بردارند. این اقتصادها نباید فرصت را از دست بدهند.